بوسیدن دست منتقدان کمکی به اقتصاد نمی‌کند/اتاق جنگ یا اتاق خواب؟! /دلخوشی‌ها و دل نگرانی‌های رویکرد جدید رئیس جمهور

حمایت همه جریان‌های سیاسی از دولت، پشت صحنه FATF نهاد مالی یا اهرم سیاسی؟! انتقاد زنگنه از چوب لای چرخ گذاران قرارداد‌های نفتی، شمارش معکوس تحریم نفتی، پشت صحنه دعوا‌های فوتبالی اخیر، جریان انقلابی به دنبال استیضاح یا استعفای رئیس‌جمهور نیست، عقب‌نشینی امریکا از تحریم‌های نفتی ایران، آبرسانی با تانکر در آبادان و خرمشهر، خداحافظی گوچی و سردار!، هشدار نفتی ایران به عربستان و جزئیات برگزاری حج ۹۷ از مواردی است که موضوع گزارش‌های خبری و تحلیلی روزنامه‌های امروز شده است.

به گزارش «تابناک»؛ روزنامه‌های امروز شنبه نهم تیرماه در حالی چاپ و منتشر شد که سخنان چهارشنبه گذشته رئیس جمهور روحانی در جمع مدیران اجرایی و تحلیل‌های مختلف درباره آن و نیز افتتاح فاز دوم پالایشگاه خلیج فارس، از مواردی است که در صدر عناوین صفحات نخست روزنامه‌های امروز به چشم می‌خورد. وحدت گروه‌های سیاسی در حمایت از دولت نیز در واکنش به سخنان رئیس جمهور از مواردی است که مورد توجه روزنامه‌های امروز قرار گرفته است.

روزنامه خراسان، حمایت همه جریان‌های سیاسی از دولت را با توضیح اتفاق کم سابقه در سپهر سیاست ایران تیتر یک امروز خود کرد و خبر افتتاح فاز دوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس را با عنوان گام مهم برای خودکفایی بنزین در صفحه اول خود منعکس کرد. این روزنامه در یادداشت روز خود نیز با عنوان دلخوشی‌ها و دل نگرانی‌های رویکرد جدید رئیس جمهور سخنان چهارشنبه گذشته رئیس جمهور را تحلیل کرده است.

روزنامه کیهان تیتر یک خود با عنوان پشت صحنه FATF نهاد مالی یا اهرم سیاسی؟! را مجددا برجسته کرده و گزارشی درباره پشت صحنه این کنوانسیون نوشته است. یادداشت روز این روزنامه نیز در واکنش به سخنان روز چهارشنبه روحانی اختصاص یافته و محمد صرفی مطلبی با عنوان اتاق جنگ یا اتاق خواب در ستون یادداشت روز آن نوشته است.

روزنامه ایران عنوان پیام حمایت فراخوان وحدت را به عنوان ماحصل دیدار رئیس دفتر رئیس جمهور با مراجع تقلید در قم تیتر کرده و خبر دستور روحانی در مراسم افتتاح فاز دوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس با عنوان بخش‌های اقتصادی سودده را مردمی کنید را در صفحه نخست برجسته کرده است.

روزنامه ابتکار گزارش اصلی امروزش را به ضرورت‌ها و بایسته‌های دستیابی به وحدت عملی در عرصه سیاسی کشور اختصاص داده و زیر عنوان بحران مفهوم وحدت درباره این موضوع نوشته است. روزنامه ابتکار از معدود روزنامه‌هایی است که اعتراض روز گذشته مردم خرمشهر به بی آبی را با توضیح قمقمه‌های خونین خرمشهر جای خود را به رقص دبه‌های بی‌آب مقابل مسجد جامع داده است و با عنوان یزله دبه‌ها برجسته کرده است.

