کلیات
فیلم در لغت به معنیِ «نوارِ نازک» از امولسیون فتوشیمیایی بر روی نوار سلولوئیدی گفته می شد و چون برای اولین بار، تصاویر متحرک، روی فیلم عکاسی ثبت میشد و به این وسیله، نمایش داده میشدند، این نام روی تصاویر متحرک ماند؛ البته امروز خود کلمه «فیلم» بهطور تخصصی فقط به تصاویر متحرک گفته میشود که در سینما نمایش داده میشوند، فیلمهایی که پس از پایان اکرانشان در سینما، از تلویزیون پخش شود را «فیلم سینمایی» میگویند و اگر از ابتدا فیلمی را مختص تلویزیون بسازند و ربطی به سینما نداشته باشد، به آن «فیلم تلویزیونی» میگویند. همچنین فیلمهایی که به صورت چند سری (اپیزود) یا قسمت باشد به آنها سریال میگویند. در نتیجه فیلمها به سه دسته شامل: فیلم سینمایی، فیلم تلویزیونی و سریال دستهبندی میشوند.
ریشه این نام در این واقعیت است که فیلم عکاسی بهطور تاریخی عنصر اساسی رسانه ضبط و پخش تصاویر متحرک به حساب میآمده. تولید فیلمها از طریق ضبط تصویر مردم و اشیاء واقعی با دوربین یا به وجود آوردن آنها از طریق تکنیکهای انیمیشن یا جلوههای ویژه است. فیلمها از مجموعهای از قابهای انفرادی تشکیل شدهاند که زمانی که به سرعت و پشت سرهم نمایش داده میشوند، توهم حرکت را در بیننده بهوجود میآورند. بر اثر پدیدهای به نام تداوم دید که بر اثر آن یک منظره برای کسری از ثانیه پس از از بین رفتن آن در حافظه میماند، چشمکهای بین تصاویر، قابل رویت نیستند. همچنین عامل ارتباط عامل دیگری است که باعث مشاهده تصاویر متحرک میگردد. این اثر روانی به نام حرکت بتا معروف است.
از نظر بیشتر کارشناسان، فیلم از انواع مهم هنر بهشمار میآید. فیلمها قابلیت سرگرم کردن، آموزش، روشنگری و الهام بخشیدن به بیننده را دارند. عوامل دیداری سینما، نیاز به هیچ نوع ترجمهای ندارد و قدرت ارتباطات جهانی را به یک محصول تصویر متحرک میبخشند. هر فیلم قابلیت جذب مخاطبان جهانی را دارد بهخصوص اگر از تکنیکهای دوبله یا زیرنویس که گفتار را ترجمه میسازد، بهره جسته باشد. فیلمها همچنین محصولاتی هستند که توسط فرهنگهای مشخص تولید شده و آن فرهنگها را منعکس کرده و همچنین از آنها تأثیر میپذیرد. صنعت فیلم بیش از یک سده است که در حال بینالمللی شدن است. یکی از واقعیتهای جهانی سازی این است که استودیوهای بزرگ هالیوودی صاحب سینماهای زیادی در کشورهای دیگر هستند بنابراین میتوانند از فروش گیشههای بینالمللی خود به صورت مستقیم درآمد به دست بیاورند. آن نوع فیلمهای گرانقیمت پرفروشی که هالیودد امروزه تمایل به ساخت آن دارد نمیتوانند تنها از راه فروش در بازارهای داخلی هزینههای تولید خودشان را برگردانند آنها نیاز به فروش در گیشههای بینالمللی دارند تا بتوانند سود تولید کنند.
تاریخچه فیلم
در اوایل دهه ۱۸۶۰ میلادی، با استفاده از وسایلی مانند زندهگرد و پراکسینوسکوپ، سازوکارهای تولید مصنوعی به وجود آمد و تصاویر دو بعدی متحرک به نمایش درآمدند. این ماشینها از انواع تکامل یافتهٔ ابزارهای سادهٔ اپتیکی مانند توریهای سحرآمیز بودند. این ابزار توان نمایش متوالی تصاویر با سرعتی را داشتند که در آن تصاویر به شکل متحرک به نظر میرسیدند. این پدیده، ماندگاری منظر نام گرفت. طبیعتاً، تصاویر میبایست بهطور دقیق طراحی میشدند تا اثر مورد نظر را داشته باشند، به همین منظور اصول زیربنایی خاصی بهعنوان بنیان ساخت فیلم انیمیشن در نظر گرفته شدند.
