بسیاری از تحلیل گران از این مساله که دانشجویان در 16 آذر، در تجمعات دانشجویی و یا در هر فعالیت دانشجویی از مطالبات کارگری می گویند یا به سمت دغدغه یا نگرانی کارگری رفته اند،تعجب می کنند. این درحالیست که مطالبات کارگری دانشجویان در یک بستر اجتماعی و تاریخی و در وضعیت کلی ساختار اقتصادی کشور، قابل فهم و توجیه است:
• از آنجایی که سالها فضای فعالیت سیاسی دانشجویان در دانشگاه ها به مسائل و دغدغه های غیر معیشتی و حول محور آزادی های سیاسی شکل گرفته بود، جرخش چند ساله اخیر فعالیت های دانشجویی دانشجویان مستقل بهویژه شوراهای صنفی به سمت نگرانی های معیشتی فرودستان این تعجب ها را برانگیخته است. نزد خیلی از تحلیل گران که سابقه ذهنی و تاریخی فعالیت دانشجویی را تنها در واکنش به بستن روزنامه ها، تغییرات سیاسی در حاکمیت و فعالیت های انتخاباتی میبینند چرخش فضای گفتمانی از نگرانی درباره «آزادی های سیاسی» به سمت «بحران های اجتماعی» توسط دانشجویان فعال صنفی مساله ایی عجیب میتواند باشد اما این چرخش یک ]رخش اجتماعی و تاریخی بوده و سالها این حلقه مفقوده مغفول بوده است.
• مساله کار مساله آینده دانشجویان می باشد . پس مساله کارگران مساله مهمی برای دانشجویان خواهد بود. وضعیت بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی، طرح ها و برنامه های متعدد بی سرانجام برای دانشجویان و فارغ التحصیلان، مساله توجه به وضعیت کارگران را که آینده همین دانشجویان می باشد ضروری میکند. در شرایطی که بیش تر از 90 درصد قراردادهای موقت معین قراداد کوتاه مدت می باشد، در وضعیتی که قرادادهای سفید امضا رواج دارد، در وضعیتی که شرکت های خصوصی حقوق های معوقه دارند و «مناسبات اجتماعی و سیاسی» و جای «سازو کارهای کارجویی » را گرفته است. دانشجویان، «به حق» نگران وضعیت فعلی کارگران خواهند بود .چرا که وضعیت فعلی کارگران میتواند ادامه پیدا کند و می تواند وضعیت آینده کارگران ، وضعیت آینده همین دانشجویان در بازار کار باشد.
• خانواده های دانشجویان در هر روضعیت معیشتی قرار داشته باشند، وضعیت معیشتی دانشجویان آن خانواده ها نیز در سالهای دانشجویی همان خواهد بود. وضعیت معیشتی دانشجویان وابسته و در هم تنیده با وضعیت خانواده های کارگری در ایران می باشد. -طبیعی ست که منظور از کارگری نوع کار و صرفا کارگر یدی نبوده و به شکل قرارداد و مدت قرارداد های فرد مستخدم توجه دارد-. به عبارتی بسیاری از پدران، برادران، مادران، خواهران و دانشجویان از نظر وضعیت روابط کار، کارگر محسوب می شوند. دانشجو در جزیره ایی جدای از اجمتاع خود یا خانواده خود یا وضعیت طبقه ایی خاواده اش زندگی نمی کند. پس طبیعی ست که وضعیت دانشجو و وضعیت کارگران با هم در پیوند باشد.
• واکنش به طرح ها و برنامه های اشتغالی دولت ها و سیاستگذاری های اشتغالی دولت ها برای فارغالتحصیلان دانشگاهی که موفقیت آمیز نبوده و تنها »ارزان سازی نیروی کار» پیش رفته است طبیعی ست که مورد انتقاد و اعتراض فعالان دانشجویی قرار بگیرد، چرا که قرار است سرونوشت آنها را نیز رقم بزند . مثلا طرح کارورزی که مشخصا جامعه هدف آن فارغالتحصیلان دانشگاه است درباره آینده بازار کار و وضعیت کاری و کارگری دانشجویان تصمیم می گیرد و پیوند با وضعیت فعلی کارگران کشور دارد. طبیعی ست که فعلان مستقل دانشجویی و صنفی «به حق» و شایسته و به چنین طرح هایی واکنش خواهند داشت. چرا که متوجه شده اند وضعیت کار، وضعیت دانشجویان نیز هست.
• در سالهای اخیر با توجه به وضعیت «کالایی سازی دانش »و پولی شدن دانشگاه ها و بالا رفتن هزینه های رفاهی و معیشتی دانشجویان پدیده « کار دانشجویی» راه حلی دانشجویی برای پر کردن خلا های رفاهی عمومی برای دانشجویان شده است. دانشجویان کارگر که همزمان با تحصیل مشغول به کارهای نا ایمن و با درآمد کم و بدون بیمه و ثبات هستند، ازین طریق در این سالها با مساله کار به شکل انضمامی و عینی یبرخورد کرده اند. دانشجویان دیگر ناظر و بیرون بازار کار نیستند و اتفاقا فعال و در دل بازار کار به سر می برند.
• با توجه به این مطالب که به زبان ساده ایی بیان شد، مطالبات کارگری دانشجویان صنفی و مستقل، قابل فهم و توجیه است چرخش فعالیت های دانشجویی از سمت و سوی دغدغه های «سیاسی» به «معیشتی» قابل فهم و توجیه شده است. و وظیفه دانشگاه و وزارت علوم است که نهایت امنیت و استقلال رای را برای این دانشجویان فراهم کرده و از هر گونه برخورد سلبی، حذفی و امنیتی با فعالان این حوزه جلوگیری کند.
