اتفاقی نامیمون که در سایه دیدار احتمالی روحانی و ترامپ گم شد

تلاش فرانسوی برای شروع مذاکرات بین ایالات متحده و ایران در آخر هفته در نشست گروه هفت، مورد توجه بسیاری قرار گرفت، ولی شاید این مسأله آنقدرها که به نظر می رسید، جدی نبود.

هرچند ترامپ رئیس جمهور آمریکا با امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه موافقت کرد که دیدار با حسن روحانی رئیس جمهور ایران ممکن است طی چند هفته آینده اتفاق بیفتد، اما وزیر امور خارجه ایران، روز سه شنبه این چشم انداز را به عنوان امری "غیرقابل تصور" رد کرد.

در همین حال مشغولیت با موضوع حل و فصل دیپلماتیک بین ایران و آمریکا، منجر به پنهان ماندن و نادیده گرفته شدن یک تحول بدشگون و نامیمون شد: تشدید دیگری در تنش های مربوط به ایران در خاورمیانه، که این بار توسط اسرائیل شروع شد.

از ماه ژوئیه، اسرائیل بی سر و صدا، عملیات هوایی خود را علیه تجهیزات و نهادهای ایرانی و شبه نظامیان متحد از سوریه به عراق گسترش داده که پیامدهای بالقوه بسیار گسترده برای نیروهای آمریکایی در منطقه دارد.

مقامات آمریكایی اذعان کرده اند که حمله هوایی نوزدهم ژوئیه به انبار اسلحه در شمال بغداد توسط اسرائیل انجام شده است كه در سال های اخیر صدها حمله به سوریه كرده، ولی از سال 1981 هرگز عراق را هدف قرار نداده بود. همچنین اعتقاد بر این است که سه حمله اخیر دیگر به انبارهای تسلیحاتی كه تحت كنترل شبه نظامیان متحد ایران بوده است، در واقع عملیات اسرائیل بوده اند.

روز یکشنبه، یک حمله پهپادی به کاروان شبه نظامیان شیعه در غرب عراق گزارش شده که منجر به مرگ یک فرمانده ارشد و هشت نفر دیگر شده است. شب قبل از آن، حمله هوایی اسرائیل به سوریه، منجر به مرگ دو تن از عاملان گروه لبنانی حزب الله شد؛ گروهی كه اسرائیل را مسئول سقوط پهپادی در نزدیك مركز رسانه ایش در جنوب بیروت دانسته است.

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، تنها مسئولیت عملیات سوریه را بر عهده گرفت و گفت: این یک حمله پیشدستانه به برنامه عملیات پهپادی ایران علیه چندین هدف نظامی و غیرنظامی در داخل اسرائیل بوده است.

اسرائیل در توجیه این حملات، موضوع حق دفاع از خود در برابر ایران را مطرح می کند؛ اما گسترش آنچه پیش از این عمدتا عملیات حساب شده و پنهان اسرائیل علیه ایران بوده، به خاک عراق با خطرات قابل توجهی همراه است؛ از جمله برای ایالات متحده.

هنوز حدود 5000 سرباز آمریکایی در این کشور مستقرند و می توانند هدفی برای انتقام جویی ایران باشند. در همین حال، دولت عراق در برابر فشار گروه های شبه نظامی شیعه، که در کنار سایر نهادها، کنترل یک ائتلاف بزرگ در پارلمان را در اختیار دارند، بسیار آسیب پذیر است. این جناح روز یکشنبه با مسئول دانستن اسرائیل و ایالات متحده و درخواست از نیروهای آمریکایی برای خروج از عراق، نسبت به حمله به کاروان شبه نظامیان واکنش نشان داد.

پاسخ پنتاگون قابل توجه بود: بیانیه ای که هرگونه دخالت در حمله به کاروان یا انبار اسلحه را انکار و "هرگونه اقدام احتمالی بازیگران خارجی که باعث افزایش خشونت در عراق شود" را محکوم کرد. این اقدامات احتمالی بازیگران خارجی، مطمئنا شامل حملات هوایی اسرائیل هم می شود.

در همین حال، مایك پومپئو وزیر امور خارجه آمریکا، در تلاش بود تا از تشدید تنش بین لبنان و اسرائیل جلوگیری كند. بنا به گزارش های نشریات لبنانی، وی به دولت لبنان اطمینان داده كه اسرائیل قصد ندارد آتش بس دوفاکتو با حزب الله را نقض كند.

نتانیاهو ماه آینده با انتخابات سختی روبه رو خواهد شد و همواره مخالف سرسخت هرگونه روابط ایران و آمریکا بوده است. او احتمالا زمان فعلی را لحظه خوبی برای تشدید تنش با ایران می داند؛ همچنین احتمالا فکر میکند که ترامپ هم در این مورد مخالفتی نخواهد کرد، حتی اگر نتیجه آن آسیب به منافع ایالات متحده در عراق و احتمال بیشتر خطر یک جنگ تمام عیار باشد. متأسفانه، در این مورد حق با اوست.