سازمان حفاظت محیط زیست کشورمان که مدت هاست سیاستهایی انتقاد برانگیز را در پیش گرفته و پیرو انتقادات برخی رسانهها از این سیاستها، از دعوت خبرنگاران رسانه های منتقد به نشست های خبری سازمان هم دریغ میورزد، قصد برگزاری دورههایی ویژه برای آموزش به خبرنگاران دارد!
به گزارش «تابناک»؛ دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانههای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، طی نشستی با حضور مدیرکل روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست و برخی خبرنگاران، برای همکاری با سازمان حفاظت محیط زیست در راستای برگزاری دورههای آموزش روزنامهنگاری محیط زیست برای خبرنگاران اعلام آمادگی کرد.
در این نشست که توسط حمید ضیایی پرور، دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانههای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با همکاری مؤسسه نشرآوران برگزار شده بود، سه تن از خبرنگاران حوزه محیط زیست، نقطهنظراتی بیان کردند که استقبال از برگزاری دورههای آموزشی برای خبرنگاران محیط زیست در هیچ یک ملموس نبود.
این عدم استقبال را مسعود بربر، خبرنگار محیط زیست خبرگزاری مهر، با صراحت بیشتری بیان کرد و به چالشهای کنونی خبرنگاران و روزنامهنگاران حوزه محیط زیست پرداخت.
بربر در بخشی از اظهارات خود گفت: محور بحث این نشست «آموزش خبرنگاران محیط زیست» است، در حالی که من فکر میکنم آموزش، آخرین چالش خبرنگاران این حوزه باشد، زیرا همین تعداد اندک خبرنگاران محیط زیست همه اهل علم هستند و با مطالعاتی که دارند، در این زمینه آموزشهایی هم ارائه کردهاند، به گونه ای که مفاد آموزشی موجود در فضای محیط زیست کشور توسط همین روزنامهنگاران تدوین شده است.
وی یکی از دغدغههای روزنامهنگاران محیط زیست را بسته شدن درهای سازمان حفاظت محیط زیست به روی خبرنگاران عنوان کرد و با بیان اینکه رعایت نشدن قانون شفافسازی و حق دسترسی به اطلاعات در حوزه محیط زیست سبب شده خبرنگاران برای به دست آوردن اطلاعات درست گاهی ناچار شوند سازمان را دور زده و از طریق مراجع غیررسمی و به طور غیر آزاد اطلاعات را به دست بیاورند، گفت: توجهات و دغدغههای محیط زیستی شهروندان در شرایط حاضر به شدت توسط دولت مدیریت میشود. این جریانسازی محیط زیستی و هدایت تفکر مخاطبان و کارشناسان توسط مسئولان دولتی، مسأله جدی است و مافیای دولتی و شبه دولتی بسیار بزرگی پشت تمامی حوزههای توسعه قرار گرفته است؛ از سدسازی گرفته تا انتقال آب، صنایع آلاینده و خودرو که خبرنگاران محیط زیست را در کمترین حالت ممکن تهدید میکنند.
در ادامه این نشست، عبدالرضا سپنجی، مدیرکل روابط عمومی و امور رسانه سازمان حفاظت محیط زیست به مشکلی با نام «مشکل آموزش حرفهای خبرنگاران در حوزه محیط زیست» اشاره کرد و گفت: این یک خلأ جدی است و باید با برگزاری دورههای آموزشی مختلف کارکرد آموزشی رسانهها را تقویت کنیم تا در کنار اطلاعرسانی و آگاهسازی جامعه، مردم بیشتر به مسائل زیست محیطی حساس شوند. در روابط عمومی سازمان، ویژهبرنامههایی را تدارک دیدهایم که شامل آموزش خبرنگاران و فعالان رسانهای است. تاکنون با همکاری جهاد دانشگاهی و خانه مطبوعات دو دوره آموزشی برای خبرنگاران استانی برگزار شده و حدود ۶۰ تن در حوزه محیط زیست آموزشهایی را فراگرفتهاند.
اما آیا سطح علمی خبرنگاران و روزنامهنگاران حوزه محیط زیست کشورمان، آنقدر پایین و اطلاعات محیط زیستیشان آنقدر اندک است که سازمان حفاظت محیط زیست با انبوهی از مشکلات و گرفتاریهایی که گریبان محیط زیست کشور را گرفته، از آن به عنوان یک خلأ جدی یاد کند و برای رفع آن آستین بالا بزند؟ یا حقیقت این است که سازمان حفاظت محیط زیست در صدد است با تشکیل یک تیم خودی از میان اصحاب رسانه، محتوای محیط زیستی رسانهها را تحت مدیریت خود درآورد؟
با نگاهی به عملکرد ناکارآمد و سوء مدیریتهای اخیر سازمان حفاظت محیط زیست، تلاش این سازمان برای ایجاد یک لابی رسانهای که افکار عمومی را با تصمیمات و اقدامات مورد انتقاد این سازمان همراه کند، نه تنها دور از ذهن نیست بلکه مسبوق به سابقه هم هست.
