بیماریهای واگیردار همیشه بوده و با هجوم ناگهانی و ایجاد وحشت کشتار میکرده است. در قدیم طاعون و وبا بیشتر قربانی میگرفت. در زمان جنگ جهانی دوم (در سال ١٣٢١) تیفوس به تهران آمد و بلای جان هزاران نفر شد.
این بیماریها میآمدند و مصیبت به بار میآوردند ولی اکنون به جای آنها ویروسهای سارس و مرس و کرونا ناگهان و ناخوانده سر میرسند و به جان مردم و زندگی شان میافتند. اینها به کشتار اکتفا نمیکنند بلکه زندگی را به تعطیلی میکشند و هر جا باشند نه کار هست، نه تفریح. تولید و داد و ستد و فرهنگ و سینما و ورزش و مدرسه و دانشگاه و شاید فکر کردن هم معلق میشود.
ولی گمان نشود که کرونا ویروس، صرفا ضد سرمایه داری است، کرونا با سوسیالیسم هم سروکار ندارد، بلکه این ویروس، ویروس تکنولوژی است و چنانکه بیل گیتز یکی از نمایندگان تکنولوژی عصر گفته است، تکنولوژی هم از عهده اش بر نمیآید (او خبر ندارد که در ایران، ویروس کرونا همدستان پلشت و پلیدی دارد که وسایل بهداشتی را پنهان میکنند تا مردم بیشتر مبتلا شوند و آنها آن وسایل را در بازار سیاه گران بفروشند).
ظاهرا تکنولوژی با بلایای طبیعی آسانتر مقابله میکند تا با شروری که از خود آن زاده میشود. تمدن تکنولوژیک چندان که از نیروهای مخرب درونش میترسد، از قهر طبیعت نمیترسد. ولی آدمی میتواند و باید بر این ترس غلبه کند.
اکنون تنها گروهی که در میدان مقابله مانده است، گروه پزشکان و پرستاران و خدمتگزاران بهداشت و درمان است که از تکنولوژی نیز مدد میگیرند ولی آنچه آنها را در میدان نگاه میدارد نیروی اخلاق است که همیشه با پزشکی قرین و در آن عجین بوده است.
پس به نشان احترام بایستیم و با تواضع به پاسداران سلامت خود سلام کنیم.
رضا داوری اردکانی، ۱۴ اسفند ۱۳۹۸
*فیلسوف و متفکر ایرانی، رئیس فرهنگستان علوم