پزشكاني كه با پول متخصص مي‌شوند

آزمون دستياري كه پنجره‌اي است براي ورود پزشكان عمومي به دوره تخصص، سال‌هاست با شبهه تقلب برگزار مي‌شود اما فقط امسال بود كه اين شبهه به ابطال آزمون منجر شد.

به گزارش فارس، شايد براي اولين بار سال 82 بود كه خبر تقلب و تخلف در آزمون دستياري پزشكي به صورت گسترده به مطبوعات راه يافت. زماني كه مسعود پزشكان بر كرسي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تكيه زده بود و اصرار داشت كه تقلبي صورت نگرفته است و مدعيان مدرك بياورند.

*آزمون دستياري در يك نگاه

آزمون دستياري، آزموني است كه طي آن پزشكان عمومي به عنوان دستيار تخصصي وارد دوره تخصص پزشكي مي‌شوند و پس از طي اين دوره به عنوان پزشك متخصص در يكي از رشته‌هاي 25 گانه تخصص پزشكي موجود در كشور مانند جراحي عمومي، جراحي قلب، جراحي مغز و اعصاب، قلب و عروق، مغز و اعصاب، داخلي، چشم پزشكي، اطفال، زنان و زايمان، اورولوژي، گوش و حلق و بيني، ارتوپدي، ريه، پوست ومو، نفرولوژي، گوارش و كبد، روماتولوژي و... فارغ التحصيل و وارد بازار كار مي‌شوند.
طي سال‌هاي گذشته معمولاً هر سال بين 12 تا 17 هزار نفر پزشك عمومي به عنوان داوطلب در اين آزمون شركت كرده‌اند و هر سال نيز حدود 10‌درصد شركت كنندگان در اين آزمون پذيرفته شده‌اند و به گفته مرضيه وحيد دستجردي، وزير بهداشت ظرفيت پذيرش اين ‌آزمون امسال به حدود 1700 نفر رسيد در حالي كه 16 هزار و 646 نفر براي شركت در اين آزمون ثبت نام كرده بودند.
اهميت اين آزمون در اين است كه پزشكان عمومي كه بسياري از آنها با مشكل اشتغال و درآمد ناكافي مواجه هستند و حتي به مشاغل غير مرتبط رو مي‌آورند، پس از قبولي در اين آزمون كتبي و به طور متوسط بعد از 4 سال پزشك متخصص مي‌شوند كه هم از نظر جايگاه علمي و شأن اجتماعي متفاوت است و هم البته از نظر اقتصادي و درآمد.
به همين علت بسياري از پزشكان عمومي تلاش مي‌كنند با شركت در آزمون دستياري، پزشك متخصص شوند و براي اين كار ممكن است بيش از يك سال كار و زندگي و مطب خود را تعطيل كنند و درس بخوانند، حتي برخي از اين افراد ممكن است با زن يا شوهر خود به همين علت دچار مشكل شوند و حتي مواردي بوده است كه عشق به تخصص پزشكي به طلاق پزشك با همسر كشيده است.
با اين حال آزمون دستياري نمادي از حيثيت جامعه پزشكي كشور است، زيرا هر گونه تقلب يا شائبه تقلب آن باعث بي اعتبار شدن، نظام پزشكي كشور مي‌شود زيرا ممكن است زمينه راه يافتن افراد كم سواد به دوره تخصص پزشكي فراهم شود، كساني كه فردا در كرسي پزشك متخصص بايد حافظ جان مردم باشند.

*سال 82، آغاز ماجرا بود

با اين حال در سال 82 براي اولين بار به طور جدي خبر تقلب و خروج سؤالات اين آزمون كه در اسفند 82 برگزار شده بود، منتشر شد و كار به مجلس و قوه قضائيه كشيده است. مطبوعات نيز هر روز اخبار اين رويداد مهم را پيگيري و درج مي‌كردند.
در آن زمان گروهي از داوطلبان اين آزمون به جد معتقد به تقلب و لو رفتن سؤالات اين آزمون بودند و به همين علت چندين تجمع اعتراضي را برگزار كردند اما مسعود پزشكان وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكان معتقد بود:آزمون دستياري در كمال سلامت برگزار شده و هر كس مدعي تقلب و تخلف در اين آزمون است مدرك ارائه كند.
براي پيگيري اين موضوع كميته‌ تحقيقي‌ در مجلس تشكيل شد كه اعضاي آن شامل محمدرضا حسن خاني، عضو كميسيون اجتماعي، علي رياض، عضو كميسيون اصل 90 و عيوض حيدرپور، عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس بودند. حيدر پور، عضو اين كميسيون، در تير 84 به خبرنگار فارس گفت: وزارت بهداشت در ارائه مدارك مورد نياز كميته تحقيق آزمون دستياري همكاري نمي‌كند و مدارك مورد نياز در اختيار كميته تحقيق قرار داده نشده است .
ماجرا ادامه يافت تا بعد از يك ماه بعد در مرداد 83 وزارت بهداشت مدارك مورد نياز در اختيار كميته تحقيق مجلس قرار داد اما پيرموذن، مخبر كميسيون بهداشت وقت اعلام كرد كه سؤالات آزمون دستياري 11 درصد اشكال داشته و به همين دليل اين آزمون باطل است.
وي به مسئله لو رفتن سؤالات اشاره نكرد اما گفت: وزارت بهداشت در زمينه امور آموزشي كاملاً به هم ريخته است و با توجه به اعتراضات گسترده پزشكان در مقابل مجلس، موضوع تخلفات برگزاري آزمون دستياري با جديت در مجلس پيگيري مي‌شود.
بعد از بود كه حيدرپور، عضو كميته تحقيق مجلس اعلام كرد كه گزارش نهايي تحقيقات انجام شده در آزمون دستياري آماده شده و براساس آن وجود برخي تخلفات در برگزاري اين آزمون محرز شده است.
بلاتكليفي داوطلبان اين آزمون ماهها ادامه داشت و شايعات مربوط به لو رفتن سؤالات اين آزمون و رقم خريد و فروش اين سؤالات هر روز بيشتر مي‌شد، تقريباً براي تمام كارشناسان و افراد پيگيري اين مسئله روشن شده بود كه تعدادي از سؤالات اين آزمون قبل از برگزاري لو رفته بود.
نمايندگان مجلس در كميسيون بهداشت و درمان با محوريت حيدرپور، كميسيون آموزش و تحقيقات با محوريت زاكاني و كميسيون اصل 90 با محوريت علي رياض نيز اين موضوع را پيگيري مي‌كردند. اما مسئولان وزارت بهداشت همچنان بر صحت آزمون تأكيد مي‌كردند و قوه قضائيه تا چند ماه بعد از آزمون سكوت اختيار كرده بود. تا اينكه رسماً اعلام شد يك بسته 30 تايي از سؤالات قبل از آزمون لو رفته است. حيدر پور با اعلام اين مسئله گفت: وزارت بهداشت دليل قانع كننده‌اي براي اين مسئله اعلام نكرده است.

