معاون «بهداشت» وزارت بهداشت، استفاده از ماسک را مهم‌ترین اقدام در مقابله با ابتلا به بیماری کرونا دانست و تاکید کرد: از حضور در جمع پرهیز کنید؛ هر جمعی که حضور در آن ضرورت ندارد و می‌شود از قرار گرفتن در آن پرهیز کرد.
به گزارش «تابناک»؛ دکتر علیرضا رئیسی، در نشست آنلاین خبری با اصحاب رسانه، استفاده از ماسک را مورد تاکید قرار داد و گفت: استفاده از ماسک، مهم‌ترین راهکار در مقابله با بیماری کرونا محسوب می‌شود، زیرا تا کنون دارو و واکسن این بیماری کشف نشده است. این نکته بسیار کلیدی است، چون بنا بر آن، تنها راه درمان کووید-۱۹، مراقبت است نه هیچ دارویی.
استفاده از ماسک باید به سبک زندگی تبدیل شود
معاون وزیر بهداشت گفت: باید از مردم تشکر کنیم که در یک هفته گذشته، استفاده از ماسک ارتقا پیدا کرد و این بسیار قابل تقدیر است. اگر فرهنگ استفاده از ماسک را به قدرت اجرا کنیم، قطعا در هفته‌های آینده شاهد کاهش موارد بستری در بیمارستان‌ها خواهیم بود. البته رعایت فاصله گذاری و شستن دست‌ها و پرهیز از حضور در تجمعات موثر است. ثابت شده که حضور در تجمعات به ویژه اگر در فضای سرپوشیده باشد، می‌تواند در ابتلا به ویروس کرونا موثر باشد. موارد ابتلا به ویروس کرونا بعد از ماه رمضان، به دلیل برگزاری مراسم عروسی و عزا، بیشتر شده است؛ بنابراین خیلی مهم است که رعایت کنیم. مسافرات‌ها نیز نقش مهمی در انتقال بیماری دارد. مهمانی‌های خانوادگی و جمعی نیز مهم است و باید به آن توجه کرد.
وی ادامه داد: استفاده از ماسک باید برای سلامت خود و دیگران انجام شود. اگر در جمعی چهار نفر ماسک زده و یک نفر ماسک نزده و مبتلا باشد، می‌تواند بین ۳۰ تا ۵۰ درصد حتی کسانی که ماسک زده‌اند را هم مبتلا کند؛ بنابراین تذکر دادن به کسانی که ماسک نمی‌زنند توسط خود مردم می‌تواند کمک کننده باشد. باید برنامه ریزی کنیم تا ضمن ادامه زندگی و کسب و کار، پروتکل‌های بهداشتی و فاصله گذاری و استفاده از ماسک را جدی بگیریم. ماسک زدن بسیار مهم‌تر از این است که چه نوع ماسکی بزنیم، زیرا این باید به تغییر رفتار و سبک زندگی تبدیل شود تا بتوانیم بیماری را کنترل کنیم.
رییسی با ضروری خواندن استفاده از ماسک برای افراد سالم و بیمار افزود: اگر با افرادی مواجه شدید که ماسک نزده بودند، از آنها دوری کنید، چون خطرناک هستند. اگر فرهنگ استفاده از ماسک در کشور قوی اجرا شود، قطعاً در هفته‌های آینده شاهد کاهش موارد بستری بیماران در بیمارستان‌ها خواهیم بود. خواهش ما این است افراد مبتلا که از ابتلای خود اطلاع دارند حتما در منزل بمانند و خودشان را قرنطینه کرده و در جمع حاضر نشوند. یکی از مشکلات ما این است که افراد مبتلا در جمع حاضر شده و این موضوع باعث ابتلای سایر افراد می‌شود.
استفاده از تست‌های سرولوژی برای تشخیص، کلاهبرداری است
رئیسی در پاسخ به سوالی در خصوص تست‌های سرولوژی گفت: این تست ها فقط برای بحث های سرواپیدمیولوژیک و مطالعات در این خصوص اهمیت دارد و به هیچ وجه برای تشخیص کارایی ندارد و اینکه گفته می شود ابتلا به ویروس را تشخیص می دهد از دید من کلاهبرداری است. مردم به هیچ عنوان تست سرولوژی انجام ندهند. این تست فقط برای این است که افراد متوجه شوند مواجهه قبلی با این بیماری داشته‌اند یا نه. یعنی بدانیم وضعیت انتشار بیماری در یک منطقه چگونه است.
