کنسرت‌هایی با بلیت‌های میلیونی در راه است

فروش بلیت سی‌و‌پنجاه هزار تومانی یک کنسرت در حالی جنجال آفرین شده که واقعیت‌های اقتصادی نشان می‌دهد برای اجرای گروه‌های خارجی در ایران باید منتظر کنسرت‌هایی با بلیت‌های میلیونی باشیم، چرا که اجرای گروه‌های خارجی در ایران مستلزم پرداخت هزینه‌های ارزی است که ارتباطی با قیمت‌گذاری داخلی ندارد و با توجه به کاهش شدید ارزش ریال در مقابل ارزهای خارجی این افزایش هزینه‌ها اجتناب‌ناپذیر است؛ اما آیا با این افزایش شدید قیمت‌ها در آینده‌ شاهد حضور طیف وسیعی در اجراهای زنده موسیقی گروه‌های خارجی خواهیم بود؟

به گزارش «تابناک»؛ گروه آلمانی شیلر به‌سرپرستی کریستوفر فون دیلن که سال هزار و سیصد و نود و هشت، میزبان حدود بیست هزار مخاطب در ایران بود، آبان امسال با اجرای قطعات آلبوم جدید «صبح دم» در تالار وزارت کشور دو شب روی صحنه خواهد رفت؛ تالاری با ظرفیت سه هزار مخاطب که باید هم دستمزد این گروه و اجاره‌اش را بازگرداند و هم سودی برای میزبان‌‌ها داشته باشد و در این شرایط مجموعه‌ای از بلیت‌ها تا 350 هزار تومان قیمت‌گذاری شده که جنجال‌هایی را در پی داشته و باعث ارائه توضیح و توجیهاتی شده اما باید پذیرفت این واقعیت اقتصاد هنر ایران است.

پس از افزایش قیمت‌های ارز یا به تعبیر دقیق‌تر، کاهش ارزش پول ملی ایران، آنچه در اقتصاد به عنوان «دست پنهان» خوانده می‌شود کار خودش را می‌کند و سایر بخش‌ها نیز آهسته آهسته افزایش قیمت می‌دهند تا با ارزش پول ملی خودشان را تطبیق دهند. برخی از کالاها و به طور مشخص کنسرت‌های موسیقی داخلی قابلیت انعطاف عمل در قبال افزایش هزینه‌ها را برای حفظ مخاطبان‌شان دارند اما گروه‌های خارجی نه انگیزه و نه انعطاف عمل دارند. آنها در بهترین حالت کف دستمزد اجراهای پیشین‌شان را برای اجرا در ایران طلب می‌کنند و مثلاً اگر در اجرای پیشین سی هزار دلار دستمزد دریافت کرده‌اند، اکنون نیز همان رقم را طلب می‌کنند.

ماجرا آنجایی بغرنج می‌شود که هزینه اجاره سالن‌های میزبان کنسرت به شکل معناداری افزایش یافته و دیگر هزینه‌‍‌های برگزاری کنسرت نیز رو به فزونی گذاشته و حالا باید هزینه ریالی سه برابر قبل برای تامین دستمزد ارزی گروه موسیقی خارجی تامین کرد. طبیعی است که در این شرایط برگزاری کنسرت برای گروه‌های خارجی تا چه میزان گران تمام می‌شود و قیمت گذاری بلیت‌های آن نیز با رقم‌های نجومی همراه می‌شود، چرا که همانگونه که اشاره شد باید هزینه‌های فوق الاشاره بازگردد و سوددهی نیز داشته باشد.

در این شرایط نمایندگان مجلس شورای اسلامی در اسفند هزار و سیصد و نود و هفت و در ادامه بررسی بودجه ۱۳۹۸، بند ح. و بند الحاقی ۵ به تبصره ۹ را به تصویب رساندند که بر اساس آن، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مکلف است ۱۰ درصد بهای بلیت اجرا‌های صحنه‌ای در تهران و کلانشهر‌ها را گرفته و به حساب درآمد عمومی نزد خزانه‌داری کل کشور واریز کند تا دیگر فعالیت‌های فرهنگی هزینه شود؛ رویکردی که چنین تصوری را به وجود می‌آورد اساساً کنسرت یا اجرای زنده موسیقی در شمول فعالیت‌های فرهنگی قلمداد نمی‌شود! «تابناک» پیش از این در گزارشی مستقل، به آثار منفی چنین رویکردی پرداخته بود.

با این اوصاف و در نظر گرفتن جمیع جوانب، کنسرت‌هایی با بلیت‌های میلیونی در راه است، مگر آنکه اندک کنسرت‌های خارجی که اکنون برگزار می‌شود نیز به کل برگزار نشود که در آن صورت اساساً صورت مسئله پاک شد. این اتفاق چنین پرسشی را در پی دارد که آیا جماعتی به این کنسرت‌ها می‌روند و توان پرداخت وجود دارد؟ قطعاً جامعه هدف چنین کنسرت‌هایی محدودتر خواهد بود اما واقعیت آن است که هر محصولی از جمله هر محصول هنری با هر قیمت در ایران مشتریان خاص خود را خواهد داشت و صرفا با افزایش قیمت‌ها شماری گروهی که توان دسترسی به این امکانات را دارند، محدودتر می‌شود.