«بانو قدس ایران» درباره همسر امام خمینی (ره) برنده جایزه بهترین فیلم در یازدهمین جشنواره فیلم مستند سینماحقیقت شد و در جستجوی فریده بیشترین جوایز را به خود اختصاص داد اما در مقابل برخی مستندها نظیر «ترور سرچشمه»، «خانه سینما» و «قاضی و مرگ» که مورد توجه قرار گرفته بودند، مورد توجه داوران قرار نگرفتند.
به گزارش «تابناک»؛ اختتامیه یازدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» با اجرای اشکان خطیبی و با حضور سیدمحمدمهدی طباطبایی‌نژاد، ابراهیم حاتمی‌کیا، حسین ترابی، مرتضی رزاق کریمی، حسین آذرنیا، مهدی مسعودشاهی، علیرضا تابش، منوچهر شاهسواری، رمضانعلی حیدری خلیلی، سام کلانتری، سلیم غفوری، محمود صلاحی، روح الله حسینی به همراه جمعی از مستندسازان ساعتی پیش در تالار اندیشه حوزه هنری برگزار شد.
در ابتدای این مراسم با حضور مرتضی رزاق کریمی، محمدمهدی حیدریان رئیس سازمان سینمایی، حسین آذرنیا رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تبریز از 19 مستندساز خطه‌ی آذربایجان شرقی با اهدای تندیس بلورین جشنواره، لوح تقدیر و سکه بهار آزادی تقدیر شد. محمدحسن دامن‌زن، رحیم مرتضی‌وند، حسین پورستار، میرحسین ثروتمند، محمد احسانی، سیدوحید حسینی‌نامی، علی خیرخواه، مریم امینی قاضی‌جهانی، معصومه محمدپور، علی دلکاری، فرهود بحری‌کرمی، قربانعلی طاهرفر، شهرام علیزاده‌امنیه، محمد محمودی‌اصل، یونس مقدم‌ایوندی، محمدباقر وثوقی، محمد فرزین‌نیا، فرید میرخانی، مجید فتحی هنرمندان تبریزی بودند که در این مراسم تقدیر شدند.
در بخش دیگری از مراسم اختتامیه، ابراهیم حاتمی کیا و محمد مهدی حیدریان روی سن آمدند و با اهدای نشان فیروزه سینماحقیقت از «مصطفی رزاق‌کریمی» مستندساز پیشکسوت تبریزی تقدیر کردند. رزاق کریمی با سه فیلم «بانو قدس ایران»، «پرواز هدهد» و «خاطراتی برای تمام فصول» در این دوره از جشنواره حضور داشت.
حاتمی کیا با عنوان اینکه سینمای مستند و فیلم مستند برای او محترم و مقدس است گفت: من برای سینمای مستند بسیار ارزش قائل هستم و آن را مادر سینمای داستانی می دانم و هر کجا که مستندسازان باشند با افتخار حاضر می شوم و سر تعظیم در مقابلشان فرو می آوردم.
او درباره مصطفی رزاق کریمی گفت: من آقا مصطفی را از وین می شناسم و با اینکه اصرار دارد شبیه خارجی ها باشد و گاهی من از دستش عصبانی می شوم انسان بسیار نازنینی است. دوستی ما از وین و با فیلم از کرخه تا راین شروع شد و با خاکستر سبز هم ادامه پیدا کردو امروز که فیلم بانو قدس ایران را از ایشان دادم بسیار هم خوشحال شدم و هم گریه کردم چرا که هم از ساخت چنین مستدی خوشحال شدم و هم دیدم چقدر دیر برای ساخت این گونه مستندها دیر شده است.
او در توصیف مصطفی رزاق کریمی او را مرد محرمی دانست که سالهاست آرزوی ساخت جانبازان شیمیایی را داد و گفت: هنوز جایگاه مصطفی (رزاق کریمی) در سینمای مستند کشف و دیده نشده و امیدوارم او که درد معاش هم ندارد این فیلم را بسازد. هر جا که نام جنگ و صلح و آسیب های جنگ باشد نام او می درخشد.
مصطفی رزاق کریمی با اشاره به این که دوستی اش با ابراهیم حاتمی کیا وجه مشترکی در وین دارد گفت: وجه آن فرهنگی بودن و همدلی ارتباط ما بود. این دوستی برایم بسیار خوشحال کننده و از جایی به بعد مایه افتخار بود. گفته ها با هم داشتیم. هر چند مطمئنم لهجه آلمانی وار یا اتریشی وار من حسابی او را اذیت کرد. من 41 سال پیش در شهر تبریز فیلم «بیکاری در تبریز» را ساختم. اما خیلی زود تبریز را ترک کردیم به تهران آمدیم و بعد به اتریش عازم شدم و مدت طولانی آنجا بودم.
