آیا میشود یک اثر ثبت ملی شده که متعلق به تمامی ایرانیان است را نابود کرد و نگران هیچ عقوبتی نبود؟ بخوانید تا پاسخ این پرسش ها را دریافته و شگفت زده شوید!
به گزارش «تابناک»؛ در حالی که بسیاری از دوستداران میراث فرهنگی کشورمان، نگران سرنوشت برخی خانه های تاریخی و عمارت های ریز و درشت بر جای مانده در میان بافتهای شهری هستند و گمان میبرند با ثبت ملی امثال عمارت هایی مانند «کاخ ثابت پاسال»، میتوان میراث کشور را از گزند نابودی در امان نگه داشت، در استان کهگیلویه و بویراحمد اتفاقی به وقوع پیوسته که به شدت تأثر برانگیز و ناامید کننده است.
ماجرا از این قرار است که یک اثر تاریخی ثبت ملی شده در یکی از روستاهای تابعه شهرستان بهمئی، به تشخیص چند تن تخریب شده و تنها زمانی مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری منطقه و استان از واقعه مطلع شدهاند که کار از کار گذشته و تخریب ها پایان یافته است!
این اتفاق در امامزاده بابا احمد در روستایی با همین نام رخ داده و آن گونه که مسعود شفیعی، معاون میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه بویراحمد میگوید، توسط هیأت امنای امام زاده و به بهانه تعمیر رخ داده است؛ بلایی که بر ثر عمارتی متعلق به دوره سلجوقی آورده شده که از سال 1382 به بعد، با شماره ثبت ۱۰۵۸۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
رویدادی که با توجه به تلاش های قبلی هیأت امنای این امامزاده برای جذب گردشگران مذهبی به منطقه و تدارک زائرسرا برای اقامت ایشان و رونق روستایشان، احتمالا ریشه در طرح توسعه ایشان برای امام زاده داشته، اما در تخلفی بزرگ، بی اطلاع رسانی به مسئولان میراث فرهنگی صورت گرفته است، در حالی که هر گونه مرمتی در آثار تاریخی و ملی باید با نظر کارشناسان سازمان میراث فرهنگی کشور صورت گیرد.
موضوعی که شفیعی با تأکید بر آن، از پیگیری قانونی این تخریب از طریق اداره حقوقی سازمان میراث فرهنگی به منظور برخورد با عوامل آن خبر میدهد، اما همه به خوبی میدانیم هیچ سود خاصی ندارد و نخواهد توانست جای آنچه از دست دادهایم را پر کند. اشکالی بزرگ که ثابت میکند ثبت یک اثر تاریخی به شیوه فعلی، نخواهد توانست مانع از تخریبش شود، مگر اینکه شرایط تغییر کند و چیزی بیش از یک شماره در فهرست بلند بالای آثار ثبت ملی به آثار تاریخی کشورمان اختصاص بیابد.
به این صورت که با ثبت ملی یک اثر، نشست های منظم و دوره ای برای یادآوری الزامات قانونی برای اهالی مجاور این بناها و امثال هیأت امنای این امام زاده برگزار شده و اگر استفاده از نیروهای حراست فیزیکی برای پاسداشت این آثار ممکن نیست، دست کم همراهی مردم برای حفظ این آثار به کار گرفته شود.
اتفاقی که اگر رخ داده بود، احتمالا فرجام این اثر سلجوقی این گونه نمیشد یا دست کم پس از تخریب کامل بناهای پیوست شده به امام زاده، متوجه اتفاق نشده بودیم. رویداد شومی که برای بسیاری از دیگر آثار تاریخی ثبت شده و نشده کشورمان رخ داده و گاه وسیع تر از بلای نازل شده بر سر این امام زاده در بهمئی بوده است. تخریبهایی که گاه از سر خیرخواهی صورت میگیرند و عاملان از ارزش چندین برابری عمارت هایی که تخریب میشوند تا عمارت های نو و مدرن جایشان را بگیرند، آگاه نیستند.
وضعیتی که نتیجه مستقیم کوتاهی مسئولان و متولیان میراث فرهنگی و گردشگری کشورمان است. آنهایی که حتی به قدر یادآوری الزامات قانونی به امثال هیأت امنای این امام زاده تلاش نمیکنند و راهکاری برای رصد مدام وضعیت آثار ثبت ملی و مراقبت از آن تدارک نمیبینند و بعد از آنکه فاجعه رخ داد، از پیگیری قضایی و حقوقی خبر میدهند تا کسی نقش ایشان را به یاد نیاورده و در خصوص کوتاهی هایشان، ایشان را مؤآخذه نکند.
درست مثل اینکه مال و اموال خود را بی حفاظ و محافظ رها کنیم و بعد توقع داشته باشیم کسی به آن دست نزند و اگر از جانب کسی گزندی به آنها رسید، پای پلیس و محکمه را به ماجرا باز کنیم؛ آیا ثبت برخی آثار بسیار گرانبهای ملی و بعد رها کردنشان به امان خدا، چیزی غیر از این است؟ آیا توقع داریم شماره اختصاص داده شده به یک اثر تاریخی، از آن محافظت کرده و از خطرات دورش نماید؟!