* مدرك محكمه پسندي وجود ندارد

تأييد و تكذيب‌ها ادامه داشت تا پاي مرتضوي، دادستان تهران به پرونده باز شد، وي در جلسه‌اي كه با عنوان "سرانجام آزمون دستياري " در 30 مهر 83 از سوي ستاد پيگيري مطالبات جامعه پزشكي در تالار حركت تهران برگزار شد، گفت: هنوز مدرك محكمه پسندي در مورد تخلفات آزمون دستياري به دست نيامده كه بر مبناي آن بتوان حكم صادر كرد به همين علت پرونده قضايي اين آزمون براي بررسي بيشتر به حفاظت اطلاعات ارجاع شده است.
وي افزود: شواهد و مداركي كه تاكنون در مورد آزمون دستياري ارائه شده بيانگر اشكال داشتن 23 سؤال از مجموع سؤالات اين آزمون است و اين آزمون با مشكلاتي در نحوه تخصيص سهميه‌هاي مناطق محروم همراه بوده كه هيچكدام مدرك محكمه پسندي كه دال بر تقلب و تخلف در برگزاري اين آزمون باشد، نيست و بر اساس آنها نمي‌توان راي به ابطال اين آزمون داد.
وي ادامه داد: رسيدگي به اين موارد در اختيار مجلس به عنوان مرجع ناظر بر عملكرد دستگاههاي اجرايي است و فقط در صورتي كه جرمي به وقوع پيوسته باشد ما مي‌توانيم با بررسي مدارك و شواهد وقوع آن، اقدام به صدور راي كنيم.
وي گفت: پرونده آزمون دستياري بر اساس تماس فردي كه مدعي فروش سوالات بود در دادسراي فرودگاه تشكيل شد، جرم مطرح در اين پرونده نيز بر اساس اطلاعاتي كه تاكنون به دست آمده اخاذي است، اين پرونده همچنان مفتوح است و هنوز مختومه نشده است.
وي افزود: موردي هم بود كه با معرفي دكتر صدر، رئيس سازمان پزشكي قانوني كشور مراجعه كرد و مدعي شد، فردي با درخواست 8 ميليون تومان از وي مدعي شده وي را به قرنطينه سؤالات آزمون دستياري مي‌برد و سؤالات را در اختيار وي قرار مي‌دهد اما به علت اينكه اين شخص نتوانسته به وي اعتماد كند از خريد سؤالات منصرف شده بنابراين هيچ مدرك محكمه پسندي كه بر اساس آن بتوان رأي داد به دست نيامده است.
مرتضوي ادامه داد: پرونده قضايي آزمون دستياري نيز با توجه به مكاتبات بسيج دانشجويي با آقاي مروي معاون اول سابق قوه قضائيه و دستور ايشان به من براي پيگيري موضوع، دوباره به دادسراي فرودگاه كه مورد تأييد ما بوده و سابقه درخشاني دارد، ارجاع شد.
وي گفت: اينكه بازپرس دادسراي فرودگاه با نماينده بسيج دانشجويي برخورد فيزيكي داشته مورد تأييد ما نيست اما اين امر دليل بر نبود صلاحيت اين دادسرا براي رسيدگي به اين پرونده نيست.
مرتضوي افزود: رسيدگي به اين پرونده نياز به كار اطلاعاتي دارد و حفاظت اطلاعات نيروي انتظامي به عنوان ضابط عام قوه قضائيه و به خصوص حفاظت اطلاعات ستاد مشترك سپاه به عنوان ضابط خاص قوه قضائيه مشغول پيگيري اين پرونده هستند.
مرتضوي اضافه كرد: در صورتي كه حراست وزارت بهداشت و مسئولان حفاظت آزمون آن تعلل و قصوري داشته باشند قطعاً با متخلفان آن برخورد مي‌شود زيرا امنيت و سلامت كنكور و آزمون‌هاي سراسري و دانشگاه آزاد براي ما از اهميت بالايي برخوردار است.
دادستان تهران گفت: از نمايندگان مجلس نيز مي‌خواهيم قوانين دقيق و جامعي در مورد آزمون‌ها و تخلفات آن تصويب كنند كه امكان كنترل و نظارت بر همه مراحل آن وجود داشته باشد و براي هر گونه جعل و تقلب در اين آزمون‌ها مجازات‌هاي سنگيني تعيين كنند تا ضريب تخلف اين آزمون‌ها به حداقل برسد و ضريب امنيت آنها به شدت تقويت شود.
مرتضوي افزود: از داوطلبان آزمون‌ها و به خصوص آزمون دستياري نيز مي‌خواهيم هر گونه مدرك و سندي كه دال بر تخلف و تقلب در اين آزمون است در اختيار ما بگذارند به خصوص اگر در مورد تخلفات اين آزمون در سال 77 مدارك كافي دارند ارائه كنند تا با استفاده از آنها به سرنخ‌هاي اساسي براي پيدا كردن عوامل تخلف و تقلب در آزمون‌هاي بعدي دست يابيم.
و همين جا بود كه معلوم شد، اين رشته سر دراز دارد و موضوع تخلف در آزمون دستياري به سال‌ها قبل و حداقل سال 77 بر مي‌گردد.

