کلیات
فیلم در لغت به معنیِ «نوارِ نازک» از امولسیون فتوشیمیایی بر روی نوار سلولوئیدی گفته می شد و چون برای اولین بار، تصاویر متحرک، روی فیلم عکاسی ثبت میشد و به این وسیله، نمایش داده میشدند، این نام روی تصاویر متحرک ماند؛ البته امروز خود کلمه «فیلم» بهطور تخصصی فقط به تصاویر متحرک گفته میشود که در سینما نمایش داده میشوند، فیلمهایی که پس از پایان اکرانشان در سینما، از تلویزیون پخش شود را «فیلم سینمایی» میگویند و اگر از ابتدا فیلمی را مختص تلویزیون بسازند و ربطی به سینما نداشته باشد، به آن «فیلم تلویزیونی» میگویند. همچنین فیلمهایی که به صورت چند سری (اپیزود) یا قسمت باشد به آنها سریال میگویند. در نتیجه فیلمها به سه دسته شامل: فیلم سینمایی، فیلم تلویزیونی و سریال دستهبندی میشوند.
ریشه این نام در این واقعیت است که فیلم عکاسی بهطور تاریخی عنصر اساسی رسانه ضبط و پخش تصاویر متحرک به حساب میآمده. تولید فیلمها از طریق ضبط تصویر مردم و اشیاء واقعی با دوربین یا به وجود آوردن آنها از طریق تکنیکهای انیمیشن یا جلوههای ویژه است. فیلمها از مجموعهای از قابهای انفرادی تشکیل شدهاند که زمانی که به سرعت و پشت سرهم نمایش داده میشوند، توهم حرکت را در بیننده بهوجود میآورند. بر اثر پدیدهای به نام تداوم دید که بر اثر آن یک منظره برای کسری از ثانیه پس از از بین رفتن آن در حافظه میماند، چشمکهای بین تصاویر، قابل رویت نیستند. همچنین عامل ارتباط عامل دیگری است که باعث مشاهده تصاویر متحرک میگردد. این اثر روانی به نام حرکت بتا معروف است.
از نظر بیشتر کارشناسان، فیلم از انواع مهم هنر بهشمار میآید. فیلمها قابلیت سرگرم کردن، آموزش، روشنگری و الهام بخشیدن به بیننده را دارند. عوامل دیداری سینما، نیاز به هیچ نوع ترجمهای ندارد و قدرت ارتباطات جهانی را به یک محصول تصویر متحرک میبخشند. هر فیلم قابلیت جذب مخاطبان جهانی را دارد بهخصوص اگر از تکنیکهای دوبله یا زیرنویس که گفتار را ترجمه میسازد، بهره جسته باشد. فیلمها همچنین محصولاتی هستند که توسط فرهنگهای مشخص تولید شده و آن فرهنگها را منعکس کرده و همچنین از آنها تأثیر میپذیرد. صنعت فیلم بیش از یک سده است که در حال بینالمللی شدن است. یکی از واقعیتهای جهانی سازی این است که استودیوهای بزرگ هالیوودی صاحب سینماهای زیادی در کشورهای دیگر هستند بنابراین میتوانند از فروش گیشههای بینالمللی خود به صورت مستقیم درآمد به دست بیاورند. آن نوع فیلمهای گرانقیمت پرفروشی که هالیودد امروزه تمایل به ساخت آن دارد نمیتوانند تنها از راه فروش در بازارهای داخلی هزینههای تولید خودشان را برگردانند آنها نیاز به فروش در گیشههای بینالمللی دارند تا بتوانند سود تولید کنند.
تاریخچه فیلم
در اوایل دهه ۱۸۶۰ میلادی، با استفاده از وسایلی مانند زندهگرد و پراکسینوسکوپ، سازوکارهای تولید مصنوعی به وجود آمد و تصاویر دو بعدی متحرک به نمایش درآمدند. این ماشینها از انواع تکامل یافتهٔ ابزارهای سادهٔ اپتیکی مانند توریهای سحرآمیز بودند. این ابزار توان نمایش متوالی تصاویر با سرعتی را داشتند که در آن تصاویر به شکل متحرک به نظر میرسیدند. این پدیده، ماندگاری منظر نام گرفت. طبیعتاً، تصاویر میبایست بهطور دقیق طراحی میشدند تا اثر مورد نظر را داشته باشند، به همین منظور اصول زیربنایی خاصی بهعنوان بنیان ساخت فیلم انیمیشن در نظر گرفته شدند.
