یکی از روحانیون معروفی که در سخنرانی 12 بهمن ماه امام خمینی(ره) در بهشت زهرا همراه ایشان بود و در فیلم هایی که از آن سخنرانی موجود است، در کنار بنیانگذار جمهوری اسلامی نشسته بود، «شهید دکتر محمد مفتح» است. او در سال 1307 در خانواده ای روحانی در همدان به دنیا آمد. از کودکی در محضر پدرش شیخ محمود مفتح که از روحانیون همدان بود به تحصیل دروس ابتدایی پرداخت. پس از گذراندن دوره ابتدایی، برای فراگیری معارف اسلامی به مدرسه آخوند ملاعلی رفت و پس از مدتی به حوزه علمیه قم مهاجرت کرد و از محضر بزرگانی چون آیت الله بروجردی، آیت الله محقق، علامه طباطبایی و امام خمینی رحمه الله بهره برد و خود به درجه استادی در حوزه علمیه رسید.
به گزارش «تابناک»؛ شهید مفتح پس از پیمودن مراحل مختلف علوم حوزوی و رسیدن به درجه استادی در حوزه، پا به عرصه دانشگاه گذاشت و همچنان که در حوزه علمیه به درجه اجتهاد رسیده بود، در دانشگاه نیز موفق به دریافت درجه دکترا شد. او با همکاری شهید دکتر بهشتی و حضرت آیت الله خامنه ای، به منظور تقویت پیوند دانش آموزان، فرهنگیان، دانشجویان و روحانیان، «کانون اسلامی دانش آموزان و فرهنگیان» را در قم به وجود آورد. در جلسات هفتگی این کانون، افرادی برجسته درباره مسائل مهم دینی سخنرانی می کردند.
نقش این روحانی برجسته در انقلاب اسلامی، همچون برخی هم دوره ای هایش نقش ویژه ای است. به مناسب ورود به چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی قرار است به سراغ فرزندان و نزدیکان شهدا و چهره های شاخص و تاثیرگذار در انقلاب اسلامی برویم و با آنها درباره انقلاب، اهداف آن و نقش چهره های برجسته انقلاب و نظرات آنها گفت و گو کنیم.
مطلب پیش روی، گفت و گوی خبرنگار «تابناک» با پسر بزرگ آیت الله دکتر محمد مفتح است. «محمد مهدی مفتح» از نمایندگان با سابقه مجلس شورای اسلامی است که شش دوره سابقه نمایندگی در کارنامه اش دارد و داماد «آیت الله محمد محمدی گیلانی» نیز هست.
آنچه در ادامه می خوانید، مشروح گفت و گوی خبرنگار «تابناک» با «محمد مهدی مفتح» فرزند پسر ارشد آیت الله شهید دکتر مفتح است.
ما قرار است به مناسبت 40 سالگی انقلاب به سراغ فرزندان و نزدیکان چهره های شاخص و تأثیرگذار در انقلاب اسلامی برویم و با آنها گفت و گو کنیم. شما به عنوان فرزند ذکور ارشد آیت الله شهید دکتر مفتح، از نقش ایشان در به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی روایتتان را بگویید ؟
شهید دکتر مفتح یکی از شخصیت های تأثیرگذار و رهبران بسیار فعال انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی(ره) بود. ایشان از ابتدای ورود به قم در پانزده سالگی، دروس حوزوی را سریع طی کردند و یکی از شاگردان حضرت امام خمینی در حوزه علمیه قم بودند.
افکار امام خمینی در شهید دکتر مفتح بسیار تأثیرگذار بود و شخصیت و ساختار ذهنی ایشان برگرفته از اندیشه های امام بود. چون از ابتدای جوانی و از نزدیک با حضرت امام خمینی مانوس بودند و امام هم بسیار به ایشان علاقه مند بود.
نقش شهید مفتح در پذیرفتن مرجعیت توسط امام خمینی(ره)
یکی از نقش های پدرم تأثیر ایشان در مرجعیت امام خمینی بود. بعد از رحلت آیت الله بروجردی، پدرم به همراه عده ای از شاگردان امام خمینی تلاش کردند تا امام خمینی مرجعیت دینی مردم را بپذیرند زیرا امام خمینی به این موضوع روی خوش نشان نمی دادند.
ایشان همچنین در اوج گیری انقلاب در سال 57، پیگیری انقلاب و روشنگری مردم چه در حوزه و چه در دانشگاه بسیار تأثیرگذار بودند.
