سنگ اندازی دو وزارت خانه در فرایند احیای دریاچه ارومیه از زبان معاون کلانتری

روز گذشته، معاون اول رئیس جمهور کشورمان با حضور در استان آذربایجان شرقی، از نزدیک در جریان آخرین تغییر و تحولات دریاچه ارومیه قرار گرفت و در این دیدار از عزم جدی دولت برای حل ریشه ای مشکلات این دریاچه و احیای آن سخن گفت؛ سخنان و نگاهی که از یک سو امیدها را برای بهبود وضعیت این دریاچه افزایش می دهد و از سوی دیگر با مواضع برخی مسئولان ارشد دیگر همخوانی چندانی ندارد.

به گزارش «تابناک»؛ دوازدهم فروردین ماه، اسحاق جهانگیری به آذربایجان غربی سفر کرد تا با حضور در محل دریاچه ارومیه از نزدیک آخرین وضعیت این دریاچه را ارزیابی کند. او در این سفر سخنانی را در مورد تلاش های تا کنون و آتی برای احیای دریاچه ارومیه به رسانه ها گفت، حکایت از عزم جدی دولت برای احیای این دریاچه داشت.

وی در این دیدار گفت: احیای دریاچه ارومیه حتما انجام می‌گیرد و این موضوع نمی‌تواند از دستور دولت‌های ایران حذف و یا کنار گذاشته شود، حتی در صورت لزوم میلیاردها دلار اعتبار خارجی برای انتقال آب از خارج کشور اختصاص می‌دهیم.

معاون اول رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنانش و در خصوص اعتبارات دریاچه ارومیه، تصریح کرد: طبق گزارش ها، سال گذشته ۴۵ درصد از اعتبارات دریاچه ارومیه اختصاص یافته که تقریبا برابر با تخصیص بودجه برای کل طرح‌های عمرانی کشور است. در نظر داریم امسال کم بودن تخصیص اعتبارات سال گذشته را جبران کنیم.

جهانگیری با بیان این‌که «دریاچه ارومیه از زمان آغاز به کار دولت در سال ۹۲ یکی از دغدغه‌های مهم مردم کشور و به ویژه استان‌های آذربایجان غربی و شرقی بود» بیان کرد: تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه با مسئولیت معاون اول رئیس جمهور جزو اولین مصوبات دولت یازدهم بود که بعد از تشکیل این ستاد تصمیمات مهمی در آن گرفته شد.

وی همچنین در خصوص سایر اقدامات انجام گرفته برای احیای دریاچه ارومیه، اظهار کرد: افزایش بهره‌وری کشاورزی و صنعت مورد توجه قرار گرفته تا از آب محدود، بیشترین استفاده را در کشاورزی ببریم، خوشبختانه جهاد کشاورزی در این خصوص فعال شد و مردم نیز همکاری خوبی انجام دادند و آثار آن روی چاه‌های منطقه مشهود است.

جهانگیری افزود: برخی چاه‌های غیرمجاز مسدود شد و منابع قابل توجه برای انتقال بخشی از آب رودخانه‌هایی که جلوی آن‌ها سد احداث شده به دریاچه ارومیه، در نظر گرفته شده و پیشرفت طرح خوب بوده است و امیدوارم با اجرای نهایی آن سالانه ۶۰۰ میلیون مترمکعب آب جدید به دریاچه منتقل شود.

در سخنان معاون اول رئیس جمهور در رابطه با وضعیت دریاچه ارومیه دو نکته کلیدی کاملاً مشهود بود که نه تنها پیشتر کمتر مورد اشاره قرار گرفته بود، چه بسا مطالبی متضاد با آن در رسانه طرح شده بود.

اینکه 45 درصد اعتبارات دریاچه در سال 96 پرداخت شد و این که دستگاه های اجرایی هماهنگی و همکاری قابل قبولی را در مسیر احیا دارند، موضوعاتی است که پیشتر از سوی مسئولان ارشد سازمان محیط زیست در نقد آنها سخن گفته شده بود.