با پیشرفت فیلم سلولوئید به منظور عکاسی ثابت، امکان گرفتن عکس از اشیاء متحرکی که در حال حرکت بودند نیز ممکن شد. در مراحل اولیه فناوری گاهی لازم بود که شخص بیننده برای مشاهده تصاویر، در داخل دستگاه مخصوصی نگاه کند. در دهه ۱۸۸۰ میلادی، با ساخته شدن دوربین تصاویر متحرک، گرفتن تصاویر تکی و ضبط آنها بر روی یک حلقه ممکن شد که به سرعت به اختراع پروژکتور تصویر متحرک انجامید. این دستگاه نور را از فیلم پردازش و چاپ شده میگذراند و با کمک بزرگنمائی اپتیکی «تصاویر در حال حرکت» را بر روی پردهای (معمولاً نقرهای رنگ) نمایش میداد. این حلقههای فیلمهای نمایش داده شده به نام «تصاویر متحرک» معروف شدند. نخستین فیلمهای تصاویر متحرک، حالت صحنه ایستا داشتند و در آنها یک حادثه یا عمل، بدون هیچگونه ویرایش کردن یا دیگر تکنیکهای سینمایی، به نمایش درمیآمدند.
تصاویر متحرک تا پایان سدهٔ ۱۹ میلادی، تنها بهعنوان هنر دیداری به حساب میآمدند. اما ابتکار فیلمهای صامت ذهنیت مردم را نیز در اختیار گرفته بود. در آغاز سدهٔ ۲۰ میلادی، رفته رفته ساختار داستانی فیلمها شکل گرفت. در این دوره فیلمهایی به صورت صحنهٔ دنبالهدار ساخته شدند که در مجموع یک داستان را نقل میکردند. سپس این صحنهها جای خود را به صحنههای چندگانه از زوایا و ابعاد متفاوت دادند. تکنیکهای دیگر مانند حرکت دوربین نیز بهعنوان راههای اثرگذار در بیان داستان فیلم به کار گرفته شدند. صاحبان سالنهای تئاتر نیز به جای اینکه تماشاگران را در سکوت نگاه دارند، با در اختیار گرفتن یک پیانیست یا نوازندهٔ ارگ یا یک ارکستر کامل، به نواختن موسیقی، متناسب با فضای هر صحنه فیلم اقدام مینمودند. در آغاز دههٔ ۱۹۲۰ میلادی، همراه بیشتر فیلمها، فهرست موسیقیهای فیلم هم عرضه میشدند. در محصولات شاخص، این موسیقیها با فیلم عرضه میگردید.
رشد صنعت سینما در اروپا با بروز جنگ جهانی اول متوقف گردید و این در حالی بود که صنعت فیلم در ایالات متحده با ظهور هالیوود به شکوفایی رسید. بههرحال در دهه ۱۹۲۰ میلادی، فیلمسازان اروپائی مانند سرگئی آینشتاین و فردریش ویلهلم مارنائو به همراهی مبتکر آمریکایی دی. دبلیو. گریفیت و دیگران، به ارتقاء سطح این رسانه پرداختند. در دههٔ ۱۹۲۰ میلادی، فناوریهای نو، الصاق حاشیهٔ صوتی گفتار، موسیقی و افکتهای صوتی متناسب با نوع صحنه به فیلم را ممکن ساختند. این فیلمهای صوتدار در آغاز با نام «تصاویر با صدا» یا «تاکیز» شناخته میشدند.
پیشرفت مهم بعدی در صنعت سینما، معرفی رنگ بود. اگرچه اضافه شدن صدا، به سرعت گسترش یافت اما رنگ به تدریج مورد استفاده قرار گرفت. بیشتر مردم رنگی بودن فیلم برایشان مهم نبود. اما همچنانکه روشهای پردازش رنگ بهبود مییافت و در مقایسه با فیلمهای سیاه و سفید قابل رقابتتر میگشتند، فیلمهای رنگی بیشتر و بیشتر تولید میشدند. این زمان هنگام پایان جنگ جهانی دوم بود. فیلم سازان آمریکایی رنگ را بهعنوان عنصر اصلی جذب مخاطب تشخیص دادند و از آن در رقابت با تلویزیون (که تا اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی به صورت رسانهای سیاه و سفید باقیمانده بود) مورد استفاده قرار داد. در پایان دهه ۱۹۶۰ میلادی، رنگ بهعنوان شیوه عادی کار فیلمسازان مطرح شد.
