نماینده دائم ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی با بیان اینکه برجام، قابل مذاکره مجدد نیست به آمریکا توصیه کرد که آتش را شعله ورتر نکند و گفت: هر عضو برجام باید سهم و مسؤولیت خود را ایفا کند.
به گزارش تابناک به نقل از فارس، «کاظم غریب آبادی» سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل و سایر سازمان های بین المللی مستقر در وین با هفته نامه «دی زایت» آلمان گفتگو کرد.
مشروح این گفتگو به شرح زیر است.
سوال: آقای سفیر، چرا دولت شما برخورد مرگباری را با توافق هسته ای کرد؛ چرا بخشی از تعهدات خود را معلق کردید؟
پاسخ: این نه ما، بلکه آمریکا بود که برجام را که یک توافق بین المللی تضمین شده از سوی شورای امنیت سازمان ملل بود، نابود کرد. آنها یکجانبه و برخلاف حقوق بین الملل از برجام خارج شدند و تحریم های جدیدی را علیه ما اعمال کردند. این اتفاق در ماه می سال گذشته رخ داد. ما صبر بسیار زیادی از خود نشان داده ایم و اکنون واکنش نشان می دهیم. در واقع، ما هفته گذشته از میزان محدودیت مورد توافق غنی سازی اورانیوم با غنای پایین عبور کردیم. ما این کار را بر مبنای یک سازوکار شفاف و طبق مفاد برجام انجام دادیم و آن را نیز اعلام کردیم؛ این نقض برجام نبود.
سوال: چرا نقض برجام نیست؟
پاسخ: مواد 26 و 36 برجام این حق را به ما می دهند تا تعهدات خود را در صورتی که دیگران توافق را نقض کنند، به طور کلی یا جزیی متوقف کنیم.
سوال: این یک تفسیر بسیار حقوقی از برجام است. به علاوه، اکنون دولت شما اعلام کرده که ایران شروع به غنی سازی اورانیوم با سطوح خلوص بالاتر از 3.67 درصد (تا 20 درصد) که در برجام آمده، کرده است که یک گام بزرگ به سمت تسلیحاتی شدن می باشد. مهمتر از همه اینکه آیا شما تصمیم به ساختن بمب گرفته اید؟
پاسخ: یک فتوا در ایران علیه بمب هسته ای وجود دارد؛ یک حکم توسط بالاترین مرجع مذهبی و سیاسی. ما فقط به دنبال استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای هستیم. ما هرگز قصد نداریم تا با تولید سلاح، تبدیل به یک قدرت نظامی هسته ای شویم.
سوال: یک ادعا به طور گسترده در غرب مورد بحث می باشد. این سوءظن، یکی از دلایلی بود که برجام در جولای 2015 بعد از سال ها مذاکرات سخت به نتیجه رسید. اکنون سه کشور اروپایی عضو برجام یعنی انگلستان، فرانسه، آلمان، شرکای اروپایی شما و امضا کنندگان توافق به شما اصرار می کنند تا از تنش دوری کنید و همه تعهداتتان را ذیل این توافق انجام دهید. چرا به آنها چیزی نمی گویید؟
پاسخ: اگر برجام به این اندازه برای اروپایی ها مهم است، آنها باید فورا اقدامات عملی برای نجات آن انجام دهند. وقتی آمریکا به طور یکجانبه از برجام خارج شد، اروپایی ها از ما خواستند تا ما خارج نشویم. آنها به ما گفتند که یک ماه به ما زمان بدهید؛ یک ماه زمان بدهید تا خسارت هایی را که شما را به واسطه از سرگیری تحریم های آمریکا و کمپین «فشار حداکثری» رنج می دهد، جبران کنیم. حالا بیش از 14 ماه از آن زمان گذشته و در طول این مدت، فقط ایران تعهدات خود را انجام داده است. به علت باج خواهی آمریکا و اعمال تحریم ها، تجارت و همکاری با ایران بسیار بسیار دشوار شده است. حتی برای ما ممکن نیست تا بودجه خود را از طریق بانکی منتقل کنیم. هرگز چنین وضعیتی مورد قبول ما نیست.
*توصیه می کنیم که آمریکا، آتش را شعله ور تر نکند
سوال: در مورد این نقل قول ترامپ که «شما با آتش بازی می کنید،» نظرتان چیست؟
پاسخ: آمریکایی ها به تحریم کردن عادت کرده اند. آنها حتی از تحریم مقام معظم رهبری ما چشم پوشی نکردند. همچنین تهدید کرده اند وزیر خارجه ما را نیز در فهرست تحریم ها قرار خواهند داد. آیا این نشان می دهد که آمریکایی ها می خواهند مسئله را حل کنند؟ این آن چیزی است که آمریکایی ها از آن به عنوان فرصت دیپلماسی نام می برند! توصیه می کنیم که آمریکا، آتش را شعله ور تر نکند. این آمریکاست که همواره به ایجاد تنش می پردازد.
