محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان روز چهارشنبه در اظهاراتی در نشست آسیایی در نیویورک پیشنهاد مبادله زندانیان میان ایران و آمریکا شد. پیشنهادی که بازتاب گسترده ای در رسانه های جهانی داشت و واکنش وزارت خارجه آمریکا را نیز در پی داشت.
به گزارش تابناک، وزیر خارجه کشورمان در اظهاراتی در نیویورک تاکید کرد: امروز این پیشنهاد را به طور علنی مطرح می کنم؛ زندانیان را مبادله کنیم. تصور می کنیم اتهامات آنها جعلی و نادرست است.
این اظهارات ظریف در واکنش به اتهامات مطرح شده علیه افرادی است که در آمریکا زندانی شدهاند. اکثر این افراد به اتهام نقض محدودیت های آمریکا علیه صادرات به ایران زندانی شده اند.
ظریف افزود: بیایید تبادل داشته باشیم. من پیش از این همین کار را انجام دادهام و اکنون نیز قدرت و اختیار لازم برای اجرای آن را دارم.
وزارت خارجه آمریکا در واکنش به پیشنهاد محمد جواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی در خصوص تبادل زندانیان، خواستار آزادی فوری شهروندان آمریکایی شد ولی به طور کلی پیشنهاد ظریف را رد نکرده است.
وزارت خارجه آمریکا با انتشار بیانیهای اعلام کرد: واشنگتن از یک راهکار انسانی برای پرونده مربوط به شهروندان بازداشت شده در ایران حمایت می کند. ولی ایران باید فورا ابتدا شهروندان آمریکایی را که به صورت نادرست و اشتباه زندانی شدهاند، آزاد کند. همه شهروندان ایرانی که در آمریکا زندانی شدهاند، به خاطر نقض قوانین ایالات متحده تحت پیگرد و محاکمه قرار گرفتهاند.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در این باره به المانیتور گفت: ما نسبت به اظهارات اخیر ظریف وزیر خارجه ایران در نیویورک درباره بازداشت شهروندان آمریکایی در ایران مطلع هستیم. ما به اشاره ظریف به یک راهکار انسانی برای این پرونده ها اشاره می کنیم، مسالهای که بارها خواستار آن شدهایم.
وی افزود: نظام ایران می تواند جدی بودن خود را نسبت به مسائل کنسولی نشان دهد، از جمله شهروندان ایرانی که به خاطر نقض قوانین آمریکا محاکمه یا تحت پیگرد قانونی قرار گرفتهاند، همین طور از طریق آزاد کردن فوری آمریکایی های بیگناه. ما از ایران می خواهیم تا همه شهروندان آمریکایی و افراد ناپدید شده را فورا آزاد کند، از جمله ژیو وانگ، رابرت لوینسون، سیامک نمازی و سایرین.
بسیاری از ناظران، پیشنهاد ایران برای تبادل زندانیان را در راستای کاهش تنش ها میان ایران و آمریکا ارزیابی می کنند و بر این باورند که این اولین آزمون برای دونالد ترامپ است که تا پیش از این برای مذاکره با ایران ابراز تمایل می کرد.
با این حال، به نظر می رسد پاسخ وزارت خارجه آمریکا به پیشنهاد ظریف، نشان دهنده رویکرد غیرتعاملی و یکجانبه محور آمریکا باشد. جایی که در بیانیه وزارت خارجه آمریکا آمده است که ایران ابتدا باید بخشی از زندانیان آمریکایی که از نظر آن ها بی گناه هستند بدون هیچ مبادله یا مذاکره ای آزاد شوند.
فارغ از رویکرد تمامیت خواهانه و یکجانبه گرایانه احتمالی آمریکا در مواجهه با پیشنهاد ایران برای تبادل زندانیان، اکنون توپ در زمین آمریکا قرار دارد و هرگونه نادیده گرفتن پیشنهاد ایران برای تبادل زندانیان می تواند منجر به تضعیف رویکرد واشنگتن در برابر تهران در عرصه دیپلماتیک شود.
به نظر می رسد، سرکرده تیم ب(جان بولتون) تمایل چندانی به مذاکره ایران و آمریکا ندارد. این در حالی است که شخص ترامپ و تیم وزارت خارجه دیدگاه مثبت تری در رابطه با تبادل زندانیان دارند.
حال باید منتظر ماند و دید که آمریکایی ها در برابر این پیشنهاد ایران چه خواهند کرد؟ رویکرد تیم ب غالب خواهد شد یا اینکه ترامپ و وزارت خارجه آمریکا گام نخست برای کاهش تنش ها را برخواهند داشت؟