معاون بهداشت وزارت بهداشت: تست پی‌سی‌آر تنها روشی است که می‌توانیم کووید ۱۹ را شناسایی کنیم، اما به مهارت فرد نمونه بردار بستگی دارد و اگر با مهارت نمونه برداری نشود، ممکن است تست منفی باشد. در نتیجه بین ۴۰ تا ۵۰ درصد ممکن است تست منفی کاذب باشد. یعنی فرد مثبت است، اما، چون نمونه برداری درست انجام نشده، منفی کاذب می‌شود. تست PCR در مراکز دولتی رایگان انجام می‌شود، اما در بخش خصوصی ممکن است با قیمت‌های مختلفی انجام شود. البته بخش خصوصی هم نباید این تست را برای همه انجام بدهند.
وی با تاکید بر اینکه به هیچ وجه این تست را توصیه نمی کند و تقاضا دارد این نکته به مردم اطلاع رسانی شود، افزود: از گذشته تاکنون شش نوع ویروس کرونا شناسایی شده که حالا هفت نوع شده و برخی از آنها علایمی مثل سرماخوردگی ایجاد می کنند و این یکی از دلایلی است که می گوییم تست های سرولوژیک ارزشی ندارند و تاکید می کنیم که تنها راه تشخیص ویروس کرونای جدید، تست های مولکولی یا همان پی‌سی‌آر است.
معاون وزیر بهداشت در ادامه گفت: اگر فرد مواجهه بیش از دو هفته‌ای با ویروس کرونا داشته باشد، آی‌جی‌جی در بدن او مثبت می‌شود که این اختصاصی کووید ۱۹ نیست. دیده شده افراد بهبود یافته هم حتی آی‌جی‌جی در بدن آنها تولید نشده یا تولید شده و بعد تیتر آن افت کرده است. اینکه درباره قیمت این تست هم می‌پرسید، باید بگویم قیمت این تست ۱۰۰ هزار تومان نیست، در کشور تولید می‌شود و شاید زیر ۵۰ هزار تومان باشد، اما اصلا به مردم توصیه نمی‌کنیم که تست سرولوژی انجام بدهند.
افراد مشکوک به کرونا به مراکز شانزده ساعته مراجعه کنند
معاون بهداشت وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در پاسخ به سوالی درباره مراجعه به مراکز شانزده ساعته کرونا افزود: در اردیبهشت، میزان مراجعه به مراکز شانزده ساعته بسیار کاهش پیدا کرد و دوباره به علت افزایش موارد ابتلا به ویروس کرونا، این مراکز فعال شدند. به عنوان نمونه در تهران ابتدا حدود ۵۰ مرکز ۱۶ ساعت و بعد به علت کاهش موارد ابتلا، ۴۰ مرکز و بعد ۳۰ مرکز داشتیم. هفته گذشته این مراکز ۱۶ ساعته در تهران به ۹۴ مرکز افزایش پیدا کردند.
وی افزود: پزشک حتما باید قانع شود که فرد علائمی از کرونا دارد و از او تست گرفته شود. اگر فرد علائم دارد یا بیماری زمینه‌ای داشته باشد، حتما از او تست گرفته می‌شود. اگر علائم وخیم داشته باشد که حتما باید به بیمارستان برود. فردی که علائم مختصری دارد، طبق پروتکل از او تست گرفته نمی‌شود. بیش از ۸۰ درصد افراد مبتلا، بدون علامت هستند. زیرا این ممکن نیست که از همه افراد تست گرفته شود. اگر افراد علائمی دارند، حتی اگر تست ندادند هم باید در منزل بمانند و ماسک بزنند و به جز کار‌های ضروری از منزل خارج نشوند.
رئیسی در پاسخ به سوال دیگری درباره سامانه ۴۰۳۰ گفت: روزانه ۷۰۰ هزار تماس در اسفند و فروردین و اردیبهشت با سامانه ۴۰۳۰ داشتیم که به ۳۰۰ هزار تماس در دهه اول اردیبهشت و سپس به ۳۰ هزار تماس رسید. در نتیجه تعداد نیرو‌های این سامانه کاهش پیدا کرد، ولی با توجه به اینکه در حال حاضر افزایش موارد ابتلا به ویروس کرونا را داریم، دیروز تصمیم گرفتیم تعداد کاربران این سامانه را افزایش بدهیم.
