پرونده نجفی هم معمولی است و هم غیرمعمولی؛ لازم است برای بررسی روی دیگر ماجرا، تدبیر ویژه اندیشید

به گزارش «تابناک»، این پرسشی است که در روز‌های اخیر ذهن بسیاری از هموطنانمان را به خود مشغول کرده است؛ پرسشی که با دور شدن از شوک ناشی از شنیدن خبر فوق بیشتر جلب توجه می‌کند؛ شوکی که نشانه آشکاری برای تفاوت این پرونده با دیگر پرونده‌های جنایی است؛ اینکه گویی این قتل با قتل‌های دیگر تفاوت‌هایی دارد.

اما تفاوت این جنایت با جنایات دیگر چیست؟ در این نکته است که چه کسی قتل را مرتکب (یا اعتراف به ارتکاب این قتل کرده) یا چه کسی کشته شده است، یا در سمت قاتل یا مقتول یا رزومه ایشان نهفته است؟ آیا دلیل تفاوت این قتل با دیگر قتل‌ها را باید در این موارد جست یا اساسا تفاوت در جای دیگری است و مثلا به نحوه پوشش ماجرا در رسانه ملی و عوامل دیگر بازمی‌گردد؟

سخن گفتن در این باره چندان ساده نیست، ولی به باور رضا مرادی، جامعه شناس، شاید بهترین پاسخ به این سؤالات، ضرورت تفکیک دو بخش مهم این پرونده از یکدیگر است. بخش‌هایی که یکی از آن‌ها به جنایت رقم خورده اختصاص دارد که در آن فردی همسر دومش را در آپارتمانی که در اختیارش گذاشته به ضرب گلوله می‌کشد و در دیگری، این فعل را فردی سرشناس رقم زده که حتی در خارج از کشورمان نیز نام آشناست.

نکته‌ای که مرادی با تأکید به آن می‌گوید: در جهان هم امر مسبوق به سابقه‌ای است که اتفاقی جنایی به واسطه نقش آفرینی فردی سرشناس یا حتی قربانی شدن چنین افرادی در آنها، مورد توجه شدید افکار عمومی قرار گیرد و با تعابیری مانند شوکه کننده بودن یا غیرقابل باور بودن توصیف شود. البته لازم نیست رویداد جنایی در میان باشد و گاه مرگ چهره‌های سرشناس در حوادث مشکوک هم سرمنشأ شکل گیری چنین مباحثی می‌شود.

این جامعه شناس در ادامه می‌افزاید: بر این اساس است که تأکید دارم این پرونده دو بخش متفاوت دارد که یک بخش آن رویدادی جنایی است که در دستگاه قضا و با رعایت مراتب قانونی پی گرفته و در خصوص آن اعلام نظر رسمی و قانونی خواهد شد و به عقوبت و مجازات خواهد رسید و بخش دیگر، ورای اینهاست و باید جداگانه مورد مداقه قرار گیرد.

اما منظور از روی دوم این پرونده جنایی چیست؟

مرادی در این باره می‌گوید: طی روز‌های اخیر حتما به گوشمان خورده که این قتل نشانه اوج گیری خشونت‌ها در جامعه یا بی اعتمادی مسئولان به مراجع قانونی برای طرح دعوی یا خستگی و اشتباه در تصمیم گیری که ناشی از افزایش مشکلات در جامعه و امثال اینهاست. این‌ها همان مواردی هستند که می‌گویم باید بررسی شده و فارغ از روند قضایی و قانونی پرونده، پی گرفته شوند. اینکه چرا فردی که در کارنامه اش وزارت و سکانداری شهرداری به چشم می‌خورد، چنین عملی مرتکب شده یا فردی که کاندیداتوری شورای شهر در کارنامه دارد و یا مراحل قانونی طلاق را طی کرده، نتوانسته با طی مسیر‌های دیگر از این رویداد برهد و جان به در برد.

این جامعه شناس می‌افزاید: این‌ها مواردی است که باید در قالب پژوهش‌های علمی یا بررسی‌های علمی در زیرمجموعه نهاد‌های مختلف مورد بررسی قرار گیرند. بررسی بخش غیرمعمولی ماجرا که با رأی قاضی پرونده و اجرای آن در پرونده جناییِ شکل گرفته تعیین تکلیف نخواهد شد و ممکن است به تغییراتی مهم در جامعه منجر شود. مثلا این نتیجه را در پی داشته باشد که واگذاری اسلحه به مقامات سابق با سخت گیری‌های بیشتری همراه شود یا ازدواج دوم تابع مقررات مشخصی شده یا طلاق گرفتن در صورت عدم مفاهمه یا بروز مشکلات ویژه، سهل‌تر از حال حاضر شود.

تغییراتی که این مدرس دانشگاه، رقم خوردن آن‌ها را یکی از نتایج احتمالی بررسی بخش دیگر پرونده قتل همسر دوم شهردار سابق و وزیر اسبق توسط وی می‌داند و در پایان می‌گوید: اگر پرسش‌های شکل گرفته در اذهان عمومی در خصوص حواشی این پرونده مهم باشد که هست، باید به کمک این دست تحقیقات و پژوهش‌ها و اقدامات ویژه به آن‌ها پاسخ گفت، وگرنه ممکن است این جنایت دستمایه‌ای برای عادی سازی جرم و جنایت به دست عده‌ای شود که مدعی خواهند شد، وقتی فلان مقام سابق این عمل را مرتکب شده، از ایشان انتظاری نمی‌رود!