با پیشرفت فیلم سلولوئید به منظور عکاسی ثابت، امکان گرفتن عکس از اشیاء متحرکی که در حال حرکت بودند نیز ممکن شد. در مراحل اولیه فناوری گاهی لازم بود که شخص بیننده برای مشاهده تصاویر، در داخل دستگاه مخصوصی نگاه کند. در دهه ۱۸۸۰ میلادی، با ساخته شدن دوربین تصاویر متحرک، گرفتن تصاویر تکی و ضبط آنها بر روی یک حلقه ممکن شد که به سرعت به اختراع پروژکتور تصویر متحرک انجامید. این دستگاه نور را از فیلم پردازش و چاپ شده میگذراند و با کمک بزرگنمائی اپتیکی «تصاویر در حال حرکت» را بر روی پردهای (معمولاً نقرهای رنگ) نمایش میداد. این حلقههای فیلمهای نمایش داده شده به نام «تصاویر متحرک» معروف شدند. نخستین فیلمهای تصاویر متحرک، حالت صحنه ایستا داشتند و در آنها یک حادثه یا عمل، بدون هیچگونه ویرایش کردن یا دیگر تکنیکهای سینمایی، به نمایش درمیآمدند.
تصاویر متحرک تا پایان سدهٔ ۱۹ میلادی، تنها بهعنوان هنر دیداری به حساب میآمدند. اما ابتکار فیلمهای صامت ذهنیت مردم را نیز در اختیار گرفته بود. در آغاز سدهٔ ۲۰ میلادی، رفته رفته ساختار داستانی فیلمها شکل گرفت. در این دوره فیلمهایی به صورت صحنهٔ دنبالهدار ساخته شدند که در مجموع یک داستان را نقل میکردند. سپس این صحنهها جای خود را به صحنههای چندگانه از زوایا و ابعاد متفاوت دادند. تکنیکهای دیگر مانند حرکت دوربین نیز بهعنوان راههای اثرگذار در بیان داستان فیلم به کار گرفته شدند. صاحبان سالنهای تئاتر نیز به جای اینکه تماشاگران را در سکوت نگاه دارند، با در اختیار گرفتن یک پیانیست یا نوازندهٔ ارگ یا یک ارکستر کامل، به نواختن موسیقی، متناسب با فضای هر صحنه فیلم اقدام مینمودند. در آغاز دههٔ ۱۹۲۰ میلادی، همراه بیشتر فیلمها، فهرست موسیقیهای فیلم هم عرضه میشدند. در محصولات شاخص، این موسیقیها با فیلم عرضه میگردید.
رشد صنعت سینما در اروپا با بروز جنگ جهانی اول متوقف گردید و این در حالی بود که صنعت فیلم در ایالات متحده با ظهور هالیوود به شکوفایی رسید. بههرحال در دهه ۱۹۲۰ میلادی، فیلمسازان اروپائی مانند سرگئی آینشتاین و فردریش ویلهلم مارنائو به همراهی مبتکر آمریکایی دی. دبلیو. گریفیت و دیگران، به ارتقاء سطح این رسانه پرداختند. در دههٔ ۱۹۲۰ میلادی، فناوریهای نو، الصاق حاشیهٔ صوتی گفتار، موسیقی و افکتهای صوتی متناسب با نوع صحنه به فیلم را ممکن ساختند. این فیلمهای صوتدار در آغاز با نام «تصاویر با صدا» یا «تاکیز» شناخته میشدند.
پیشرفت مهم بعدی در صنعت سینما، معرفی رنگ بود. اگرچه اضافه شدن صدا، به سرعت گسترش یافت اما رنگ به تدریج مورد استفاده قرار گرفت. بیشتر مردم رنگی بودن فیلم برایشان مهم نبود. اما همچنانکه روشهای پردازش رنگ بهبود مییافت و در مقایسه با فیلمهای سیاه و سفید قابل رقابتتر میگشتند، فیلمهای رنگی بیشتر و بیشتر تولید میشدند. این زمان هنگام پایان جنگ جهانی دوم بود. فیلم سازان آمریکایی رنگ را بهعنوان عنصر اصلی جذب مخاطب تشخیص دادند و از آن در رقابت با تلویزیون (که تا اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی به صورت رسانهای سیاه و سفید باقیمانده بود) مورد استفاده قرار داد. در پایان دهه ۱۹۶۰ میلادی، رنگ بهعنوان شیوه عادی کار فیلمسازان مطرح شد.