* دادستاني وزارت بهداشت را تبرئه كرد، اعتراض ممنوع

اما در 28 آبان 83، وزارت بهداشت اعلام كرد كه دادستان تهران وزارت بهداشت را از اتهام فروش سؤالات آزمون دستياري مبري دانسته است بعد از آن بود كه محمد نوري، معاون وزير بهداشت و رئيس دفتر وزير وقت به خبرنگار فارس اعلام كرد كه از اين پس هر كس بدون مدرك معتبر ادعاي تخلف و تقلب در آزمون دستياري را مطرح كند تحت پيگرد قانوني قرار مي‌گيرد.
وي گفت: هيچ فرد يا ارگاني نتوانسته مدرك و سندي كه دال بر چنين تخلفاتي باشد، ارائه كند و از اين پس نيز هر كس چنين ادعايي دارد بهتر است مدارك و اسناد خود را در محاكم قضايي ارائه كند تا در مراجع صالحه در مورد آن داوري شود و گر نه جوسازي و شايعه پراكني در مورد يك دستگاه رسمي كشور و بر انگيختن احساسات مردم عليه متولي بهداشت و سلامت كشور هيچ پشتوانه‌اي ندارد و از اين پس به شدت با چنين افرادي برخورد مي‌شود.
وي ادامه داد: در صورتي كه حتي يك درصد احتمال تخلف و تقلب آنان وجود داشت، وزارت بهداشت سريعتر از هر مرجعي، به آن رسيدگي مي‌كرد و شديدترين مجازات‌ها را براي آنان در نظر مي‌گرفت و همه متخلفان را حذف مي‌كرد اما به هيچ‌وجه تخلفي در شوراي آموزش پزشكي رخ نداده و همه سخناني كه در اين مدت از سوي افراد مختلف بيان شده، بي اساس است.
رئيس دفتر وزارتي وزارت بهداشت اضافه كرد:اگر كسي ادعاي خريد و فروش سوالات آزمون دستياري را دارد بايد به طور مشخص فرد فروشنده سؤال و خريدار را معرفي كند تا در دادگاه صالحه قابل بررسي باشد و گرنه كلي گويي و اتهام زدنهاي بي اساس در هيچ مرجعي قابل قبول نيست.
با اين حال جامعه قانع نشد و خطر تكرار تقلب سايه خود را بر آزمون دستياري سال 84 هم افكنده بود تا جايي كه اين آزمون كه قرار بود اسفند 84 برگزار شود، به تعويق افتاد و در 15ارديبهشت برگزار شد.

*فروش خانه 30 ميليوني براي خريد سؤالات آزمون دستياري

مجلس پيگيري هاي خود را ادامه داد و حتي علي رياض، عضو كميسيون اصل 90 مجلس در يك نشست خبري گفت: فروش سؤالات آزمون دستياري سال گذشته كاملاً محرز شده و شواهد زيادي داريم كه حتي يك پزشك، خانه 30 ميليون توماني خود را فروخته و با پول آن سؤالات آزمون دستياري را قبل از امتحان خريده است.
وي همچنين به خبرنگار فارس گفت: در حالي كه بررسي تخلفات آزمون دستياري سال 82 همچنان پيگيري مي‌شود مداركي دال بر تخلف در آزمون دستياري سال 81 نيز به دست آمده است.

*وزارت بهداشت توجيه مي‌كند

حسن گودرزي، عضو دبيرخانه پيگيري تخلفات‌ آزمون دستياري در گفت و گو با خبرنگار فارس با گلايه از بلاتكليف ماندن پرونده آزمون دستياري در دادگاه انقلاب گفت: بر اساس مدارك موجود مسئولان دبيرخانه شوراي آموزش پزشكي و تخصصي وزارت بهداشت قبل از برگزاري آزمون در بهمن 1382 در جريان فروش سؤالات قرار داشته‌اند و به همين دليل با توجيه وقوع زلزله بم، آزمون را به اسفند 82 موكول كردند و از آنجا كه مي‌دانستند سؤالات در اسفند ماه 82 هم لو رفته است براي توجيه بالا بودن سطح نمرات آزمون،‌ضمن خودداري در اعلام كلي نمرات آزمون،( 23 سوال، 5/11 درصد افزايش ميانگين داشت) سؤالات آزمون را دو گزينه‌اي و چهار گزينه‌اي اعلام كردند در حالي كه بر اساس نظر متخصصان مربوطه و مراجع مطلع بسياري از اين 23 سؤال تنها يك گزينه صحيح دارند كه اين خود تخلف ديگري است كه اصل آزمون را زير سؤال مي‌برد.
وي افزود: با توجه به ابعاد وسيع خريد و فروش سؤالات آزمون 82 ، دو گزينه بيشتر فراروي مسئولان قضايي كشور نيست يا آزمون 82 را به دليل مخدوش بودن آن از جهات مختلف تجديد نمايند و دو برابر ظرفيت در سال 84 دستيار پذيرش كند دوم اينكه فقط متقلباني كه تقلب آنها احراز شده است اخراج شوند و مجدداً انتخاب رشته صورت گيرد و اصل آزمون تاييد شود.

