به گزارش «تابناک»، هادی محمدی در روزنامه خراسان نوشت: شامگاه جمعه شانزدهمین گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره روند انجام تعهدات برجامی ایران صادر شد و همان طور که انتظار می‌رفت سه نکته مهم در کنار مسائل تکراری در هر گزارش داشت. اول عبور ایران از سقف ۳۰۰ کیلو ذخایر مواد غنی شده، دوم افزایش درصد غنای مواد و سوم عبورنکردن از سقف ذخیره ۱۳۰ تن آب سنگین. در ادامه به بررسی جزئی‌تر این گزارش در خصوص سه نکته مهم ذکر شده می‌پردازیم.
۲۲۰۰ کیلوگرم صادرات آب سنگین به رغم تحریم آمریکا
طبق بند ۸ گزارش شانزدهم آژانس، در تاریخ ۱۹ اوت ۲۰۱۹/ ۲۸ مرداد ۱۳۹۸، در حالی که طبق برجام، ایران نباید بیش از ۱۳۰ تن ذخیره آب سنگین داشته باشد، مقدار این ذخایر تا تاریخ فوق ۱۲۵.۵ تن بوده این درحالی است که در گزارش قبلی آژانس که مربوط به راستی آزمایی در ۵ خرداد ۱۳۹۸ است، این ذخایر به حدود ۱۲۵.۲ تن می‌رسیده که نشان می‌دهد در دوره گفته شده سه ماهه، ایران تنها ۳۰۰ کیلو به ذخایر آب سنگین خود افزوده است. اما چرا کارخانه‌ای که ظرفیت تولید ۲۰ تن آب سنگین در سال دارد، در مدت کمتر از سه ماه تنها ۳۰۰ کیلو تولید داشته است؟
جواب در پاورقی مهم این گزارش نهفته، آن جا که می‌نویسد: آژانس تایید کرد که از زمان گزارش قبلی مدیرکل، مجموع ۲.۲ تن آب سنگین از ایران خارج شده و ایران ۲.۲ تن آب سنگین را نیز برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه در ارتباط با تولید ترکیبات دوتره برای کاربرد‌های پزشکی مورد استفاده قرارداده است. معنی این حرف این است که ایران در دوره اخیر با حداکثر ظرفیت کارخانه آب سنگین اراک عملیات تولید داشته و بیش از ۴.۷ تن آب سنگین تولید کرده و نکته مهم و ارزشمند در این میان این است که بدانیم آمریکا از ۱۴اردیبهشت۹۸ خرید هرگونه آب سنگین از ایران را تحریم کرده و با این حال ما موفق شدیم در این مدت ۲.۲ تن آب سنگین را برخلاف خواست آمریکا به خارج صادر کنیم که دستاورد بزرگ و قابل توجهی به شمار می‌رود.
چند روز قبل نیز یک مقام ارشد سازمان انرژی اتمی ایران به خراسان گفته بود که به دلیل کیفیت و قیمت خوب آب سنگین تولیدی ایران، بسیاری از مشتریان آسیایی و اروپایی این محصول راهبردی از کشورمان خواسته بودند به رغم تحریم آمریکا به خرید خود ادامه دهند و ایران نیز با آن که ابتدا خواستار عبور از سقف ۱۳۰ تن بود به دلایل منطقی تجاری و حفظ بازار‌های بین المللی خود و تامین نیاز‌های داخلی حدود ۴.۴ تن از تولید خود در این مدت را صادر کرد یا به مصرف داخلی رساند.
تنظیم سانتریفیوژ‌ها بر غنی سازی ۴.۵ درصدی
اما نکته مهم دیگر در این گزارش به درصد غنی سازی UF۶ (گاز هگزا فلورید اورانیوم) بازمی گردد، زیرا در برجام ایران متعهد شده بود طبق بند ۵ به مدت ۱۵ سال از سقف غنای ۳.۶۷ درصد عبور نکند، اما با خروج آمریکا از توافق هسته ای، کشورمان در گام دوم اقدامات کاهشی اعلام کرد که مواد اورانیومی خود را به غنای بیش از ۳.۶۷ درصد خواهد رساند که این کار با گزارش رسمی آژانس تایید شد و حالا نیز گزارش سه ماهه نشان دهنده وجود موادی است که با غنای بالای ۳.۶۷ درصد تولید شده اند. بر اساس بند ۱۱ گزارش اخیر، ایران شروع به غنی سازی UF۶ با غنای بالاتر از ۳.۶۷ درصد تا ۴.۵ درصد اورانیوم ۲۳۵ کرده است.
۵۷ کیلوگرم بیش از سقف ۳۰۰ کیلویی مواد غنی شده
نکته آخر این گزارش به میزان ذخایر مواد غنی شده ایران بازمی گردد. کشورمان در برجام متعهد شده بر اساس بند ۷، به مدت ۱۵ سال ذخایر UF۶ غنی شده خود را از ۳۰۰ کیلوگرم یا ذخایر اورانیوم غنی شده معادل آن را از ۲۰۲.۸ کیلوگرم بیشتر نکند. ایران بر اساس گام اول اقدامات کاهشی خود از این بند هم عبور کرده و حالا بر اساس گزارش شانزدهم آژانس بین المللی انرژی اتمی این ذخایر به ۳۵۷.۵ کیلوگرم UF۶ غنی شده یا ۲۴۱.۶ کیلوگرم معادل اورانیوم غنی شده رسیده که شامل ۲۱۶.۵ کیلوگرم اورانیوم غنی شده تا ۳.۶۷ درصد و ۲۵.۱ کیلوگرم اورانیوم غنی شده تا ۴.۵ درصد می‌شود.
این میزان در گزارش قبلی در تاریخ ۳۰ اردیبهشت، ۲۵۷.۵ کیلوگرم UF۶ یا ۱۷۴.۱ کیلوگرم اورانیوم بوده که نشان می‌دهد در عرض سه ماه ایران توانسته حدود ۱۰۰ کیلوگرم به ذخایر غنی شده خود بیفزاید.۱۴ شهریور زمان پایان فرصت ۶۰ روزه سوم ایران به اروپاست تا برای جلوگیری از عملی شدن گام سوم ایران در کاهش تعهدات برجامی اش، گامی واقعی در راستای تحقق مطالبات به حق ایران از برجام بردارد، اقدامی که اگرچه با امیدواری‌هایی در روز‌های اخیر همراه بوده، اما هنوز به طور عملی دیده نشده است. ایران هفته گذشته از طریق وزیرامور خارجه و رئیس دفتر رئیس جمهور تاکید کرده که اگر اقدامات اروپا عملی نشوند، ایران قطعا و مقتدرانه گام سوم را برخواهد داشت.
کاش ماسک های بهتری برای داشمندان هسته ای تهیه می کردند که به این راحتی شناخته نشوند 
برادر گرامی 