پاییز سال 2015 روسیه و اسرائیل نخستین دیدار خود برای چیدن سازوکارهایی در راستای جلوگیری از برخوردهای نظامی در سوریه را صورت دادند. بعد از آن روسیه، کاملا رسمی وارد جنگ سوریه شد و رژیم اسرائیل نیز همچنان به مداخله های غیر رسمی خود در سوریه ادامه داد که هدف از آنها، حملاتی علیه حزب الله و همچنین تبادل آتش در مرزهای سوریه بود. به نظر می رسد هدف از این دیدار در سال 2015 نوعی اتمام حجت در قالب توافقی نظامی برای دو طرف بوده است: سر راه من سبز نشو!
به گزارش «تابناک» این توافق و این گزاره تا هفته قبل پا برجا بود، ولی از هفته گذشته تا کنون تغییر کرده است. بعد از آن که هواپیماهای رژیم اسرائیل با حمله به خاک سوریه بخش هایی از این کشور را ـ که ظاهرا مربوط به تسلیحات ارتش سوریه بوده ـ هدف قرار دادند، در راه برگشت خود با موشک های سامانه دفاع هوایی ارتش سوریه مواجه شدند که این مسأله شدیدترین برخورد میان سوریه و رژیم اسرائیل طی شش سال جنگ داخلی این کشور بوده است.
یکی از موشک های شلیک شده از سوی سامانه دفاع هوایی سوریه توسط سامانه های ضد موشکی ارتش ارسرائیل منهدم شد و بقایای آن در خاک اردن فرود آمد. یکی از آنها به گفته مقامات رژیم اسرائیل اما در منطقه ای غیر مسکونی در فلسطین اشغالی به زمین خورد. بعد از این ماجرا جمعه گذشته، یکی از مقامات ارتش اسرائیل برای نخستین بار و رسما مسئولیت حمله به خاک سوریه از سوی این رژیم را اعلام کرد.
کمی بعد از این نمایش، روسیه در اقدامی غیر منتظره سفیر اسرائیل در این کشور را برای توضیح در مورد اتفاقات رخ داده فراخواند. شاید دلیل این کار این بوده که نیروهای روسی فاصله چندانی با منطقه ای که جنگنده های اسرائیلی آماج گرفتند، نداشتند. اما پاسخ نظامی سوریه به حمله اسرائیل نشان از آن دارد که پویایی های جنگ در سوریه در حال تغییر است و این تغییر در پی پیروزی های اخیر ائتلاف روسیه و ایران در حمایت از اسد و دورنمای نامطمئن رژیم اسرائیل از جنگ سوریه است
.
رژیم اسرائیل به رغم اولیت های متعارضی که در حوزه نظامی دارد و در عین حال که خواهان بیرون راندن ایران از سوریه و تضعیف حزب الله است، روابط خوبی با روسیه در جتنگ سوریه داشته است؛ اما همچنان که جنگ پیش می رود، روزهای خوب برای اسرائیل رو به پایان است. مایکل کاپلو از متخصصان سیاست گذاری امنیتی و نظامی در اسرائیل بر این باور است: «این که مکانیزم همکاری بین دو طرف چگونه به پیش رفته است، هیچ اهمیتی ندراد. تعارض اساسی در قلب روابط بین اسرائیل و روسیه در این است که خط قرمز برای اسرائیل حضور ایران در سوریه همیشگی است و خط قرمز برای روسیه از بین رفتن امکان حضور ایران در سوریه به شکل دائمی.»
یکشنبه هفته گذشته، سفیر سوریه در سازمان ملل هشدار داد که پاسخ نظامی دولت سوریه به حمله اسرائیل فاز جدیدی از تعارض میان این دو طرف را نشان داده که در آن از این پس حملات اسرائیل به خاک سوریه، پاسخ های بیشتری را خواهد دید. وی همچنین بیان کرد، روسیه به اسرائیل اطلاع داده که این رژیم دیگر نمی تواند در آسمان سوریه بیش از این هر گونه می خواهد رفتار کند.
روز بعد از آن یعنی دوشنبه، دانیل شاپیرو، سفیر سابق اسرائیل در واشنگتن در یکسری توییت بیان کرد که مرز اسرائیل و سوریه در واقع مکانی است که ولادیمیر پوتین در آن میزان کنترل و تسلط خود بر خاورمیانه را در دوره دونالد ترامپ به آزمایش می گذارد.
اسرائیل اما همچنان بر آن است که حملات هوایی خود به خاک سوریه را تداوم بخشد؛ آن هم هر زمان و هر مکانی که لازم بود. هفته گذشته، وزیر دفاع الین رژیم، آویگدور لیبرمن تهدید کرد، چنانچه بعد از این جنگنده های اسرائیل با پاسخ سامانه های دفاع هوایی ارتش سوریه مواجه شوند، این رژیم همه سامانه های دفاعی سوریه را نابود خواهد کرد. با این حال، گویا مقامات این رژیم به خوبی می دانند که دیگر چراغ سبز روسیه به اسرائیل برای حمله به سوریه خاموش شده است. نتانیاهو در پکن این موضوع را به طریقی دیگر بیان کرد و گفت: کاملا اشتباه است که تصور کنیم سیاست روسیه در قبال اسرائیل تغییر کرده است.
با این حال، گویا دیگر روسیه تضمینی برای پایبندی به توافقی که در پاییز سال 2015 با اسرائیل بسته بوده در میان نمی بیند و بسیار بعید است که پاسخ نظامی سوریه به حمله اسرائیل بدون اطلاع روسیه بوده باشد. چنانچه این موضوع رقم خورده و روسیه به صراحت از اسرائیل خواسته باشد که حملات خود به خاک سوریه را پایان دهد، بدون هیچ شکی، هزینه اقدامات آتی رژیم اسرائیل در خاک سوریه افزایش خواهد یافت و نتانیاهو را با گزینه های محدودی مواجه می کند که محتمل ترین آنها غلتیدن بیشتر به دامان آمریکاست.
به نظر می رسد، همچنان تنش های میان اسرائیل و سوریه تداوم خواهد داشت. روز یکشنبه هفته گذشته، یکی از افسران رده بالای نیروی هوایی ارتش سوریه توسط حمله یک پهپاد اسرائیلی جان خود را از دست داد و روز بعد از آن ارتش سوریه یک پهپاد اسرائیلی را در آسمان سوریه ساقط کرد. آنچه می ماند، واکنش های بعدی روسیه به این تنش هاست که به نظر هیچ شباهتی به واکنش های قبلی نخواهد داشت.
