مشترکان تهرانی سالانه یک میلیارد و ١٠٠ میلیون متر مکعب آب آشامیدنی مصرف می‌کنند و از این میزان ١٠ درصد مصرف آب شرب مشترکان تهرانی معادل سالانه ١١٠ میلیون مترمکعب آب آشامیدنی را به استخرهایشان سرازیر می‌کنند.
«شهروند» در ادامه نوشت: این درحالی است که دولت برای تصفیه و توزیع و ... هر مترمکعب آب آشامیدنی بین ١٠٠٠ تا هزار و ٢٠٠ تومان هزینه می‌کند که با احتساب نرخ تورم رقم هزار و ٢٠٠ تومان به واقعیت نزدیک‌تر است. به این ترتیب، اقتصاد ملی سالانه ١٣٢ میلیارد تومان بابت استخر پایتخت‌نشین‌ها هزینه اضافه می‌دهد.
هدایت فهمی، کارشناس منابع آب وزارت نیرو می‌گوید: دولت هر متر مکعب آب آشامیدنی را تنها ٤٠٠ تومان به شهروندان می‌فروشد و حدود ٨٠٠ تومان یارانه در این بخش قائل می‌شود. با این حساب، باید گفت: سالانه ٨٨ میلیارد تومان یارانه آب صرف استخر تهرانی‌ها می‌شود. این موضوع در شرایطی رخ می‌دهد که در کشور‌های پیشرفته که درآمد ناخالص ملی‌شان چند برابر ایران است، هرگز آب آشامیدنی برای سایر مصارف مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و استخرها از آب تصفیه‌نشده پر می‌شوند.
با این وجود جالب است بدانید فهمی، کارشناس منابع آب وزارت نیرو توضیح می‌دهد در صورتی که بخواهیم به پایتخت‌نشین‌ها مجوز بدهیم که از آب چاه برای پرکردن استخرهایشان استفاده کنند، همان مبلغ ناچیز ٤٠٠ تومان برای هرمترمکعب آب را هم نخواهند داد، زیرا از سال ٨٣ مجلس مصوبه حق‌النظاره به چاه‌های آب را حذف کرده و این به آن معناست که برداشت آب از چاه‌ها رایگان شده است!
نکته جالب‌تر اینکه شمال شهری‌های تهران در شرایطی سالانه ١١٠ میلیون مترمکعب آب آشامیدنی را به استخرهایشان سرازیر می‌کنند که بنا به اعلام شرکت آب‌منطقه‌ای تهران، منابع آب پایتخت ایران سالانه با ١٥٠ میلیون مترمکعب کسری آب مواجه است.
١٠ درصد تهرانی‌ها استخرهایشان را با آب شرب پر می‌کنند
براساس پیمایشی که شرکت آب‌منطقه‌ای تهران انجام داده است، ١٠ درصد تهرانی‌ها استخر‌های شخصی‌شان را با آب آشامیدنی پر می‌کنند. هر چند که برخی استفاده از آب شرب برای آبیاری باغ‌ها و پرکردن استخرها را رد می‌کنند، اما مدیرعامل آب‌منطقه‌ای می‌گوید ١٠ درصد مشترکان تهرانی عمدتا در مناطق ١، ٢ و ٣ از آب لوله‌کشی برای مصارف این‌چنینی استفاده می‌کنند.
او البته این نکته را هم اضافه می‌کند که وزارت نیرو قصد دارد مشترکان پرمصرف را شناسایی و آن‌ها را موظف به استفاده از آب چاه برای آبیاری فضای سبز و پرکردن استخرها کند، در غیراین صورت انشعاب آب آن‌ها قطع می‌شود.
حالا به جز این، حدود ١٠ هزار حلقه چاه در تهران وجود دارد؛ چاه‌هایی که به گفته مدیرعامل شرکت آب‌منطقه‌ای تهران تنها ٣٠ درصد آن‌ها مجاز بوده و مابقی به صورت غیرقانونی از منابع زیرزمینی برای آبیاری باغات و پرکردن استخرها استفاده می‌کنند.