دهههای ۱۹۵۰، ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی شاهد تغییرات در روش تولید و سبک فیلم بودند. هالیوود جدید، موج جدید فرانسوی و ارتقاء فیلمهای فیلمسازان تحصیلکرده و مستقل؛ همه و همه از دگرگونیهایی بودند که فیلم، آنها را در نیمه دوم سده ۲۰ میلادی تجربه نمود.
در پایان سده ۲۰ و در آستانه ورود به سده ۲۱ میلادی، فناوری دیجیتال و استفاده از رایانهها، انقلابی در روش تهیه، پخش و نمایش فیلم پدیدآورد. استفاده از رایانهها برای ساختن جلوههای ویژه، پویانماییهای پیچیده و ضبط و پخش صدا نزدیک به واقعیت صحنه، دگرگونیهای فراوانی را سبب شد.
در آغاز دهه ۲۱ میلادی تلاشهایی برای تلفیق فیلم و واقعیت مجازی در جریان است. صنعت فیلمسازی در ایران بیش از صد سال است که راه اندازی شدهاست.
مراحل فیلمسازی
تعداد و نوع کارکنان لازم جهت تهیه فیلم بستگی به ماهیت آن دارد. بسیاری از فیلمهای حادثهای هالیوود نیاز به صحنه سازیهای کامپیوتری (سی.جی. آی) دارند که توسط یک دوجین عوامل قالبهای سه بعدی، انیمیشن کارها، روتوسکپی کارها و سازندگان تدارک میگردند. بههرحال، یک فیلم کم خرج مستقل توسط عوامل اصلی که معمولاً دستمزد کمی هم دارند قابل ساخت است. کار فیلمسازی در تمام نقاط دنیا با استفاده از فناوریها، سبکهای بازی و اقسام آن در حال انجام است. بودجه برخی از این فیلمها بسیار زیاد و در حد تعهد دولتی است مانند نمونههایی در چین و در مقابل برخی دیگر در حد فیلمسازی در سیستم استودیوی آمریکا هزینهبر هستند.
مراحل مرسوم فیلمسازی در ایران شامل پنج مرحله اساسی است:
-فیلمنامهنویسی
-پیش تولید
-تولید
-پس تولید
-توزیع (اکران)
مدت زمان لازم برای این مراحل معمولاً سه سال است. سال اول صرف مرحله «ارتقاء» است. در سال دوم مراحل «قبل از تولید» و «تولید» به انجام میرسند. سال سوم نیز به مراحل «بعد از تولید» و «توزیع» اختصاص مییابد.
نبض خبر؛
در ادامه پوشش ویدیویی حادثه زلزله کرمانشاه، لحظه به لحظه دومین روز امدادرسانی زلزله در استان کرمانشاه را در قالب یک موشن گرافی در تابناک میبینید. این ویدیو شامل همه حوادثی است که از بامداد تا شامگاه روز دوم امدادرسانی و شب سوم حادثه رخ داده است.
کد خبر: ۷۴۷۵۸۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۳
سوت؛
در جریان رقابتهای مقدماتی جام جهانی فوتبال و در مرحله پلی آف، ایتالیا که در دیدار رفت در خانه سوئد یک گل خورده بود، در خانه خود حتی نتوانست یک گل خورده را جبران کند و در در دیدار برگشت بازی صفر بر صفر به پایان رسید تا سوئد به جام جهانی صعود کند و ایتالیا پس از 62 سال برای نخستن بار راهی جام جهان نشود. در پایان این بازی جان لوئیجی بوفون با چشمان اشک بار از فوتبال خداحافظی کرد. خلاصه این بازی را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۷۴۷۴۲۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۳
نبض خبر؛
در ادامه پوشش ویدیویی حادثه زلزله کرمانشاه، لحظه به لحظه نخستین روز امدادرسانی زلزله در استان کرمانشاه را در قالب یک موشن گرافی در تابناک میبینید.