دهههای ۱۹۵۰، ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی شاهد تغییرات در روش تولید و سبک فیلم بودند. هالیوود جدید، موج جدید فرانسوی و ارتقاء فیلمهای فیلمسازان تحصیلکرده و مستقل؛ همه و همه از دگرگونیهایی بودند که فیلم، آنها را در نیمه دوم سده ۲۰ میلادی تجربه نمود.
در پایان سده ۲۰ و در آستانه ورود به سده ۲۱ میلادی، فناوری دیجیتال و استفاده از رایانهها، انقلابی در روش تهیه، پخش و نمایش فیلم پدیدآورد. استفاده از رایانهها برای ساختن جلوههای ویژه، پویانماییهای پیچیده و ضبط و پخش صدا نزدیک به واقعیت صحنه، دگرگونیهای فراوانی را سبب شد.
در آغاز دهه ۲۱ میلادی تلاشهایی برای تلفیق فیلم و واقعیت مجازی در جریان است. صنعت فیلمسازی در ایران بیش از صد سال است که راه اندازی شدهاست.
مراحل فیلمسازی
تعداد و نوع کارکنان لازم جهت تهیه فیلم بستگی به ماهیت آن دارد. بسیاری از فیلمهای حادثهای هالیوود نیاز به صحنه سازیهای کامپیوتری (سی.جی. آی) دارند که توسط یک دوجین عوامل قالبهای سه بعدی، انیمیشن کارها، روتوسکپی کارها و سازندگان تدارک میگردند. بههرحال، یک فیلم کم خرج مستقل توسط عوامل اصلی که معمولاً دستمزد کمی هم دارند قابل ساخت است. کار فیلمسازی در تمام نقاط دنیا با استفاده از فناوریها، سبکهای بازی و اقسام آن در حال انجام است. بودجه برخی از این فیلمها بسیار زیاد و در حد تعهد دولتی است مانند نمونههایی در چین و در مقابل برخی دیگر در حد فیلمسازی در سیستم استودیوی آمریکا هزینهبر هستند.
مراحل مرسوم فیلمسازی در ایران شامل پنج مرحله اساسی است:
-فیلمنامهنویسی
-پیش تولید
-تولید
-پس تولید
-توزیع (اکران)
مدت زمان لازم برای این مراحل معمولاً سه سال است. سال اول صرف مرحله «ارتقاء» است. در سال دوم مراحل «قبل از تولید» و «تولید» به انجام میرسند. سال سوم نیز به مراحل «بعد از تولید» و «توزیع» اختصاص مییابد.
ریتم؛
انور براهم یا انور ابراهیم / Anouar Brahem نوازنده تونسی است که ساز بربط (عود) را وارد سبکهای جاز و عصر نو کرده است. اجرای مشترک انور براهم را با دیو هالند نوازنده کنترباس، جک دوژانه نوازنده درام، لئون بتس نوازنده پیانو در فیلارمونی پاریس را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۱۱۹۹۵۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
ته چین؛
توکیدو همان تاکو رول شده است و با مرغ و پنیر و سالسا در نان شکمپر تورتیلا آماده میشود. این غذا که غذایی مکزیکی محسوب میشود، معمولا سرخ شده یا در فر پخته شده و با تاپینگ کواکامولی سرو میشود. طرز تهیه تاکو رول شده با مرغ و پنیر را در تابناک فرا میگیرید
کد خبر: ۱۱۹۹۵۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
سکانس طلایی؛
فیلم گزارش یک قتل به کارگردانی محمدعلی نجفی و نویسندگی علیرضا رئیسیان، حسن هدایت، محمدعلی نجفی محصول 1365 است. سروان كلالی، عضو قديمی حزب توده ايران، پس از آزادی از زندان تصميم میگيرد كيمرام رهبر سابق سازمان نظامی حزب را كه خيانت كرده و حال نيز رئيس كانون حزب رستاخيز كارخانه ذوب آهن اصفهان است به قتل برساند. او تصميم خود را در كوران انقلاب عملی میكند و پس از گذشت سالها همسر و دخترش را ملاقات كند. اکبر زنجانپور، هما روستا، ناصر هاشمی، قطبالدین صادقی، مهناز افضلی، علیاصغر گرمسیری و مجید شهباز در این فیلم مقابل دوربین حسن يزدانی و محمد آلادپوش بازی کردند. فرهاد فخرالدينی موسیقی متن این فیلم را ساخت و صمد تواضعی این اثر را تدوین کرد. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۱۱۹۹۵۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۲
