دونالد ترامپ بار دیگر زبان به تهدید رقبا و رفقا گشود. رئیس جمهوری آمریکا طبق معمول با عدول از ادبیات و آداب دیپلماتیک، چین و اتحادیه اروپا را «لوس» نامید و گفت که با برخی اعضای ناتو «برخورد» می کند.
به گزارش ایرنا، چین و آمریکا نمایندگان ارشد خود را در واشنگتن سر میز مذاکره نشانده اند تا اختلافات تجاری را حل کنند. اما ترامپ وقتی در کاخ سفید مقابل دوربین رسانه ها قرار گفت تیر طعنه و کنایه را به سوی چینی ها پرتاب کرد.
او گفت که شک دارد مذاکرات با چین رضایتش را تامین کند. رئیس جمهوری آمریکا اظهار داشت: دلیل تردید من به خاطر این است که چین بسیار لوس شده است. اتحادیه اروپا هم بسیار لوس شده است. سایر کشورها هم لوس شده اند زیرا آنها به صددرصد چیزی که از آمریکا می خواهند، می رسند. اما نباید اجازه بدهیم که باز هم چنین اتفاقی رخ دهد.
ترامپ در مبارزات انتخابات ریاست جمهوری 2016 هم به روابط تجاری با چین تاخته بود. او همواره تاکید کرده که پکن طی سال های گذشته در زمینه بازرگانی آمریکا را فریب داده است. وی دیروز هم گفت: چین ما را فریب داده است. چنان ثروتی از دست ما رفته که تا پیش از آن هیچ کشوری چنین اتفاقی برایش نیفتاده است.
بنا بر آمار دولت ایالات متحده، کسری تراز تجاری آمریکا در مقابل چین در سال 2017 به 375.2 میلیارد دلار رسید. این رقم در سه ماهه نخست سال 2018 نیز به 91 میلیارد دلار بالغ شده است.
آمریکا و چین در دور تازه گفت وگوهای تجاری خود قصد دارند که خطر جنگ تجاری میان دو طرف را برطرف کنند. یکی از راه هایی که آمریکا برای این منظور پیشنهاد کرده، این است که مازاد تجاری چین در مقابل آمریکا حدود دویست میلیارد دلار کاهش یابد و پکن گام هایی برای حمایت از مالکیت معنوی بردارد.
ترامپ تهدید کرده است که 150 میلیارد دلار تعرفه بر کالاهای چینی وضع می کند. پکن هم خط و نشان کشیده است که بر برخی از واردات مهم از آمریکا از جمله هواپیما، دانه های روغنی و خودروها تعرفه وضع می کند.
دشمنی با دوستان
اتحادیه اروپا و چین هر دو در دنیای تجارت بزرگترین شرکای آمریکا هستند. در دنیای سیاست ماجرا، در مورد پکن و واشنگتن طور دیگری است و دو رقیب به شمار می آیند. اما زمانی که ترامپ پا به میدان می گذارد، اتحادیه اروپا هم با دریای از اختلافات با آمریکا روبرو می شود. بعید نیست که او از بروکسل و واشنگتن دشمنانی تمام عیار بسازد و دوستان قدیمی درگیر جنگی تجاری شوند.
رئیس جمهوری آمریکا گفته: فروش خودروهایمان در اتحادیه اروپا برایمان بسیار سخت شده است. اما اتحادیه اروپا – در این مورد، آلمان – مرسدس و BMW دارد و خودروهایش را بدون هیچ مانعی به آمریکا سرازیر کرده است. اتحادیه اروپا مالیات بسیار کمی می پردازد. آنها مالیات زیادی می بندند اما نمی خواهند مالیات بدهند. ما سال گذشته در معامله با اتحادیه اروپا 151 میلیارد دلار ضرر کردیم.
تهدید و زخم زبان ترامپ بی جواب نمانده است. رهبران اتحادیه اروپا گفته اند اگر ترامپ آنها را از طرح تعرفه های فولاد و آلومینیوم معاف نکند، در آینده هیچ مذاکره تجاری با آمریکا انجام نمی دهند.
قرار است از اول ماه ژوئن (یازدهم خرداد) تعرفه واردات فولاد و آلومینیوم به آمریکا به ترتیب 25 و 10 درصد افزایش یابد. اروپایی ها طرح های تلافی جویانه را آماده کرده اند اما امیدوارند تا آن زمان رئیس جمهوری آمریکا را از طرح هایش منصرف کنند.
ترامپ به تهدیدهای تجاری علیه اروپا اکتفا نکرده است. او از اعضای ناتو خواسته بودجه دفاعی را افزایش دهند و اگر به تعهدات خود در ناتو عمل نکنند با آنها «برخورد» می شود. او مشخصا از آلمان نام برد و گفت: آلمان باید با رفع کاستی های خود در کمک به هزینه های دفاعی رهبری خود را در این ائتلاف نشان دهد. آلمان آنگونه که بایسته است کمک نکرده است.
