روز چهارشنبه به‌وقت محلی، مقامات ارشد دیپلماتیک ایران و آمریکا در نیویورک، در قالب جلسه غیررسمی کمیسیون مشترک برجام دیدار و گفت وگو کردند. این نخستین دیدار بین وزرای خارجه و مقامات دیپلماتیک دو کشور پس از بالا گرفتن تنش‌ها میان ایران و آمریکا بوده است.
به گزارش «تابناک»؛ شب گذشته، وزیران خارجه گروه 1+5 و ایران برای اولین بار از زمان روی کار آمدن دولت جدید آمریکا، برای بررسی وضعیت اجرای توافق هسته‌ای گرد هم آمدند. در این نشست که در نیویورک در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل برگزار شده، «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران و «رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا نیز حضور داشتند.
این نشست در حالی برگزار شد که طی ماه‌های اخیر، تنش‌ها میان دو کشور ایران و آمریکا بسیار افزایش یافته و طرف آمریکایی با طرح اتهام‌هایی علیه ایران و فعالیت‌های هسته‌ای و نظامی ایران، تهدید به خروج از برجام و یا تغییر مفاد این توافق چندجانبه کرده بود. همچنین روز سه‌شنبه رئیس‌جمهور آمریکا در سخنرانی خود در صحن مجمع عمومی اتهامات تقریباً بی‌سابقه‌ای را علیه جمهوری اسلامی مطرح کرده بود که با پاسخ متقابل مقامات ایران روبه رو شده بود.
این نشست که به گفته محمدجواد ظریف بیشتر حالتی غیررسمی داشته است، به درخواست رهبران اروپایی و در راستای چاره‌اندیشی برای توافق هسته‌ای و تهدیدات دونالد ترامپ در راستای خروج از این توافق برگزار شده بود. فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این نشست تأکید کرد که توافق هسته‌ای با ایران به‌خوبی در حال اجراست
. با این حال رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا در این نشست بیان کرد که موضوع بحث کاملاً سیاسی بوده و حتی اگر ایران به لحاظ تکنیکی و فنی به توافق پایبند بوده، هنوز وجوه تمایز زیادی باقی است.
تاریخ انقضای برجام بزرگ‌ترین اشکال آن استآنگونه که فارس گزارش داده، تیلرسون بیان کرده است: «همه طرف‌ها نظرات خود را رک و صریح اعلام کردند. امیدوارم برای دیگران مفید بوده باشد، از نظر من نشست مفیدی بود.»
تیلرسون ادامه داد: «روشن است که ما مسائل قابل‌توجهی با این توافق داریم و رئیس‌جمهور هم به صراحت نگرانی‌های خود را در مورد این توافق، کمبودهای آن و اجرای آن اعلام کرده است.»
او گفت: انتظار از توافق هسته‌ای این بوده که به ثبات در منطقه افزایش یابد، ولی «متأسفانه از زمان تأیید توافق، تنها چیزی که در منطقه رخ نداده، همین بوده است.»
وی ایران را در این زمینه مقصر خواند و بار دیگر ادعاهای واشنگتن در مورد فعالیت‌های منطقه‌ای و موشکی ایران را تکرار کرده و آن‌ها را با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ناهمخوان خواند.
تیلرسون گفت: هرچند از «منظر فنی» ایران به توافق پایبند بوده، انتظارات از توافق را برآورد نکرده است. وی گفت، واشنگتن به نحوی که در تناقض با برجام نباشد، به تقابل با اقدامات منطقه‌ای ایران پرداخته است.
وزیر خارجه آمریکا گفت: یکی از ایرادات برجام، تاریخ انقضا داشتن آن است؛ به این معنا که محدودیت‌های ایران بعد از یک بازه زمانی رفع می‌شود و «ایران برای رئیس‌جمهور کاملاً غیرقابل‌قبول» است
.
وی گفت: تا زمانی که «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا تصمیم نهایی خود در مورد توافق را نگرفته، واشنگتن به برجام پایبند خواهد بود.
تیلرسون در مورد تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا گفت: تیلرسون این موضوع را باکسی در میان نگذاشته و به وقتش آن را اعلام می‌کند، «حتی وقتی ترزا می، نخست‌وزیر بریتانیا از او خواست تصمیمش را بگوید، او گفت نه.»