رزاق کریمی با اشاره به این که مستند پرتره تاکنون کم کار نکرده است توضیح داد: به ساخت فیلم«بانو قدس ایران» می بالم چرا که ادای دینی به حضرت امام(ره) و خانواده ایشان بود. زمانی که امام(ره) در تبعید و عراق بودند ما به همراه پدرم به خدمت ایشان رفتیم. من نوجوان بودم و همیشه آرزو می کردم یک بار دیگر این مرد بزرگ را ببینیم که هرگز محقق نشد.
او ادامه داد: زمانی که پیشنهاد ساخت این فیلم مطرح شد، نگران بودم به این خاطر که وارد شدن به اندرونی امام (ره) سخت بود. من همیشه بعد از تمام شدن کارهایم از آنها ناراضی هستم و فکر می کنم باید تکمیل تر شوند. مطمئنم بعد از این هم از تهیه کننده اجازه خواهم گرفت تا اندکی، به اندازه یک دقیقه به فیلم اضافه کنم تا تکمیل تر شود. اما مطمئنم با یک فیلم تمام ناگفته ها درباره امام (ره) و همسرشان گفته نخواهد شد. امیدوارم فیلم های بیشتری در این باره ساخته شود تا ارتباط نسل جوان با این شخصیت ها قطع نشود. برای این بزرگداشت هم بسیار ممنونم.
در بخش دیگری از این مراسم نیز هیات داوران یازدهمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت با تقدیر از کلیه عوامل فیلم مستند «لاوراتوار» جایزه ویژه خود شامل تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی را به نمایندگی از گروه، به «علی همراز» کارگردان و «محمد کارت» تهیه‌کننده این مستند اهدا کردند.
از سوی دیگر آزاده موسوی و کوروش عطائی کارگردانان مستند «در جستجوی فریده» برنده جایزه ویژه دبیر جشنواره شامل تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی شدند. پیش از اهدای جایزه ویژه دبیر جشنواره، محمد مهدی طباطبایی نژاد گفت: اغراق می کنم پس از پنج دوره دبیری جشنواره سینما حقیقت این بار سخت ترین تصمیم را پیش رو داشتم. به طوری که تا امروز صبح به انتخابم مطمئن نبودم. با تشکر ویژه از کامران حیدری برای فیلم «علی آقا» و سید محمدحسین مهدویان برای «ترور سرچشمه»، این جایزه را به آزاده موسوی و کوروش عطائی کارگردانان «در جستجوی فریده» تقدیم می کنم.
همچنین سلیم غفوری مدیر شبکه مستند سیما، لوح تقدیر و هدیه نقدی این شبکه را به «محمدباقر شاهین» کارگردان مستند «ادوارد» اهدا کرد. اسماعیل عفیفه نیز جایزه انجمن صنفی شرکت‌ها و مؤسسات فیلمسازی ایران (آیفیک)را به «مهدی کوهیان» تهیه‌کننده «قاضی و مرگ» اهدا کرد. از سوی دیگر محمود صلاحی رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، جایزه اول این سازمان را به «مهدی باقری» کارگردان «در جستجوی خانه خورشید» اهدا کرد. جایزه دوم به «حسن نقاشی» کارگردان وازاریه و جایزه سوم نیز به «شهرام میراب‌اقدم» کارگردان «وادی خاموشان» اهدا شد.
بخش اصلی
* بهترین فیلم مستند کوتاه (کارگردانی)
بی‌گدار (علیرضا دهقان)؛ پسر ویشتاسب (عباس صاحب)؛ محیط‌بان و پلنگ (فتح‌الله امیری، نیما عسگری)؛ وازاریه (حسن نقاشی)
* بهترین فیلم مستند بلند (کارگردانی)
بانو قدس ایران (مصطفی رزاق‌کریمی)؛ ترور سرچشمه (محمدحسین مهدویان)؛ در جستجوی فریده (آزاده موسوی، کوروش عطائی)؛ زنانی با گوشواره‌های باروتی (رضا فرهمند)؛ علی آقا (کامران حیدری)
* بهترین پژوهشگر
جمشید بیات‌ترک (دست‌های خالی)؛ علیرضا دهقان و راحیل صحرایی (بی‌گدار)؛ عباس صاحب (پسر ویشتاسب)؛ سودابه مجاوری (وه آنتیوک شاپور)؛ میلاد محمدی (عشق شمعدانی‌ها)
* بهترین فیلمبردار:
حسن اسدی و مهدی موسوی (وه انتیوک شاپور)؛ محمد حدادی (در جستجوی فریده)؛ علی شیلاندری (دیدن و بودن)؛ رضا فرهمند و مصطفی سیفی (زنانی با گوشواره‌های باروتی)؛ هادی معصوم‌دوست (سربازخانه)
* بهترین صدا