برای مثال اواخر آذرماه سال 96 عیسی کلانتری، رئیس سازمان محیط زیست کشور با اشاره به اینکه در سال 96 تنها 10 درصد بودجه ستاد پرداخت شده است، این رویه را عاملی برای تشدید مشکلات دانسته و بارها نیز از عدم همکاری سایر نهادها با ستاد گلایه کرده بود.

در رابطه با سخنان معاون اول رئیس جمهور و میزان دقت او در ارائه آمار پرداخت بودجه، دکتر مسعود تجریشی معاون زیست انسانی سازمان محیط زیست به خبرنگار «تابناک»، گفت: آنچه دکتر جهانگیری در رابطه با پرداخت 45 درصدی بودجه ستاد احیا در سال 96 مطرح کرد، با واقعیت همخوانی دارد و خوشبختانه این اتفاق در سال 96 با همت دولت رقم خورد.

تجریشی با تأکید بر اینکه البته زمان پرداخت این اعتبار در فصل زمستان بود، ادامه داد: پس از دستور ویژه رئیس جمهور برای توجه به فرایند احیای دریاچه ارومیه، آقای جهانگیری به رئیس سازمان برنامه و بودجه دستور داد که 60 درصد اعتبار در نظر گرفته شده برای دریاچه تخصیص یابد، اما از آنجا که بودجه ستاد احیا در ردیف بودجه های بحران کشور قرار دارد و در سال 1396 بحران های فراوانی چون زلزله در کشور داشتیم، این رقم نهایتاً به 45 درصد رسید که تقریباً معادل میانگین کل بودجه های عمرانی کشور در سال 96 است.

مدیر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه با اشاره به اینکه عمر ستاد به چهار سال رسیده است، اضافه کرد: پرداخت 45 درصد اعتبار در حالی است که پیش از این و در سال های گذشته در نهایت 35 درصد بودجه تأمین می شد و ما امسال نسبت به سال های گذشته راضی تر هستیم.

تجریشی در مورد بخش دیگری از سخنان معاون اول که از همکاری و هماهنگی میان وزارت جهاد کشاورزی و نیرو در فرایند احیا سحن گفته بود، به «تابناک»، گفت: این هماهنگی ها نسبت به سال اول و دوم شکل گیری ستاد به مراتب افزایش یافته است و اقدامات موثری در این زمینه صورت گرفته است، اما هنوز تا سطح رضایت بخش فاصله فراوانی دارد و این در حالی است که ما فرصت چندانی برای احیای دریاچه نداریم.

وی با انتقاد از وزارت جهاد کشاورزی به دلیل بی توجهی به توسعه اراضی کشاورزی آبی گفت: متأسفانه علی رغم تأکیدها و ضرورت هایی که باید بر اساس آن کشاورزی را مدرن کنیم و میزان برداشت آب در این بخش را کاهش دهیم، هنوز شاهد توسعه اراضی کشاوزی در حوضه آبریز ارومیه هستیم که نشان می هد، وزارت کشاورزی کامل به وظایف خود در این حوزه عمل نمی کند.

تجریشی در بخش دیگری از سخنانش، با انتقاد به عملکرد وزارت نیرو نیز گفت: وزارت نیرو مثل آدمی است که بدهی دارد و خود نیز می داند که بدهکار است، اما از پرداخت بدهی اش خودداری می کند. حقابه های دریاچه پشت سدها قرار دارد و ما برای دریافت حقابه ها از وزارت نیرو با مشکلات فراوانی رو به رو هستیم.

وی در پایان ضمن انتقاد به ناهماهنگی های نهادهای اجرایی در مسیر احیا تصریح کرد: بزرگ ترین مشکل کنونی دریاچه ارومیه و فرایند احیای آن همین ناهماهنگی هاست که اگر به خوبی مدیریت شود، بسیاری از مشکلات بر طرف خواهد شد.