محدودیت‌های یک هفته‌ای تهران
رییسی در پاسخ به سوالی درباره محدودیت‌های یک هفته‌ای تهران اظهار کرد: محدودیت‌های تهران مربوط به مشاغل سه و چهار است که فهرست کلی آن اعلام شد. در این فهرست اعلامی مراکزی مثل مدارس و موزه و باغ وحش هم قرار دارد، اما تالار‌ها و باشگاه‌ها و مساجد و نماز جمعه هم در این فهرست وجود دارند. برای تهران درخواست‌های دیگری هم وجود دارد، زیرا شرایط تهران نسبت به سایر استان‌ها خاص‌تر است. در مورد کاهش ساعت کاری کارکنان اداره‌های دولتی برای کاهش ترافیک مترو وجود دارد.
وی ادامه داد: در تهران به دلیل اینکه زیرساخت و ظرفیت حمل و نقل عمومی یک سوم مورد نیاز است، اگر سال قبل در این زمان با هم صحبت می‌کردیم در مورد بحث آلودگی هوا گفتگو داشتیم. یکی از مشکلات همواره این است که به محض برداشته شدن طرح ترافیک، مرکز شهر تهران قفل می‌شود. از طرفی آلودگی هوا بالاتر می‌رود و از طرفی هرجا که ترافیک سنگین ایجاد شود، باز شانس انتقال ویروس کرونا بالاتر می‌رود. فردی که در تاکسی نشسته، چون در ترافیک می‌ماند، زمان ماندن او بیشتر شده و شانس انتقال ویروس هم بالاتر خواهد رفت.
رییسی افزود: ما به این دلیل می‌گوییم که طرح ترافیک لغو شود که ورودی به مترو و حمل و نقل عمومی کاهش پیدا کند. زیرا تراکم در مترو و اتوبوس بیشتر شده و شانس انتقال افزایش پیدا خواهد کرد. بهترین راه، افزایش ظرفیت حمل و نقل عمومی است و این مشکل وجود دارد.
معاون وزیر بهداشت بیان کرد: بر اساس پژوهشی که در کشور انجام شده، ۴۴ درصد تراکم حمل و نقل عمومی و مترو به خاطر کارکنان دولتی و اداره‌ها است. ۲۷ درصد مربوط به افرادی است که برای کار ضروری مجبور هستند از منازل خارج شوند. در نتیجه اگر از نظر علمی بخواهیم به این دو مشکل پاسخ بدهیم، یک راه این است که اداره‌های دولتی که قادر هستند دورکاری انجام بدهند را به تعادل برسانیم. نکته دیگر این است افراد برای کار ضروری باید از منازل خارج شوند. بحث دولت الکترونیک و بانکداری و آموزش الکترونیک سال‌هاست مطرح شده و باید تقویت شود. شاید کووید ۱۹ درس آموخته‌ای بوده که باید این زیرساخت‌ها را فراهم کنیم.
رد شایعه بازیابی ماسک‌های دور ریخته شده
معاون وزیر بهداشت در پاسخ به سوالی درباره شایعه بازیابی ماسک‌های دور ریخته شده و فروش به مردم اظهار کرد: چنین چیزی صحت ندارد و کشور ما نیازی به بازیافت ماسک ندارد. توصیه اصلی ما در این زمینه این هست که حتی افراد می‌توانند در منازل ماسک تولید کنند یا از جا‌هایی ماسک بخرند که اطمینان وجود دارد. قرار نیست از جا‌های غیرمطمئن ماسک بخریم. در فروردین ماه که ماسک کم بود نیز در کشور‌های دیگر این شایعه‌ها وجود داشت که ماسک‌ها را بازیافت کرده و اتو میکنند و می‌فروشند.
وی ادامه داد: بعد گفتند که این ماسک‌ها را آماده کرده و به ایران می‌فرستند که یکی از شایعه‌های عجیب بود؛ بنابراین موضوع بازیافت ماسک صحت ندارد.
