جیانی اینفانتینو، رئیس فدراسیون جهانی فوتبال، امروز در نشستی خبری در واکنش به برگزاری جام جهانی 2022 با 48تیم که وعده انتخاباتی خودش در کنگره فیفا بود، به وضوح کوچک بودن و محدودیت امکانات کشور قطر را به عنوان موانع تحقق این تغییر مطرح کرد، ولی در ادامه احتمال کمک گرفتن از ایران برای حل این مشکل با میزبانی مشترک همراه قطر را رد نکرد و گفت: «هر چیزی ممکن است.»
این موضع رئیس فیفا مانند بمبی در جامعه رسانه ای ایران منفجر شد و میزبانی جام جهانی فوتبال که در خیالات خوشبین ترین مردم و هواداران ایران هم نمی گنجد، به رویایی در دسترس بدل شد. رویایی که قبولش به این آسانی نیست و بعید است زیرساخت های ایران چنین اجازه ای بدهد؛ هر چند تا امروز در حد پذیرایی از چند تیم در جزیره کیش برای اسکان در ایام جام جهانی و یا فروش خاک مورد نیاز برای ساخت ورزشگاه با قطری ها همکاری کرده ایم؛ بنابراین، همین رویا می تواند به کابوسی برای فوتبال ایران بدل شود که در ادامه بیشتر توضیحش خواهیم داد.
رسانه های ایران واکنش رئیس فیفا را با هیجان در کنار انتشار عکس هایی از دیدار صمیمانه اخیر او با حسن روحانی به عنوان تیتر اول خود برگزیدند و از هم اکنون شروع به رویابافی کرده اند؛ اما اینفانتینو بعد از این ملاقات تا امروز سه بار و مستمر و عجیب ـ که مورد اشاره خبرگزاری های بزرگ دنیا هم قرار گرفته ـ به عربستان سعودی سفر کرده و دیدارهایی به مراتب صمیمانه تر از آنچه با رئیس جمهور ایران داشت، در کاخ پادشاه عربستان با ملک سلمان و ولیعهد سعودی برگزار کرد! ملاقات هایی که هنوز دلیل روشن و قانع کننده ای برای تکرارشان مطرح نشده و در اوج اختلافات سیاسی این کشور با ایران که به فوتبال کشیده شده است، موجب نگرانی فدراسیون فوتبال و هواداران ایرانی شد. در پی آن دیدارها، عربستان با تبلیغات وسیع رسانه ای، ناگهان درهای ورزشگاه هایش را به روی بانوان گشود.
اوایل تصور می شد سعودی ها از نزدیکی بی سابقه مناسبات به رئیس فیفا، هدف ادامه برگزاری بازی تیم هایشان با حریفان ایرانی در کشور ثالث را دنبال می کنند؛ اما حالا بدون اینکه متهم به بدگمانی شویم می خواهیم احتمالات تازه ای را پیش بکشیم که سخنان امروز رئیس فیفا می تواند آغازکننده این پروژه احتمالی باشد.
تقریبا همه فعالان منطقه ای و جهانی از طرح ولیعهد بلندپرواز عربستان ـ که گفته می شود به زودی پادشاهی این کشور نفت خیز مسلمان را هم قبضه می کند ـ برای ساخت شهری فوق مدرن به نام نیوم آگاه هستند. شهری 500میلیارد دلاری که به ادعای وی قرار است، مرکز توریسم و گردشگری در ساحل دریای سرخ باشد و با یک پل بزرگ این شبه جزیره را به مصر و آفریقا متصل کند.
چنین سرمایه گذاری عظیمی نیاز به تبلیغ دارد و عربستان خوب می داند که فوتبال بزرگترین ابزار برای جلب افکارعمومی جهانیان است؛ اما قطری ها پیش دستی کرده اند و سالها قبل میزبانی جام جهانی را به عنوان نخستین کشور مسلمان و عربی گرفته اند و حتی تحریم های سنگین سعودی ها و ائتلاف تحت رهبری اش هم نتوانسته این شیخ نشین کوچک را از میزبانی جام جهانی منصرف کند، چون ایران و ترکیه به شدت از دوحه حمایت می کنند و نگذاشته اند تحریم ها تأثیر چندانی روی میزبان جام جهانی 2022 بگذارد.
می توان گفت، اگر روابط سیاسی عربستان و قطر امروز در شرایط عادی بود، قطعا قطری ها پیشنهاد فیفا یا بن سلمان برای میزبانی مشترک را می پذیرفتند؛ اما حالا عربستان که در اقدامی من درآوردی، فدراسیون غیررسمی جنوب غرب آسیا را با دوازده عضو عربی تأسیس کرده، به دنبال وارد کردن فشار و ورود غیرمستقیم به این ماجراست.
روشن است که تعارف های امروز اینفانتینو می تواند آغازگر پروژه ای باشد که سرانجامش ورود ناگزیر سعودی ها به میزبانی جام جهانی است؛ کشوری که از پول و ثروت چیزی کم ندارد و حالا انگیزه اش را هم دارد که جای ایران را در این معادله بگیرد. همه ما می دانیم که ایران فاقد زیرساخت های لازم و اجباری شامل فرودگاه های مدرن، هتلینگ حرفه ای، جاده های استاندارد و هواپیماها و قطارهای داخلی برای قبول چنین مسئولیتی است و حتی برای بازی هایی به مراتب پایین تر مثل جام ملت های آسیا هم کاستی هایی اساسی دارد.
همچنین هنوز موضوع ورود خانم ها به ورزشگاه های ایران حل نشده و نمی شود میهمانان جام جهانی از کشورهای دور و نزدیک را در ورزشگاه های ایران به رعایت حجاب واداشت. این دلایل در کنار ده ها استدلال کوچک و بزرگ دیگر، نشان می دهد، صحبت از میزبانی ایران در همان نگاه اول رویاپردازانه است. نقصان هایی که عربستان سال هاست که مرتفع ساخته و با پذیرش چند ده میلیونی زائران با پروازهای زیاد و هتلهای پنج ستاره توانایی اش را ثابت کرده است. آنها مشکل ورود خانم ها را هم به سرعت رفع کرده اند تا تکه های پازل را کنار هم چیده باشند.
پس در این شرایط اگر قرار به میزبانی مشترک از 48 تیم در جام 2022 باشد، قرعه به نام عربستان می افتد که نمی تواند برای بهره برداری از جام جهانی حداقل بیست سال دیگر صبر کند، چرا که اعطای میزبانی در فیفا طیق یک توالی نانوشته صورت می گیرد و تا اروپا و آمریکای شمالی و جنوبی، آفریقا و کشورهای شرق آسیا مثل چین نوبتشان رعایت شود، حوصله ولیعهد جوان و خام سعودی ها هم به سر آمده باشد.
می توان این احتمال را داد که همه بروبیاهای پرحاشیه اینفانتینو به کاخ های ریاض در چندماه اخیر، برای تکمیل پازل های یک معمای میلیارد دلاری است که فدراسیون جهانی فوتبال درگیرش شده و طرح نام ایران برای میزبانی مشترک با قطر در جام جهانی 2022 می تواند بهانه و بازیچه ای رسانه ای برای رسیدن به خواسته بن سلمان باشد.
نویسنده: مجید کوهستانی