مدتی است که ویروس کرونا، «کووید-۱۹» پس از شیوع در چین، به سایر کشورهای دنیا از جمله ایران سرایت کرده است. عزم ملی بسیار خوبی در مقابله با کرونا در جمهوری اسلامی ایجاد شده است به نحوی که سازمان جهانی بهداشت از ایران به خاطر اقداماتش قدردانی کرده است. در حوزه پزشکی و بهداشتی تلاش بسیار زیادی از سوی جامعه زحمتکش پزشکان و پرستاران برای مقابله با این بیماری و کنترل آن صورت گرفته است و هماهنگی خوبی در بین مردم و دستگاههای مختلف برای توقف شیوع کرونا شاهد هستیم، اما کمتر به بعد روانشناختی در جهت مقابله با این بیماری پرداخته شده است.
در بین برخی مردم استرس، فوبیا و ترس زیادی برای مبتلا نشدن به این ویروس شاهد هستیم؛ در حالیکه ترس و استرس بیش از حد باعث حساسیت بیش از حد افراد میشود به صورتی که بسیاری از افراد علائم بدنی خود را به صورت نادرست تفسیر میکنند و احساس میکنند به بیماری مبتلا شده اند بنابراین به بیمارستانها و مراکز درمانی میروند. رفتن به مراکز درمانی در صورتی که علائم بیماری را نداشته باشید باعث افزایش فشار بر سیستم درمانی خواهد شد و از طرفی به دلیل تجمع بیماران و غیر بیماران در یک فضای سربسته باعث افزایش احتمال ابتلا به کرونا خواهد شد.
لزوم کاهش استرس در مقابله با کرونا
ترس و فوبیا سبب تضعیف سیستم ایمنی و سرکوب سیستم دفاعی در برابر ابتلا به بیماریهای ویروسی میشود. استرس واکنش طبیعی به شرایط سخت و تهدید آمیز است، اما اگر شدید و طولانی شده و رنج ایجاد کند، زندگی را مختل میکند. ترس و فوبیای کاذب میتواند روی سیستم ایمنی تأثیر منفی داشته باشد و بدن را در برابر بیماریها تضعیف کند. گاهی نیز همین موضوعات باعث رفتارهای ناکارآمد میشود.
ترس و نگرانی از ابتلا به این یبماری در بیماران اعصاب و روان، اختلالات روانی به وجود میآورد. ترس و استرس زیاد بیش از حد سبب میشود افراد شایعات را بیشتر قبول کنند و خود به شایعات دامن بزنند تا بتوانند کمی از ترس و نگرانی خود بکاهند.
اکثر رفتارها و واکنشهایی که افراد در هنگام حوادث و بحرانهای غیر منتظره از خود نشان میدهند، رفتارهایی طبیعی است، به همین دلیل به خودتان یا دیگران برچسب ضعیف، ترسو و یا غیرطبیعی بودن نزنید. از موقعیتهایی که استرس شما را زیاد میکند، دوری کنید. برای مثال، کمتر اخبار را چک کنید. خواندن اخبار یک یا دوبار در روز استرس کمتری دارد تا اینکه تمام طول روز اخبار را ببینید یا بشنوید.
موسیقی گوش کنید، غذای مقوه بخورید و ورزش کنید
ساعتهایی را به دور از فضای مجازی بگذرانید و کارهایی که برای شما آرامش بخش است را در برنامه روزانه تان بگنجانید. برای مثال، نیایش کنید، موسیقی گوش کنید، کتاب بخوانید، یا فیلمی که دوست دارید تماشا کنید.
شیوه زندگی سالم را برگزینید. زندگی سالم داشته باشید، پیگیر سلامت جسمی خود باشید و خواب کافی و فعالیت بدنی داشته و طور منظم وعده غذایی مقوی مصرف نمایید. همچنین برای کنار آمدن با احساسات خود از مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر خودداری کنید. با رعایت اقدامات پیشگیرانه، در مناطق خلوت و دور از ازدحام به پیاده روی بروید و از پیاده روی لذت ببرید.