چرا افزایش آمارها دلیل موج دوم کرونا نیست
معاون وزیر بهداشت بیان نمود: باید موج دوم را تعریف کرد. در جایی مثل استان قم یا گیلان که اول از همه این ویروس در آنجا شیوع پیدا کرد. آمار جمعی کشور را وقتی نگاه می‌کنیم، می‌بینیم تجمعی در حال بالا رفتن است. بعد از افت آمار که بین چهار اردیبهشت تا ششم خرداد داشتیم، دوباره افزایش آمار داریم، اما تفاوتش این است که شهر‌های مختلف در استان‌های مختلف درگیر ویروس کرونا شده‌اند. اگر با این دید نگاه کنیم، مشخص می‌شود، گردش ویروس به شکلی است که استان‌هایی که قبلا کمتر درگیر بودند، الان درگیری این استان‌ها بالا رفته است.
برای محرم و صفر هنوز تصمیم گرفته نشده
رییسی درباره برگزاری مراسم محرم و صفر گفت: هرجا تجمع حفاظت نشده وجود داشته باشد، شانس شیوع و انتقال ویروس کرونا بالا خواهد بود. تعریف تجمع حفاظت نشده شامل شاخص‌هایی است. اگر فاصله گذاری رعایت نشده باشد یا افراد ماسک نزنند یا در فضای سرپوشیده باشد و تهویه مناسبی نداشته باشد و فردی در این جمع حفاظت نشده بدون تهویه، مدت زمان طولانی حضور داشته باشد، می‌تواند باعث شیوع و انتقال بیماری شود.
وی ادامه داد: تجمع هرچه باشد می‌تواند در این شرایط باعث انتقال ویروس کرونا شود. در مورد دهه محرم، از نظر ارتباط فرهنگی و دلدادگی که همه شیعیان جهان و ایران دارند، پیوست ناگسستنی با محرم وجود دارد، اما باید این عزاداری به شیوه‌ای برگزار شود که هنوز درباره آن تصمیم گیری نشده و شنبه همین هفته در یک کمیته امنیتی اجتماعی در این زمینه بحث می‌شود.
تاثیر جهش ژنتیکی ویروس کرونا در میزان سرایت بوده نه مرگ و میر
معاون وزیر بهداشت گفت: بحثی که وجود دارد دو نکته است؛ یکی این که با این جهش، میزان سرایت بیشتر شده و دوم اینکه روی مرگ و میر هیچ تاثیری ندارد. اگر قبلا یک فرد به ویروس کرونا مبتلا می‌شد و می‌توانست سه نفر را مبتلا کند، با این جهش می‌تواند در لحظه حدود ۸ یا ۱۰ نفر را درگیر کند. این جهش ژنتیکی از نظر سرعت یا سرایت بیشتر اهمیت دارد، اما روی مرگ و میر تاثیری نگذاشته است.
وی ادامه داد: خیلی‌ها در جهان به دنبال تغییر رفتار ویروس هستند. ما باید به دنبال تغییر رفتار مردم باشیم و نه ویروس. زیرا ویروس هر تغییر رفتاری ممکن است بدهد، اما اگر تغییر رفتار مردم اتفاق بیفتد، خیلی روی ما تاثیری ندارد. این ویروس تغییر رفتار مثبت نخواهد داد و در نتیجه باید به دنبال تغییر رفتار مردم باشیم. وقتی در ایران حدود ۸۰ درصد پروتکل‌ها رعایت می‌شود، میزان مرگ و میر روزانه به حدود ۳۴ مورد رسید. وقتی میزان رعایت پروتکل‌ها در تهران به ۹.۵ درصد رسید، مرگ و میر هم افزایش پیدا کرد؛ بنابراین، تغییر رفتار مردم بسیار مهم‌تر است.
تضمینی وجود ندارد اروپا پیک شیوع نداشته باشد
رییسی گفت: هیچ تضمینی وجود ندارد که اروپا که بازگشایی‌ها را انجام داده، دوباره پیک کرونا نداشته باشند. این پیش‌گویی نیست، بلکه یک پیش بینی مبتنی بر شواهد است. باید دید آیا ایمنی جمعی اتفاق افتاده است؟ نه. حتی از طریق واکسیناسیون هم ایمن نشده‌اند. حتی ویروس ملایم‌تر هم نشده است که اروپایی و آسیایی و آمریکایی نمی‌شناسد و اگر فرصت‌هایی مثل تجمع و عدم رعایت پروتکل را پیدا کند، کار خودش را انجام می‌دهد.
وی ادامه داد: در اسفند و فروردین همه کنترل و رعایت می‌کردند. ۹۶ درصد سالمندان ما بحث در خانه بمانید را رعایت کرده بودند. ۶۰ درصد اصلا خارج نشده و ۳۶ درصد فقط برای کار‌های ضروری از منزل خارج شدند. ۸۰ درصد مرگ و میر در سالمندان و کسانی که بیماری زمینه‌ای دارند اتفاق می‌افتد.
