طرح افزایش بودجه اتاق جنگ اقتصادی آمریکا با ایران، درخواست اروپا از ایران برای عدم خروج از برجام، موضع بیسابقه بحرین درباره اسرائیل و پایان کنفرانس اقتصادی بحرین با سخنان جنجالی داماد ترامپ، از جمله مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند. در این میان، باید به شمارش معکوس برای راهاندازی کانال مالی مشترک ایران و اروپا نیز اشاره کرد.
به گزارش «تابناک»؛ تنها چند ساعت پس از آنکه «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از آمادگی برای اجرای کانال مالی مشترک با ایران، موسوم به اینستکس خبر داد، وال استریت ژورنال نیز به نقل از منابعی که نام آنها را ذکر نکرده، نوشت: انتظار میرود طی روزهای آینده عملیاتی شدن اینستکس رسماً اعلام شود.
بنا بر این گزارش، فرانسه، انگلیس و آلمان قرار است تا روز جمعه اعلام کنند که دستکم چند میلیون یورو سرمایه تزریق میکنند تا خطی اعتباری برای اینستکس و تسریع در انجام اولین تراکنشها ایجاد شود.
در همین ارتباط نیز اعلام شده که قرار است روز جمعه دیپلماتهای ارشد اتحادیه اروپا، آلمان، انگلیس، روسیه، چین و ایران در وین، پایتخت اتریش تشکیل جلسه داده و در خصوص نگرانیهای مربوط به برجام گفتوگو کنند.
از سوی دیگر، روزنامه انگلیسی «گاردین» با تأیید راهاندازی خط اعتباری مشترک ایران و اروپا در خلال نشست کمیسیون مشترک برجام در وین اعلام کرد: ممکن است این موضوع پنجشنبه هفته جاری که ایران از سقفهای مجاز در برجام برای ذخایر اورانیوم عبور میکند، اعلام شود.
با این حال به گفته گاردین این اقدام آخرین تلاش اتحادیه اروپا برای جلوگیری از «خروج ایران» از توافق هستهای است.
روز گذشته، «فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در نشست خبری مشترک با «شاه محمود قریشی»، وزیر امور خارجه پاکستان در بروکسل با تأیید اینکه مکانیسم مالی ایران و اروپا موسوم به اینستکس وارد مرحله عملیاتی خود شده است، اعلام داشت: من میتوانم تأیید کنم که روز جمعه بخش سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نشستی درباره برجام خواهد داشت. ما نه اکنون بلکه از زمان امضای این توافق همه تلاش خود را برای عملی کردن این مکانیسم انجام داده ایم.
به گفته موگرینی، اینستکس اکنون با همکاری کشورهای عضو برجام از جمله روسیه و چین و جامعه بین المللی به مرحله اجرا رسیده و ما از زمان امضای برجام تا به امروز همه تلاش خود برای حفظ این توافق انجام داده ایم.
اوایل فوریه سال ۲۰۱۹ (بهمن ۱۳۹۷) ساز و کار حمایت از مبادلات تجاری به نام «اینستکس» توسط آلمان، فرانسه و انگلیس، نهایی و ثبت شد؛ اما از آن روز تا به حال هنوز این ساز و کار عملیاتی نشده است.
چندی پیش و در سالگرد نقض یکجانبه برجام توسط آمریکا جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که برخی اقدامات خود در ارتباط با برجام را متوقف کرده و فرصتی ۶۰ روزه به کشورهای باقی مانده در توافق میدهد تا به تعهدات بانکی و مالی خود عمل کنند.
طرح افزایش بودجه اتاق جنگ اقتصادی آمریکا با ایران
مجلس نمایندگان آمریکا شامگاه چهارشنبه (به وقت تهران) به پیشبرد طرحی رأی داد که خواستار افزایش ۱۰ میلیون دلاری بودجه «دفتر تروریسم و اطلاعات مالی خزانهداری آمریکا» در راستای حمایت از اجرای تحریمها علیه ایران شده است.
این طرح که با هدف تقویت نهادهای دخیل در اجرای تحریمها علیه ایران ارائه شده بود، با ۲۲۶ رأی موافق و ۱۹۵ رأی در مرحلهای به نام «ارجاع به کمیسیون» به تصویب قانونگذاران مجلس نمایندگان رسید.