او این اظهارات را در حالی بر زبان راند که «ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو برای دیدار با ترامپ به کاخ سفید رفته بود. استولتنبرگ فشارهای ترامپ را «رهبری» رئیس جمهوری آمریکا در ناتو خوانده و گفت: رهبری شما در زمینه هزینه های دفاعی باعث شده که تغییراتی ایجاد شود. این مساله به متحدان کمک کرده و آنها در حال افزایش بودجه دفاعی خود هستند. دیگر هیچ یک از متحدان بودجه دفاعی را کاهش نمی دهند.
استاندارد دوگانه در قبال پیونگ یانگ
رئیس جمهوری آمریکا در حالی که فشار اقتصادی بر چین و اتحادیه اروپا وارد کرده، به کره شمالی وعده داده است اگر برنامه هسته ای خود را کنار بگذارد به شکوفایی و رونق اقتصادی آن کشور کمک می کند اما اگر به خواسته واشنگتن تن ندهد «مدل لیبی» را در آنجا پیاده می کند.
مدل لیبی را جان بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ مطرح کرد. معمر قذافی رهبر سابق لیبی با تعطیلی برنامه هسته ای و سلاح های شیمیایی در ازای رفع تحریم ها موافقت کرده بود.اما چند سال بعد با آغاز اعتراض های جهانی عرب که به لیبی هم کشیده شد، آماج حملات هوایی ناتو قرار گرفت. در نهایت، وی توسط مخالفان ساقط و سپس کشته شد.
زمانی که «مدل لیبی» به گوش حاکمان پیونگ یانگ رسید در پاسخ به این رویکرد چشم انداز دیدار کیم جونگ اون و ترامپ در 12 ژوئن (22 خرداد) در سنگاپور را کمرنگ کرده و آمریکا را به تلاش برای «خلع سلاح هسته ای یکجانبه» متهم کردند. در همین راستا، یک مقام کره شمالی گفت که دیدار کیم و ترامپ ممکن است انجام نشود.
اما ترامپ در تلاش برای قطعی شدن دیدارش با کیم جونگ اون گفت که اگر وی از سلاح های هسته ای دست برداد، در قدرت خواهند ماند. رئیس جمهوری آمریکا وعده داد که اگر برنامه دیدار به کیم با موفقیت پیش برود، وی «تضمین هایی قوی دریافت خواهد کرد.» وی افزود: او (کیم) در کشورش خواهد بود و آنجا را اداره خواهد کرد. وی بسیار ثروتمند خواهد شد.
ترامپ این احتمال را مطرح کرد که چرخش کره شمالی در مورد دیدار کیم با وی به خواست «شی جینپینگ» رئیس جمهوری چین بوده است. وی با اشاره به دیدارهای اخیر سران چین و کره شمالی گفت: این مساله ممکن است به دلیل نفوذ (شی جینپینگ) بر کیم جونگ اون باشد.
ترامپ همچنین در حالی که بولتون در کاخ سفید کنارش نشسته بود، افزود: وقتی به کره شمالی فکر می کنیم مدل کره شمالی آن مدلی نیست که ما در ذهن داریم. اگر به مدل قذافی نگاه کنید، آن یک ویرانی کامل بود. ما به آنجا رفتیم تا او را بزنیم.
رئیس جمهوری آمریکا اظهار داشت: اگر [با کره شمالی] به توافق نرسیم به احتمال زیاد همان مدل پیاده خواهد شد. اما اگر به توافق برسیم، به نظرم کیم جونگ اون بسیار خوشحال خواهد شد.
ترامپ در هر سه مورد چین، اتحادیه اروپا و کره شمالی نتوانسته است برنامه های خود را با اعضای دولتش هماهنگ کند. در حالی که مذاکراتی و ارتباطاتی پشت پرده میان پکن و پیونگ یانگ برقرار است تا مصالحه ای با آنها ایجاد شود، خود او میز مذاکره با چین را به هم می زند و مشاورش (بولتون) انگشت روی نقطه حساس کره شمالی می گذارد.
دولت ترامپ حتی اسباب رنجش متحدان اروپایی را هم فراهم کرده است. رفتار سیاسی او از قاعده یا فرمول مشخصی پیروی نمی کند. همین امر حتی پیش بینی نسبی روابط آمریکا با رقبا و متحدان را دشوار کرده است. اتحادیه اروپا و چین بازیگران مهمی در عرصه بین الملل هستند و ترامپ نمی تواند در طناب کشی با آنها به راحتی امتیاز کسب کند.