تحریریه تابناک جهان؛ منابع خبری میگویند، به دنبال افزایش تنش بین ایران و آمریکا پس از ترور شهید حاج قاسم سلیمانی و متعاقبا حمله موشکی ایران به پایگاه آمریکایی عین الاسد در عراق، مقامات کرملین در حال بررسی ریسک احتمالی فروش سیستم دفاعی موشکی اس ۴۰۰ و اس ۵۰۰ به ایران هستند. این در حالی است که در روسیه تحلیلگران، تحلیلهای متفاوتی در این باره ارائه کرده اند.
به گزارش «تابناک»؛ برخی سیاستمداران روسی به صراحت معتقدند که روسیه باید در اسرع وقت توافقنامهای با ایران امضا و بر اساس آن سیستمهای دفاع موشکی اس ۴۰۰ و اس ۵۰۰ را در اختیار ایران قرار دهد. در همین ارتباط «ولادیمیر ژینولوفسکی» رهبر حزب لیبرال دمکرات روسیه میگوید: «روسیه باید در اسرع وقت چنین توافقی را با ایران به امضا برساند تا بدین وسیله آسمان ایران را در مقابل هر تجاوزی امن نگه دارد». روسیه البته پیشتر هم فروش تجهیزات نظامی به ایران را در برنامه خود داشته و منتظر است تحریم فروش سلاح به ایران در پاییز سال جاری میلادی بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت مللل متحد به سر آید. هواپیمای جنگنده سوخو ۳۰ و همچنین سیستمهای دفاع موشکی اس ۴۰۰ از مهمترین تجهیزات مورد نیاز ایران از روسیه است.
اهمیت خبر
پس از پایان تحریم فروش سلاح به ایران در پاییز سال جاری میلادی، ایران فرصت مناسبی برای خرید هواپیماهای جنگنده و مدرن سازی سیستم پدافندی خود در اختیار خواهد داشت. مهم ترین گزینه ایران برای خریدهای نظامی روسیه و چین هستند. با وجود این و به ویژه روسیه در فروش سلاح به ایران، همواره ملاحظات عربستان سعودی و رژیم اسرائیل را رعایت کرده است.با وجوداین، مواضع متفاوت و گاه به گاه متناقص مقامات روسیه در قبال ایران، به قصد تاثیرگذاری در تصمیمات مقامات تهران، قابل کتمان نیست. روسیه و ایران در سال های اخیر همکاری های گسترده غیر استراتژیک خود را گسترش داده اند؛ اما این به معنای یکی شدن منافع ایران و روسیه نیست. روسیه در ظاهر همواره مواضعی همسو با ایران در پیش می گیرد، ولی در مجاری دیپلماتیک پیام های دیگری را به ایران منتقل می کند که این پیام ها در برخی مواقع، تصمیم گیری تهران در بعضی موضوعات مهم را سخت و دشوار می کند.
برخی منابع ناشناس به وب سایت المانتیور گفته اند که مذاکرات ایران و روسیه برای انتقال تجهیزات نظامی به ایران در آوریل سال گذشته میلادی و در خلال کنفرانس امنیتی روسیه که توسط وزارت دفاع این کشور برگزار شده، توسعه بیشتری یافته است. امیر حاتمی، وزیر دفاع ایران نیز ماه می، مذاکراتی با مقامات روسی انجام داده است؛ اما بلومبرگ گزارش داده که در آن زمان در روسیه تمایلی برای فروش سیستم دفاع موشکی اس ۴۰۰ به ایران وجود نداشته است.
«راسلان پاخاف»، رئیس مرکز مطالعات استراتژیک و تکنولوژیک مسکو معتقد است که خرید چنین تسلیحاتی توسط ایران میتواند تنش در منطقه را بالا ببرد. وی میگوید، اگر مسکو سیستم دفاع موشکی اس ۴۰۰ را در اختیار ایران قرار دهد، مستقیم چالشی را با شرکایش در منطقه آغاز خواهد کرد و اگر این سیستمها را به ایران نفروشد، به این معناست که مسکو تصمیم گرفته شراکتش را با عربستان سعودی و اسرائیل ادامه دهد و فرصت را برای گفت و گوی بیشتر با ترامپ در نظر داشته باشد. البته نباید فراموش کرد که در ماه ژوئن و در خلال نمایشگاه بین المللی تجهیزات نظامی مسکو، اعلام شد که این کشور آماده است، سیستم دفاع موشکی اس ۴۰۰ را در اختیار ایران قرار دهد.
برخی تحلیلگران دیگر در روسیه بر این باورند، پس از حادثه انهدام هواپیمای مسافربری اوکراین توسط پدافند موشکی تور ایران، همکاری نظامی روسیه به ایران، موجب خواهد شد که فشارهای بین المللی بر این کشور افرایش یابد. در همین زمینه، «ولادیمیر یلچنکو»، سفیر اوکراین در آمریکا گفته، مقصر این حادثه کسی است که دستور آن شلیک را داده و کسانی که سیستم دفاع موشکی تور را در اختیار ایران قرار داده است. منظور وی در این باره مشخصا روسیه است که به گفته سفیر باید در این زمینه مسئولیتهای بین المللی خود را بپذیرد.
«آندری فلروف» از کارشناسان نظامی روسیه البته میگوید، بعید است که روسیه به دنبال بهره برداری از تنش اخیر بین ایران و آمریکا برای فروش تجهیزات نظامی بیشتر به ایران باشد و از سویی خرید سیستمهای دفاع موشکی اولویت اول ایران نیست؛ چرا که پوشش سراسر ایران برای این کشور مقرون به صرفه نیست و ایران پروژههای حیاتی خود را تحت پوشش این سیستم درآورده است.
این کارشناس روس معتقد است، شاید همکاری آینده ایران با روسیه در زمینه تربیت اپراتور ماهر و همچنین ارائه خدمات به سیستمهای موجود باشد که البته با وجود تحصیل بسیاری از دانشجویان کشورهای دیگر در دانشگاههای نظامی روسیه، بعید هم هست به این نیازی باشد. از آنجا که ایران سیستمهای دفاع موشکی خاص خود را تهیه کرده، بعید است بخواهد با حضور مربیان خارجی، اسرار موجود در این زمینه را به دیگران لو دهد.
برخی دیگر از کارشناسان روسی معتقدند که اولویت اول ایران باید مدرن سازی سیستم دفاع موشکی اش باشد تا دیگر حوادثی مانند انهدام هواپیمای مسافربری اوکراینی پیش نیاید. آنان معتقدند که ایران باید مشخص کند، چه قسمتهایی از برنامه نظامی خود را و به چه منظوری میخواهد مدرن سازی کند؛ آن زمان روسیه میتواند گزینههایی را در اختیار این کشور قرار دهد.