مرحله «ارجاع به کمیسیون» یک مرحله قبل از تصویب نهایی یک طرح در مجلس نمایندگان آمریکاست. این تاکتیک به حزب اقلیت فرصت میدهد، آخرین اصلاحات مدنظر خودشان را در طرح مورد نظر اعمال کنند.
پایگاه واشنگتنتایمز تصویب این طرح را یک پیروزی برای حزب جمهوریخواه توصیف کرده است و ۳۷ نماینده دموکرات به این طرح که مورد حمایت حزب جمهوریخواه بود رأی موافق دادند.
«مایک والتز»، یکی از نمایندگان حزب جمهوریخواه در مجلس نمایندگان آمریکا در صحن مجلس ادعا کرد که این بودجه برای تضمین منافع ملی آمریکا ضروری بوده است.
رسانههای آمریکایی اشارهای به اینکه رأیگیری نهایی بر سر این طرح چه زمانی انجام خواهد شد، نکردهاند.
وی گفت: «این طرح، سیاستهای تحریمی علیه روسیه، کره شمالی، داعش و به ویژه ایران را اجرایی خواهد کرد. من به طور ویژه از خطرات جدی ایران علیه منافع مالی کشورمان آگاه هستم.»
ساختار سازمانی اتاق جنگ اقتصادی
«دفتر تروریسم و اطلاعات مالی» یا «FTI» در سال ۲۰۰۴ به عنوان یکی از نهادهای وزارت خزانهداری آمریکا ایجاد شد و بر اساس آنچه تا کنون مشخص شده، در واقع مرکز طراحی جنگ اقتصادی این کشور علیه کشورهای مخالف با سیاستهای کلان واشنگتن به شمار میرود.
«دفتر تروریسم و اطلاعات مالی» مأموریت ادعایی خود را «اجرای راهبردهای دولت آمریکا برای مبارزه با تأمین مالی تروریسم در سطح داخلی و بینالمللی، تدوین و اجرای راهبردهای ملی در خصوص مبارزه با شبکههای پولشویی و تأمین مالی تروریسم» اعلام میکند.
این دفتر چنانکه در چارت سازمانی زیر دیده میشود، شامل چهار زیرمجموعه است: ۱- دفتر کنترل داراییهای خارجی (اوفاک) ۲- دستیار وزیر در امور اطلاعات و تحلیل ۳- دستیار وزیر در امور تأمین مالی تروریسم و ۴- شبکه اجرای قوانین مربوط به جرایم مالی.
درخواست اروپا از ایران برای عدم خروج از برجام
معاون نماینده دایم آلمان در سازمان ملل از درخواست اروپا از تهران مبنی بر عدم خروج از برجام خبر داد.
وی گفت: کشورهای اروپایی نظارت بر توافق هسته ای با ایران را ادامه می دهند و از تهران می خواهند از این توافق خارج نشود.
نماینده آلمان در جلسه شورای امنیت سازمان ملل گفت: اکنون زمان مهم و کلیدی برای برجام و تلاش جامعه بین المللی در جهت حفظ این توافق است. همراه با شرکای اروپایی، در صورتی که ایران وظایف خود را در چارچوب برجام عملی کند، آلمان به طور کامل در برجام می ماند.
به گفته وی، تصمیم واشنگتن برای خروج از برجام باعث تأسف و ناراحتی برلین شده است. آلمان در خصوص تصمیم آمریکا برای ترک یکجانبه از برجام، تشدید تحریم ها علیه ایران و امتناع واشنگتن از تمدید معافیت برخی از کشورها برای خرید نفت ایران، عمیقاً متأسف است.
در عین حال نماینده آلمان بیان داشت، برلین نگران بیانیه تهران است که محدودیت ها در چارچوب برجام در زمینه منابع اورانیوم غنی شده و آب سنگین را رعایت نخواهد کرد.
وی خاطرنشان کرد: ما از ایران می خواهیم که پرتاب موشک ها و کارهای مرتبط با این موضوع را انجام نداده و از چنین بیانیه هایی در کنار پرتاب ها خودداری کند.