در ادامه تعدادی از یادداشت‌ها و سرمقاله‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم؛

دلخوشی‌ها و دل نگرانی‌های رویکرد جدید رئیس جمهور
مهدی حسن زاده در سرمقاله امروز روزنامه خراسان سخنرانی روز چهارشنبه روحانی را موضوع قرار داد و نوشت: یکی از نقد‌های جدی درباره عملکرد تیم اقتصادی دولت، وجود برخی ناهماهنگی‌ها و موضع گیری‌های متفاوت و بعضا متناقض درباره برخی موضوعات مهم اقتصادی است. به ویژه درباره بازار ارز که از اواخر سال گذشته، مستعد بحران بود، اما همچنان با مواضع متناقض برخی دولتی‌ها مواجه می‌شدیم. چنان که برخی بر ضرورت افزایش نرخ ارز و گریزناپذیر بودن آن و برخی دیگر بر تثبیت قیمت ارز اصرار داشتند. آخرین نمونه از این تناقض‌ها به ماجرای یارانه بر می‌گردد. جایی که ساعتی پس از انتشار تصویب نامه هیئت دولت درباره چگونگی اجرای تبصره ۱۴ قانون بودجه برای توزیع یارانه نقدی که در آن به صراحت حذف یارانه سه دهک پردرآمد مصوب شده است، نوبخت، به عنوان سخنگوی دولت، در توئیتی عجیب نوشت: «حذف یارانه سه دهک قابلیت اجرایی ندارد و حتی با وجود مضایق (تنگناهای) اقتصادی نیز پرداخت یارانه‌ها در سال ۹۷ به همان صورت قبلی ادامه خواهد یافت.» فارغ از این که تداوم پرداخت یارانه به ثروتمندان طی سال‌های اخیر به صورت واضحی غیرمنطقی بوده است، اما ناهماهنگی و موضع متناقض در این باره جای شگفتی دارد و مشخص نیست که چرا سخنگوی دولت، مصوبه هیئت دولت را که مبتنی بر قانون مصوب مجلس بوده و با امضای معاون اول رئیس جمهور برای اجرا ابلاغ شده است به صراحت رد می‌کند؟ قطعا این تناقض و دوگانگی اعتمادسوز است و دولت باید برای حل اختلافات و تناقض‌های خود در این موضوعات مهم فکری عاجل کند.

چراغ سبز به سوداگران!: توئیت بحث برانگیز سخنگوی دولت درباره یارانه، جمله‌ای تامل برانگیز داشت: «امنیت اقتصادی با سرکشی به حساب‌های بانکی مخدوش می‌شود.» چند سال قبل نیز که بحث پالایش یارانه بگیران مطرح بود، شبیه این موضع به نقل از رئیس جمهور نیز مطرح شد که انتقاد‌های زیادی را در محافل کارشناسی برانگیخت و گزارش‌های متعددی درباره دسترسی نهاد‌های دولتی مسئول به حساب‌های بانکی و دیگر اطلاعات اقتصادی برای شفاف سازی اقتصاد، دریافت مالیات و جلوگیری از سوداگری و پول شویی منتشر شد که نشان می‌داد این موضع چقدر غلط است. اکنون که قانون مالیات‌ها به صراحت دسترسی سازمان مالیاتی به اطلاعات حساب‌های بانکی را فراهم کرده است و رئیس این سازمان از شناسایی ۶ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان مالیات از تراکنش‌های مشکوک بانکی خبر می‌دهد، این موضع گیری جناب آقای نوبخت، بسیار عجیب است. آن هم در دوره‌ای که قوانین مبارزه با پول شویی و تامین مالی تروریسم به صراحت بر رصد تراکنش‌های بانکی تاکید دارد و کارشناسان برای مبارزه با سوداگری در اقتصاد، نظارت بر تراکنش‌های بانکی و شناسایی دلالان از این طریق را راهکار اصلی می‌دانند، مشخص نیست که چرا ولو ناخواسته چنین چراغ سبزی به دلالان داده می‌شود.

در هر صورت ورود جدی رئیس جمهور به بهبود وضعیت اقتصادی و خروج بازار ارز از چالش و مواجهه جدی با آثار تحریم‌های پیش روی آمریکا نشان می‌دهد که عزمی جزم‌تر از گذشته برای اصلاح وضعیت اقتصادی شکل گرفته است. حمایت گسترده همه جناح‌ها از رویکرد اخیر دولت و رئیس جمهور نیز می‌تواند اعتماد کم رنگ شده به دولت را اصلاح کند، اما مشکل اصلی را نه در خط حمله حریف و به اصطلاح مثل معروف مارادونا، که باید در خط دفاعی خودمان و به اصطلاح همان ضرب المثل غضنفر‌هایی جست وجو کرد که فرصت اعتماد سازی را به تهدید اعتمادسوزی تبدیل می‌کنند. آقای رئیس جمهور شرایط برای اصلاح وضعیت اقتصادی فراهم است و همه حامی تان هستیم، اما مراقب گل به خودی‌ها باشید.

