پژو می‌رود یا می‌ماند؟

پس از اجرای برجام و رفع تحریم ها، بسیاری از شرکت های خارجی تصمیم گرفتند، به بازار ایران بازگردند؛ شرکت خودروسازی پی ‌اس‌ ای فرانسه، که تولیدکننده خودروهای پژو و سیتروئن است، نخستین شرکتی بود که با ایران قرارداد امضا کرد. پرسشی که در این میان مطرح است، این که با خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم های این کشور، این شرکت خودروسازی فرانسوی در ایران می ماند یا می رود؟

به گزارش تابناک اقتصادی؛

در 23 تیر ماه 1394 بود که به دنبال تفاهم نامه هسته ای ایران و گروه 5+1 برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام منعقد شد. بر اساس برجام اعلام شد، روز توافق روزی است که آژانس بین المللی انرژی اتمی تأیید کند ایران به تعهدات مقدماتی خود عمل کرده است. در ساعات ابتدایی 26 دی 1394، از سوی آژانس اعلام شد که ایران به تعهدات خود عمل کرده است و تحریم های هسته ای کشورمان لغو شد.

پس از این تاریخ، شرکت های خارجی تمایلات خود را برای بازگشت مجدد به بازار ایران نشان دادند. شرکت خودروسازی پی ‌اس‌ ای فرانسه که تولید کننده خودروهای پژو و سیتروئن است اولین شرکت خودروسازی اروپایی بود که بعد از رفع تحریم‌ های هسته‌ ای، برای بازگشت به ایران قرارداد امضا کرد. طبق این قرارداد که با ایران خودرو به امضا رسید، قرار بود شرکت فرانسوی پنج محصول خود را راهی بازار ایران کند. این محصولات عبارت بودند از: پژو 208، 2008، 301، 308 و 508. از میان این پنج محصول ـ طبق توافقات صورت گرفته بین این دو شرکت ـ قرار بود مدل های 301، 208، 2008 و احتمالا 308 در شرکت مشترک ایکاپ مونتاژ شده و مدل 508 فقط به صورت وارداتی به مشتریان ایرانی عرضه شود.

آن گونه که در خبرها آمد، در این قرارداد، آمده بود که حضور دوباره پژو در ایران به این شرط خواهد بود که فرانسوی ‌ها از سهم دو میلیون دستگاهی به ارزش 800 میلیون یورو در بازار خودرو ایران برخوردار باشند. در این میان، مدیران شرکت پژو هنوز نیامده برای ایرانی ها شرط گذاشته و گفتند که فروش محصولاتشان در ایران باید به سطح فروش سال 2011 برسد، یعنی میزان فروش را طی دو سال به سالانه 1.6 میلیون دستگاه خودرو و تا سال 2020 به 2 میلیون دستگاه خودرو در سال برسانند.

به هر صورت در سیزدهم اردیبهشت 1396، توليد انبوه پژو ۲۰۰۸ با حضور رئيس جمهور در سايت مرکزي گروه صنعتي ايران خودرو آغاز شد. در این مراسم حسن روحانی رئیس جمهور طی سخنانی اعلام کردند: پژو 2008 مشترک و با سرمایه‌ گذاری 50-50 میان ایران و فرانسه تولید می ‌شود.

پنج ماه بعد از افتتاح خط تولید پژو 2008 آمار عجیبی در مورد تولید این خودرو منتشر شد که این آمار مربوط به هفت ماهه نخست سال گذشته بود و توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت منتشر شد و نشان می داد، در این مدت، تنها چهار دستگاه پژو 2008 در ایران خودرو به تولید رسیده که آن هم مربوط به خودروهایی بوده که در زمان افتتاح خط تولید با حضور رئیس جمهور، بر روی خط تولید این محصول مونتاژ شد. این در حالی بود که ایران خودرو پیشتر اعلام کرده بود، موعد تحویل پژو 2008 به خریداران شهریور 96 است.

به رغم آمار آمده در هشتم بهمن 1396 حسین نجاری، مدیرعامل شرکت طراحی مهندسی و تأمین قطعات ایران خودرو (ساپکو) در نخستین نشست مشترک با سازندگان منتخب پروژه ایکاپ، ضمن اعلام تولید بیش از هزار دستگاه پژو 2008 تا دی ماه 96 گفت: تولید خودرو پژو 2008 در بهمن ماه 2500 دستگاه و در اسفند ماه نیز 2500 دستگاه خواهد بود و برنامه تولید 26 هزار و 200 دستگاه از این خودرو در سال 97 در دستور کار قرار گرفته است.

در هجدهم اردیبهشت 1397 رئیس جمهور آمریکا طی پیامی، رسماً این کشور را از برجام و توافق هسته ای با ایران خارج و طی بیانیه ای اعلام کرد که طی بازه 90 روزه و 180 روزه دوباره تحریم ها علیه ایران بازخواهد گشت. بعد از این تصمیم دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا، شرکت های خارجی حاضر در ایران مواضع مختلفی را راجع به این تصمیم گرفتند. برخی تصمیم به خروج از ایران گرفتند و برخی نیز تصمیمات خود را با موضع گیری اتحادیه اروپا مرتبط دانستند. شرکت خودروسازی پی ‌اس‌ ای (PSA) فرانسه نیز در این خصوص ابراز امیدواری کرد که اتحادیه اروپا موضع مستقلانه و متکی به خود را درباره پایبندی به برجام در پیش گیرد. سخنگوی این شرکت افزود: به هر حال، شرکت پژو نیز همانند بسیاری از شرکت های تجاری فعال در ایران، باید از قوانین و مقررات بین المللی و موضع اتحادیه اروپا در این خصوص پیروی کند.

هر چند این موضع گیری شرکت خودروسازی فرانسوی اندکی امیدوارکننده است و این نوید را می دهد که با راهکارهای اتحادیه اروپا در خصوص تحریم های آمریکا علیه ایران، این شرکت در ایران ماندنی شود، با توجه به سابقه گذشته این شرکت و بدعهدی های او در قبال کشورمان و ترک یکباره ایران در زمان اجرای تحریم ها سال 1391 نمی توان با قاطعیت گفت که شرکت خودروسازی پی ‌اس‌ ای در ایران ماندنی خواهد بود.