سرانجام ایران پس از یک سال سکوت در مورد اقدامات ضدبرجامی آمریکا و سکوت سایر طرف های برجام به ویژه اروپایی ها در قبال چنین مسائلی، قرار است (فردا) چهارشنبه اقداماتی در مقابل آنچه آمریکایی ها در یک سال اخیر انجام داده اند، به ویژه آخرین تصمیم آنها برای تحریم، موضوعات مرتبط با مساله هسته ای ایران که خلاف صریح برجام است، انجام بدهد که از آن به نام کاهش تعهدات هسته ای برجامی یاد می شود.
به گزارش «تابناک»؛ با هماهنگی که در سطوح مختلف نظام صورت گرفته، فردا چهارشنبه قرار است همزمان با سالروز خروج آمریکایی ها از برجام، «حسن روحانی» رئیس جمهور رسما دستور کاهش برخی تعهدات هسته ای برجامی جمهوری اسلامی ایران را صادر کند؛ مسأله ای که می توان از آن به عنوان احقاق حق ایران و پاسخ به آمریکا در مقابل اقدامات خصمانه آنها و بدعهدی هایشان یاد کرد.
جمهوری اسلامی ایران از زمان انعقاد قرارداد برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) با 1+5 به گواه گزارش های متعدد سازمان بین المللی انرژی هسته ای به تمامی تعهدات برجامی خود پایبند بوده و ذره ای از آن عدول نکرده است، اما آمریکایی ها همواره در راه اجرای این توافق بین المللی سنگ اندازی کردند تا اینکه با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» برای فشار بر ایران و وارد کردن کشور ما به مناقشه ای جدید، آمریکایی ها تصمیم به خروج از برجام گرفتند.
حالا وزیر امور خارجه کشورمان در مصاحبه ای که اخیرا با ترامپی ترین رسانه آمریکا یعنی فاکس نیوز داشته، از ایفای نقش و تأثیرگذاری جدی تیم B در تصمیم گیری های رئیس جمهور و دولت جدید آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران پرده برداشته است. این تیم که اجزای آن را «بولتون، بنسلمان، بنزائد و بیبی (نتانیاهو)» تشکیل می دهند، صراحتا خواستار براندازی در ایران هستند.
پاسخ ایران به آمریکایی ها در مقابل اقدامات ضدبرجامی آنها ـ که همانا کاهش تعهدات هسته ای ذکر شده برای ایران در برجام است و پیش بینی های قانونی لازم نیز برای آن شده ـ در حالی قرار است اجرایی شود که طی یک سال گذشته تلاش زیادی از سوی مقامات کشورمان برای رایزنی و مذاکره در راستای جلوگیری از اقدامات ضدبرجامی صورت گرفت، اما تکلیف آمریکایی ها که مشخص بود و اروپایی ها هم عزم جدی برای جلوگیری از چنین موضوعاتی از خود نشان ندادند.
این پاسخ ایران به آمریکایی ها و سایر طرف های برجام حرکتی در راستای نشان دادن اقتدار جمهوری اسلامی در عمل به تعهدات است. آنجا که قانون ما را مکلف به اجرای تعهداتی کرد، بنا به گزارش های متعدد سازمان بین المللی انرژی هسته ای به تمامی آنها پایبند ماندیم و حالا که نقض متعدد و صریح توافقات برجامی را شاهد هستیم مطابق با اختیاراتی که در بندهای 26، 36 و 37 داریم می توانیم نسبت به کاهش میزان تعهدات عمل کنیم.
تمامی اقداماتی که جمهوری اسلامی ایران برای کاهش تعهدات خود پیش بینی کرده و قرار است فردا اعلام و اجرایی شود، در چارچوب برجام است و برخلاف تبلیغاتی که برخی رسانه های دنیا به راه انداخته اند، قرار نیست ایران مطابق با آنچه آمریکا در نظر دارد و از یک سال پیش برای آن تلاش کرده است، از برجام خارج شود، بلکه در اجرای مفاد مختلف این قرارداد بین المللی اکنون این اختیار را یافته که برخی تعهدات خود را به دلیل نقض صریح این توافقنامه کاهش دهد.
