در محیط سیاسی و امنیتی خاورمیانه، سه بازیگر عمده (ایران، ترکیه و روسیه) در حال مدیریت بحران ها و همکاری نزدیک برای پیشبرد اهداف مشترک و مدیریت تهدیدات متقابل هستند. این مسأله با رفت و آمدهای دیپلماتیک و سیاسی ـ نظامی میان آن ها به اوج خود رسیده است. مهم ترین عامل برای شکل گیری همکاری ها را باید درک مشترک از تهدیدات و منافع متقابل دانست.
به گزارش «تابناک»، جغرافیای اصلی همکاری میان این سه کشور و به ویژه ایران و ترکیه را باید در عراق و سوریه دید؛ جایی که تا پیش از این، تضاد بر همکاری غلبه داشت.
در همین زمینه، روزنامه اسرائیلی « جروزالم پست» در مطلبی به شکل گیری همکاری های نزدیک میان ترکیه، ایران و روسیه در سوریه اشاره کرده و نوشته است: پس از سالها اختلاف بین ایران و ترکیه، به خصوص در مورد جنگ در سوریه، نشانه های جدیدی از افزایش همکاری میان تهران و آنکارا مشاهده می شود.
طیف وسیعی از تحولات، از جمله موفقیت ایران و روسیه در تضمین ادامه حکومت اسد، همکاری بین ایالات متحده و کردها در مبارزه داعش و نگرانی در مورد پیامدهای گرایش های کردی برای استقلال و همچنین تصمیم ترکیه برای گسیل نیروهای مسلح به سوریه برای جلوگیری از این تحول، نیاز به روابط ایران و ترکیه و همکاری رو به رشد با روسیه را تقویت کرده است.
جروزالمپست دیدار مقامات ارشد نظامی ایران و ترکیه و همچنین همکاری ایران، ترکیه و روسیه در «گفت وگوهای آستانه» درباره حل بحران سوریه و توافق سه کشور در خصوص حدود «مناطق کاهشتنش» در سوریه و پشتیبانی ایران و ترکیه از قطر را نشانههای آشکار نزدیکی سیاستهای ایران و ترکیه در منطقه میداند؛ اما تأکید میکند، جای هیچ شکی نیست که پیروزی ایران و روسیه در ماندگاری دولت سوریه و همچنین افزایش قدرت نیروهای کُرد در سوریه از عوامل مرکزی چرخش ترکیه به سمت محور پیروز ایران ـ روسیه است تا شکستهای خود را در جنگ سوریه کاهش دهد.
نزدیکی روابط میان سه کشور به حدی بوده که روزنامه آیدینلیک ترکیه در مطلبی به تلاش ترکیه برای برقراری ارتباط با دولت سوریه خبر داده است.
رفعت باللی، ستون نویس روزنامه آیدینلیک در یادداشت خود، از تلاش ترکیه برای برقراری ارتباط با سوریه و چهار شرط سوریه برای این ارتباطات خبر داد.
باللی با اشاره به اظهارات سه روز پیش از اردوغان در «ارزروم» که صراحتا از ارتباط ترکیه با سوریه در کنار ایران و عراق برای بررسی وضعیت منطقه خبر داده بود، آن را نشانه ای از آغاز دورانی جدید در سیاست های ترکیه در قبال سوریه قلمداد کرد.
باللی با بیان اینکه تا کنون در قالب های مختلف ترکیه وارد ارتباط با سوریه شده است، از چهار شرط اساسی دمشق برای آنکارا خبر داد.
بنا به گفته وی، چهار شرط سوریه برای برقراری ارتباط با ترکیه عبارتند از؛
1) علنی بودن رابطه
2) رسمی بودن رابطه
3) ارائه یک نقشه راه معین از سوی ترکیه
4) حضور کشورهای متفق دمشق (ایران و خصوصا روسیه) به عنوان ناظر در این روابط.
برخی از تحلیلگران بر این باورند، بر خلاف تصورات موجود، سفر اردوغان به ایران، صرفا برای بررسی موضوع اقلیم کردستان نیست و شاید بتوان گفت، مهم ترین دستورکار آن، همکاری های آینده دو کشور در سوریه است؛ سفری که می تواند زمینه های ارتباط مستقیم ترکیه با دولت سوریه را فراهم کند.