آن‌گونه که بختیاری می‌گوید وزارت نیرو حالا سعی دارد که صدور مجوز و نصب کنترل‌های هوشمند میزان مصرف این چاه‌ها را ظرف یک‌سال آینده از ١٨ میلیون مترمکعب به ١٢ میلیون مترمکعب کاهش دهد. تا سال ۹۴ منابع مالی محدودی برای مقابله با چاه‌های غیرمجاز داشتیم، اما از سال ۹۴ با اجرای طرح احیا و تعادل‌بخشی منابع آب زیرزمینی بودجه‌ای بهتر از سنوات گذشته در اختیارمان قرار گرفت و اکیپ‌های گشت و بازرسی تقویت شدند.
به گفته او، سالانه حدود ٤ میلیارد مترمکعب آب در بخش‌های شرب، کشاورزی، صنعت و خدمات در استان تهران مصرف می‌شود که حدود ٢ میلیارد و ٤٠٠ میلیون مترمکعب آن مربوط به برداشت آب از چاه‌های مجاز و غیرمجاز و حدود یک میلیارد و ٦٠٠ میلیون مترمکعب نیز مربوط به منابع آب سطحی است.
گزینه‌های کنترل مصرف روی میز است
این گفته‌ها، اما در شرایطی مطرح می‌شود که قائم‌مقام آب و فاضلاب استان تهران می‌گوید، هنوز هیچ تصمیم قطعی برای جریمه مشترکان پر مصرف و جیره‌بندی آب گرفته نشده است.
او که امیدوار است بارندگی روز‌های آینده ذخایر آبی تهران را از حالت بحرانی خارج کند، گفت: البته گزینه‌ها برای کنترل مصرف روی میز قرار دارد که اگر موجودی سد‌های کشور تا پایان بهار بهتر نشود، ناچار به اجرای آن‌ها هستیم.
٨٨٠ لیتر حجم مجاز مصرف هر خانوار در شبانه‌روز
حالا این سوال در ذهن بسیاری از افراد شکل گرفته که چه کسانی مشترک پرمصرف محسوب می‌شوند؟ سوالی که قائم‌مقام شرکت آب و فاضلاب تهران در پاسخ به آن با اشاره به این نکته که سرانه مصرف هر فرد در تهران ٢٢٠ لیتر است، ادامه داد: طبق استاندارد‌های جهانی هر نفر مجاز به مصرف ١٥٠ لیتر آب در روز است. با این وجود، ما مشترکانی که بیش از ٢٢٠ لیتر در روز به ازای هر نفر (متوسط خانواده در تهران ٤ نفر است) بیشتر استفاده می‌کنند، از نظر ما پرمصرف هستند.
آدرس غلط قیمت
«اکنون حتی در پرآب‌ترین مناطق جهان نظیر کشور‌های اروپایی یا جنوب‌شرقی آسیا، با وجود بیش از هزار میلیمتر نزولات جوی، الگوی مصرف وجود دارد. در این کشور‌ها مولفه‌های مختلفی برای مدیریت آب ازجمله تعرفه‌های تشویقی و تنبیهی رعایت می‌شود.» این بخشی از گفته‌های قائم‌مقام شرکت آب و فاضلاب است که معتقد است می‌توان با منطقی‌کردن قیمت‌ها، میزان مصرف را تا حدودی کنترل کرد.
به گفته او، درحال حاضر تعرفه‌های تعیین‌شده برای آب، چه برای مصارف کشاورزی و چه برای مصارف عمومی و خانگی به مصرف‌کننده آدرس غلط می‌دهد. در واقع این پیام به مصرف‌کنندگان مخابره می‌شود که بیشتر مصرف کنند.
