تحویل سامانه اس-۴۰۰ روسیه به ترکیه چه تحولاتی به دنبال دارد؟!

تحویل سامانه موشکی اس ۴۰۰ روسیه به ترکیه در روز جمعه اقدام مهمی بود که توجه رسانه‌های منطقه و جهان را به سوی خود جلب کرد.

به گزارش «تابناک»؛ آمریکا که پس از تهدیدات بی سابقه علیه ترکیه امیدوار بود، این کشور از این تصمیم عقب نشینی کرده و اعلام کند که حاضر به خرید سامانه اس ۴۰۰ نیست، در نهایت آنکارا این سامانه دفاع موشکی را تحویل گرفت که به نظر می‌رسد تحولات عمده‌ای را در روابط آمریکا و ترکیه و حتی آمریکا و روسیه در پی خواهد داشت.

در همین رابطه، پایگاه ترکیه‌ای «evrenseldaily» به پیامد‌های عمده این رویداد بر تحولات سوریه، شرق مدیترانه و رقابت آمریکا و روسیه در این منطقه پرداخته و نوشته است که تحویل اس-۴۰۰ روسی با ترکیه می‌تواند چند تحول عمده را به همراه داشته باشد:

نخست: تنش و بی اعتمادی میان آمریکا و ترکیه را دوچندان و یک شکاف جدی در روابط آنکارا و واشنگتن ایجاد و در مقابل روابط ترکیه و روسیه وارد فاز جدیدی خواهد کرد.

دوم: احتمالا باید شاهد افزایش رقابت ترکیه و روسیه در منطقه و به ویژه در سوریه باشیم؛ جایی که آمریکایی‌ها احتمالا نفوذ مسکو در محدوده نفوذ واشنگتن را برنخواهند تابید و احتمالا شاهد تنش‌هایی در روابط آمریکا و روسیه به ویژه در سوریه باشیم.

سوم: با گسترش شکاف میان آمریکا و ترکیه، باید شاهد تشدید تنش‌ها در شمال سوریه به ویژه میان ترکیه و کرد‌ها به عنوان متحدان آمریکا که یک تهدید امنیتی برای آنکارا هستند نیز باشیم.

از سوی دیگر، استقرار بلافاصله این سامانه در نزدیکی مرز سوریه و ایجاد نیروی نظامی در جنوب شرقی کشور، نشان می‌دهد آنکارا قصد دارد سیستم عملیاتی خود در این منطقه را کاملاً تغییر دهد.

به اعتقاد آگاهان نظامی، استقرار این سامانه، تعریف دوست و دشمن را در منطقه درگیری به هم خواهد زد و دیگر اعتبار نظامی ترکیه به عنوان عضو ناتو برای کشور‌های غربی چندان معتبر نخواهد بود.

ترکیه چه کارت‌هایی در دست دارد؟

یکی از مهم‌ترین کارت‌های ترکیه در برابر آمریکا، فرودگاه نظامی اینجرلیک در استان آداناست. فرودگاه استراتژیک و مهمی که در دهه‌های اخیر، نه تنها برای آمریکا بلکه برای دیگر اعضای ناتو نیز از اهمیت بالایی برخوردار بوده و واشنگتن تعدادی از کلاهک‌های هسته‌ای خود را در آنجا نگهداری می‌کند.

ترکیه پیشتر پس از بروز برخی اختلافات سیاسی، آلمان را ناچار به ترک این فرودگاه کرد و اگر در شرایط فعلی٬ بازی با آمریکا نیز در مسیر پرفراز و نشیب موضع‌گیری‌های منفی پیش برود، می‌تواند به همین شکل عمل کند.

ترکیه در برابر آمریکا کارت مهم دیگری نیز دارد که عبارت از نفوذ نیرو‌های وابسته به این کشور در مناطقی از شمال سوریه در غرب و شرق فرات است. اگر آمریکا در ماجرای اس ۴۰۰ ترکیه را تحریم کند، اردوغان می‌تواند با استفاده از برخی پتانسیل‌های خود در پرونده سوریه٬ دونالد ترامپ را با مشکلات جدیدی روبه رو کند.

در همین زمینه، «یوری ماواشی‌یف» مدیر مرکز تحقیقات ترکیه در روسیه نیز گفته است، رهبران ترکیه منافع ملی کشور خود را در نظر می‌گیرند. مقامات آنکارا طی سال‌های اخیر تلاش کردند تا تماس‌های بین المللی خود را تنوع بخشیده و برخلاف اقدامات تبلیغی گسترده از سوی واشنگتن، با همه کشور‌هایی که صلاح می‌دانند، از جمله روسیه و ایران، روابط حسنه‌ای داشته باشند و این سیاست مورد پسند مقامات واشنگتن قرار ندارد. به عقیده وی، در عین حال، دولت دونالد ترامپ سعی می‌کند تا از اعمال تحریم‌های شدیداللحن علیه آنکارا خودداری کند، برای این که چنین اقدامی باعث می‌شود ترکیه بیش از پیش از واشنگتن فاصله گرفته و از این کشور دور شود.

امریکا بر این باور است، ورود اس ۴۰۰‌ها به ترکیه این امکان را به روسیه می‌دهد که راحت‌تر از کشور‌های عضو ناتو جاسوسی و این سازمان را تضعیف کند. از این روی، کنگره امریکا اعلام کرده، تحریم‌های سختی را برای ترکیه در نظر گرفته و دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا هم پیشتر گفته بود، ترکیه در این خرید تسلیحاتی یک قربانی است.

روابط بین امریکا و ترکیه، دو متحد ناتو به دلایل مختلفی سرد شده که مهم‌ترین آن‌ها حمایت امریکا از کرد‌های سوریه است، اما بنا به گزارش نشنال اینترست، علت اصلی روی آوردن ترکیه به روسیه ضعفی است که این کشور در بخش دفاع هوایی خود دارد. زیرا امریکا حاضر نشده تکنولوژی سیستم دفاع هوایی پاتریوت خود را با ترکیه به اشتراک بگذارد.

امریکا همچنین در روز‌های اخیر به شدت ترکیه را در بحث جنگنده‌های اف ۳۵ تحت فشار قرار داده و تهدید کرده، این فشار‌ها را بیشتر می‌کند و اگر اس ۴۰۰ وارد ترکیه شود تا ۳۱ جولای (ماه جاری میلادی) ترکیه را کامل از برنامه اف ۳۵ خارج می‌کند. تحریم ترکیه و خارج کردن این کشور از برنامه اف ۳۵ می‌تواند یکی از برجسته‌ترین شکاف‌ها در روابط دو کشور باشد. به گفته مقامات ترکیه‌ای، اگر ترکیه از برنامه اف ۳۵ خارج شود، چاره‌ای ندارد که برای تأمین نیاز تسلیحاتی خود جایگزینی پیدا کند که این جایگزین می‌تواند جت‌های جنگنده سوخوی سو - ۵۷ روسی باشد. همزمان ترکیه در تلاش است موشک‌های بالستیک و جنگنده‌های خود را تولید کند.