اکنون یک سال از خروج آمریکا از برجام می گذرد، آنها تمامی تلاش های لازم را برای وارد کردن اوج فشار بر جمهوری اسلامی ایران انجام داده اند، مهمترین تصمیمات آنها تلاش برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران و همچنین قرار دادن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در لیست گروه های تروریستی بود. اما با وجود این، خودشان اذعان دارند نه تنها آنچه می خواسته اند از تحریم ها به دست نیاورده اند، بلکه رژیم تحریم های آمریکا در خطر جدی قرار گرفته است.
درست است که فشار زیادی بر مردم ایران از طریق اعمال تحریم های ظالمانه و یکجانبه وارد شده است، آنها حتی از واردات دارو برای بیماران ایرانی و همچنین وارد شدن کمک های نقدی و بعضا غیرنقدی برای سیل زدگان ایرانی به بهانه تحریم جلوگیری کردند تا مردم را نسبت به دولت و حاکمیت بدبین کرده و به افزایش نارضایتی ها در داخل ایران دامن بزنند، اما باز هم نتوانسته اند نتیجه ای که پیش بینی می کردند، بگیرند.
اکنون نفت ایران بر خلاف آنچه آمریکایی ها برای به صفر رساندن صادراتش در نظر داشته اند، صادر می شود؛ هرچند محدودیت های زیادی وجود دارد. این روند هم مطمئنا با وجود همسایگان پرشمار ایران و همچنین دسترسی بسیار بالای کشورمان به آب های بین المللی ادامه دار خواهد بود و به میزان مورد نیاز ایران نفت صادر خواهد شد. لذا آمریکا هرچند فشار را بر ما وارد کرده، نمی تواند به صورت ادامه دار این مسأله را دنبال کند.
بیشتر بخوانید
به نظر می رسد با گذشت چند ماه دیگر وضعیت کم کم رو به بهبودی برود و علاوه بر حفظ شرایط موجود، راه های متعدد دیگری پیش روی ایران برای دور زدن تحریم های آمریکا و دسترسی به بازارهای بین المللی قرار خواهد گرفت و این یعنی کمرنگ شدن اثرات تحریم و همچنین شکست رژیم تحریمی آمریکا که البته آنها به شدت از این مساله ترس دارند و مسئولان و کارشناسان مختلفی در آمریکا نسبت به این مسأله هشدار داده اند.
مجموعه اقدامات آمریکایی ها این بار نه در قالب سیاست «چماق و هویچ»، بلکه در قالب سیاست «چماق و چماق محکمتر» علیه جمهوری اسلامی ایران دنبال شد؛ اما در نهایت هر روز کمرنگ تر می شود. آنها حتی روغن ریخته را هم نذر امامزاده می کنند و مثلا رفت و آمد طبیعی ناو هواپیمابر «آبراهام لینکلن» به خاورمیانه را که هر از گاهی صورت می گیرد، مرتبط با اقدامات اخیر ایران می دانند؛ در حالی که این مسأله کوچک ترین ارتباطی به ما ندارد و این ناو بارها در منطقه در رفت و آمد بوده است.
«دونالد ترامپ» هم که به هیچ عنوان خواهان جنگ با ایران نیست، کنایه ای مستقیم به رویکرد «جان بولتون» مشاور امنیت ملی اش به ویژه درباره ایران داشته و گفته است: «اگر قرار بود بنا به خواسته ها و نظرات او عمل کند، امروز آمریکا در چند نقطه دنیا باید درگیر جنگ می بود.» همین موضوع کافی بود تا بولتون هم به صراحت بگوید آمریکا به دنبال راه اندازی جنگ علیه ایران نیست. موضوعی که برخی همراهان او به ویژه در تیم B به شدت علاقه مند آن هستند و برای سوق دادن آمریکا به آن سمت، تلاش های زیادی کرده و می کنند.
به هر حال اکنون نه آمریکا و نه ایران هیچ یک دنبال راه اندازی جنگی علیه دیگری نیستند و از طرفی ایران هم با هوشمندی خود، راهی که در طرف مقابل پیش بینیها و تلاشهای آمریکاییها برای سوق دادن ایران به آن سمت بوده را برگزیده است. برخلاف برخی تبلیغات رسانهای در بعضی کشورهای منطقه و دنیا ایران به دنبال خروج و نقض برجام نیست و اقداماتی که فردا برای کاهش تعهدات هسته ای اجرایی خواهد کرد، کاملا در چارچوب مفاد برجام خواهد بود.