معاون وزیر بهداشت اظهار کرد: پیامی که شاید منتقل شد که همه چیز عادی شده باعث افزایش ابتلا شد. قبلا هم گفتم که ما از ویروس نمی‌ترسیم و از عادی سازی می‌ترسیم. اگر مردم ماسک زدن و پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند، قطعا میزان ابتلا کاهش پیدا می‌کند؛ بنابراین نمی‌شد کسب و کار‌ها را کامل تعطیل کنیم. ما تحریم هستیم. حتی اروپایی‌ها هم نتواستند برای همیشه تعطیل کنند.
وی بیان کرد: عروسی، عزا و مسافرت‌ها سه عامل مهم ابتلا به ویروس کرونا در کشور هستند. اگر مسافرت‌های جمعی شکل بگیرد، قطعا مشکل ایجاد می‌کند. نمی‌توانیم جاده‌ها را ببندیم. باید به این سمت برویم که پروتکل‌ها را رعایت کنیم.
برگزاری کنکور باید از جنبه‌های مختلف بررسی شود
رییسی درباره کنکور و آزمون‌های سراسری گفت: تعداد زیادی از افراد خود را برای کنکور آماده کرده‌اند. فقط بحث امتحان و رعایت پروتکل در این زمینه مطرح نیست و باید جامع‌تر نگاه کرد. کنکور یک عامل استرس‌زا برای نوجوانان است. برای فردی که می‌خواهد کنکور بدهد، جوری برنامه ریزی می‌شود که انرژی خود را تقسیم بندی کند و یک کار طاقت فرسا برای نوجوان یا جوان است. اگر بخواهیم کنکور را کش بدهیم یا بگوییم برگزار نمی‌شود، خیلی‌ها از نظر روانی آسیب می‌بینند.
وی ادامه داد: از طرفی بحث سلامتی هم مطرح است. هدف این است که به خاطر حفظ سلامت فرزندان این کشور، تمام تلاش خود را سخت‌گیرانه انجام بدهیم. حتما از قبل، محل برگزاری آزمون باید توسط کارشناسان ما تایید شود. فاصله‌گذاری و تهویه فضا باید مورد تایید قرار گرفته و میزان تراکم بر اساس متراژ تایید شود. اگر بشود در جایی که هوا اجازه بدهد و سرپوشیده نباشد هم کنکور برگزار کرد، قابل بررسی است.
رییسی افزود: حتی بهتر است کیک و آب میوه هم به افراد داده نشود. گفتیم که بازدید بدنی هم انجام نشود و از وسایل الکترونیکی استفاده شود. ماسک هم خودمان می‌دهیم که حتی از این مسیر هم تقلب نشود. وسایل هم در ورودی ضد عفونی می‌شود. حتی بیرون سالن هم نباید تجمع وجود داشته باشد؛ جایی که این شرایط آماده نباشد، اجازه نمی‌دهیم در آن سالن برگزار شود.
وی ادامه داد: درباره تاخیر کنکور دو نکته مطرح است. اول باید روند بیماری بررسی شود. قطعا کنکور باید در زمانی برگزار شود که در پایین‌ترین سطح بیماری باشیم و باید خود را برای شرایط سخت آماده کنیم. اگر این امتحان از آبان به بعد برگزار شود، با توجه به اینکه موج آنفلوآنزا هم در پیش داریم و گروه هدف آن بیشتر همین بچه‌ها هستند، دردسر بیشتر خواهد شد؛ بنابراین، باید حد وسط پیدا کرد تا این آزمون‌ها برگزار شوند.
در نظارت بر اجرای پروتکل‌ها ضعیفیم و برای رفعش در تلاشیم
معاون بهداشت وزارت بهداشت در پاسخ به پرسش «تابناک» در خصوص ضعف این وزارت خانه در اجرای پروتکل‌ها گفت: مهم‌ترین کارمان نظارت است، اما حدود هفت میلیون از مشاغل مختلف وجود دارد و کل نیرو‌های ما حدود ۷ هزار و ۴۰۰ یا ۵۰۰ نفر است. اینکه انتظار داشته باشیم که فقط نیرو‌های بهداشت نظارت کنند، اصلا شدنی نیست. دستورالعملی مصوب و به سراسر کشور ابلاغ شده که همه اعم از استانداران، اصناف و اتحادیه‌ها و وزارتخانه‌ها در سطوح نظارتی درگیر موضوع نظارت خواهد کرد.