شهید دکتر مفتح به دلیل گذراندن سریع مدارج تحصیل در حوزه، خیلی زود به استاد مطرحی در حوزه علمیه تبدیل شدند. علاوه بر آن از جایگاه عملی و دانشگاهی که داشتند هم در طرح ایده های انقلابی و هم پیشبرد انقلاب اسلامی تأثیرگذار بودند.
همین نقش مؤثر ایشان در تبیین اندیشه های انقلاب اسلامی در سخنرانی ها در شهرهای مختلف بود که ساواک پس از مدتی به مقابله با شهید دکتر مفتح پرداخت و به دلیل سخنرانی انقلابی که در اهواز داشتند، ساواک ایشان را به استان خوزستان ممنوع الورود کرد.
وحدت حوزه و دانشگاه ثمره تلاش شهید مفتح بود
شهید دکتر مفتح باز هم متأثر از افکار حضرت امام خمینی به جای برخورد منفی با دانشگاه و دانشگاهیان به دانشگاه روی آورد تا بتواند دانشجویان را با افکار دینی و اسلامی و انقلابی آشنا کند. وحدت حوزه و دانشگاه ازاین رویکرد شهید مفتح نشات می گیرد.شاه در توطئه ای قصد داشت، قشر دانشگاهی را مقابل حوزه قرار دهد که با هوشمندی شهید مفتح و یاران امام خمینی خنثی شد.
شهید مفتح تنها شخصیت انقلاب در صدر انقلاب اسلامی هستند که هم در حوزه و هم در دانشگاه، تحصیل و سپس تدریس کردند. البته افراد فرهیخته زیادی در جریان انقلاب حضور داشتند؛ اما کسی که در هر دو حوزه فعال بود تنها شهید دکتر مفتح بودند.
در سال های 49 و 50 هنگامی که ساواک شهید مفتح را به قم ممنوع الورود کرد، ایشان در تهران ساکن شدند و در تهران حوزه فعالیت ایشان وسیع تر شد تا سال های 56 و 57 که رژیم شاه تاکتیکش را تغییر داد و در ظاهر فضای باز سیاسی را مطرح کرد. با ایجاد فضای باز سیاسی، تحرک انقلابی شهید مفتح بیشتر شد و ایشان با سخنرانی ها ی روشنگرانه ای که در مسجد قبا داشتند بر سرعت انقلاب اسلامی افزودند. شهید مفتح در همین ایام بود که از رهبر انقلاب آقای خامنه ای خواستند که در تهران سخنرانی کنند که پس از سخنرانی پرشور ایشان بود که ساواک آقای خامنه ای را از مشهد و شهید مفتح را از تهران دستگیر کردند.
به نظر شما بخش یا بخش هایی از اقدامات انقلابی شهید مفتح در دوران انقلاب اسلامی بوده که از نگاه تاریخ دور مانده باشد؟
روایتی از اقامه نماز عید فطر 57 توسط شهید مفتح
یکی از اقدامات مهم شهید مفتح در به ثمر رساندن انقلاب اسلامی برگزاری نماز عید فطر سال 56 در زمین های قیطریه بود. شهید مفتح در سال 56 اعلام کردند که نماز را در مسجد و فضای بسته برگزار نمی کنند و می خواهند، نماز عید فطر را در فضای باز و در زمین های قیطریه اقامه کنند که البته نماز عید فطر آن سال با حضور مردم در فضای باز برگزار شد و همین زمینه ای شد تا سال بعد، یعنی سال 57 هم نماز عید فطر در همان زمین های قیطریه پرشورتر از سال قبل برگزار شود.
شهید مفتح، دوشنبه 13 شهریور سال 57 برای برگزاری نماز عید فطر بر اساس رسمی قدیمی از منزل به سمت زمینهای قیطریه حرکت کردند و نکته مهم این بود که تمرینی از راهپیمایی و شعار دادن در این برنامه که شهید مفتح پایه گذار آن بودند، برگزار شد، به گونه ای که این راهپیمایی یک دستگرمی و تمرین برای تظاهرات های بعدی مردم شد.
