حکایت دنباله‌دار خرید و فروش پایان‌نامه‌ها

بدون اغراق باید گفت اکثر پایان‌نامه‌های ارائه شده از سوی دانشجویان حاصل تلاش آنان نیست، در ازای مبلغی آن را خریده‌ یا از سایت یا پایان‌نامه‌ای دیگر کپی کرده‌اند اما مشکل اصلی تنبلی دانشجویان است یا ریشه در سیاست‌های آموزش عالی دارد؟

به گزارش فارس، فصل امتحانات دانشگاه‌ها چند روزی است که فرا رسیده اما دانشجویان ترم آخری علاوه بر امتحانات پایان‌ترم در تب‌وتاب موضوع دیگری نیز هستند، تکمیل و ارائه پایان‌نامه، مسئله‌ای که این روزها به یکی از پرحاشیه‌ترین موضوعات نظام آموزش‌عالی تبدیل شده و افراد زیادی در این خصوص اظهار نظر می‌کنند.

با افزایش تعداد و ظرفیت دانشگاه‌ها و همچنین تب مدرک‌گرایی، تعداد دانشجویان در سال‌های اخیر افزایش قابل توجهی داشته که سبب شده تهیه و ارائه پروژه، پروپوزال، مقالات ISI، پایان‌نامه دانشجویی و... به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دانشجویان تبدیل شود که به موجب آن شغلی کاذب به نام فروش پایان‌نامه ایجاد شده و میدان انقلاب تهران که زمانی به عنوان بزرگترین مرکز فروش کتاب در کشور شناخته می‌شد این روزها لقب دومی به نام مرکز فروش پایان‌نامه را هم کسب کرده‌است.

طبق مصوبه مجلس کپی‌کردن و خرید و فروش پایان‌نامه جرم محسوب می‌شود اما با کمی قدم‌زدن اطراف میدان انقلاب می‌بینید که فروشندگان پایان‌نامه و مقالات دانشجویی از پستوها خارج شده و بازاریاب‌های آنان به طور علنی به دنبال جذب مشتری برای کسب سود بیشتر هستند.

چند تن از فروشندگان این آثار در گفت‌و‌گو با فارس ضمن اعتراف به درآمد بالای شغل خود مدعی‌ شدند: دلیل بی‌رغبتی دانشجویان به نوشتن پایان‌نامه بنابه اعتراف خود آن‌ها بی‌توجهی دانشگاه‌ها و اساتید در دریافت یک پایان‌نامه‌ حرفه‌ای بوده و صرفا می‌خواهند چند صفحه‌ای از دانشجویان به عنوان پایان‌نامه دریافت کنند.

این افراد با اشاره به اینکه اکثر تدوین‌کنندگان این پایان‌نامه‌ها و مقالات فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها برتر کشور هستند که به دلیل نبود کار مناسب به این شغل روی آورده‌اند، تاکید کردند: متاسفانه بیشترین مشتریان آن‌ها دانشجویان رشته مدیریت هستند.

آنچه مسلم است برخورد فیزیکی با فروشندگان یا تلاش برای تشخیص آثار کپی و خریداری‌شده از اثری که توسط خود دانشجو نوشته‌شده راه حل نیست و راه چاره را باید در جای دیگری جست‌و‌جو کرد، جایی که دانشجو اثری از مهم‌بودن تلاش‌های خود در نگارش پایان نامه در سیستم آموزش‌عالی نمی‌بیند یا با وجود چند سال تحصیل و پشت‌سر گذاشتن آزمون‌های مختلف توانایی نوشتن یک پایان‌نامه را ندارد.

محمدعلی برخورداری رئیس دانشگاه علم و صنعت در گفت‌وگو با فارس با بیان اینکه علت اصلی این معضل گسترش بدون برنامه‌ریزی دانشگاه‌ها در سراسر کشور است، خاطرنشان کرد: زمانی که به یک استاد حداقل 50 دانشجو سپرده می‌شود، وی دانشجویان خود را حتی نمی‌شناسد چه برسد به اینکه در جریان جزئیات عملکرد دانشجویان خود باشد.

وی ادامه داد: مسئله پایان‌نامه‌های کپی‌شده هیچ‌گاه در دانشگاه‌های برتر کشور مشاهده نمی‌شود زیرا به هر استاد حداکثر 5 دانشجو سپرده می‌شود و دانشجویان تحت نظر او مرحله به مرحله پروژه و پایان‌نامه‌های خود را پیش می‌برند.

مهدی گلشنی استاد دانشگاه صنعتی شریف در گفت‌وگو با فارس با اشاره به اینکه دیگر ارزش و جایگاه علم همچون گذشته نیست، تاکید کرد: عامل اصلی کپی‌کردن پایان‌نامه‌ها بی‌توجهی مدیران است زیرا آن‌طور که نیاز است برای احیای علم در دانشگاه‌ها تلاش نمی‌کنند و از طرف دیگر برخی اساتید نیز برای بهره‌برداری بیشتر از مزایا تعداد دانشجویان زیادی را می‌پذیرند اما توجهی به آثار ارائه شده ندارند.

مهدی احسانیان مفرد عضو هیئت علمی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی نیز در گفت‌وگو با فارس گسترش روزافزون دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی بدون در نظر گرفتن اساتید مجرب و آزمایشگاه‌های مجهز را یکی از مهم‌ترین عوامل کپی کردن پایان‌نامه عنوان کرد و افزود: متاسفانه در کشور سامانه‌ای برای تشخیص آثار کپی شده از اصل وجود ندارد که موجب شده دانشجویان به جای تلاش برای نگارش پایان‌نامه روش راحت‌تر یعنی کپی یا خریدن آن را انتخاب کنند.

وی تصریح کرد: متاسفانه برخی اساتید هم برای ارتقا به مقام بالاتر تعداد زیادی از دانشجویان را پذیرش می‌کنند و توجهی به آثار ارائه شده ندارند، از سوی دیگر، برخورد قضایی صحیحی با متخلفان صورت نمی‌گیرد تا خود انگیزه‌ای جهت تلاش برای نوشتن پایان‌نامه در دانشجویان ایجاد کند.

آنچه که به نظر می‌رسد مشکل سرقت‌های علمی و خرید و فروش پایان‌نامه و مقالات علمی بیشتر از دانشجویان، متوجه سیستم آموزش‌عالی کشور است، تا زمانی که این نگاه افزایش مراکز دانشگاهی و مدرک‌گرایی و خاک‌خوردن پایان‌نامه‌های تکراری در کتابخانه‌های برخی مراکز دانشگاهی که جز اعطاء مدرک در ازای دریافت شهریه فعالیت بخصوصی ندارند، کپی برداری و خرید پایان‌نامه‌ها هم ادامه دارد.