وی افزود: البته تاکنون ۲۸۶ هزار وارد صنفیِ متخلف پلمب شده است، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که رعایت پروتکل‌ها به حد مطلوب نرسیده است. برای رسیدن به وضعیت مطلوب در هفته آینده مانور تشدید نظارت را در سراسر کشور اجرا خواهیم کرد.
رییسی افزود: همه اصناف باید پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند، اما همه رعایت نمی‌کنند. اگر صنفی این پروتکل‌ها را رعایت نکرد، تا آخر تعطیل نمی‌شود. با توجه به شاخص‌های نظارت‌ها، جرایم مختلفی برای عدم رعایت پروتکل‌ها در نظر گرفته شده است. از دو روز تعطیلی تا پلمب دائم در نظر گرفته شده که بستگی به نوع خلاف دارد. سطوح نظارتی مختلفی هم تعیین شده است.
وی در ادامه گفت: همکاران ما در بهداشت محیط و اصناف و وزارتخانه‌ها و نهاد‌های دولتی و غیردولتی بر مشاغل و اصناف نظارت میکنند و سطوح نظارت تعیین شده است. نتیجه نظارت‌ها به دست ما می‌رسد و همراه با قوه قضاییه و تعزیرات با متخلفان برخورد خواهیم کرد. در تدارک این هستیم که نظارت‌های مردمی را هم تقویت کنیم.
ملاک قرمز شدن شهر‌ها چیست؟
رئیسی در پاسخ به سوال دیگر «تابناک» درباره ملاک تعیین رنگ برای استان ها (قرمز، زرد یا سفید) گفت: برای این کار دو فرمول داریم؛ یکی اینکه به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت، میزان بستری در بیمارستان در بازه یک هفته‌ای محاسبه می‌شود؛ درست مثل مدل شیوع. یعنی می‌بینیم در بازه یک هفته ای چند نفر به ازای هر صد هزار نفر در بیمارستان ها بستری شده اند و بر اساس دسته بندی هایی در اعداد، وضعیت قرمز یا رنگ دیگر اعلام می‌شود.
وی افزود: در فرمول دیگر روند بروز را محاسبه می‌کنیم، یعنی دو هفته به عقب برمی‌گردیم و هفته قبل از آن را نسبت به هفته قبل از خودش در نظر گیریم و می‌بینیم که میزان رشد بیماری و بستری چقدر است که به آن یک ضریب می‌دهیم و «شاخص مخاطره» گفته می‌شود. روزانه این موارد بررسی شده و روند بستری و شیوع و بروز بیماری را مشخص می‌کنیم. آن‌هایی که از یک عدد بالاتر باشند قرمز، بعد نارنجی و بعد زرد و بعد سفید می‌شوند.
معاون وزیر بهداشت افزود: مناطق سفید و زرد و قرمز کرونایی هیچ وقت ثابت نیستند و می‌توانند تغییر کنند. جا‌هایی که کمتر مبتلا شدند در برابر ابتلا بیشتر مستعد هستند. قبلا می‌گفتیم هرمزگان و بوشهر و خوزستان وضعیت سفید داشتند، اما در حال حاضر قرمز هستند. استان‌هایی مثل قم و گیلان در حال حاضر میزان ابتلا کمتر شده است؛ بنابراین رنگ‌ها اصلا پایدار نیستند. مثل چراغ راهنمایی که هرگز قرمز نمیماند مگر آنکه خراب باشد.
معاون «بهداشت» وزارت بهداشت، استفاده از ماسک را مهم‌ترین اقدام در مقابله با ابتلا به بیماری کرونا دانست و تاکید کرد: از حضور در جمع پرهیز کنید؛ هر جمعی که حضور در آن ضرورت ندارد و می‌شود از قرار گرفتن در آن پرهیز کرد.
به حمدالله تعدادی از صنف تحصیل کرده آزمایشگاهی هم کلاه بردار شده اند! آخر شما که برای تست قند خون ساده کلی پول میگری و درآمد خوبی داری دیگه چه نیازی داری سر مردم کلاه بذاری برای تست کرونا؟ واقعا چرا؟ 
معلوم شد این هم شبیه سامانه مستعان بوده 