به عنوان مثال کافی است به یاد آوریم با آغاز به کار معصومه ابتکار به عنوان رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در دولت یازدهم، منتقدان عملکرد این سازمان از جمله اسماعیل کهرم، بومشناس و محمد دوریش، فعال محیط زیست، جذب حوزه ریاست این سازمان شدند؛ کهرم به عنوان مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و درویش به عنوان مدیرکل دفتر مشارکتهای مردمی این سازمان. جذبی که موجب شد هر دو فرد یاد شده از کسوت منتقد به مدافع عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست ملبس شوند.
اما ابتکار برای مهار منتقدان، به جذب اشخاص کفایت نکرد و با همکاری مدیرکل دفتر مشارکتهای مردمی سازمان متبوعش، شبکهای از سازمانهای مردمنهاد (سمن) محیط زیستی راهاندازی کرد. سمنهایی که در ازای حمایت از سوی دفتر مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست، ماهیت آزاد و مستقل و قدرت انتقاد خود را از دست دادند و مصونیتی بیسابقه برای سازمان حفاظت محیط زیست در برابر انتقادات سمنها ایجاد کردند.
رویهای که ظاهرا در دولت دوازدهم به جذب رسانهها رسیده تا تحت پوشش آموزش، در مسیر مورد نظر سازمان حفاظت محیط زیست گام برداشته و برای مسئولان این سازمان مصونیت رسانهای به وجود آورند. این موضوع از همان نخستین روزهای آذر که سازمان حفاظت محیط زیست در واکنش به انتقادات متخصصان، نمایندگان مجلس و رسانه نسبت به شکارفروشی در قرقهای خصوصی، جمعی از خبرنگاران را به بازدید از قرق منصورآباد کرمان دعوت کرد، قابل تشخیص بود.
سفری که به هزینه سازمان حفاظت محیط زیست برای برخی خبرنگاران ترتیب داده شده بود و حاصل آن، گزارشهایی تبلیغاتی به سود قرق منصورآباد بود؛ گزارشهایی که بخش اصلی ماهیت قرق خصوصی را که همان کسب درآمد از راه شکارفروشی باشد از مخاطبان خود پنهان کرده و قرق خصوصی منصورآباد کرمان را به نمایندگی از سایر قرقها، بهشتی برای وحوش جلوه دادند.
گزارشهایی که مسئولان قرق را شکارچیانی نادم، بیچشمداشت و دلسوز محیط زیست معرفی کردند، بیآنکه به پروانههای شکار سیهزار یورویی که برای اتباع خارجی صادر میکنند، کوچکترین اشارهای کرده باشند.
کارگاه آموزشی برای خبرنگاران محیط زیست که ۲۵ آذر توسط معاونت محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست با محوریت اهمیت قرقهای اختصاصی و بهرهبرداری پایدار از طبیعت (شکار) برگزار شد، از دیگر مواردی است که تلاش سازمان حفاظت محیط زیست برای همسو کردن رسانهها با مقوله شکارفروشی را به تصویر میکشد.
برگزاری کارگاههای آموزشی برای خبرنگاران محیط زیست، ترتیب دادن سفر به قرقها و حالا انتشار خبر همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد با سازمان حفاظت محیط زیست برای آموزش روزنامهنگاران محیط زیست، طی روزهای گذشته واکنشهایی از سوی فعالان حوزه محیط زیست در فضای مجازی به همراه داشته است.
گفتنی است، چندی پیش، جمعی از خبرنگاران محیط زیست، در حالی که به همراه مشاور رسانهای سازمان حفاظت محیط زیست، به خارج از کشور عازم بودند در فرودگاه از سوی وزارت اطلاعات، ممنوعالخروج شدند؛ سفری که از جزئیات آن اطلاعاتی در دست نیست، اما احتمال ارتباط آن با تلاشهای اخیر سازمان حفاظت محیط زیست در راستای تسلط بر رسانهها را نمیتوان نادیده گرفت.
حالا باید منتظر ماند و دید، سازمان حفاظت محیط زیست که در دولت یازدهم موفق شد با شبکهای کردن سمنها، حاشیهای امن برای خود ایجاد کند، در دولت دوازدهم هم خواهد توانست شبکهای از خبرنگاران همسو تشکیل داده و فضای رسانهای را به سود خود به دست بگیرد یا نه؟!