نماز عید دو رکعت است که نمازگزار در رکعت اول بعد از خواندن حمد و سوره، باید پنج تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر یک قنوت بخواند؛ و بعد از قنوت پنجم، تکبیر دیگری بگوید و به رکوع رود و دو سجده بجا آورد و برخیزد.
سپس در رکعت دوم چهار تکبیر بگوید، بعد از هر تکبیر قنوت بخواند و تکبیر پنجم را بگوید و به رکوع رود. بعد از رکوع دو سجده کند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد.
به گزارش «تابناک»، احکام نماز عید فطر به شرح زیر است:
۱. نماز عید فطر و قربان در زمان حضور امام (عجّلاللهفرجهالشریف) واجب است.
۲. نماز عید فطر و قربان در زمان غیبت مستحب است.
۳. وقت نماز عید از اول آفتاب روز عید تا ظهر.
۴. مستحب است که قبل از نماز عید، غسل نماییم.
۵. نماز عید، سوره مخصوصی ندارد. بهتر است که در رکعت اول آن، سوره ۹۱ (شمس) و در رکعت دوم سوره ۸۸ (غاشیه)، یا در رکعت اول سوره ۸۷ (اعلی) و در رکعت دوم سوره ۹۱ (شمس) خوانده شود.
۶. نماز عید، اذان و اقامه ندارد و بهجای آن سه بار گفته میشود: «الصّلوة».
۷. پس از نماز، امام جماعت در برابر مردم قرار میگیرد و مانند نماز جمعه رجاءً در دو نوبت سخنرانی میکند و در ضمن پند واندرز بیان مسائل سیاسی و اجتماعی، در عید فطر احکام زکات فطره، و در سخنرانی عید قربان احکام ذبح و قربانی و موارد مصرف آنها را بیان مینماید.
اللهمّ اهل الکبریاء و العظمة و اهل الجود و الجبروت و اهل العفو و الرّحمة و اهل التقوی و المغفرة، اسئلک بحقّ هذا الیوم، الّذی جعلته للمسلمین عیدا و لمحمّد صلّی الله علیه و آله ذخراً و شرفاً و کرامةً و مزیداً، ان تصلی علی محمّد و آل محمد و ان تدخلنی فی کلّ خیر ادخلت فیه محمّدا و آل محمّد، و ان تخرجنی من کلّ سوء اخرجت منه محمّدا و آل محمد صلواتک علیه و علیهم. اللهمّ انی اسئلک خیر ما سئلک به عبادک الصّالحون و اعوذ بک ممّا استعاذ منه عبادک المخلصون.
خداوندا تو سزاوار بزرگی، سرفرازی، بخشندگی، توانایی، بخشایش و رحمتی. سزاوار آنی که به خاطر تو پرهیز کنیم و از تو آمرزش بخواهیم در روزی که برای مسلمانان عید قرار دادهای؛ و برای محمد که درود خدا بر او و دودمانش باد، ذخیره افتخار و بلندی مقام که بر او و دودمانش درود فرستی و مرا بدان چه نیکی و سعادت است و به محمد (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و خاندانش ارزانی داشتهای بهرهمند سازی و از هر بدی که محمد (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و خاندانش را خارج ساختی، رهایی دهی، درود تو بر محمد (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و خاندانش باد. خداوندا! از تو میخواهم بهترین چیزی را که بندگان شایستهات از تو میخواهند، و به تو رو میآورم بدان گونه که بندگان شایستهات از بدیها پناه آوردهاند.
خداوند متعال در فرازی از آیه ۳۱ سوره اعراف میفرماید: «خذوا زینتکم عند کل مسجد...» یعنی هنگام رفتن به مسجد زینتهای خود را بردارید. این خطاب به همه فرزندان آدم به عنوان یک قانون همیشگی که شامل اعصار قرون میشود که زینت خود را به هنگام رفتن به مسجد با خود داشته باشید.
این جمله میتواند هم اشاره به زینتهای جسمانی باشد که شامل پوشیدن لباسهای مرتب و پاک و تمیز و شانه زدن موها، و به کاربردن عطر و مانند آن میشود، و هم شامل زینتهای معنوی، یعنی صفات انسانی و ملکات اخلاقی و پاکی نیت و اخلاص؛ و اگر میبینیم در بعضی از روایات اسلامی تنها اشاره به لباس خوب یا شانه کردن موها شده و اگر میبینیم تنها سخن از مراسم نماز عید و نماز جمعه به میان آمده است، دلیل بر انحصار نیست بلکه هدف بیان مصداقهای روشن است و همچنین اگر میبینیم که در بعضی دیگر از روایات، زینت به معنی رهبران و پیشوایان شایسته تفسیر شده دلیل بر وسعت مفهوم آیه است که همه زینتهای ظاهری و باطنی را در بر میگیرد.
در کتاب المقنع گفته است: سنت در افطار عید قربان این است که بعداز نماز انجام شود و درعید فطر قبل از نماز.
از امام صادق (علیهالسلام) نقل شده که فرمود: اگر در روز عید فطر برای رسول خدا (ص) عطر میآوردند اول به زنان خود میداد.