"خروج آمریکا از آیاناف در راستای تمایلات دونالد ترامپ برای تخریب پیمانهای دیپلماتیک است و حتی اگر روسیه مرتکب نقضی شده باشد، بهترین راه برای کنترل تسلیحاتی روسها مذاکره و حفظ این پیمان است چرا که خطر بازگشت یک رقابت تسلیحاتی به سبک جنگ سرد وجود دارد."
به گزارش ایسنا، روزنامه واشنگتن پست با اشاره به تنشهای اخیر میان روسیه و آمریکا نوشت، دولت ترامپ روز جمعه تعلیق عضویت در پیمان کنترل تسلیحات هستهای تاریخی با مسکو را اعلام کرد. مایک پامپئو، وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرد ایالات متحده عضویتش در پیمان قوای هستهای میانبرد ۱۹۸۷ را تعلیق میکند و روند خروج ظرف شش ماهه آغاز میشود.
این خبر در راستای تمایلات دونالد ترامپ برای تخریب پیمانهای دیپلماتیک است. او در اولین هفته ریاست جمهوری از توافق تجاری چشمگیر آسیا – پاسیفیک خارج شد و با سر و صدای زیاد ایالات متحده را از توافقهای بینالمللی دوران اوباما درباره تغییرات آب و هوایی و توافق هستهای ایران بیرون کشید.
ترامپ جمعه در بیانیهای مکتوب تاکید کرد: ما در جهت توسعه گزینههای واکنش نظامی ارتش خودمان جلو خواهیم رفت و با ناتو و سایر متحدان و شرکایمان همکاری میکنیم تا هرگونه امتیاز نظامی روسیه از طریق اقدامات غیر قانونیاش را بگیریم.
پیمان آیاناف مانع از روسیه و ایالات متحده برای دستیابی، تولید یا استقرار موشکهای کروز یا بالستیک زمینپرتاب با برد ۵۰۰ تا ۵۵۰۰ کیلومتر میشود. مقامهای آمریکایی سالها متذکر شدند که برخی از موشکهای جدید زمینپرتاب و کروز روسیه نقض شرایط این معاهده است. مسکو با رد تمامی این ادعاها، واشنگتن را به تلاش عامدانه برای خروج از این پیمان و تحریک یک رقابت تسلیحات هستهای جدید متهم میکند.
اگر پیمان آیاناف متلاشی شود، پایان یک توافق شالودهای که برای اولین بار دو رقیب جنگ سرد برای تخریب قسمتی از زرادخانه هستهای خودشان موافقت کردند، رقم میخورد. تحلیلگران واشنگتن پست میگویند: این پیمان عنصر اصلی استراتژی امنیتی اروپا برای بیش از سه دهه بوده است و امضای آن یک لحظه مهم در کنترل تسلیحات جنگ سرد، امحای بیش از ۲۶۰۰ موشک و خاتمه یک سال بنبست با موشکهای هستهای در اروپا بود.
با این حال دولت ترامپ بیش از سه دهه پس از امضای آن میگوید، در حال پاسخ دادن به واقعیتهای جدید است. به جز تهدیدی که از جانب روسیه مطرح است، آمریکا به دنبال گزینههای بیشتری در مواجهه با توسعه نظامی چین است. یک مقام ارشد دولت ترامپ اخیراً به خبرنگاران گفت: چین و ایران عضو این پیمان نیستند. ما نمیتوانیم تنها کشوری باشیم که با یک پیمان مقید میشویم.
متحدان آمریکا در ناتو از رویکرد سرسختانه این دولت درباره پیمان مذکور حمایت کردند اما منتقدان تاکید دارند زنده نگاه داشتن آن منجر به کنترل رفتار بد مسکو میشود. آنتون تروئیانوفسکی، عضو تحریریه واشنگتن پست در مسکو مینویسد: منتقدان خروج آمریکا از این پیمان میگویند، با وجود نقض روسیه، بهترین راه برای کنترل تسلیحاتی روسها مذاکره و حفظ این پیمان است.
اکنون همچنین سوالاتی درباره بقای استارت جدید وجود دارد. این پیمانی جداگانه است که سال ۲۰۱۱ حاصل شد و شمار کلاهکهای هستهای استراتژیکی که روسیه و آمریکا مستقر کردند، محدود میکند. این پیمان در ۲۰۲۱ منقضی میشود و تنشهای کنونی حاکی از آن است که متلاشی شدن آن هم دور از انتظار نیست.
تحلیلگران واشنگتن پست میگویند: اگر کاخ سفید و کرملین برای تمدید استارت جدید توافق نکنند، وضعیت به دورهای باز میگردد که واشنگتن و مسکو تسلیحات هستهای در اختیار داشتند و هیچ محدودیتی روی رفتارهای آنها وجود نداشت و همچنین خطر بازگشت یک رقابت تسلیحاتی به سبک جنگ سرد وجود دارد.