دیروز اخباری در رسانه ها منتشر شد مبنی بر اینکه شرکت تویوتا از آمریکا بابت فروش یک خودرو به سفارت ایران در هند عذر خواهی نموده است. خبری که واکنش های بسیاری را به همراه داشت و عده ای حتی عنوان نمودند که چرا تویوتا بابت فروش خودروهای خود به داعش از جهانیان عذرخواهی نمی کند. به هر حال این موضوع احتمالا پشت پرده هایی را با خود به همراه داشته که در این مطلب به بررسی آن خواهیم پرداخت.
به گزارش
تابناک اقتصادی، مورخه 2 آبان ماه 1396 خبری در رسانه ها منتشر شد مبنی بر اینکه شرکت تویوتا موتورز ژاپن از رگولاتور بازار اوراق بهادار آمریکا به دلیل فروش یک دستگاه خودروی تویوتا به سفارت ایران در هند توسط شعبه هندی این شرکت عذرخواهی کرده است. آن گونه که در اخبار آمده است گویا این خودرو توسط شرکت تویوتا کرلوسکار، شعبه شرکت تویوتا در هند، در سال مالی منتهی به 31 مارس 2017 فروخته شده است. تویوتا در اظهاریه ای که به کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا تقدیم کرده است، بیان نموده که "فروش این خودروی تویوتا به سفارت ایران حدود 2 میلیون ین، معادل تقریباً یک میلیون و 140 هزار روپیه درآمد ناخالص عاید این شرکت کرده و میزان سود خالص تویوتا از این معامله ناچیز بوده است. به اعتقاد تویوتا این معامله، شرکت را در معرض تحریم های آمریکا قرار نمی دهد".
سئوالی که در این بین مطرح است این است که چرا شرکت تویوتا بخاطر فروش یک خودرو به ایران، مجبور به عذرخواهی از آمریکا شده است؟
برخی کارشناسان معتقدند که این عذرخواهی به دلیل قوانین تحریمی آمریکا علیه ایران بوده است. این کارشناسان می گویند بر اساس قوانین آمریکا، از مورخه 6 فوریه سال 2013 به بعد، شرکت هایی که با کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا همکاری دارند باید هر گونه قرارداد و معامله ای که با ایران منعقد کرده اند را اعلام کنند و مطابق با همین قانون شرکت های آمریکایی و خارجی فعال در این کشور از هرگونه معامله با ایران منع شده اند. شاید ترس از برخورد آمریکا با این شرکت و منع آن از حضور در بازار آمریکا باعث شده است تا شرکت تویوتا مجبور به عذرخواهی شود. شایان ذکر است که مطابق با آمار، شرکت تویوتا در سال 2015، تعداد 2 میلیون و 98 هزار و 545 دستگاه خودرو را در بازار آمریکا به فروش رسانده که این رقم حدود 20 درصد از کل حجم فروش این شرکت در دنیا بوده است. یعنی از هر 5 دستگاه تولیدی شرکت تویوتا یک دستگاه در آمریکا به فروش می رسد.
اما این تمام ماجرا نیست و شاید بخشی از این ماجرای عذرخواهی به این موضوع باز می گردد که شرکت تویوتا هیچگونه نمایندگی رسمی را در ایران نداشته و این شرکت نمی تواند به صورت مستقیم محصولات خود را در بازار ایران به فروش برساند.
اکثر محصولات این شرکت که در بازار خودرو ایران مشاهده می شوند به صورت غیر مستقیم از کشورهای روسیه، امارات، عمان، کویت و ترکیه وارد کشور می شوند. شرکت ایرتویا نیز که خود را به عنوان نمایندگی رسمی شرکت تویوتا در ایران معرفی می کند تنها به ارائه خدمات پس از فروش اکتفا نموده است. تصویر زیر که از سایت رسمی جهانی تویوتا برداشته است خود این موضوع را تایید می کند.
در قسمت مشخص شده در رو به روی اسم ایران، ذکر شده است که "تویوتا موتور کمپانی (TMC) فعالیتش متوقف شده و در حال حاضر هیچگونه معاملات تجاری با «ایرتویا» ندارد".
البته از این نکته نیز نباید گذشت که این شرکت ژاپنی شاید تمایل چندانی نیز به حضور در بازار ایران نداشته باشد، چرا که با اوضاع کنونی آمریکا به محض ورود این شرکت به بازار ایران قطعا تحریم خواهد شد و این باعث می شود بازار بزرگی چون بازار آمریکا را از دست بدهد و بازار ایران نیز آن قدر سودآوری برای این شرکت نخواهد داشت که بتواند این ضرر را جبران کند.