کد خبر: ۷۴۷۲۴۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۲
نبض خبر؛
حساس ترین لحظات و آخرین اطلاعات درباره زلزله کرمانشاه را در موشن گرافی «تابناک» میبینید.
کد خبر: ۷۴۶۹۶۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۲
سوت؛
در جریان رقابتهای دوستانه بین المللی، اسپانیا 5 بر صفر کاستاریکا را شکست داد. یوردی آلبا، آلوارو موراتا، داوید سیلوا (دو گل) و آندرس اینیستا گلهای اسپانیا را به ثمر رساندند. خلاصه این بازی را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۷۴۶۷۴۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۱
سوت؛
در جریان رقابتهای دوستانه بین المللی، آرژانتین با تک گل سرخیو آگوئرو روسیه را شکست داد. خلاصه این بازی را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۷۴۶۷۴۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۱
تابناک 4K؛
«رووینی / Rovinj» یکی از شهرهای بندری دریای آدریاتیک و بخشی از کشور کرواسی است. این شهر بسیار زیبا علاوه بر بناهای تاریخ، از طبیعت و آب و هوای ویژهای نیز برخوردار است. کلیسای جامع سنت یوفمیا با برج 60 متریاش از جلوههای این شهر است. همچنین جزایر بسیاری در نزدیکی رووینی واقع شدهاند که از آن مرکزی توریستی برای سفر به این جزایر نیز میسازد. تصاویری از این شهر زیبا با کیفیت 4K در «تابناک» تماشا میکنید.
کد خبر: ۷۴۶۶۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۰
حیات وحش؛
در این ویدیو تاثیرگذار داستان گرگی روایت میشود که به محل زندگی انسانی نزدیک شده و با سگ آنها و نهاتا خودشان شروع به بازی میکند. اهمیت این مسئله از آنجا است که نشان میدهد اولین گرگها چرا و با چه هدف و انگیزهای بین انسانها آمدند و نهایتا بعد از سالها تکامل تبدیل به سگهای امروزی شدند. در این داستان واقعی که از رویارویی گرگی به نام رومئو و یک عکاس، نویسنده و شکارچی به نام نیک جنز حرف میزند، علاقه به دوستی و بازی و درک متقابل در یک پیوند اجتماعی از دلایل این رابطه عنوان شده است.
کد خبر: ۷۴۶۶۳۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۰
تکنیک؛
در ادامه دوره آموزش فتوشاپ تابناک، با استفاده از فیلترهای تعبیه شده در برنامه فتوشاپ نحوه تبدیل یک پرتره با کیفیت معمولی به پرترهای باکیفیت بالا را فرا میگیریم.
کد خبر: ۷۴۶۶۳۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۰
فیتنس؛
حرکت شنا یکی از موثرترین حرکات بدنسازی بدون وزنه برای تقویت عضلات سرشانه، بازو، مچ و مجموعه وسیعی از عضلات بدن است که با توجه به شدت و تداوم این حرکت، درگیر میشوند. پیش از این، شماری از انواع این حرکت را در «تابناک» فرا گرفته اید. اکنون شیوه مرسوم و ساده این حرکت را فرا میگیرید.
کد خبر: ۷۴۶۶۳۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۰
کارتون؛
انیمیشن کوتاه «آخرین گره / The Last Knit» به کارگردانی لائورا نئوونن محصول سال 2005 کشور فنلاند است. این انیمیشن را می توان در یک جمله خلاصه کرد: «زمانی بافتن چیزی، فراتر از بافتن می شود»
کد خبر: ۷۴۶۶۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۰
ته چین؛
چیکن تیکا یک غذای هندی است که از مرغ تهیه می شود. زمان آماده سازی و پخت این غذا مجموعا حدود یک ساعت و نیم است و طعم آن سرشار از چاشنیهای قوی و معمول در غذاهای هندی است. در این ویدیو با طرز تهیه چیکن تیکای هندی آشنا شوید.
