ترافیک شدید اکران فیلمهای متوسط سینمای ایران، منجر به افزایش تبلیغات اغواکننده شهری و مطبوعاتی با فرمهای مختلف شده؛ اما چگونه باید از کمند این تبلیغات گذشت و انتخاب درستی در این فصل داشت و از آنچه تماشا کردهایم، پشیمان نشویم؟
«تابناک»، مهدی خرم دل؛ شمار فیلمهای در حال اکران دو رقمی است؛ اما این حجم اکران فیلمهای سینمایی نیز باعث نشده بسیاری از سانسهای اکران ـ به ویژه پیش از غروب خورشید ـ مملو از جمعیت باشد. در چنین شرایطی، چارهای جز تبلیغات گستردهتر نیست و با توجه به اینکه در برخی سالنها، سانسها میان چند فیلم تقسیم شده و در یک سالن چند فیلم اکران میشود، رقابت شدت بیشتری یافته است.
نقدهای مثبت، قدیمیترین مدل تبلیغات است و سفارش نقد مثبت در این دوران، کار چندان گران قیمتی نیست؛ ریویونویسی که در برخی مجلات جای دارد نیز روش تمیزتری برای پرزنت یک فیلم سینمایی است که بدون سر بردن حوصله تماشاگر، به او یک فیلم پیشنهاد داده میشود. با این حال این نقدها بدون جوایز سینمایی برای تماشاگر جذابیت ندارد و در همین چارچوب، برخی سینماگران یکباره پیش و حین اکران فیلمهایشان برنده جوایز سینمایی میشوند!
با توجه به اینکه شمار جشنوارهها و جوایز سینمایی مشتمل بر چند هزار عنوان میشود و پذیرفته شدن و جایزه بردن در بیشتر این جشنوارهها با دشواری همراه نیست، در فضای سینمای ایران، چهرههای شناخته شدهای چنین خدماتی ارائه میدهند و اگر سینماگر به زبان انگلیسی تسلط نداشته باشد، میتواند با اندکی هزینه به سادگی از چند جشنواره پذیرش بگیرد و خبر بردن چند جایزه سینمایی را در فصل اکران رسانهای کند.
به اینها میتوان انتشار هدفمند نظریات کاربران در سایتهای فروش بلیت را نیز افزود که عمدتاً نظرات مثبت و نقدهای کمی را منتشر و بدین ترتیب سعی میکنند در همراهی با سینماگران به هر قیمتی بلیت فروشی کنند و در نقش جارچی فیلمسازان ظاهر شوند.
به این اتفاقات، باید انتشار شمار قابل توجهی از تیزرها را افزود که اساساً گویای محتوای فیلم نیست و با فریب تماشاگر، مخاطب را به تماشای فیلم جلب میکند و در نهایت تماشاگر دست از پا درازتر سالن سینما را ترک میکند. این اتفاق به شدت رایج شده و برخلاف دیگر کالاها که نباید از تبلیغات فریبنده استفاده کنند، نهادهای مسئول نظارتی در این زمینه انجام نمیدهد و بعضاً مشاهده شده در تیزرها صحنههایی بوده که از نسخه در حال اکران فیلمها حذف شده است!
با توجه به نبود سازوکارهای نظارتی و پیگیری، تماشاگر مغبون نمیتواند اعتراضی به این رویهها داشته باشد و در نهایت نسبت به تبلیغات همه فیلمها بیاعتماد میشود. بازگرداندن این تماشاگران به سینما که با فریب برای تماشای یک فیلم به سینما کشانده شدهاند، به سالن سینما برای تماشای فیلمهای دیگر، کاری بس دشوار است و یکی از دلایل حاشیهای ریزش مخاطب، همین منفعت طلبیهای شخصی است.
در چنین اوضاعی، توصیه میشود برای دیدن یک فیلم با خانواده یا به صورت جمعی، ابتدا چند نقد ـ به ویژه از منتقدانی که مشهور نیستند و به واسطه رفاقت با فیلمسازان رودربایستی ندارند ـ در جریان جزئیات فیلم قرار بگیرید و سپس از اطرافیانی که فیلم را دیدهاند، درباره فیلم پرس و جو کنید، تا پس از تماشای بنرهای رنگی و پروپاگاندا برای یک فیلم به دیدن یک اثر متوسط سیاه و سفید ننشیند!