سوال: آیا شما از جنگ نمی ترسید؟ آیا فکر نمی کنید که آمریکا ممکن است با کمک رژیم صهیونیستی، به تاسیسات هسته ای ایران حمله کنند؟
پاسخ: ما خیلی خوب می دانیم که تندورهایی در دولت آمریکا و خارج از آن وجود دارند. جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا یکی از این افراد می باشد. او بارها پیشنهاد حمله به ایران را داده است. ولی من فکر نمی کنم که رهبران آمریکا این قدر احمق باشند که جنگ علیه ایران را شروع کنند. ضمن تاکید بر اینکه ایران دنبال جنگ نیست، اما آنها می دانند که ایران چقدر قوی است و چه ابزارهایی برای مقابله دارد.
سوال: بعد از اینکه سپاه پاسداران ایران یک پهپاد آمریکایی را آنگونه که واشنگتن ادعا می کند، بر فراز آب های بین المللی سرنگون کرد ...
پاسخ: نه، نه، قطعا بر فراز آسمان ایران بود.
سوال: ترامپ بر اساس اظهار خودش، دستور توقف حمله نظامی به ایران را داده است؛ حمله ای که در واقع دستور آن صادر شده بود.
پاسخ: به خاطر ترحم او و اینکه محاسبه کرده که 150 قربانی احتمالی دارد؟! چگونه می توان او را باور کرد؟ تحریم های آمریکا تاکنون جان انسان های بیگناه بسیاری را در کشورهای تحت تحریم گرفته است؛ چه برسد به اشغال عراق که بر اساس یک دروغ آمریکایی شروع شد.
سوال: آیا شما قصد نداشتید یا حتی سعی نکردید که تنگه هرمز، مسیر عبور بیش از یک چهارم نفت های تجاری در جهان را ببندید؟ آیا شما حمله علیه نفتکش ها که ماه گذشته رخ داد را تایید نکردید؟
پاسخ: حمله به نفتکش ها از سوی ایران نبود، آمریکایی ها ایران را مقصر قلمداد جلوه دادند، بدون حتی ارائه یک سند ساده. ایران از بی ثباتی و ناامنی در منطقه نفعی نمی برد. این ها اتفاقاتی بودند که دستان آمریکا پشت آنهاست برای بدنام کردن ایران.
سوال: آیا شما به جنگ های چریکی توسط شبه نظامیان شیعه در عراق علیه نیروهای آمریکایی فکر نمی کردید، یا حمله از سوی حزب الله؟ آیا شما تهدید نمی کردید که میلیون ها پناهجوی افغان را که به طور موقت در ایران سرپناه گرفته اند،به اروپا بفرستید؟
پاسخ: ایران منبع ترس و وحشت نیست. درست است که تحریم ها شرایط زندگی هموطنان ما را تحت تاثیر قرار داده، اما مردم ایران صبر و تحمل بالایی دارند و اگر کرامت ما خدشه دار شود، مردم ما به یکدیگر نزدیکتر می شوند.
*ما کاملا برای دفاع در برابر هر نوع تهاجمی آماده ایم و قادر به ضد حمله در این حوزه نیز هستیم
سوال: دولت آمریکا اخیرا تأیید کرده که یک حمله سایبری علیه ایران انجام داده است. سیاستمداران در واشنگتن درباره تشدید این حملات صحبت می کنند. آیا شما یک جنگ سایبری را پیش بینی می کنید؟
پاسخ: اقدامات آمریکا مغایر حقوق بین الملل است. در هر صورت، ما کاملا برای دفاع در برابر هر نوع تهاجمی آماده ایم و قادر به ضد حمله در این حوزه نیز هستیم.
*هر عضو برجام باید سهم و مسؤولیت خود را ایفا کند
سوال: هیچ کس طرفدار افزایش تنش و همچنین تشدید جنگ واژه ها که هم اکنون بالا گرفته، نیست. ترامپ ایران را تهدید به «نابودی کامل» می کند، و رئیس جمهور روحانی، کاخ سفید را بیمار «عقب مانده ذهنی» می خواند. جهت آرام کردن وضعیت، شما چه چیزی از اروپا توقع دارید؟ یا اینکه آیا شما بر روی حمایت بیشتر سایر امضاء کنندگان برجام یعنی چین و روسیه حساب کردید؟
پاسخ: ما روابط خوبی با روسیه و چین داریم. اما اکنون اروپایی ها در مرکز این تحولات کنونی هستند. این بستگی به اقدامات اروپا و اقدامات انگلستان، فرانسه و آلمان دارد تا خسارت وارده را در اثر خروج یکجانبه آمریکا از برجام، جبران کنند. هر عضو برجام باید سهم و مسؤولیت خود را ایفا کند.