وزیر خارجه آمریکا در مورد اظهارات «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که گفت همه موافق بودند که ایران به توافق پایبند بوده، گفت: «از منظر فنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنان تأیید کرده که ایران به توافق پایبند بوده است. در این نشست هم کسی این موضوع را رد نکرد.»
گفت وگویی به دور از احساسات داشتیموی در مورد نظرش راجع به وزیر خارجه ایران و اینکه آیا می‌توان با او مذاکره کرد، گفت: «خوب مردم ایران، مردم بسیار تحصیل‌کرده و پیچیده‌ای هستند. سران آن‌ها هم بسیار تحصیل‌کرده و پیچیده هستند. وزیر خارجه [محمدجواد] ظریف هم در همین دسته است.»
تیلرسون ادامه داد: «اما اینکه آیا می‌توانیم با هم به توافق برسیم، بحث دیگری است. ما قطعاً دیدگاه‌هایی کاملاً متفاوت در مورد این رابطه داریم».
وزیر خارجه آمریکا افزود: «یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی که پیش روی داریم، رسیدن به نوعی درک از تعریف این رابطه ایالات‌متحده و ایران است، چون این رابطه‌ای دیرینه نیست، بلکه رابطه‌ای نسبتاً جدیدی است که حدود چهل سال است به این شکل است».
وی با متهم کردن ایران به مخدوش کردن رابطه دوجانبه گفت: «این رابطه‌ای است که هرگز یک برهه مثبت ثابت نداشته است. فکر می‌کنم که اگر قرار باشد روزی گفت‌وگو کنیم، شروعش این است که آیا قرار است همیشه این طور باشد، در دوره ما و فرزندانمان و نوه‌هایمان؟ ما هرگز چنین گفت‌وگویی نداشته‌ایم.»
تیلرسون افزود: «نمی‌دانم، باید ببینیم. این فرصت خوبی برای دیدار و دست دادن بود. لحن ما کاملاً به‌دوراز احساسات بود، سر هم فریاد نکشیدیم و به سمت هم کفش پرتاب نکردیم.»
وی ادامه داد: «لحن ما به هیچ‌وجه عصبی نبود و گفت‌وگویی کاملاً روراست در مورد دیدگاه بسیار متفاوتمان درباره این توافق داشتیم.»
آمریکا از واقعیات جامعه بین‌الملل دور استمحمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان نیز بعد از این نشست در رابطه با موارد مطرح در این نشست گفت: آنچه در این نشست مطرح شد، موضوع نقض مواد 28، 28 و 29 برجام بوده است. وی بیان کرد که ایالات‌متحده از ابتدا در اجرای تعهدات خود کوتاهی کرده است.
ظریف گفت: همه دولت‌هایی که در این نشست حضور داشتند، به ضرورت احترام به توافق هسته‌ای تأکید کرده‌اند و بحث کاملاً مشخصی در مورد نگرش جامعه بین‌المللی به برجام به عنوان یک توافق چندجانبه و نه دوجانبه و همچنین قطعنامه شورای امنیت مورد تأکید قرار بگیرد
.وی با اشاره به اینکه این دومین جلسه در سطح وزرای کمیسیون مشترک برجام بوده است، گفت: سال گذشته در حاشیه اجلاس مجمع عمومی نیز یک جلسه از این کمیسیون تشکیل شد و این دومین جلسه از این دست بود که از چند ماه پیش، برگزاری آن پیش‌بینی می‌شد، زیرا جمهوری اسلامی ایران اعتقاد داشت که ایالات‌متحده تعهدات خود را نقض کرده است.
ظریف ادامه داد: لفاظی هایی هم که از سوی ایالات‌متحده صورت می‌گیرد، از جمله سخنرانی سخیفی که رئیس‌جمهور آمریکا صورت داد، نشان‌دهنده دور بودن ایالات‌متحده از واقعیات جامعه بین‌المللی است و امروز هم بار دیگر بر این مسأله تصریح شد.
ظریف در پاسخ به پرسشی در مورد نتایج نشست کمیسیون گفت: این جلسه یک جلسه غیررسمی بود. به گفته وی جلساتی که رسما برای کمیسیون مشترک برگزار می‌شود، معمولاً در سطح وزراست و در پایان بیانیه و یا نتیجه جلسات گزارش می‌شود اما این جلسه بیش از هر چیز برای نشان دان اجماع اعضا بر سر ضرورت رعایت برجام بود.