* فروشندگان سؤالات اعتراف كردند

بازپرسي پرونده آزمون دستياري در قوه قضائيه به سيد محمود طباطبايي نژاد سپرده شده بود، وي در گفت‌و‌گويي اختصاصي به خبرنگار فارس گفت: خريد و فروش و تخلف در برگزاري آزمون دستياري 82 كاملاً محرز است و يكي از دلالان شناسايي شده در زمينه خريد و فروش اين سؤالات به درآمد خود تا مبلغ 90 ميليون تومان اعتراف كرده است كه البته به نظر ما سوء‌ استفاده وي بسيار بيشتر بوده است.
وي افزود: تعدادي ديگري از متهمان نيز به جرم خود اعتراف كرده‌اند، بنابراين با توجه به حضور تعدادي از كارمندان مظنون، در دبيرخانه شوراي آموزش پزشكي و تخصصي، وزارت بهداشت بايد آزمون دستياري سال 84 را تا پايان مراحل تحقيق قضايي حداقل تا مرداد ماه 84 به تعويق بيندازند.
وي گفت: تعدادي از متهمان اين پرونده پس از فراخوان از سوي دادسراي ناحيه 7 تهران به جرم خود مبني بر دسترسي به سؤالات آزمون دستياري و خروج سؤالات از مخزن آزمون اعتراف كرده‌اند و متأسفانه اين افراد به طمع درآمد نامشروع اقدام به فروش اين سؤالات به صورت وسيع كرده‌اند.

*شكار پزشكان پولدار

بازپرس شعبه 12دادسراي ناحيه 7 تهران ادامه داد: متهمان اين پرونده با شناسايي پزشكاني كه تمكن مالي داشته‌اند و در واقع با مشتري يابي قبلي پيشنهاد فروش سؤالات را به آنان مي‌دادند و به اين ترتيب سؤالات اين آزمون را با دريافت مبالغ گزاف و بالاي 20 ميليون تومان به آنها مي‌فروختند.
وي ادامه داد: خريد و فروش سوالات آزمون دستياري از طريق يك شبكه گسترده و در سراسر كشور انجام شده است و تلاش دادگاه اين است كه 100درصد افراد متخلف شناسايي و با آنها برخورد شود اگر چه به علت گستردگي موضوع، كار سختي به نظر مي‌رسد.
وي اضافه كرد: شواهدي در دست است كه خريد و فروش سؤالات آزمون دستياري در سال‌هاي قبل از آزمون دستياري سال 82 نيز وجود داشته است.
بازپرس شعبه 12 دادسراي ناحيه 7 تهران اضافه كرد: تصميم گيري در مورد نحوه برخورد با اين تخلف و ابطال آزمون يا رد قبولي متخلفان در صلاحيت دادگاه است و فعلاً نمي‌توان در اين زمينه اظهار نظر كرد اما تحقيقات بازپرسي براي شناسايي ابعاد دقيقتر موضوع همچنان ادامه دارد.

*كارمندان وزارت بهداشت، متهم پرونده

طباطبايي نژاد گفت: تعدادي از كارمندان وزارت بهداشت به اتهام "افشاي سؤالات آزمون دستياري " متهمان اين پرونده هستند و داوطلباني كه به طمع دستيابي به سؤالات اين آزمون آن را خريداري كرده‌اند نيز به اتهام معاونت در وقوع جرم تحت پيگرد قانوني هستند.
طباطبايي نژاد افزود: اين پرونده يك پرونده ملي است كه به امنيت و اعتبار علمي كشور مربوط مي‌شود و قطعاً رسيدگي دقيق به اين موضوع نيازمند كمك و همكاري دولت و مجلس است ضمن اينكه بسيج دانشجويي نيز با پيگيري‌هاي مستمر خود نقش موثري در افشاي حقايق داشت.
بعد از آن بهرام عين اللهي، دبير جديد شوراي آموزش پزشكي و تخصصي وزارت بهداشت كه مسئوليت برگزاري اين آزمون را در سال 83 داشت، گفت: حكم دادگاه در مورد آزمون دستياري 82 هر چه باشد وزارت بهداشت بر اساس آن عمل مي‌كند اما به نظر مي‌رسد ابطال آزمون گذشته منطقي نباشد زيرا غير از قبولي تعداد معدودي از افراد متقلب تعداد زيادي از قبول شدگان، افراد واجد شرايطي بوده‌اند كه بر اساس لياقت و استحقاق خود قبول شده‌اند و ابطال آزمون منجر به تضييع حقوق آنان مي شود.
آزمون دستياري طبق برنامه در 15ارديبهشت 84 برگزار شد و با افزايش 15 درصدي ظرفيت حدود 1400 نفر در آن پذيرفته شدند.
اما 19 ارديبهشت درست چند روز بعد از برگزاري آزمون، سعيد مرتضوي، دادستان عمومي و انقلاب تهران اعلام كرد كه 2 نفر از عناصر دولتي كه در خصوص افشاي سؤالات آزمون دستياري سال 82 همكاري داشتند شناسايي و دستگير شدند و پرونده متهمان اين پرونده نيز با صدور كيفر خواست به دادگاه ارسال شده است.
وي گفت: تاكنون قرار مجرميت 6 نفر از داوطلباني كه با خريد سؤالات موفق به قبولي در آزمون شده‌اند صادر شده رئيس كل دادگستري تهران نيز شعبه 83 دادگاه عمومي تهران را به محاكمه متهمان اين پرونده اختصاص داده است.

