کلیات
پس از اینکه در دولت‌های نهم و دهم به بسیاری از اقشار مختلف جامعه اعم از روستایی و شهری و نیز مشاغل مختلف سهام عدالت‌هایی به ارزش ۵۰۰ هزار تومان و یا یک میلیون تومان پرداخت شد، این رویه در دولت‌های بعد متوقف شد و لذا گروهی تحت عنوان جاماندگان سهام عدالت مطرح شدند که در سال‌های گذشته دولت‌ها به صورت پیوسته موضوع تخصیص سهام عدالت به این افراد را که هم مشمول دریافت سهام عدالت هستند و هم از لیست گذشته جامانده اند، پیگیری کردند.
در آذرماه ۱۴۰۱ و در دولت سیزدهم اخبار مبنی بر نهایی شدن پرداخت سهام عدالت به جاماندگان منتشر شد.
جزئیات پرداخت سهام عدالت به جاماندگان
۱۳ آذر ۱۴۰۱ اعلام شد که طبق تصویب نامه هیات وزیران، وزارت امور اقتصادی و دارایی (سازمان خصوصی سازی) مکلف است در مرحله اول از محل باقی‌مانده سهام متعلق به دولت در بنگاه‌های قابل واگذاری به شرح جدول زیر نسبت به واگذاری مستقیم سهام به افراد فاقد سهام عدالت تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کل کشور و سه دهک اول ایثارگران اقدام کند:
براین اساس، افراد مشمول این تصویب‌نامه توسط نهاد‌های ذیربط شناسایی و معرفی خواهند شد. احراز عدم تخصیص سهام عدالت به آنان (در مقطع واگذاری سال ۱۳۸۵) برعهده سازمان خصوصی سازی خواهد بود.
مبلغ سهام مورد واگذاری به هر یک از مشمولین معادل حداکثر یکصد میلیون ریال با اعمال ۵۰ درصد تخفیف به صورت اقساط سالانه و به مدت ۱۰ سال است.
براین اساس، سازمان خصوصی سازی مکلف است از طریق سازمان بورس و اوراق بهادار نسبت به انتقال سهام به کد سهامداری هر یک از مشمولین این تصویب نامه اقدام کند.
وضعیت سهام بعد از واگذاری
شرکت‌های این تصویب نامه نیز موظف هستند در طول مدت قرارداد و به منظور تادیه اقساط سود سهام واگذار شده را به حساب سازمان خصوصی سازی نزد خزانه‌داری کل کشور واریز کنند.
همچنین اعمال سایر حقوق مالکانه توسط سهامداران براساس اطلاعات ارسالی آنان از سوی سازمان بورس به شرکت‌های سرمایه پذیر صورت خواهد گرفت.
سهام واگذار شده تا پایان مدت اقساط در وثیقه سازمان خصوصی سازی قرار خواهد گرفت و آزاد سازی سهام موصوف پس از تسویه کامل اقساط و به صورت مرحله‌ای انجام خواهد شد. همچنین سهامداران پس از پایان سال پنجم نسبت به تسویه پیش از موعد و آزاد سازی سهام خود اقدام کنند.
در صورت عدم تسویه بهای سهام واگذار شده در پایان مدت اقساط هر یک از سهامداران موظف هستند باقی مانده بقیه سهام را ظرف مدت شش ماه پس از پایان مهلت مقرر نقدا به حساب دولت واریز کنند. در غیر این صورت سازمان خصوصی سازی مجاز است پس از پایان مهلت فوق به میزان سهام تسویه شده سهام در وثیقه را آزاد و مابقی را به مالکیت دولت برگرداند.
نحوه تعییت قیمت سهام
قیمت سهام جدول مذکور این تصویب نامه توسط هیات واگذاری و بر مبنای میانگین قیمت پایانی سهام هر شرکت از اولین روز کاری سال جاری منتهی به تاریخ ابلاغ این تصویب نامه/ منتهی به تاریخ جلسه هیات واگذاری تعیین خواهد شد. در صورت عدم کفاف سهام برای واگذاری تا سقف ریالی تعیین شده برای هر فرد سازمان خصوصی سازی مکلف است نسبت به تامین کسری سهام از محل باقی‌مانده سهام دولت در شرکت‌های مذکور اقدام کنند.
واگذاری سهام موضوع این تصویب نامه به موجب قرارداد منعقد بین سازمان خصوصی سازی و فرد مشمول خواهد بود. نقل و انتقال سهام موضوع این تصویب نامه خارج از ساعات معاملات و خارج از اتاق پایاپای انجام خواهد گرفت. کلیه کارمزد، هزینه‌های نقل و انتقال و توثیق سهام برعهده انتقال دهنده بوده و نقل و انتقال این سهام از پرداخت مالیات معاف است.