یک کارشناس انرژی گفت: کشورهای پرجمعیتی مانند پاکستان با ۲۰۰ میلیون نفر جمعیت و هند و چین با بیش از ۲ میلیارد نفر جمعیت جزو بزرگترین متقاضیان گاز در جهان هستند که ایران از آن غافل است.
سید علی نصر، کارشناس انرژی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه گاز طبیعی یک از نعمت های خدادادی است که بشر توانسته است در اوایل دهه ۱۹۳۰ میلادی به ماهیت آن پی ببرد، گفت: امروزه گاز طبیعی به عنوان سومین منبع انرژی در دنیا مورد استفاده قرار میگیرد. بنابر اکثر پیش بینی های مراکز معتبر انرژی دنیا، به دلیل استفاده ساده تر و آلودگی کمتر نسبت به ذغال سنگ و نفت خام، گاز طبیعی تا سال۲۰۴۰ میلادی، به عنوان سوختی پاک و ارزان، بیشترین رشد تقاضا را در بین سایر منابع اولیه انرژی دارد.
وی افزود: کشور ما نیز با در اختیار داشتن ۱۸ درصد کل ذخایر جهان، دومین کشور در ذخایر گازی جهان شناخته می شود؛ با این وجود با در اختیار داشتن سهم کمتر از ۲ درصد صادرات گاز جهان، جایگاه سیزدهم را در بین صادرکنندگان به خود اختصاص داده است. درحالیکه کشورهای دیگر همچون روسیه، قطر و ترکمنستان به ترتیب ۲۰، ۱۲ و ۴ درصد از صادرات گازی کل جهان را در انحصار خود دارند.
به گفته این کارشناس انرژی، در اسناد بالادستی همچون سند چشم انداز ۱۴۰۴ و بندهای سیاستهای اقتصاد مقاومتی به مسئله صادرات گاز به طور ویژه پرداخته شده است. اما با توجه به اینکه سیاست دولتها بر صادرات نفت استوار بوده است، بنابراین صادرات گاز به موضوعی کم اهمیت برای مسئولین تبدیل شده است.
مزیت واردات گاز از ایران
نصر با اشاره به اینکه ارزش صادرات گاز آن جا مشخص می شود که کشورهای پرجمعیتی همچون پاکستان با ۲۰۰ میلیون جمعیت و هند و چین با بیش از ۲ میلیارد جمعیت جزو بزرگترین متقاضیان گاز در جهان طی دهه پیش رو به حساب می آیند، اظهار داشت: از طرف دیگر نیز واردات گاز از ایران برای این کشورها نسبت به سایر مبادی وارداتی بسیار به صرفه و اقتصادی است. تعلل در صادرات گاز ایران به این کشورها طی سالهای پیش رو منجر به حذف ایران از بازار گاز این کشورها و به تبع آن از بازار جهانی خواهد شد.
وی تصریح کرد: اهمیت صادرات گاز زمانی دو چندان میشود که بدانیم ساختار قراردادهای گازی به گونهای است که درآمد کشور را برای بلندمدت از این طریق تضمین میکند. چرا که قراردادهای گاز بر خلاف قراردادهای فروش نفت که کمتر از یک سال است برای بیش از ۲۰ سال منعقد میَشود و عملا کشور خریدار خرید گاز را برای ۲۰ سال ضمانت میکند.
چگونه قدرت نرم خود را ارتقا دهیم؟
این کارشناس انرژی گفت: از طرف دیگر صادرات گاز با ایجاد وابستگی متقابل موجب افزایش قدرت نرم کشور و ارتقا امنیت سیاسی کشور میشود. چرا که جایگزینی واردات گاز از یک کشور به حداقل ۳ سال زمان و هزینه هنگفتی نیاز خواهد داشت. این موضوع موجب می شود قرارداد تجاری بین دو کشور برای بلندمدت پایدار بماند. تجربه تحریم نشدن صادرات گاز ایران به کشورهای ترکیه و عراق نیز نشان میدهد که با وجود فشارهای امریکا مبنی بر قطع ارتباط گازی این کشورها با ایران، اما واردات گاز همچنان پابرجاست و عملا تحریم های آمریکا علیه ایران بی نتیجه بوده است.
نصر ادامه داد: همه این مطالب نشان از آن دارد که صادرات گاز اولویتی فراموش شده برای کشور است و همچنان مغفول مانده است. بدین منظور و برای ایفای نقش جدی ایران در بازار گاز ابتدا باید تصمیم گیری و اجرا در این زمینه در کشور منسجم باشد و مسئولین کشور به کمک دیپلماسی قوی با کشورهای منطقه، کشورهای بیشتری را به جمع تجارتکنندگان گاز با ایران اضافه کنند.