در جستجوی فریده: حسن شبانکاره (صدابردار)، انسیه ملکی (صداگذار)؛ دیدن و بودن: علی شیلاندری (صدابردار)، حسین و حسن مهدوی (صداگذار)؛ زنانی با گوشواره‌های باروتی: کیومرث محمدچناری (صدابردار)، حسن مهدوی (طراحی و ترکیب صدا)؛ سربازخانه: میثم حسنلو (صدابردار)، آرش قاسمی (صداگذار)؛ علی آقا: علی فرمانی (صدابردار)، کامیار بهبهانی (صداگذار)
* بهترین تدوین
محمد پورفر (بانو قدس ایران)؛ کامران حیدری (علی آقا)؛ آرش زاهدی‌اصل (زنبورک در گام مینور)؛ رضا فرهمند، فاطمه بنیادی، مصیب حنایی (زنانی با گوشواره‌های باروتی)؛ حمید نجفی‌راد (در جستجوی فریده)
* بهترین نویسنده گفتار متن
جمشید بیات‌ترک (دست‌های خالی)؛ سعید خدارضایی (دیوارهای خاموش)؛ محمدرضا کریمی‌راد، مصطفی رزاق‌کریمی (بانو قدس ایران)؛ سودابه مجاوری (وه انتیوک شاپور)؛ میلاد محمدی (عشق شمعدانی‌ها)
* بهترین موسیقی
بوریس اسکالسکی (دیدن و بودن)؛ میثاق دومیرانی (دست‌های خالی)؛ کریستوف رضاعی (زنانی با گوشواره‌های باروتی)؛ افشین عزیزی (در جستجوی فریده)؛ صبا ندایی و آرمین خیردان (بانو قدس ایران)
* بهترین فیلم (تهیه‌کننده)
بانو قدس ایران (مؤسسه فرهنگی هنری عروج)؛ در جستجوی فریده (آزاده موسوی، کوروش عطائی)؛ زنانی با گوشواره‌های باروتی (مرتضی شعبانی)؛ زنبورک در گام مینور (پیمان فتوت، مریم سپهری)؛ وه انتیوک شاپور (سودابه مجاوری)
جایزه شهید آوینی
هیات داوران بخش «جایزه شهید آوینی» یازدهمین دوره جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت متشکل از آقایان مرتضی سرهنگی، محمدمهدی عسگرپور و رضا برجی، از جمع 30 اثر مستند راه‌یافته به این بخش با موضوع انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و حوزه مقاومت، نامزدها و برندگان را بدین ترتیب اعلام کردند:
* بهترین فیلم مستند کوتاه (کارگردانی)
بهار را تو روایت کن (علیرضا آل‌یمین)؛ گیسوان حلب (میثم صبوحی)؛ همشهری جنگ (احمد زایری)
* بهترین فیلم مستند بلند (کارگردانی)
بانو قدس ایران (مصطفی رزاق‌کریمی)؛ ترور سرچشمه (محمدحسین مهدویان)؛ زنانی با گوشواره‌های باروتی (رضا فرهمند)؛ رزم‌آرا: یک دوسیه مسکوت (سیداحسان عمادی)؛ شرح یک عکس (ساتیار امامی)
نامزدهای بخش هنروتجربه
۱. بانو قدس به کارگردانی مصطفی رزاق کریمی و تهیه کنندگی موسسه فرهنگی عروج
۲. ترور سرچشمه به کارگردانی محمد حسین مهدویان و تهیه کنندگی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی
۳. در جست وجوی فریده به تهیه کنندگی و کارگردانی کوروش عطایی و آزاده موسوی
۴. قصه بلوار به تهیه کنندگی و کارگردانی داود اشرفی
۵. سرباز خانه به تهیه کنندگی و کارگردانی هادی معصوم دوست
جعفر صانعی‌مقدم به همراه سیف الله صمدیان روی سن آمد و جوایز این بخش را اهدا کرد. در این بخش آزاده موسوی و کوروش عطائی کارگردانان «در جستجوی فریده» تندیس هنر و تجربه، لوح تقدیر و جایزه نقدی را دریافت کردند. لوح تقدیر و جایزه نقدی هم به داود اشرفی کارگردان «قصه بولوار» اهدا شد.
نکته قابل تامل نادیده گرفته شدن برخی مستندها بود که از سوی منتقدان و تماشاگران مورد توجه قرار گرفتند که از آن جمله می‌توان به «ترور سرچشمه» به کارگردانی محمدحسین مهدویان، «خانه سینما» به کارگردانی پگاه آهنگرانی و مستند تماشایی «قاضی و مرگ» به کارگردانی حسن خادمی اشاره کرد.
«بانو قدس ایران» درباره همسر امام خمینی (ره) برنده جایزه بهترین فیلم در یازدهمین جشنواره فیلم مستند سینماحقیقت شد و در جستجوی فریده بیشترین جوایز را به خود اختصاص داد اما در مقابل برخی مستندها نظیر «ترور سرچشمه»، «خانه سینما» و «قاضی و مرگ» که مورد توجه قرار گرفته بودند، مورد توجه داوران قرار نگرفتند.