*بازپرس پرونده آزمون دستياري بركنار شد

اما مدت زيادي نگذشت كه در 31 خرداد 84 علي رياض اعلام كرد: طباطبايي نژاد، بازپرس پرونده تخلفات آزمون دستياري كه تلاش زيادي در افشاي حقايق و صدور كيفر خواست متهمان پرونده تخلفات اين آزمون داشت، هفته گذشته بركنار شده است و اين موضوع براي كميسيون اصل 90 تعجب برانگيز است و علت آن پيگيري مي‌شود.
وي اضافه كرد: اميدواريم اين اقدام مقامات قضايي به علت شجاعت و اقدامات خوب وي در روند پيگيري پرونده آزمون دستياري نبوده باشد با اين حال موضوع پرونده آزمون دستياري با جديت از سوي كميسيون اصل 90 مجلس و به خصوص هيئت رئيسه اين كميسيون، تحت نظر است و پيگيري مي‌شود و اين جابه جايي براي من مفهوم روشني ندارد.
وي ادامه داد: اكنون روشن نيست كه پرونده آزمون دستياري در اختيار كيست و در چه وضعي قرار دارد و اقدام اخير مسئولان قوه قضائيه براي ما تعجب برانگيز است و چرا بازپرس پرونده آزمون دستياري در وسط راه پيگيري پرونده و نوشتن كيفر خواست بركنار شده است.
وي اضافه كرد: روند پيگيري پرونده آزمون دستياري در گذشته به نحوي بود كه براي بيش از 10 مورد از مظنونان پرونده آزمون دستياري كيفرخواست صادر شده است، صدور بقيه كيفرخواست‌ها هم در حال پيگيري بود و مراحل تشكيل دادگاه براي اين افراد دنبال مي‌شد.
حسن گودرزي، مسئول دبيرخانه پيگيري تخلفات آزمون دستياري نيز بعد از آن به خبرنگار فارس گفت: متهمان اين پرونده يكي پس از ديگري آزاد مي‌شوند.
اما احمد موحد، رئيس دادسراي انقلاب با رد شايعه آزادي بي‌قيد و شرط متهمان آزمون دستياري گفت: بعضي از متهمان آزمون دستياري تا زمان برگزاري دادگاه با قرار و ثيقه از زندان آزاد شده‌اند.
وي درباره علت جابه‌جايي بازپرس اين پرونده گفت: جابه‌جايي بازپرس‌ها از اختيارات دادستان است و در اين مورد نيز دادستان صلاح ديده آقاي طباطبايي به دادسراي ويژه كاركنان دولت منتقل شود و فرد ديگري مسئوليت اين پرونده را به عهده بگيرد.

*دادگاه تشكيل شد

سرانجام جلسه دادگاه متهمان افشاي سؤالات آزمون دستياري با حضور متهمان اين پرونده در شعبه 1008 دادگاه عمومي تهران و به رياست قاضي حسينيان برگزار شد.
در اين پرونده متهمان مرتضي ف، محمدرضا ج از كارمندان وزارت بهداشت و محمدرضا ح، فرشته ن، محمدرضا ك، محمد ف و پيام .ع به اتهام افشاي سؤالات آزمون دستياري سال 82 در شعبه 1008 دادگاه عمومي تهران برابر قاضي حسنيان قرار گرفته و از اتهامات خود دفاع كردند.
حكم اين متهمان در تاريخ 9 آبان 84 صادر شد.قاضي حسينيان در گفت‌وگوي اختصاصي با خبرنگار اجتماعي فارس بدون اشاره به ماهيت و جزئيات حكم صادره گفت: حكم 6 متهمي كه پرونده آنها با صدور كيفر خواست از دادسرا به دادگاه ارسال شده بود پس از دفاعيات متهمان و اخذ آخرين دفاع وكلاي مدافع متهمان صادر شده است.
حكم اين متهمان به صور رسمي منتشر نشد و در واقع با گذشت زمان موضوع اين پرونده در مطبوعات نيز كمرنگ شد تا اينكه كامران باقري لنكراني، وزير بهداشت شد.

*پرونده آزمون دستياري، روي ميز باقري لنكراني

در طول زمان وزارت باقري لنكراني،اخبار موثقي درباره تخلف در آزمون دستياري منتشر نشد تا اينكه در آخرين سال مسئوليت وي يعني آزمون دستياري سال 87 دوباره اين شائبه به وجود آمد به طوري كه عده‌اي از داوطلبان اين آزمون معتقد بودند،برخي سؤالات اين آزمون نيز لو رفته است، شاهد آنها هم اين بود كه تراز نمرات عده‌اي از داوطلبان بدون اينكه سابقه تحصيلي درخشاني داشته باشند به طور ناگهاني بالا رفته و قبول شده‌اند اما وزير بهداشت وقت اين شايعه را تكذيب كرد.
وزير بهداشت شايعه تخلف در آزمون دستياري را تكذيب كرد و در اسفند 87 گفت: در برگزاري آزمون دستياري نه تنها امسال بلكه در 5 سال گذشته هيچ تخلفي نداشتيم و با تأسيس مركز برگزاري آزمون‌هاي وزارت بهداشت اجازه نداديم تجربه تلخ تخلف در آزمون دستياري كه در سال 82 اتقاق افتاد تكرار شود.
وي گفت: آزمون دستياري در 4 سال گذشته در كمال صحت و امنيت برگزار شده و اين دغدغه از روز اولي كه بنده وزير شدم با من بوده است، به همين علت با استفاده از ابزارها و فناوري‌هاي جديد اجازه نداديم هيچ تخلفي در آزمون‌هاي ورودي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي طي سال‌هاي گذشته رخ دهد.
وي افزود: وزارت بهداشت سالانه 23 آزمون مختلف را برگزار مي‌كند و همه آنها در كمال صحت و امنيت برگزار مي‌شوند اين فقط ادعاي وزارت بهداشت نيست بلكه سازمان‌هاي نظارتي نيز بر اين ادعا صحه مي‌گذارند، با اين حال شايعات را همواره داريم و برخي افراد متأسفانه به اين شايعات دامن مي‌زنند اما من با يقين كامل مي‌گويم. آزمون دستياري امسال در صحت كامل برگزار شده است و هيچ نقطه انحرافي ندارد.