او که معتقد است تهرانی‌ها رقم ناچیزی را ماهانه برای آب‌بهای خود پرداخت می‌کنند، ادامه داد: اگر هر خانوار تهرانی در ماه ۲۰ مترمکعب آب مصرف کند، ماهیانه ۶۵۰۰ تومان آب‌بها از آن‌ها اخذ می‌شود. البته مشترکانی که انشعاب فاضلاب را در منازل خود نصب کرده‌اند، باید به‌طور میانگین ۱۰۰۰ تومان بیشتر از دیگر مشترکان پرداخت کنند.
٢٠ درصد خانوار‌های تهرانی پرمصرفند
او با بیان اینکه ٢٠ درصد از خانوار‌های تهران پرمصرف هستند، ادامه داد: تا زمانی که قیمت آب در ایران آنقدر ارزان است، هیچ‌کس به خود زحمت استفاده از شیرآلات کم‌مصرف و صرفه‌جویی در مصرف را به خود نمی‌دهد. بسیاری از خانواده‌ها می‌گویند چرا باید چند صد هزار برای خرید شیر‌های کم‌مصرف پول خرج کنیم، درحالی که قبض آب آن‌ها کمتر از ٥ هزار تومان است.
میزان بارش‌های کشور همچنان منفی است
میزان بارش‌های کشور از ابتدای مهر تا ۲۰ بهمن‌ماه جاری، به ۴۶.۵ میلیمتر رسید. شرکت مدیریت منابع آب ایران براساس آخرین اطلاعات به ثبت رسیده در ایستگاه‌های باران‌سنجی اعلام کرد: از ابتدای مهرماه تا ۲۰ بهمن‌ماه جاری، میزان بارش‌های کشور به ۴۶.۵ میلیمتر رسیده است. این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دوره‌های مشابه درازمدت (۱۲۷ میلیمتر) ۶۳.۴ درصد کاهش و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته (۹۰ میلیمتر) ۴۸.۳ درصد کاهش نشان می‌دهد.
براساس این گزارش، بیشترین بارش‌ها در حوضه آبریز اصلی خزر با ۱۶۸.۶ میلیمتر و کمترین میزان بارش‌ها در حوضه آبریز مرزی شرق با ٣ میلیمتر به ثبت رسیده است. حجم بارش‌های اول مهر تا ۲۰ بهمن‌ماه جاری معادل ۷۶ میلیارد و ۶۳۳ میلیون مترمکعب بوده است. همچنین گزارش‌های شرکت مدیریت منابع آب ایران حکایت از آن دارد که ۲۸ استان کشور از جمله فارس، قزوین، قم، کردستان، کرمان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، گیلان، لرستان، مرکزی، هرمزگان، همدان، یزد، آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی، اردبیل، اصفهان، البرز، ایلام، تهران، چهارمحال‌وبختیاری، خراسان‌جنوبی، خراسان‌رضوی، خراسان‌شمالی، خوزستان، زنجان، سمنان و سیستان‌وبلوچستان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته دارای کاهش بارش هستند.
گفتنی است استان سیستان‌وبلوچستان با دو میلیمتر بارندگی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با کاهش ۹۷ درصدی و استان آذربایجان‌غربی با ۱۲۵ میلیمتر بارش در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با کاهش چهار درصدی مواجه بوده است. گزارش‌های شرکت مدیریت منابع آب ایران نشان می‌دهد که از ابتدای مهرماه تا ۲۰ بهمن‌ماه جاری تنها سه استان کشور شامل استان‌های بوشهر، گلستان و مازندران در مقایسه با مدت مشابه سال آبی گذشته از افزایش بارش برخوردار بوده‌اند.
بر پایه این گزارش، استان بوشهر با ۶۹ میلیمتر بارش در مقایسه با مدت زمان مشابه سال آبی گذشته ۸۱ درصد افزایش بارندگی داشته و استان‌های گلستان و مازندران نیز در مقایسه با مدت زمان مشابه سال آبی گذشته به ترتیب ۱۶ و ٣ درصد افزایش بارش در کشور را تجربه کردند.
مشترکین پر مصرف آب به صورت تصاعدی پول بیشتری می دهند