در آن سال نماز پرشور و بی سابقه ای برگزار شد و بعد مردم به سمت خیابان شریعتی حرکت کردند و رفته رفته شروع به دادن شعارهایی علیه شاه کردند و همینطور بر تعداد جمعیت افزوده می شد تا اینکه چندهزار تن به پیچ شمیران رسیدند و همانجا نماز ظهر و عصر را هم برپا کردند و مردم برای روز بعد یعنی پنجشنبه 16 شهریور هم قرار گذاشتند تا راهپیمایی دیگری برگزار کنند. رژیم شاه که از دوشنبه تا پنجشنبه از این اقدام مردم آگاه شده بود سعی کرد تا جلوی تظاهرات های بعدی را بگیرد به همین دلیل عده ای از بزرگان از پدرم خواستند برای جلوگیری از خونریزی، این تظاهرات را لغو کند اما ایشان تصمیم انقلابی و بسیار سختی گرفتند و گفتند ما این تظاهرات را لغو نمی کنیم. روز پنج شنبه که شهید مفتح به همراه مردم به زمینهای قیطریه رسیدند، پلیس همه جا را محاصره کرده بود و به شهید مفتح گفتند این روز مانند روزهای قبل نیست ولی شهید مفتح گفتند، من تکلیف الهی داردم. جمعیت به رهبری شهید مفتح به سمت خیابان شریعتی حرکت کردند و با وجود گازهای اشک آور رژیم شاه به اعتراض خود ادامه دادند تا اینکه به سه راه شهید کلاهدوز رسیدند، آنجا بود که ارتش به شهید مفتح حمله کرد و به شدت ایشان را مصدوم کرد، مردم ایشان را از جمعیت خارج کردند و به منزل یکی از آشنایان بردند. ولی جمعیت همچنان بدون رهبر به تظاهرات خود ادامه دادند و متفرق نشدند. به همین دلیل، پدر پیغامی برای آیت الله شهید بهشتی فرستاند و از ایشان خواستند تا جمعیت را مدیریت کنند و ایشان هم قبول کردند و ایشان از جلوی پل سید خندان جمعیت را تا میدان آزادی مدیریت کردند که در آنجا هم آقای ناطق نوری قطعنامه را قرائت کرد. روز بعد هم که حادثه 17 شهریور اتفاق افتاد.
مفسرین نقش نماز عید فطر 57 در به ثمر رسیدن انقلاب را بیشتر بررسی کنند
این راهپیمایی در واقع نقطه اوج گیری انقلاب است. تا قبل از آن انقلاب وجود داشت و تعداد محدودی از بازاریان و مردم به رژیم شاه اعتراض داشتند ولی مردم به صورت عمده در صحنه نبودند و آن شخصیتی که توانست مردم را به کف خیابان ها و به صحنه بیاورد، شهید دکتر مفتح بود. با 17 شهریور و نماز عید فطر میلیون ها تن علیه رژیم شاه بسیج شدند و کمر رژیم شاه را شکستند.
اگر منحنی انقلاب از سال های 41 و 42، تا شهریور و بهمن 57 را بررسی کنیم، متوجه می شویم که از شهریور 57 تا بهمن، شیب انقلاب اسلامی تندتر شده است. همین که شهید مفتح با تصمیم انقلابی خود، تظاهرات مردم را لغو نکردند و توده مردم را به صحنه آوردند، ضربه هولناک وکاری به رژیم شاه زده شد. این اقدام شهید مفتح، اقدام ماندگاری در تاریخ انقلاب است که به نظرم مفسرین انقلاب باید به این بعد از انقلاب بیشتر بپردازند و آن را برای نسل های بعد تبیین کنند.
با گذشت 40 سال از انقلاب اسلامی، آیا به نظر شما خواسته های چهره های شاخص و تأثیرگذار انقلاب و مردم از آنچه برای به ثمر رساندن انقلاب اسلامی در نظر داشتند برآورده شده و چشم انداز را چگونه می بینید؟
این موضوع را می توان از ابعاد مختلف بررسی کرد ولی آنچه مسلم است، مردم برای پیروزی و حفظ انقلاب هزینه های سنگینی دادند و هشت سال جنگ و دفاع از سرزمین را تجربه کردند و چه جوانانی که در دفاع مقدس شهید و جانباز نشدند. لذا دیگر وظیفه ما مسئولان است که در حل مسائل اقتصادی و اجتماعی و کلیه مسائل به سختی کار کنیم.
مردم ایران استحقاق بهترین‌ها را دارند
مردم ما استحقاق بهترین ها را دارند و هر سه قوه باید خدمت رسانی به مردم را سرلوحه کارهای خود قرار دهند تا جمهوری اسلامی در جایگاه درخور و شایسته اش قرار بگیرد.
آمریکا همیشه با ما دشمنی کرده و در حوزه های جنگ نرم و جنگ سخت با ما دشمنی های مختلفی داشته اما مردم ما در همه صحنه ها حاضر بودند و رشادت به خرج دادند.
مسئولان باید مطابق با سند چشم انداز توسعه پیش بروند تا نقطه مورد انتظاری که در سند پیش بینی شده، محقق شود.
.......................................
گفت گو از سیف الله نصرتی