* پزشكيان از لنكراني دفاع كرد

وي گفت: نظارت بر صحت كامل اين امتحان تا مرحله نهايي جايابي و اعلام نتايج نهايي آزمون دستياري از سوي وزارت بهداشت ادامه خواهد داشت. حتي پزشكيان، سلف باقري لنكراني نيز اين با در كسوت، نماينده مجلس و عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس به دفاع از وي پرداخت و گفت: هيچ مدركي دال بر تخلف در آزمون دستياري امسال وجود ندارد و نبايد اجازه دهيم گروهي فقط به دليل شك و سوء ظن با آبروي وزارت بهداشت بازي كنند.
وي افزود: معترضان اين آزمون خودشان هم قبول داشتند كه هيچ مدرك و سندي دال بر تخلف ندارند و فقط بر پايه حدس و گمان چون 200 تا 300 نفر از قبول شدگان اين آزمون نمره بالاتري دارند، تصور مي‌كنند كه تخلفي صورت گرفته است، البته مسئولان معاونت آ‌موزشي و معاون پارلماني وزارت بهداشت نيز پذيرفتند كه موضوع را بررسي كنند ولي به نظر من خبري كردن اين داستان و تشويش اذهان عمومي هيچ ثمري ندارد.
وزير سابق بهداشت گفت: در زمان مسئوليت بنده هم عده‌اي آمدند و به همين شكل جوسازي كردند اما در هيچ دادگاهي اثبات نشد كه در آزمون دستياري سال 82 تخلفي صورت گرفته است، تا زماني كه من وزير بودم 3 يا 4 بار دادگاه تشكيل شد اما در هيچ يك تخلف ثابت نشد البته بعداً مسئولان جديد وزارت بهداشت عده‌اي را جريمه كردند كه من از جزئيات ‌آن اطلاعي ندارم.
وي افزود: آن زمان با شايعه پراكني عليه وزارت بهداشت جوسازي كردند اما ما امروز تا زماني كه دليل محكمه پسندي نباشد چنين كاري نمي‌كنيم، افراد معترض حق دارند اعتراض كنند، وزارت بهداشت هم پذيرفته است كه موضوع را بررسي كند، اگر وزارت بهداشت اين كار را نكرد آن وقت كميسيون بهداشت مجلس نيز وارد قضيه مي‌شود.
اعتراضات به آزمون دستياري سال 87 نيز به سرانجام نرسيد تا آزمون دستياري امسال در روز پنجشنبه 29 بهمن برگزار شد، مرضيه وحيد دستجردي، وزير بهداشت از روند برگزاري آزمون بازديد كرد و در جريان بازديد خود نيز به خبرنگاران اطمينان داد كه آزمون در كمال امنيت برگزار مي‌شود اما 2 روز بعد يعني شنبه 31 بهمن رسماً اعلام كرد كه اين آزمون به علت لو رفتن تعدادي از سؤالات باطل است.
بعد از ابطال اين آزمون اعلام شد كه آزمون مجدد در تاريخ 27 فروردين 89 برگزار مي‌شود اما چند روز بعد و با درخواست داوطلبان كه مدت زيادي را صرف مطالعه كرده بودند و ممكن بود اين فاصله به ضرر آنها باشد اعلام شد كه آزمون دستياري جديد تا پايان امسال و در تاريخ 13 اسفند برگزار مي‌شود.
محمد علي محققي، معاون آموزشي وزارت بهداشت اعلام كرد كه چون روند رسيدگي به متهمان تقلب و فروش سؤالات طولاني است و ممكن است چند ماه طول بكشد، در اين مرحله هيچ يك از داوطلبان از آزمون دستياري محروم نمي‌شوند.
بر اساس آنچه تاكنون اعلام شده، حداقل 25 سؤال آزمون دستياري امسال قبل از برگزاري آزمون لو رفته و در اختيار تعدادي از داوطلبان قرار گرفته است، اما علي عباسپور تهراني معتقد است: احتمالاً تعداد بيشتري سؤال اين آزمون لو رفته و شايد همه سؤالات نيز قبل از آزمون لو رفته باشد.
وي به خبرنگار فارس گفت: سؤالات اين آزمون با قيمت‌هاي بالاي 100 ميليون تومان هم خريداري شده اما 25 سؤال اين آزمون در شب قبل از امتحان با قيمت 2 تا 4 ميليون تومان هم خريد و فروش مي‌شده است.
با وجودي كه جعفري دولت آبادي، دادستان تهران، تعداد دستگير شدگان متهم تخلف در اين آزمون را 7 نفر اعلام كرده اما عباسپور شمار اين افراد را به نقل از وزير بهداشت 30 نفر اعلام كرد و گفت كه اين افراد در اختيار مسئولان وزارت اطلاعات و مقامات قضايي و امنيتي هستند.
اما دادستان تهران اعلام كرده است كه 7 نفر دستگير شده به افشا و خريد و فروش سؤال‌ها اعتراف كردند و اقدامات و تحقيقات در اين زمينه ادامه دارد و تا ريشه كردن و خشكاندن آن در اين زمينه تلاش مي‌كنيم.

* متخلفان آزمون دستياري امسال اعتراف كردند

وي اضافه كرد: اين افراد به دريافت سؤالات و يكي از آنها نيز به نقش جدي خود در خارج كردن سؤالات از اعتراف كردند. اما زماني مي‌توانيم بگويم كه چه كساني نقش داشتند كه اتهامات ثابت شده باشد. بنابراين اسمي از مسئول و يا غيره نمي‌آوريم تا ذهن مخدوش نشود. اما به طور كلي دستگير شدگان عمدتاً كساني بودند كه با برقراري ارتباط توانسته بودند سئوالات را بدست بياورند و يا هر سال به دنبال به دست آوردن آن بوده‌اند.
جعفري دولت آبادي دستگير شدگان را فاقد سابقه خواند و يادآور شد: اين افراد يا داوطلب بودند و با مسئولان مرتبط بودند. چرا كه اين كار سود فراواني دارد و بخشي از اين اتفاق هم به فقدان نظارت‌هاي لازم به برگزاري سيستم طرح سؤال و عدم تعبيه اقدامات پيشگيرانه برگشت كه در سيستم جديد مورد توجه قرار گرفته است. تحقيقات تا دستگيري تمام كساني كه در اين زمينه نقشي داشتند ادامه خواهد داشت.

*مافياي آزمون دستياري ميلياردها تومان پول به جيب زد

حسينعلي شهرياري، نائب رئيس كميسيون بهداشت و درمان مجلس در پاسخ به اين پرسش كه چرا شبهه تقلب در آزمون دستياري كه از سال‌هاي گذشته نيز مطرح بوده، امسال به ابطال آزمون منجر شد، گفت: علت اين است كه امسال مدارك معترضان مستند بوده است، سال‌هاي گذشته و به خصوص پارسال هم كساني معترض بودند و معتقد بودند كه سؤالات لو رفته است اما مدرك و سندي نداشتند. از سال 77 چنين مسائلي كم و بيش مطرح بوده و اوج آن در سال 82 بود اما به علت نبود مدارك مستند هيچگاه قابل اثبات نبود.
وي ادامه داد: مافياي تقلب و تخلف در آزمون دستياري سالهاست فعال است و در اين سالها ميلياردها تومان به جيب زده است، افرادي كه مرتبط با تخلفات آزمون امسال بودند، دستگير شده‌اند و اكنون در اختيار مقامات امنيتي و قضايي هستند، اين افراد احتمالاً در تخلفات سال‌هاي قبل هم دست داشته اند و البته احتمالاً كساني هم هستند كه هنوز شناسايي و دستگير نشده‌اند.
وي گفت: اين مسائل از سال 82 در مجلس، قوه قضائيه و دولت مطرح بود اما در زمان وزارت باقري لنكراني با يكسري اصلاحات و جا به جايي ها كمرنگ شد اما به هر حال چنين مسائلي در دوره وزارت افراد مختلف با گرايش‌هاي سياسي مختلف وجود داشته است و بايد به آن رسيدگي شود.
نائب رئيس كميسيون بهداشت و درمان مجلس اضافه كرد: در اين سال‌ها شايعاتي زيادي درباره تخلفات آزمون دستياري مطرح بوده و حتي گفته شده، فرزندان برخي افراد در اين زمينه نقش داشته‌اند اما متأسفانه در اين مدت شاهد برخورد قاطعي از سوي قوه قضائيه نبوديم، نمي‌خواهم به كسي تهمت بزنم اما اگر قوه قضائيه پيگيري مي‌كرد و زودتر ريشه‌هاي اين مسئله كشف مي‌شد و از بين مي‌رفت، كار به اينجا نمي‌كشيد.

*پزشكان عمومي به خاطر بيكاري به آزمون دستياري رو مي‌آورند

عليرضا زالي، قائم مقام سازمان نظام پزشكي نيز در اين مورد به خبرنگار فارس، گفت: در سال 82 به طور مستند ثابت شد كه در آزمون دستياري تقلب و تخلف صورت گرفته است اما متأسفانه وزارت بهداشت در تمام اين مدت يا تكذيب كرد يا برخورد انفعالي داشت، اگر همان زمان برخورد قاطعي با اين پديده مي‌شد و اگر عوامل اصلي و اركان اين تخلف معرفي و محكوم مي‌شدند، داوطلبان اين قدر براي خريد سؤالات و تقلب در آزمون تحريك نمي‌شدند و مسئله حل مي‌شد.
وي ادامه داد: متأسفانه اين مسئله مهم كه حيثيت و آبروي نظام پزشكي را نيز هدف قرار داده، آسيب شناسي و ريشه‌يابي نشد و حداكثر با تعدادي از داوطلبان آزمون و افراد دست چندم كه غير مستقيم درگير بودند، برخوردهايي شد اما شبكه اصلي توزيع سؤالات از بين نرفت، شبكه‌اي كه بخشي از آن درون وزارت بهداشت و بخشي نيز خارج از اين سيستم بود.

* متخلفان آزمون 82 وارد دوره دستياري شدند

زالي گفت: تعدادي از داوطلبان آزمون دستياري سال 82 نيز كه بعد از پيگيري‌هاي طولاني كميسيون اصل 90 مجلس، احكام مجازات دريافت كردند و از آزمون دستياري محروم شدند، بعد از مدتي به طريقي توانستند دوباره به دوره‌هاي دستياري پزشكي راه يابند و در عمل مجازات نشدند.
وي ادامه داد: بعد از افشاي تخلفات آزمون دستياري سال 82 اقداماتي تا حدي مكانيزم‌هاي حراستي و حفاظتي آزمون در وزارت بهداشت تقويت شد اما به علت اشكالاتي كه به كليت شكل برگزاري چنين آزمون مهمي كه به صورت يك آزمون كتبي چند ساعته برگزار مي‌شود، وارد است. زمينه تخلف همواره وجود داشته و دارد به طوري كه امسال هم شبكه‌هاي سودجو توانستند، در آزمون دستياري امسال سؤالات را خارج كنند.
قائم مقام سازمان نظام پزشكي گفت: سال قبل هم افرادي اعلام كردند كه سؤالات لو رفته است اما كسي به حرف‌هاي آنها توجه نكرد و به نوعي معترضان ساكت شدند و پرونده اعتراض آنها بسته شد در حالي كه اگر مجالي به ‌آنها كه داده مي‌شد و در فضاي علمي و كارشناسي موضوع بررسي مي‌شد، كار به ابطال آزمون امسال نمي‌كشيد، در حالي كه دستگاه‌هاي نظارتي و امنيتي براي پيگيري اين پرونده ملي اعلام آمادگي براي همكاري كرده بودند.
وي گفت: آزمون دستياري آزموني است كه سرنوشت زندگي پزشكان عمومي در آن تعيين مي‌شود، به همين علت حساسيت بالايي دارد. يكي از علل اين مسئله بي‌توجهي به مشكلات پزشكان عمومي است، اين افراد با بيكاري، درآمد ناكافي و نبود اشتغال مناسب رو به رو هستند بنابراين آزمون دستياري و ورود به رشته‌هاي تخصصي را تنها راه گريز از اين مشكلات و فشارهاي زندگي مي‌دانند.
قائم مقام سازمان نظام پزشكي كشور اضافه كرد: در كشورهاي ديگر چون پزشكان عمومي از زندگي و رفاه كافي برخوردار هستند و جايگاه مناسب و درآمد مكفي دارند، به همين علت فقط افراد نخبه و با صلاحيت براي ورود به دوره هاي تخصصي داوطلب مي‌شوند و رقابت كاذب به علت مشكلات معيشتي نيست.

*داوطلبان آزمون دستياري به دنبال رشته‌هاي پولساز هستند

وي گفت: در گذشته رشته‌هاي مادر تخصصي پزشكي به خصوص تخصص اطفال و داخلي مورد توجه، داوطلبان نخبه آزمون دستياري بود اما در سال‌هاي اخير چون اين رشته‌ها نيز نسبت به رشته‌هاي لوكس و درآمدزا مانند برخي رشته‌هاي جراحي درآمد كمتري دارند، كمتر مورد توجه است و رتبه‌هاي بالاي آزمون دستياري به سمت اين رشته‌هاي مادر نمي‌روند.
وي افزود: بي عدالتي در توزيع درآمد بين پزشكان و درآمد بالاي فعاليت در رشته‌هاي پر درآمد و لوكس تخصصي پزشكي، باعث مي‌شود كه يك پزشك عمومي حاضر باشد 30، 40 و حتي 100 ميليون تومان هم براي خريد سؤالات آزمون دستياري پول بدهد، چون مي‌دهد بعد از مدتي به راحتي اين هزينه جبران مي‌شود. در حالي كه هيچ جاي دنيا اين طور نيست و براي گزينش در رشته‌هاي تخصصي پزشكي به صلاحيت فردي، پژوهش و توانايي علمي پزشك توجه مي‌شود و حتماً در كنار آزمون كتبي، آزمون شفاهي و بررسي توانمندي فردي نيز برگزار مي‌شود. نه اينكه فقط به محفوظات توجه شود.

*آزمون دستياري نبايدفقط كتبي باشد

زالي ادامه داد: بسياري از دانشگاه هاي علوم پزشكي كشور اكنون اين توانمندي را دارند كه خودشان، دستيار تخصصي پذيرش كنند، دانشگاه‌هاي كوچكتر نيز بايد در اين زمينه تقويت و حمايت شوند، وزارت بهداشت هم مي‌تواند با تنظيم مكانيزم علمي پذيرش و نظارت بر عملكرد دانشگاه‌ها جلوي پارتي بازي را بگيرد.
وي گفت: مسئله ديگر اين است كه تقريباً تمام كساني كه آزمون كتبي دستياري را قبول مي‌شوند بعد از گذشت 3 تا 5 سال پزشك متخصص مي‌شوند مگر موارد معدودي كه نتوانند آزمون پايان دوره را بگذرانند اما در كشورهاي ديگر 5/1 تا 2 برابر ظرفيت پذيرش مي‌شود و طي امتحانات متعدد علمي و عملي افرادي كه واقعاً صلاحيت دارند، در اين دوره‌ها باقي مي‌مانند.

*تصميم وزير بهداشت شجاعانه بود

زالي ادامه داد: با اين وجود بايد به وحيد دستجردي، وزير بهداشت به خاطر شجاعت و قاطعيتي كه در برخورد با مشكل قديمي تخلف در آزمون دستياري بود تبريك گفت و اميدواريم با پيگيري اين موضوع در وزارت بهداشت و قوه قضايي اين مسئله براي هميشه ريشه كن شود و ديگر شاهد اين ماجراي تلخ در كشور نباشيم.
وي گفت: مسئولان ارشد وزارت بهداشت افراد سالمي هستند و شايعاتي كه درباره دست داشتن آنها در اين تخلف مطرح شده كاملاً بي اساس است، اعضاي علمي و استادان دانشگاه نيز كه طراحان سؤال هستند، آن قدر اعتبار دارند كه حاضر نيستند،اعتبار خود را به خاطر يك آزمون دستياري خدشه دارد كنند و هرگز در چنين تقلباتي نقش ندارند و به نظر مي‌رسد تنها منفذي كه براي خروج سؤالات و لو رفتن آن باشد، روند تايپ، تكثير و توزيع سؤالات باشد كه تقريباً از 48 ساعت قبل از برگزاري آزمون شروع مي‌شود و براي جلوگيري از تكرار چنين اتفاقي بايد به اين بخش از روند برگزاري آزمون توجه كرد.

* آزمون دستياري فقط بايد در وزارت بهداشت باشد

وي ادامه داد: اينكه برخي افراد هم معتقد هستند، برگزاري آزمون دستياري بايد به سازمان سنجش منتقل شود نيز حرفي كاملاً غير كارشناسي و غير علمي است، آزمون دستياري يك آ‌زمون 100درصد حرفه‌اي و تخصصي است و حتماً بايد توسط وزارت بهداشت برگزار شود و البته بايد روند حفاظت آزمون در آن تقويت شود و گرنه مسائل منفي بسيار بيشتري در پي خواهد داشت، البته سازمان نظام پزشكي نيز آمادگي كامل براي همكاري در اين زمينه را دارد.
وي همچنين پيشنهاد داد: يكي ديگر از راه‌هاي كاهش ريسك آزمون دستياري، ايجاد تنوع و تكثر در رشته‌هاي تخصصي پزشكي در كشور است، ما اكنون فقط 25 رشته تخصصي پزشكي را در كشور داريم در حالي كه رشته هاي مهمي مانند تخصص پزشكي خانواده، طب ورزشي و طب سالمندان به شدت مورد نياز كشور است واگر اين رشته ها هم ايجاد شود، به كاهش بار و فشار آزمون دستياري كمك مي‌كند و كيفيت خدمات پزشكي كشور را نيز بالا مي‌برد.