در یک مکان جغرافیایی هر چه قدر موانع موجود بر سر راه کسب و کارها کمتر باشد، هزینه های تولید در آن منطقه نسبت به سایر مناطق کمتر خواهد بود و به اصطلاح کالای تولید شده قدرت رقابت پذیری بیشتری را خواهد داشت. بنابراین فعالان اقتصادی معمولاً به دنبال مکان هایی جهت سرمایه گذاری و راه اندازی کسب و کار می گردند که موانع موجود بر سر راه کسب و کارها در آن مناطق کمتر باشد.
به گزارش تابناک اقتصادی، تعریف محیط کسب و کار عبارت است از عوامل موثر بر عملکرد واحدهای اقتصادی مانند کیفیت دستگاه های حاکمیتی، ثبات قوانین و مقررات، کیفیت زیرساخت ها و ... که تغییر دادن آن ها فراتر از اختیارات و قدرت مدیران بنگاه های اقتصادی یا فعالان اقتصادی می باشد.
با توجه به این تعریف محیط کسب و کار و از آن جا که رفع عوامل موجود بر سر راه کسب و کارها از اختیارات فعالان اقتصادی خارج می باشد، آن ها سعی می کنند کسب و کارهای خود را در مکان هایی راه اندازی نمایند که موانع و عوامل تاثیرگذار بر کسب و کارهایشان در حداقل ممکن باشد چرا که وجود موانع بر سر راه کسب و کارها علاوه بر اینکه هزینه های بنگاه ها را برای تولید افزایش می دهد باعث می شود تا بنگاه ها برای ادامه فعالیت خود به بخش غیررسمی در اقتصاد رانده شوند و در درازمدت حتی منجر به خروج بنگاه های کوچک از چرخه اقتصاد می گردد.
در این مطلب می خواهیم با توجه به یافته های گزارش پایش محیط کسب و کار در تابستان 97، استان هایی را معرفی کنیم که در آن ها موانع موجود بر سر راه کسب و کارها از سایر استان ها کمتر بوده است و به عبارت بهتر در این استان ها محیط کسب و کار مساعدتر از سایر استان ها بوده است.
گزارش پایش محیط کسب و کار از پاییز 1389 توسط مرکز پژوهش های مجلس تهیه و منتشر شد و از پاییز 1395 این کار به اتاق بازرگانی ایران سپرده شد و این نهاد با همکاری مرکز آمار ایران اقدام به تهیه و انتشار این گزارش نمود. گزارش پایش محیط کسب و کار در تابستان 1397، هشتمین گزارش در همین زمینه می باشد که به تازگی منتشر شده است. در این گزارش از فعالان اقتصادی همه استان ها پیرامون 28 مولفه که از موانع موجود بر سر راه کسب و کارها می باشند، پرسیده می شود و از آن ها خواسته می شود که به هر مانع از صفر تا ده، عددی را اختصاص دهند که صفر به عنوان بهترین ارزیابی و ده به عنوان بدترین ارزیابی ممکن شناخته می شود. مجموع نتایج فعالان اقتصادی استان ها جمع آوری می شود و میانگین این نتایج که عددی است بین صفر تا ده به عنوان نمره محیط کسب و کار هر استان شناخته می شود که هر چه این عدد به ده نزدیکتر باشد موانع موجود بر سر راه کسب و کارها بیشتر و محیط کسب و کار نامساعدتر می باشد و برعکس هر چه این عدد به صفر نزدیکتر باشد محیط کسب و کار در آن استان مساعدتر می باشد.
با این تفاسیر نتایج نظرسنجی از فعالان اقتصادی استان ها پیرامون محیط کسب و کار به شرح نمودار زیر بوده است. همان گونه که از نمودار زیر پیداست در تابستان 1397 استان های آذربایجان شرقی با 6.03، گیلان با 6.03 و مرکزی با 6.05 به ترتیب سه استانی هستند که مساعدترین محیط کسب و کار را در بین استان های مختلف از نظر فعالان اقتصادی به خود اختصاص داده اند. همچنین استان های لرستان با 6.80، کرمانشاه با 6.76 و چهارمحال و بختیاری با 6.69 نامساعدترین محیط های کسب و کار را در تابستان 1397 در بین استان های کشور داشته اند.
با این نتایج سه استان آذربایجان شرقی، گیلان و زنجان در تابستان 1397 کمترین موانع را بر سر راه کسب و کارها داشته اند و بنابراین استان های مناسب تری نسبت به سایر استان ها برای راه اندازی کسب و کار بوده اند.