موضع بیسابقه بحرین درباره اسرائیل
همزمان با میزبانی منامه از نشست ضدفلسطینی مورد حمایت آمریکا، «خالد بن احمد آل خلیفه» وزیر خارجه بحرین روز چهارشنبه در مصاحبه با چند رسانه صهیونیستی برای اولین بار به صراحت از تصمیم این کشور برای برقراری رابطه با رژیم صهیونیستی سخن گفته است.
وی در گفتوگو با پایگاه «تایمز اسرائیل» در مورد رژیم صهیونیستی گفته است: «ما معتقدیم که اسرائیل کشوری است که میماند و ما میخواهیم روابط بهتری با آن داشته باشیم. میخواهیم با آن صلح کنیم.»
وزیر خارجه بحرین در مصاحبه با کانال ۱۰ تلوزیون رژیم صهیونیستی هم در پاسخ به پرسشی در مورد غیرمعمول بودن مصاحبه یک مقام عرب با رسانههای اسرائیلی، میگوید: «این اتفاق باید مدتها پیش رخ میداد. صحبت کردن با کسانی که با آنها اختلاف دارید، همواره گامی است که نهایتاً به کاهش تنش منجر میشود.»
وی افزود: «ما همواره میخواستیم مناقشه عربی ـ اسرائیلی یا مناقشه اسرائیلی ـ فلسطینی را حل کنیم… اما ما همواره با افراد مختلف از سرتاسر جهان صحبت کردهایم، جز صحبت مستقیم با افکار عمومی اسرائیل از طریق رسانهها و شبکههای تلویزیونی خودشان. فکر میکنم این باید مدتها پیش اتفاق میافتاد و نمیخواستیم الان هم که این نشست مهم را میزبانی میکنیم، این فرصت را از دست بدهیم.»
پایان کنفرانس اقتصادی بحرین با سخنان جنجالی داماد ترامپ
با پایان یافتن کنفرانس اقتصادی بحرین، «جرد کوشنر»، داماد و مشاور دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا با خشم از عدم حضور گروههای فلسطینی در این کنفرانس، رهبران فلسطینی را متهم کرد که آنها نمیخواهند به مردمشان کمک کنند.
وی در ادامه با بیان اینکه درها به روی فلسطینیان باز است، گفت: هر زمان که رهبران فلسطینی اراده کنند، میتوانند از طرح صلحی که او تهیه کرده، بهرمند شوند.
با این حال، کوشنر به خبرنگاران اعلام کرد که جزئیات سیاسی برنامه خود را در زمان مناسب به زودی اعلام خواهد؛ هرچند زمانی بر اساس طرح وی میتوان به توافق صلح رسید که دو طرف آمادگی پذیرش آن را داشته باشند.
از سوی دیگر، «صائب عریقات»، دبیر کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین در واکنش به اظهارات «جرد کوشنر»، مشاور ترامپ درباره سرمایه گذاری در فلسطین و بهبود شرایط مردم در این منطقه گفت، طرح کوشنر ملت فلسطین را نابود میکند و به نفع آنها نیست. عریقات در این ارتباط افزود: آنها درآمدها، گردشگری و آب را از ما دزیدند و کوشنر به اشغالگری و شهرک سازی اسرائیلیها اشارهای نکرد. وی گفت: حاضران در نشست منامه در بحرین میخواهند طرح عربی را به شوراهای شهرک سازی اسرائیلی تبدیل کنند.
بر اساس طرح ادعایی کوشنر در ده سال آینده ۵۰ میلیارد دلار در اختیار فلسطینیان قرار میگیرد که قرار است تولید ناخالص داخلی آنها را دو برابر کرده و یک میلیون شغل برای آنها ایجاد کند.
کنفرانس اقتصادی بحرین که نخستین مرحله اجرای معامله قرن است، از روز سه شنبه در منامه آغاز شد و تا پایان روز چهارشنبه ادامه داشت.
برگزاری این نشست با مخالفت بسیاری از گروههای فلسطینی، مردم کشورهای عربی و شخصیتهای مختلف در جهان مواجه شده است.
از میان کشورهای همسایه فلسطین، لبنان نمایندهای به اجلاس بحرین نفرستاد. اردن و مصر نیز تنها نمایندگانی در سطح معاون وزیر به این گردهمایی فرستادند.