ریتم؛
«از فراز بهشت به زمین میآیم / Canonic Variations on "Vom Himmel hoch da komm' ich her", BWV 769» اثری از یوهان سباستین باخ آهنگساز آلمانی است که معمولاً با «ارگ بادی / Pipe organ» نواخته میشود. اجرای این واریاسیون را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۹۹۵۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۲
ته چین؛
اسلایدر عموما به نوعی ساندویچ کوچک اطلاق میشود که قطری حدودا 5 تا 10 سانتیمتر داشته باشد.در این ویدیو طرز تهیه اسلایدر چیزاستیک را در تابناک ویدیو فرا میگیرید
کد خبر: ۱۱۹۹۵۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۲
سکانس طلایی؛
فیلم طعمه به کارگردانی و نویسندگی فرامرز صدیقی محصول 1371 است. اعضای يک گروه قاچاق مواد مخدر، مردی به نام غلام را يک روز پس از آزادیاش از زندان به قتل میرسانند. مرتضی، مأمور تجسس اداره مبارزه با مواد مخدر، يكی از افراد گروه به نام پيردوست را دستگير میكند كه سالها پيش معلم او بوده است. فرامرز قریبیان، جمشید هاشمپور، هادی اسلامی، رضا رویگری، کامران باختر، نریمان شاداب، فخرالدین صدیقشریف، فرهاد خانمحمدی، عسگر قدس، مریم مقبلی، فاطمه طاهری، عیسی صفایی و پرویز شفیعزاده در این فیلم مقابل دوربین جمشید الوندی بازی کردند. مجید انتظامی موسیقی متن این فیلم را ساخت و روحالله امامی این اثر را تدوین کرد. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۱۱۹۹۵۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۱
ریتم؛
«الگریا / Alegria» (خوشبختی) قطعهای است که گابریل اوسونا و جراردو مولارس در قالب یک دوئت گیتار کلاسیک و کاخن در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۹۹۵۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۱
ته چین؛
پاستا با سس پستو معمولا با ریحان، دانههای کاج (کاج اروپایی) سیر و روغن زیتون و پنیر پارمزان آماده می شود اما در این دستور پخت سس پستو سفید بدون ریحان و دانه کاج آموزش داده میشود که به همان اندازه خوشمزه است. هنگام تهیه این پاستا میتوانید از هر نوع پاستایی برای این دستور پخت استفاده کنید تنها پاستای شکل دار در این جا توصیه نمیشود دستور پخت پاستا با پستو سفید را در تابناک فرا میگیرید
کد خبر: ۱۱۹۹۵۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۱
سکانس طلایی؛
فیلم عملیات مهدکودک به کارگردانی و نویسندگی فرزاد اژدری محصول 1391 است. چند كودک برای جلب توجه والدينشان دست به كار بزرگی میزنند. کیمیا حسینی، حسام نواب صفوی، اکبر عبدی، علیرضا خمسه، فرزاد حسنی، امیرحسین رستمی، سروش صحت، بهنوش بختیاری، لیلا بلوکات، مریم سعادت، شمسی فضل الهی، نرگس محمدی، شبنم فرشادجو، رویا شریف و مجید شهریاری در این فیلم مقابل دوربین سید محسن جاهد بازی کردند. ناصر چشمآذر موسیقی متن این فیلم را ساخت و حسن ایوبی این اثر را تدوین کرد. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۱۱۹۹۵۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۰
ریتم؛
یک دریا نریم قطعهای با صدای علیرضا طلیسچی است که پیش تر موزیک ویدیو آن را در تابناک شنیدهاید. اکنون نوبت اجرای زنده این قطعه است.
کد خبر: ۱۱۹۹۵۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۰
ته چین؛
املت تخممرغ در برزخ نوعی املت تند و آتشین است که معمولا با گوجه گیلاسی آماده میشود اما در دستور پخت این نوع املت میتوان از هر نوع گوجه فرنگی استفاده کرد.این املت را میتوان در زمان 15 دقیقه آماده کرد. دستور پخت املت تخممرغ در برزخ را در ویدیو تابناک فرامیگیرید.