اتاق جنگ یا اتاق خواب؟!
سخنرانی رئیس جمهور در آخر هفته گذشته موضوع یادداشت روز روزنامه کیهان نیز بود. صرفی در بخشی از یادداشت خود با این موضوع نوشت: در همه جای دنیا نحوه برخورد با متخلفین و قانون‌شکنان در شرایط عادی و جنگی متفاوت است. اگر سربازی در شرایط عادی از خدمت سربازی فرار کند، او را دستگیر کرده و طی فرآیندی اداری با او برخورد می‌کنند که تعیین اضافه خدمت، حکمی معقول و مرسوم است. اما در شرایط جنگی برخورد متفاوت است. دادگاه‌های صحرایی تشکیل می‌شود و متخلفان، فراریان و خائنان به سرعت و با شدت عمل هرچه تمام‌تر مورد مواخذه و مجازات قرار می‌گیرند.

در حالی که کشور، درگیر یک جنگ اقتصادی تمام‌عیار است، نحوه و سرعت برخورد با متخلفان اقتصادی نیز باید متفاوت باشد. حتی باید برای برخی اقدامات که در زمان عادی معمول و متداول است، در زمان حاضر جرم‌انگاری شده و مجازات تعیین شود. بار اصلی این قضیه بر دوش دستگاه قضایی کشور است، اما آنان حلقه آخر زنجیر برخورد هستند. نهاد‌های نظارتی و امنیتی و دولت به عنوان اصلی‌ترین متولی اقتصاد، سرحلقه این زنجیر هستند. باید هماهنگی کامل و بی‌وقفه میان حلقه‌های این زنجیر، برای شناسایی و برخورد سریع و قاطع با اخلالگران و متخلفان اقتصادی وجود داشته باشد.

۵- هرچند باید‌ها و نباید‌های این جنگ اقتصادی بسیارند، اما فعلاً به موضوع «عملیات روانی و رسانه‌ای» به عنوان آخرین مورد بسنده می‌کنیم. می‌توان گفت: شایسته‌تر بود اگر مورد آخر به عنوان نخستین اقدام معرفی می‌شد، جنگ اقتصادی دشمن علیه ایران، یک پیوست رسانه‌ای و عملیات روانی دقیق، سنگین و پیچیده دارد. ممکن است شما تمام باید‌ها و نباید‌های اقتصادی را به نحو مطلوبی رعایت کنید، اما در نهایت بازنده این میدان باشید! چرا؟ چون در میدان عملیات روانی، جنگ مدیریت و تاثیر بر افکار عمومی را به حریف باخته‌اید. پرداختن به باید‌ها و نباید‌های پیچیده این جنگ که به موازات جنگ اقتصادی در جریان است و به جرات می‌توان گفت، نبرد تعیین‌کننده و نهایی است