سوال: نظر شما در مورد این نکته چیست؟ مهم ترین کشورهای اروپایی، اینستکس را پایه گذاری کردند، یک سیستم تهاتر طراحی شده تا استفاده از دلار را دور بزند. سرانجام اعلام شد که این سیستم عملیاتی شده و چند میلیون یورو برای آن تأمین اعتبار شده است. ولی این برای چرخاندن تراکنش هایی مانند دارو و غذا می باشد. این سیستم نمی تواند معاملات با سطوح بزرگتر، مانند معاملات نفتی را مدیریت کند.
پاسخ: چند میلیون یورو؟! این سیستم باید بتواند در حقیقت میلیاردها یورو را مدیریت کند. برای ما بسیار ضروری است تا نفت خود را بدون هیچ محدودیتی بفروشیم؛ این اصلی ترین منبع درآمد ما می باشد. آن چیزی که ما می بینیم، این است که اینستکس کاملا عملیاتی نیست و اگر هم چنین باشد، این تازه اول راه است. ما باید تمامی حقوق خود که ذیل برجام تضمین شده است را استیفا کنیم. به علاوه، اینستکس بایستی عملکردی جهانی داشته باشد. تا این لحظه فقط چند کشور اروپایی به این سازوکار پیوسته اند.
سوال: در حال حاضر، اروپایی ها به تدابیر تنبیهی جدید علیه ایران فکر می کنند. آنها تصمیم یکشنبه گذشته شما درخصوص آغاز غنی سازی اورانیوم با درصد بیشتر را یک نقض برجام می دانند.
پاسخ: این یک نقض نیست. امیدوارم اروپایی ها به اندازه کافی باهوش باشند که این کار را نکنند. اگر آن کار را انجام دهند، سبب می شود که وضعیت به طور فوق العاده ای بدتر شود.
*برجام، قابل مذاکره مجدد نیست
سوال: این موضوع، خوشبینانه به نظر نمی رسد. شما می خواهید از جنگ پرهیز کنید، برخی سیاستمداران در غرب پیشنهاد مذاکره مجدد در مورد برجام را داده اند. آنها می گویند که برجام بایستی محدود کننده برنامه موشکی بالستیک شما باشد و اینکه ایران بایستی هرگونه غنی سازی اورانیوم را رد کند.
پاسخ: برجام، قابل مذاکره مجدد نیست. غنی سازی اورانیوم هم حق قانونی و مشروع تمامی دولت هایی است که عضو معاهده عدم اشاعه هستند. طبیعتا، این حق رژیم اسرائیل که ان.پی.تی را هرگز امضاء نکرده، نیست. اما در مورد مذاکرات احتمالی، هیچ کشور عاقلی با کسی که تفنگ را روی سینه اش گذاشته، مذاکره نمی کند. این تحریم ها باید کاملاً برداشته شوند تا برجام و دیپلماسی حفظ شود.
سوال: رئیس جمهور آمریکا، ایران را تهدید کرده است. با این حال، او همچنین پیشنهاد گفتگوها بدون هیچ پیش شرطی را مطرح کرده است. چرا شما او را امتحان نمی کنید؟ مانند روشی که کره شمالی در حال امتحان کردن وی می باشد. یا اینکه شما معتقدید که گفتگوی واقعی با ترامپ، فقط زمانی ممکن است که مانند کره شمالی یک سلاح هسته ای در اختیار داشته باشید؟
پاسخ: کره شمالی از ان.پی.تی خارج شده است. وقتی ترامپ تصمیم به گفتگوی رو در رو با کره شمالی که دارای سلاح هسته ای است، گرفت، در همان زمان فشار و تحریم ها را علیه ایران که سلاح هسته ای را انکار کرده، بیشتر کرد. این یک سیگنال غلط به جامعه بین المللی در مورد اعتماد به آمریکاست.
سوال: در یک مقاله در نیویورک تایمز، یکی از اساتید علوم سیاسی دانشگاه شیکاگو نوشته است: سیاست آمریکا علیه ایران در طی یک سال گذشته، ثابت کرد که رهبران ایران اشتباه کردند که یک بازدارندگی هسته ای را در دهه اول سال 2000 ایجاد نکردند. به عقیده وی، در چنین شرایطی، شما از لحاظ راهبردی در یک موقعیت بسیار بهتری می بودید. آیا وی درست می گوید؟
پاسخ: ایده ای را مطرح کرده که برای محققان می تواند جالب باشد و حاکی از رویکرد رئالیستی به روابط بین الملل است. اما ما نمی خواهیم بمب اتمی بسازیم. چنین کاری با اصول دینی و دکترین دفاعی ما سازگاری ندارد. کاهش اقدامات ما تحت برجام، کاملا قابل برگشت هستند. برگشت ما در کمتر از یک ساعت ممکن است؛ اما به شرطی که همه طرف های موجود توافق نیز تعهدات خود را به طور کامل و موثر اجراء کنند. اقدامات اخیر برای حفظ برجام است.