کد خبر: ۱۱۹۹۵۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۰
سکانس طلایی؛
فیلم خانوم به کارگردانی و نویسندگی تینا پاکروان محصول 1392 است. خانوم روايت سه قصه و سه خانواده است. در قصه اول زنی جوان که همسرش درگیر مشکلات مالی است تلاش میکند زمينه ماندن او در ايران را فراهم کند. اما مرد از ترس مشکلات به ترکيه میرود. در قصه دوم آهنگسازی جوان به دليل اعتياد به الکل اعتبار حرفهای خود را از دست داده و مشکلات مالی دارد و همسر فيلمنامه نويسش را آزار میدهد. تلاش زن برای ترک اعتياد مرد بینتيجه است. در قصه سوم کارگری که متاهل است و دو فرزند دارد از دو دست فلج شده و همسرش با کار در بيمارستان خرج زندگی را میدهد. مرد که مستاصل شده تصميم به خودکشی روی ريل قطار میگيرد اما همسرش او را نجات میدهد. امین حیایی، شقایق فراهانی، سیامک انصاری، اشکان خطیبی، اندیشه فولادوند، پانتهآ پناهیها، فهیمه رحیمنیا، بهزاد فراهانی، نقی سیفجمالی، حمیرا اعظمی و سوگل خالقی در این فیلم مقابل دوربین تورج اصلانی بازی کردند. کارن همایونفر موسیقی متن فیلم را ساخت و بهزاد مصلح این اثر را تدوین کرد. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۱۱۹۹۴۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۹
ریتم؛
یک سولوی گیتار کلاسیک را با اجرای اسکات ولف نوازنده گیتار کلاسیک در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۹۹۴۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۹
ته چین؛
مرغ تندوری یک غذای هندی پرطرفدار است که در ایران با استایلهای متفاوتی تهیه میشود. دستور پخت مرغ تندوری به شیوه ایرانی را با آموزش جواد جواد آشپز حرفهای فرامیگیرید.
کد خبر: ۱۱۹۹۳۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۹
سکانس طلایی؛
فیلم فیل در تاریکی به کارگردانی و نویسندگی نعمت حقیقی و عباس رافعی براساس رمان فیل در تاریکی اثر قاسم هاشمینژاد محصول 1368 است. پس از واردات یک بنز 1977 توسط حسین برادر امیر، اتفاقات عجیبی رخ میدهد. فرامرز قریبیان، مینا جعفرزاده، حسن جوهرچی، اکبر سنگی، حمید لیقوانی و مهناز انصاریان در این فیلم مقابل دوربین ناصر محمد کلایه بازی کردند. محمد میرزمانی موسیقی متن این فیلم را ساخت و محمود اقدامی این اثر را تدوین کرد. ساخت این فیلم نیمه تمام ماند و پس از 15 سال تکمیل شد. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۱۱۹۹۳۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۸
ریتم؛
بیچاره فرهاد قطعهای از مصطفی راغب خواننده موسیقی پاپ است. موزیک ویدیو یان قطعه را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۹۹۳۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۸
ته چین؛
پیتزای ملبورن یکی از پیتزاهایی است که با ماهی سالمون و میگو تهیه میشود. دستور پخت این پیتزا را با آموزش جواد جوادی آشپز حرفهای فرامیگیرید.
کد خبر: ۱۱۹۹۳۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۸
سکانس طلایی؛
فیلم پرستار شب به کارگردانی محمدعلی نجفی و نویسندگی کیهان رهگذار محصول 1366 است. وظیفه پرستاری از رزمندهای مجروح به یک زن جوان مسیحی به نام ماری سپرده میشود. پرستار احساس میکند که چهره مجروح برایش آشناست. در طول مدتی که وظیفه پرستاری از مجروح را به عهده دارد، در صدد است تا به راز این آشنایی پیببرد. ماری با خواندن نامههایی که همراه رزمنده است، نزدیکی بیشتری به او احساس میکند. سیر و سلوک در عوالم روحی ماری را به درک تازهای از زندگی میکشاند. مهناز افضلی، علی بی غم، قاسم سیف، شهلا ریاحی، مینا صارمی، سارا نجفی، حسین خانی بیک، آندره آندره یاسیان، حسن احسانیان، محمد غفاری، رضا بنفشه خواه، پرویز شاهین خو، سوسن سلیمی، ملیحه اکبری و فرهاد خانمحمدی در این فیلم مقابل دوربین محمدرضا شريفي بازی کردند. فرهاد فخرالدینی موسیقی متن این فیلم را ساخت و تورج منصوری این اثر را تدوین کرد. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۱۱۹۹۳۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۷
ریتم؛
«اسکرتسو سوئیت ارکسترال شماره 2 در سی مینور / Badinerie from Orchestral Suite in B minor BWV 1067» بخشی از سوئیت ارکسترال شماره دو اثر یوهان سباستین باخ آهنگساز آلمانی است. اجرای این قطعه را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۹۹۳۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۷
ته چین؛
خورش قرمه مشهدی یکی از انواع قرمه خاص است که طعم خاصی دارد. دستور پخت این غذا را به همراه کته مخصوص آن با آموزش جواد جوادی آشپز حرفهای فرامیگیرید.
کد خبر: ۱۱۹۹۳۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۷