کد خبر: ۷۴۶۶۳۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۰
سکانس طلایی؛
«پادزهر» نخستین فیلم بلند سینمایی بهرام کاظمی در مقام کارگردان و محصول سال 1372 است. جلال از همسرش جدا میشود و با همکاری یک کلاهبردار به سرقت از یک خانه مسکونی اقدام میکند. جلال از روی تصادف متوجه گفت و گوی یک گروه خرابکار درباره توطئه بمب گذاری میشود و موضوع را به پلیس اطلاع میدهد اما مأموران به جلال بدگمان میشوند و او را بازداشت میکنند. سرگرد هاشمی، افسر ویژه اداره آگاهی، متوجه بی گناهی جلال میشود و درمی یابد که رهبر خرابکاران یک سرهنگ بازنشسته عراقی است. جلال پس از تشکیل دادگاه به پنج سال حبس تعلیقی محکوم میشود و او نزد همسرش بازمیگردد اما اعضای گروه جلال را شناسایی میکنند و ابتدا پسر و سپس خودش را گروگان میگیرند. آن دو جداگانه از دست خرابکاران میگریزند. سرگرد هاشمی براساس اطلاعات جلال به محل بمب گذاری در نمایشگاه بینالمللی تهران میرود و قبل از این که یکی از بمب گذاران موفق به اجرای نقشه خود بشود با گلوله سرگرد هاشمی از پا در میآید. جمشید هاشم پور، محمد صالح علا، نادیا دلدارگلچین، اسماعیل داورفر و محسن زهتاب برای نقش آفرینی در این فیلم مقابل دوربین حسن پویا بازی کردند. ناصر چشم آذر موسیقی متن این فیلم را ساخت و ایرج گل افشان این اثر را تدوین کرد. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در «تابناک» تماشا میکنید.
کد خبر: ۷۴۶۶۳۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۰
استندآپ کمدی؛
گلایههای یک شهروند بیگناه از افرادی که آداب درست راه رفتن در پیادهرو را حفظ نمیکنند، میتواند یک استندآپ کمدی جذاب باشد. استندآپ کمدی دن دامینس را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۷۴۶۶۲۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۰
آسپرین؛
پدر و مادرها همیشه این سوال را از خود میپرسند که آیا کودکانشان بهتر است یک زبان را فراگیرند و یا اینکه دوزبانه بودن برایشان بهتر است؟ عصبشناسی در این ویدیو به این موضوع پرداخته و نتیجه را بیان میکند.
کد خبر: ۷۴۶۶۲۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۰
تکنوتابناک؛
کمپانی اپل قصد دارد تا در سری جدید سیستم عامل خود امکان ردیابی موقعیت کاربران را محدودتر و کنترلشدهتر کند. آنها همچنین امکان رد یابی مسیر کاربران در اینترنت توسط کمپانیهای تبلیغاتی را محدود تر و قابل جلوگیری کردهاند. در این ویدیو با برخی از این ویژگیها که احتمالا تا پاییز امسال در دسترس قرار خواهند گرفت آشنا شوید.
کد خبر: ۷۴۶۶۲۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۰
خانم ها و آقایان؛
شلوار جین سفید به خاطر رنگ خاص آن نیاز به ست شدن با لباسها و رنگهای خاص دارد. در این ویدیو مدلهای مختلفی که میشود از آن در مناسبتهای مختلف استفاده کرد را میبینیم.
کد خبر: ۷۴۶۶۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۰
حیات وحش؛
کایوت یا کایوتی پستانداری سگسان است که بومی آمریکای شمالی و مرکزی است این حیوان که بومی قاره آمریکا است اکنون به مناطق شهری آمریکا نفوذ کرده است و نکاتی در معرفی و چگونگی رفتار در مواجهه با آن عنوان شده است.
کد خبر: ۷۴۶۶۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۰
ریتم؛
«راه طولانیتر» شاید بهترین ترجمهای باشد که بتوان برای Long Way Around در نظر گرفت. این تعبیر در واقع به مسیر طولانی تری اطلاق میشود که در کنار مسیر مستقیم و اصلی تری در جادهها وجود دارد. این عنوان، نام یکی از قطعات ایتن جونز است. اجرای زنده این قطعه را با زیرنویس فارسی در «تابناک» میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۷۴۶۶۲۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۰
خانم ها و آقایان؛
در این ویدیو با تصاویر شماتیک تمام جوانب کت و شلوار مورد بررسی و معرفی قرار میگیرد. با دیدن این ویدیو سه جنبه اصلی در کت و شلوار یعنی اندازه، پارچه و سبک را به صورت کامل فرابگیرید.
کد خبر: ۷۴۶۶۲۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۰