به گزارش «تابناک»، دئودورانت‌ها، دود سیگار، گرد و غبار و گاز‌های منتشر شده از اگزوز خودروها. این‌ها همه آئروسل‌هایی هستند که ما دائماً با زندگی در محیط شهری با آنها مواجه هستیم؛ که کارشناسان آنها را آئروسل‌های “ناشی از فعالیت‌های انسانی (مصنوعی) می نامند.
مکان‌های اندکی در جهان عاری از آئروسل هستند و انسان ها دائماً در حال استنشاق آنها این ذرات هستند. با این حال آئروسل‌ها از طبیعت نیز منشا می‌گیرند. مه، شن و ماسه، ذرات پراکنده در جنگل‌ها و افشانه‌های دریا فقط چند نمونه از آن‌هاست. در طبیعت، ذرات بیولوژیکی تقریبا ۲۵ درصد از گرد و غبار‌های هوا-برد را شامل می‌شوند. در مناطق شهری و تحت زراعت، معمولاً این درصد بالاتر است.
در این میان بیوآئروسل‌ها به دلیل قدرت بالاتری که در اثرگذاری و ایجاد تهدید برای حیات انسانی دارند، از اهمیت بالاتری برخوردار هستند.
بیوآئروسل یک آئروسل است که منشا آن ذرات بیولوژیکی متنوعی هستند. این دسته از آئروسل‌ها می‌توانند هاگ قارچی، دانه گرده، اندوتوکسین‌ها یا ذرات شوره حیوان باشند. بیوآئروسول‌ها ترکیبات پیچیده‌ای شامل چندین جزء هستند که می‌توانند از مولکول‌های آلی ساده (در ابعاد نانومتر)، ویروس‌ها، باکتری‌ها و هاگ‌های باکتریال، هاگ‌های کپک و قارچ، گرده (با قطر کوچک به اندازه ۱۰۰ میکرومتر) و لاشه‌ی حیوانات و بقایای گیاهان (در اندازههای مختلف)، تشکیل شوند.
تشکیل آئروسل، نه تنها از طریق هوا، اسپری‌کردن، بلکه از طریق تنفس، صحبت، سرفه و عطسه‌کردن نیز اتفاق می‌افتد. همچنین این فرآیند از طریق دیگر فعالیت‌های آزمایشگاهی مانند حجم‌برداری با استفاده از پیپت و سمپلر، سانتریفوژکردن، باز کردن آمپول‌ها و تکان دادن و …. نیز اتفاق می‌افتد.
قطرات (آئروسول‌های بزرگتر از ۱۰۰ میکرومتر) تمایل دارند قبل از تبخیر بر روی زمین فرود بیایند. این قطرات می‌توانند بر روی سطوح (مانند میز، وسایل و غیره) نشسته و آنها را آلوده کنند. ذرات(۱۰ تا ۱۰۰ میکرومتر) و هسته-قطره‌ها (کوچکتر از ۱۰ میکرومتر)، آئروسل‌های بسیار کوچک هستند. هسته-قطره حاوی باکتری (یا یک عامل بیولوژیکی دیگر) در یک قطره هستند. هنگامی که مایع قطره تبخیر می‌شود، باکتری ها به صورت خشک شده باقی میمانند.
آنها به حدی کوچک و سبک هستند که ممکن است برای چندین ساعت به حالت معلق باقی‌بمانند. همچنین جریان هوا می‌تواند هسته-قطره‌ها را به طور گسترده‌ای پراکنده کند.
برخی از ذرات، به خصوص آن‌هایی که کمتر از چهار میکرومتر هستند، وارد بافت ریه و حتی جریان خون می‌شوند. امکان استنشاق یا تماس پوستی با قطرات بزرگتری که وسایل و یا هر سطح دیگری در آزمایشگاه را آلوده کرده‌اند، نیز وجود دارد.
گفتنی است، اخیراً شایعه شده بود که ویروس کرونا از طریق هوا و ذرات معلق در آن منتقل می شود، اما مسئولان امر این شایعه را تکذیب کردند. به طور مثال کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با رد انتقال این ویروس از طریق هوا تاکید کرد موضوع انتقال ویروس کرونا از طریق هوا (به جز بخش‌های بستری مبتلایان و به طورخاص ICU) درست نیست و افراد عادی نیازی به استفاده از ماسک ندارند. بر این اساس استفاده از ماسک برای افراد دارای علامت و افرادی که از بیماران مشکوک یا مبتلا به کرونا مراقبت می‌کنند (گروه در معرض خطر) توصیه می‌شود و به طور کلی ماسک لزوما کمکی به پیشگیری از ابتلا به کووید ۱۹ در جمعیت عادی نخواهد کرد.
همچنین علیرضا بیگلری رئیس انستیتو پاستور ایران در پاسخ به سئوالی در خصوص احتمال انتقال ویروس با آب گفته بود: آن گونه که بررسی ها نشان داده است، مهم ترین عامل انتقال ویروس قطراتی است که از دهان افراد مبتلا خارج می شود و اصطلاحا Droplet نام دارد. این قطرات روی سطوح می ریزند و به واسطه دست زدن ما به آنها و بعد لمس صورت مان ویروس را به بدن ما منتقل می کنند و شایع ترین دلیل ابتلا این است، اما اینکه آیا ویروس از طریق آب منتقل می شود یا نه تا کنون بنده شواهدی در این خصوص ندیده‌ام.