بوسیدن دست منتقدان کمکی به اقتصاد نمی‌کند
مجیدرضا حریری رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین طی یادداشتی در روزنامه جهان صنعت با عنوان بوسیدن دست منتقدان کمکی به اقتصاد نمی‌کند نوشت: ریال تصمیمات ناگهانی اقتصادی این‌بار به ممنوعیت واردات کالا‌های لوکس رسیده است. لیست بلندی از مجموعه‌ای از کالا‌ها که با سوال درباره لوکس بودن یا نبودن آن‌ها در شرایط کنونی جامعه همچنان می‌توان بحث کرد. باید گفت: کدام خط‌کش این تقسیم‌بندی را مشخص می‌کند و چگونه می‌توان این باور را به جامعه تحمیل کرد تا نوعی از کالا که به اعتقاد گروهی ضروری است، به اعتقاد گروهی دیگر در زمره کالا‌های لوکس قرار گرفته است. همین روند منجر به آن می‌شود که قاچاقچیان بیش از گذشته دایره عملکردشان بزرگ شود و تقاضای مصرف‌کننده از محل غیرقانونی تامین شود. قاعدتا ممنوع کردن ورود گروهی از کالا‌ها به معنی ممنوع کردن تقاضا نخواهد بود و چنین اظهارنظر‌هایی در نهایت واقعیت بازار را تغییر نمی‌دهند. اما باید ردیف کالا‌هایی که ممنوعیت بر آن‌ها اعمال شده است را مورد بررسی قرار داد و در همین چارچوب میزان ضرورت این ممنوعیت را کنکاش کرد. سال‌های گذشته بین چهار تا شش میلیارد دلار خروج ارز از کشور توسط این کالا‌ها انجام می‌شد، اما باید توجه کرد این رقم اندک با توجه به درگاه‌های بزرگ‌تر خروج ارز تغییر قابل توجهی در سیستم خروج ارز کشور بازی نمی‌کند. اما در حال حاضر در شرایط اضطرار ارزی قرار داریم و این موضوع باید به شکلی شفاف بیان شود. اهمیت کنترل درگاه‌های خروج ارز نیز در شرایط کنونی بسیار جدی است و باید با مبارزه‌ای همه‌جانبه سطوح مختلف فساد اداری و مالی کشور را مورد بررسی قرار داد. افزایش فشار روی واردکنندگان قانونی نه تنها آخرین راهکار است بلکه خود منجر به آسیب‌آفرینی در بازار شده و این موضوع باید مورد تجدید نظر قرار گیرد. در نهایت به هر شکلی که پیشروی کنیم نمی‌توانیم نیمی از جمعیت کشور را از آنچه خود نسبت به آن تمایل دارد محروم کنیم و نیازهایشان را حذف کنیم. این نکته مهم را نباید فراموش کرد که تقاضا در علم اقتصاد هرگز ممنوعیت‌پذیر نیست.

در شرایطی که مجموع قاچاق در سال گذشته بیش از ۳۰ میلیارد دلار بوده است چگونه با ممنوعیت گروه هفت تا هشت میلیارد دلاری روند ارزی کشور را مدیریت کرد. سیاست‌های روزمره مسوولان اقتصادی هر روز اتفاق تازه و حواشی جدید را شکل می‌دهد. این ناپختگی در بلندمدت منجر به عدم ثبات بازار می‌شود و باید در گام‌هایی جدی در پی شفاف‌سازی و ارائه راهکار‌های عمل‌گرایانه بود. این چندگانگی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی منجر به خروجی‌های متعدد و چندگانه در بازار می‌شود که هیچ ثمره مثبتی برای اقتصاد کشور نخواهد داشت. امروز تصمیمات از سوی افرادی اجرایی می‌شود که مسوول ریشه‌ای نیستند. نمونه روشن این موضوع عملکرد وزیر ارتباطات در افشاگری واردکنندگان است، در حالی که در ردیف وظایف این وزارتخانه چنین تصمیماتی نیست و از طرفی عدم انتشار این لیست از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت است آن هم در شرایطی که متولی این امر است. اظهارات رییس‌جمهور مبنی بر بوسیدن دست منتقدان خود هیچ گره‌ای از اقتصاد کشور باز نمی‌کند و در نهایت این دست‌بوسی‌ها بی‌فایده است. آنچه نیاز اساسی و مبرم اقتصاد این روز‌های دشوار است دستیابی به فهم مشترک و اجماع عمومی از شرایط کنونی است. در شرایط بسیار بد ارزی باید از خروج ارز به شیوه‌های نادرست اجتناب و اهمیت در طبقه‌بندی شفاف روشن شود. این موضوع روشن است که در نهایت باید برای تحریم‌ها هزینه صرف کنیم، اما اگر بنا به صرف هزینه است این هزینه‌ها نباید بر گرده اقشار ضعیف و عموم جامعه باشد. به بیان دیگر اگر بنا بر محکم شدن کمربندهاست، افراد فربه‌تر باید کمربند را محکم کنند نه ضعفای جامعه.

برای خواندن خبرها و یادداشت های بیشتر درباره سوژه روز تابناک «تغییر یا ترمیم در کابینه» را کلیک کنید.