پیرو دستور رهبر انقلاب، رئیس قوه قضاییه با صدور بخشنامهای تاکید کرد، هرگونه فعالیت در زمینه «صوت و تصویر فراگیر» را صرفاً در صورت اخذ مجوز از صداوسیما مجاز دانست؛ اما دستور رهبری چه بود و اکنون مصادیق «صوت و تصویر فراگیر» چیست و چه دامنهای را با چه کیفیتی در برمیگیرد؟
به گزارش «تابناک»؛ حجت الاسلام و المسلمین سید ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضاییه در بخشنامهای اعلام کرد هرگونه فعالیت در زمینه «صوت و تصویر فراگیر» صرفاً در صورت اخذ مجوز از صداوسیما مجاز است.
متن بخشنامه رییس قوه قضاییه به شرح ذیل است: «با عنایت به نظریه تفسیری مورخ ۱۳۷۹/۷/۱۰ شورای نگهبان ذیل اصول ۴۴ و ۱۷۵ قانون اساسی و ابلاغیه مقام معظم رهبری مدظله العالی مورخ ۱۳۹۴/۶/۲۲ خطاب به رئیس جمهور محترم، مبنی بر اینکه مسئولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر در فضای مجازی و نظارت بر آن منحصراّ بر عهده سازمان صدا و سیما است. ضروری است مراجع قضایی و ستادی قوه قضاییه هرگونه استعلام درباره صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی را از حیث پروانه فعالیت، مققرات و موضوعات مرتبط از سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی به عمل آورند. بدیهی است، هر گونه فعالیت در این زمینه بدون مجوز آن سازمان غیر مجاز است.»
متن دستور رهبر انقلاب پیرامون «صورت و تصویر فراگیر» که به آن استناد شده و برای نخستین بار منتشر میشود، بدین ترتیب است: «مسئولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیری در فضای مجازی و نظارت بر آن منحصراً بر عهده سازمان صداوسیماست.»
در نظریه شورای نگهبان که به درخواست علی لاریجانی رئیس وقت صداوسیما ارائه شده بوده، آمده است: «نظریة تفسیری در خصوص اصل چهل و چهارم قانون اساسی: مطابق نصّ صریح اصل چهل و چهارم قانون اساسی در نظام جمهوری اسلامی ایران رادیو و تلویزیون دولتی است و تأسیس و راه اندازی شبکههای خصوصی رادیوئی و تلویزیونی به هر نحو، مغایر این اصل میباشد. بدین جهت انتشار و پخش برنامههای صوتی و تصویری از طریق سیستمهای فنی قابل انتشار فراگیر (همانند ماهواره، فرستنده، فیبرنوری و غیره) برای مردم در قالب امواج رادیوئی و کابلی غیر از سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران خلاف اصل مذکور است.»
تعریف «صوت و تصویر فراگیر» چیست؟
درباره نقش حاکمیتی صداوسیما اختلاف چندانی وجود نداشته بلکه دعوا و پرسش اساسی درباره تعریف و مصادیق «صوت و تصویر فراگیر» بوده و هست. آیا «صوت و تصویر فراگیر» فقط شامل پخش زنده میشود یا «وی او دی / VOD» ویدیوکلوبهای اینترنتی که فیلم و سریالهای تولیدی با مجوز شورای پروانه ساخت سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد ساخته شده را نیز شامل میشود؟
آن گونه که خبرگزاری مجلس شورای اسلامی گزارش داده، بر اساس ماده 2 طرح اداره و نظارت بر سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران که در کمیسیون فرهنگی مجلس تصویب شده اما هنوز به صحن علی نیامده، صوت و تصویر فراگیر چنین تعریف شده است: «صوت و تصویر فراگیر عبارت است از محتوای صوتی و تصویری که به صورت گسترده و یک سویه و بدون الزام به شناسایی مخاطب از طریق فرستندههای امواج رادیویی یا شکبههای کابلی ماهوارهای و اینترنتی توزیع میشود و یا قابلیت توزیع دارد و همچنین محتوای مربوطه زنده بوده و یا دارای جدول پخش زمانی است.»
از سوی دیگر مرتضی موسویان، معاون وزیر ارشاد و رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال گفته بود: «در حال حاضر تعریفی که از صوت و تصویر در مرکز ملی فضای مجازی وجود دارد و باید به صحن شورای عالی فضای مجازی بیاید، با آنچه به آن اشاره کردند، متفاوت است؛ یعنی این تعریف معتقد است که صوت و تصویر فراگیر، صدا و تصویری است که بدون شناخت مخاطب، او را در بر بگیرد و دارای کنداکتور پخش و زنده و دارای یک تعداد مخاطب خاص به بالا باشد. این تعریفی است که کارشناسان مرکز ملی فضای مجازی به آن رسیده اند؛ اما نمی دانم تعریفی که مصوب خواهد شد، چیست.»