عدهای معتقد اند که آفریدگار انسانها بر همه اتفاقات حاکم و همه چیز در تسلط او است. در نگاه این عده کرونا یک آزمایش الهی محسوب میشود. آنها میگویند کرونا برای مسئولین این آزمایش الهی است که آنها را متوجه اصلاح رفتارهای نادرست خود کند... بلا در جایگاه آزمایش برای کسانی است که خداوند آنها را دوست دارد.
اگر مسئولین از کسانی باشند که به علت نارضایتی قلبی مردم از رضایت الهی فاصله گرفته باشند بلا برای آنها در حکم یک آزمایش میتواند قرار نگیرد بلکه بلا در حکم تشدید عذاب آنها قرار بگیرد. نکتهای که اینجا وجود دارد آن است که به نظر میرسد انتظار خدا آن است که بندگان او انتظار عذاب برای دیگر از بندگان او را نداشته باشند برای همین است که بلا در جایگاه تشدید عذاب برای یک گروه که از رضایت خدا فاصله گرفته اند دیگر بندگان خدا را هم تحت تاثیر قرار میدهد؛ بنابراین راه حلی این جا وجود دارد راه حلی که مردم را در رضایت از گروهی که تا دیروز از آنها ناراضی بودند قرار دهد و هم چنین آن گروه که متبه نمیشوند و همچنان ساختار و فعالیت خود را ادامه میدهند هم چنان ساختار و فعالیت خود را با اندکی انعطاف پذیری ادامه دهند.
نهادهای سیاسی به اقتصاد سبب شده است که عکس نقش اصلی خود که حمایت بلاعوض از تولید کنندگان بخش خصوصی واقعی است؛ عمل شود. این امری بود که میبایست اصلاح میشد. ولی به نظر میرسد هلدینگها و شرکتها و بانکهای سیاسی چنان در ساختار اقتصاد ایران صاحب منافع از رانت مالکیت سیاست پولی رانت مالکیت زمین رانت افزایش هزینههای تولید رانت واردات رانت قیمت گذاری رانتی شده اند که صحبت از اصلاح و آنچه که باید در راستای توجه اصلی آنها قرار بگیرد بی فایده است. من باب آنکه عذاب این گروه توام با عذاب برای دیگر مردم است میتوان یک بازی برد برد بین مردم و این گروه تعریف کرد. پذیریم که پذیرای خواسته آنها باشیم یعنی پذیرای این باشیم که اقتصاد در درست این گروه باشد و مردم در نقش مصرف کننده باقی بمانند. آنچه به عنوان خواسته باقی میماند این است که تنها یک انعطاف در حمایتهای مصرفی که برای مردم از سوی این گروه تعریف میشود برقرار شود: حمایتهای نقدی بلاعوض مصرفی به مردم، لایه پنهانی برای تحقق افزایش هزینههای تولید نباشد: هزینههای آب برق گاز مجانی شود و ابزار آن سیاست پولی باشد سیاست پولی ابزار حمایت بلاعوض مصرفی مردم شود و فرایند قبولاندن اینکه که برای تامین درآمد حمایت بلاعوض مصرفی به مردم جامعه باید پذیرای افزایش قیمت یک محصول کلیدی (انرژی) باشد دنبال نشود. پیامد این امر مبارزه با کرونا نیز خواهد بود. زمانی که مردم مجبور نباشند برای درآمد از خانه خارج شوند و احساس مطمین نسبت به هزینههای زندگی از آب و برق و گاز و حتی اجاره خانهها کنند.
سخن آن است که سیاست از بخشی از پتانسیل افزایش سود قیمت گذاری رانتی چشم پوشیده و این خسارت را با تطمیع بیشتر از رانت سیاست پولی در جایگاه تخصیص مصرفی به خود جبران و افزایش نرخ ارز یا افزایش قیمت انرژی با دلایل دیگر دنبال نکند. سیاست میتواند نحوه تخصیص سیاست پولی به بخش خصوصی را طبق همان قاعده رانتی حفظ و استمرار دهد تا قیمت گذاری رانتی همچنان محلی از اعراب داشته باشد. در این توافق رانت سیاست پولی، رانت اقتصاد و رانت قیمت گذاری رانتی هم چنان برای سیاست باقی است، ولی وقتی بین بخشی از قیمت گذاری رانتی و رانت سیاست پولی ترید آفی (یکی کاهش و یکی افزایش در جایگاه تخصیص مصرفی) انجام شود تا نیاز نباشد حمایتهای مصرفی پوشش هزینههای مردمی نیز توام با افزایش هزینههای تولید باشد، یک نوع بازی برد برد سیاست – مردم چه برای الان و چه برای آینده در بستر اقتصاد سلامت سیاست با حفظ ساختار اقتصاد سرمایه داری سیاسی ایجاد میشود.
در آخر هم میتوان سخنی برای برخی اقتصاددانان داشت: همواره با نگاه فریدمنی علم اقتصاد تورم را تحلیل کرده است. اگر سیاست پولی مرتبط با تولید در علم اقتصاد به تفسیر کشیده میشد ارتباط قیمت و تقاضا در بازار محصول ارتباط علت و معلولی بیان نمیشد. این تحلیل برای سیاست پولی مرتبط با کاهش هزینههای زندگی مردم نیز برقرار است.
پیشنهاد آن است مصادیق حمایت بلاعوض با ابزار سیاست پولی به صورت کوتاه مدت در تولید واکسن، ماسک، مواد ضدعفونی کننده برای کارخانهها و شهرداریها جهت گندزدایی شهری، پوشش هزینههای برق اب گاز و اجاره خانهها و تامین قدرت خرید مصرفی اقلام مورد نیاز و راه اندازی مکانیزم عرضه مستقیم اقلام مواد غذایی بهداشتی مورد نیاز به صورت بهداشتی در درب منازل و ... تعریف شود. در ادامه میتوان مصادیق حمایت بلاعوض با ابزار سیاست پولی را محدود به پوشش هزینههای زندگی آب برق گاز و اجازه خانه و تامین قدرت خرید هزینههای مصرفی دهکهای مورد نظر یا غیر دنبال کرد.