میتوان ادعا کرد برای اکثر رشتههای دانشگاهی از نظریترین رشته علوم انسانی مانند فلسفه تا کاربردیترین رشتههای حوزه مهندسی شغل وجود دارد.
به گزارش آنا، عدم انتخاب صحیح رشتههای دانشگاهی مشکلی است که گریبانگیر دانشجویان و دانشآموزان ایران بوده و هست و آثار و پیامدهای منفی ماتأخر آن در سطح اجتماعی متجلی شده است.
ضعف مشاوره در مدارس، نبود فرهنگ مناسب انتخاب رشته در بین خانوادهها، عدم معرفی رشتهها توسط دانشگاهها، تحقیق نکردن و عدم اطلاعات درمورد رشتهها و آینده شغلی آن، عدم توجه به کاربردی بودن رشته، توجه نکردن به متناسب بودن مواد درسی رشته با استعداد، هوش، علاقه و توان متقاضی و دهها دلیل دیگر باعث شده است که انتخاب رشته دانشگاهی به درستی انجام نشود و به همین دلیل دانشگاهها پر شده است از دانشجویانی که یا به رشته خود علاقه ندارند یا بعد از گذشت چند ترم متوجه شدهاند در این رشته آینده شغلی ندارند و نمیتوانند شغل خود را در رشته تخصصی خود پیگیری کنند.
اصولاً کمتر رشتهای وجود دارد که هیچ شغلی برای آن وجود نداشته باشد، تقریباً برای تمام رشتههای دانشگاهی از نظریترین رشته علوم انسانی مانند فلسفه تا کاربردیترین رشتههای حوزه مهندسی شغل وجود دارد اما دانشجو یا فارغالتحصیل هر رشتهای قطعاً باید فاکتورها یا ویژگیهایی داشته باشد تا بتواند آینده شغلی خود را تضمین کند.
علاقه؛ داشتن علاقه واقعی به یک رشته دانشگاهی که با شناخت نیز بهوجود آمده باشد علاوه بر موفقیت فرد در آن رشته موجب بهوجود آمدن خلاقیت نیز میشود. اگر داوطلب هر رشتهای با علاقه و با نگاه کارشناسانه و خلاقانه به رشته خود مشغول شود قطعاً میتواند از طریق آن رشته برای خود به شغلی دست یابند. چنانچه برخی از افرادی که حتی در رشته فلسفه که به رشته نظری مشهور است فارغالتحصیل شدهاند توانستهاند با تخصص کافی که به دست آوردند ظرفیتهای شغلی جدید ایجاد کنند.
متأسفانه در ایران در حوزه علوم انسانی، علوم پایه، هنر و... رشتههای محدود و خاصی از گذشته به عنوان شغلهای پردرآمد شهرت پیدا کرده و معروف شده است و به همین دلیل همچنان نیز این باور بین خانوادهها رواج داشته و براساس آن رشته دانشگاهی فرزند خود را انتخاب و حتی برخی از خانوادهها فرزندان خود را مجبور به انتخاب و تحصیل در رشتههای به اصطلاح مشهور میکنند.
اگر نگاه اجمالی و تحقیق جزئی در مورد برخی رشتههای دانشگاهی انجام شود شاید در کشور از فارغالتحصیلان بیانگیزه، بدون مهارت و بیکار اثری نباشد. رشتههای کم متقاضی یا ناشناخته که مورد نیاز کشور هستند و حتی بازار کسبوکار به آنها نیازمند است و به تبع نرخ اشتغال بالایی دارند میتوانند وضعیت اقتصادی و شاخص بیکاری کشور را بهبود بخشند.
از طرف دیگر قبولی در رشتههای کم متقاضی به مراتب از پذیرش در رشتههایی که تعداد بالایی در صف انتظار قبولی در آن رشتهها هستند آسانتر است.
البته عدم انتخاب صحیح رشته دانشگاهی، مقصران و دلایل بسیاری دارد که به خانواده، آموزش و پرورش و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و به صورت ویژه دانشگاهها و حتی صداوسیما به عنوان رسانه ملی مربوط است.