به اندازه کافی استراحت کنید
در شرایط بحرانی و بی ثبات، تصمیم مهمی نگیرید و تغییر بزرگ در زندگی خود ایجاد نکنید. به اندازه کافی استراحت کنید، خواب خوب و کافی کمک میکند که توان خود را بازیابی کنید. از روشهای آرام سازی استفاده کنید. در مواقع استرس نفسهای عمیق بکشید. در حضور کودکان در مورد اخبار بد صحبت نکنید. از مصرف هر نوع دارو بدون تجویز پزشک خودداری کنید.
در صورتی که احساس کردید برای چند روز متوالی نمیتوانید کارهای روزمره را انجام دهید یا کنترل بر حسها و شرایط خود ندارید، به پزشک، روانپزشک یا روانشناس مراجعه کنید. میتوانید در این صورت به کمکهای پزشکی، روانپزشکی و یا روانشناسی، به مراکز خدمات جامع سلامت، درمانگاهها، بیمارستانها و یا هر مرکز درمانی که در دسترس شما است، مراجعه کنید، ولی سعی کنید از حضور در مکانهای پرازدحام و شلوغ پرهیز کنید، مطب نزدیکترین پزشک و روانشناس بهترین گزینهها برای انتخاب هستند.
ویروسهای وحشتناکتر از کرونا را پشت سر گذاشتیم
مردم باید آگاه باشند که این بیماری، اولین و آخرین بیماری واگیردار و همه گیر نبوده و کشندهترین بیماری نیز محسوب نمیشود؛ کروناویروس جدید که در اواخر سال ۲۰۱۹ میلادی در چین شناخته شد نیز به نام اِن کرونا یا نیوکرونا نام گرفته است؛ میزان کشندگی سارس ۱۰ درصد، میزان کشندگی مِرس ۳۰ درصد و میزان کشندگی نیوکرونا نیز دو تا سه درصد است که از همه کروناهای قبلی کمتر است.
از طرف دیگر شیوع سارس ۱.۲، میزان شیوع مرس ۱.۴ و میزان شیوع نیوکرونا یا همین کرونای جدید ۳.۶ تا ۵ درصد است؛ لذا ویروس کرونای جدید، کشندگی بسیار کمتری، ولی شیوع کمی بیشتر از کروناویروسهای قبلی دارد. همچنین از هر ۱۰۰ نفری که به کروناویروس جدید مبتلا میشوند و به مرحله بستری شدن میرسند، ممکن است دو تا سه نفر در صورت ابتلا به بیماریهای زمینهای فوت کنند و بقیه از بیمارستان مرخص میشوند؛ بنابراین نباید در جامعه طوری نگرانی به وجود آورد که همه از این بیماری وحشت کنند.
نگران تامین ماسک، دستکش و مایع ضدعفونی نباشید
متاسفانه در جامعه هستند افرادی که از درد و رنج مردم و آلام و بلایای طبیعی هم سوء استفاده و سودجویی میکنند که نمونه اش را در موضوع احتکار اقلام بهداشتی مورد نیاز در مقابله با کرونا میتوان ملاحظه کرد. باید اشاره کنم که با همت و هماهنگی بخشهای مختلف نظیر قوه قضائیه، وزارت اطلاعات و سپاه اقدامات بسیار خوب و جدی در جهت مقابله با این افراد و شناسایی و معرفی آنها صورت گرفته است و نگرانی از بابت تامین ماسک، دستکش و مایع ضدعفونی طی روزهای در بین مردم طی روزهای آینده وجود ندارد.
با توجه به اینکه حدود ۷۰ درصد اقلام بهداشتی اعم از ماسک، ژل و مایع ضدعفونی و دستکش بهداشتی مورد اشاره در استان البرز تولید و به بازار عرضه میشود، با شناسایی محتکران و همچنین افزایش ظرفیت تولیدی این دغدغه رفع خواهد شد و مشکلات در این زمینه مرتفع خواهد شد. اگر همین توصیهها را رعایت کنید بخش مهمی از راه مقابله با کرونا و شکست دادن آن را به صورت دسته جمعی پیموده ایم. برای مردم عزیز کشورمان به خصوص مردم استان البرز و کرج آرزوی سلامتی و تندرستی دارم و مطمئنم خیلی زود از این بحران عبور خواهیم کرد.
نماینده کرج در مجالس هفتم و هشتم و عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور