کلیات
قیمت بنزین در ایران از موضوعات جنجالساز بعد از دهه هشتاد بهشمار میرود. روند افزایش قیمت بنزین در ایران با روند افزایش قیمت سایر کالا و خدمات ارتباط تنگاتنگی دارد و از این لحاظ قابلیت اثرگذاری زیادی از اقتصاد ایران و به صورت مشخص دارد. این محصول که کمی بعد از آغاز به کار دولت یازدهم به صورت آزاد و با نرخ مصوب هر لیتر هزارتومان به فروش رسید، در اردیبهشت سال ۹۸ و پس از مدت ها بحث و گمانه دوباره در ریل سهمیه بندی و تغییر نرخ قرار گرفت. قیمت بنزین بالاخره بامداد 24 آبان افزایش یافت که جزئیات آن در انتهای این متن آمده است.
تاریخچه
هر لیتر بنزین در سال ۱۳۵۵ با نرخ ۶ ریال به فروش میرسید، در سال ۱۳۵۶ به ۸ ریال و در سال ۱۳۵۷ به یک تومان افزایش یافت. دو سال بعد، یعنی در سال ۱۳۵۹ دولت وقت قیمت بنزین را به سه تومان افزایش داد و این نرخ تا سال ۱۳۶۸ ثابت بود. پس از آن، در دولت سازندگی یک بار در سال ۱۳۶۹ قیمت بنزین به ۵ تومان در هر لیتر افزایش پیدا کرد و بار دیگر در سال ۱۳۷۴ قیمت بنزین به دو برابر افزایش یافت و با قیمت ۱۰ تومان در هر لیتر عرضه شد. از این پس، قیمت بنزین روند افزایش سالانه در پی گرفت و هر لیتر بنزین در سال ۱۳۷۵ به ۱۳ تومان و در سال ۱۳۷۶ به ۱۶ تومان رسید. در سال ۱۳۸۳ به نرخ ۸۰ تومان در هر لیتر رسید تا اینکه با قانون تثبیت قیمتها، مجلس هفتم دولت را از افزایش قیمت مواد سوختی و کالاهای عمومی منع کرد.
سهمیه بندی بنزین در دولت احمدی نژاد
با اجرای
سهمیهبندی سوخت در ایران در دولت احمدینژاد از تیر ماه ۱۳۸۶هر لیتر بنزین سهمیهای با نرخ ۱۰۰ تومان و بنزین آزاد ۴۰۰ تومان عرضه شد. مرحله بعدی افزایش قیمت بنزین در ۲۸ آذر ۱۳۸۹ با اجرای هدفمندسازی یارانهها در ایران کلید خورد و هر لیتر بنزین سهمیهای به ۴۰۰ تومان و بنزین آزاد ۷۰۰ تومان افزایش یافت. افزایش بعدی قیمت بنزین در سال ۱۳۹۳ در دولت تدبیر و امید با اجرای مرحله دوم هدفمندسازی یارانهها در ایران هر لیتر بنزین سهمیهای را به ۷۰۰ تومان و بنزین آزاد ۱۰۰۰ تومان رساند؛ که با تک نرخی شدن بنزین در سال ۱۳۹۴ به قیمت ۱۰۰۰ تومان پرونده بنزین سهمیهای بسته شد.
تک نرخی کردن بنزین در دولت روحانی
مدیران وزارت نفت در دولت یازدهم و با این استدلال که دو نرخی بودن سوخت در ایران عامل وقوع فساد اقتصادی کلان است، اقدام به تک نرخی کردن سوخت کردند. در همین رابطه مدیرعامل شرکت بهینهسازی مصرف سوخت در گفتگو با اقتصادآنلاین گفت: من با دو نرخی کردن کاملاً مخالف هستم، این یعنی فساد. یادتان باشد در اقتصاد چند نرخی بودن یعنی فساد. فقط در یک شرایط جنگی است که باید بنزین را سهمیهبندی کنیم. حالا چگونه این فساد اتفاق میافتد؟ فرض کنید من به نام کشاورز از فرمانداری مجوز ده هزار لیتر بنزین سهمیهای میگیرم، دو هزار لیتر آن را به بخش کشاورزی میبرم و هشت هزار لیترش را به بازار آزاد؛ بنابراین فساد ایجاد میشود و من به شدت مخالفم. همچنین به عنوان یک راه حل کوتاه مدت برای جلوگیری از قاچاق بنزین در شرایط فعلی کشور پیشنهاد میکنم در مناطق مرزی مثل مریوان، مثل منطقه گمرک در مرز خسروی با عراق، مثل افغانستان و سایر جاها، خود شرکت ملی نفت یک پمپ بگذارد و بنزین را مثلاً ۵۰۰ تومان زیر قیمت آن کشور بفروشد. این باعث میشود دیگر برای افراد قاچاق سوخت مقرون به صرفه نباشد. در بلند مدت هم ما باید اقتصاد را درست کنیم و سعی کنیم قیمتهای نسبی در اقتصاد برقرار شود تا بتوانیم در جهت حفظ منافع ملی کشور اصلاحات اقتصادی انجام دهیم.
بازگشت سهمیه بندی بنزین در دولت دوازدهم
دولت یازدهم که در سال های آغازین مدیریت اجرایی کشور اقدام به لغو سهمیه بندی کردن بنزین کرد، در اردیبهشت سال ۱۳۹۸ دوباره از تصمیم خود برای دو نرخی کردن و سهمیه بندی بنزین خبر داد.
سهمیه بندی مجدد بنزین
پس از گذشت حدود چهار سال از آخرین سهمیه بنزین در کارتهای سوخت، دولت دوباره به فکر کارتهای سوخت و سهمیه بندی افتاده و حتی در چند وقت اخیر با فراخوان ثبتنام کارت سوخت، نشان داده که برای سهمیه بندی بنزین آماده است.
در این میان اخبار غیر رسمی از شروع سهمیه بندی از بامداد جمعه حکایت دارند. هرچند روز گذشته، سخنگوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران ضمن تکذیب برخی شایعات درباره افزایش قیمت بنزین از ساعت ۲۴ پنجشنبه گفت: تاکنون چنین چیزی به ما ابلاغ نشده است و تاکید داشت روند ثبت نام کارت سوخت از مالکان خودروها و موتور سیکلتهای فاقد کارت سوخت همچنان ادامه دارد.
با وجود رد خبر یاد شده از سوی اسماعیلی، خبرگزاری فارس گزارش داد طرح سهمیهبندی بنزین احتمالاً از ساعت ۲۴ روز پنجشنبه آغاز میشود و قیمت بنزین سهمیهای احتمالاً ۱۰۰۰ تومان در هر لیتر خواهد ماند. برخی منابع خبری نیز از بنزین آزاد معمولی با نرخ ۲۵۰۰ تومان و سوپر آزاد ۳۰۰۰ تومانی خبر میدهند.
مخالفان سهمیه بندی بنزین، نسبت به سیگنال منفی این اقدام در بازار داخلی آن هم در شرایط کنونی اقتصاد ایران و جهش تورم در سبد کالاهای مصرفی خانوار هشدار میدهند. برخی نیز معتقدند اگر دولت با هدف از بین بردن جذابیت قاچاق به دنبال افزایش نرخ سوخت است، باید به نرخ فوب خلیج فارس، قیمت گذاری سوخت را انجام دهد، اقدامی که به نظر میرسد، فعلاً در دستور کار نیست و نرخ آزاد همچنان برای قاچاقچیان جذاب خواهد بود و برای مردم اثرات منفی در معیشت و هزینههایشان خواهد داشت.
واکنش وزیر نفت به سهمیه بندی بنزین
بیژن زنگنه در تاریخ یازده اردیبهشت 98 و در حاشیه نمایشگاه بینالمللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی ایران که امروز در محل دائمی نمایشگاه بینالمللی تهران گشایش یافت، در پاسخ به سوالی درباره سهمیهبندی بنزین و احتمال آغاز فرایند سهمیهبندی بنزین از فردا اظهار کرد: آنچه درباره سهمیهبندی بنزین اعلام شده دروغ است و بعداً توضیح بیشتری در این باره اعلام خواهد شد.
افزایش رسمی قیمت بنزین
بامداد جمعه 24 آبان 98 شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران آغاز سهمیهبندی بنزین و قیمتهای جدید را اعلام کرد.
به گزارش تابناک اقتصادی، شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران با صدور اطلاعیه ای طرح مدیریت مصرف سوخت را اجرایی کرد. متن این اطلاعیه به قرار زیر است:
بسمه تعالی
اطلاعیه شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران
" سهمیه بندی سوخت"
شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران به اطلاع عموم هموطنان عزیز می رساند که براساس مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران محترم سه قوه ، از ساعت صفر روز ۲۴ ماه آبان سهمیه بندی بنزین برای تمام وسایل نقلیه بنزین سوز به ترتیب بیان شده در این اطلاعیه انجام می شود.
1- میزان سهمیه بنزین هر نوع خودرو به ترتیب زیر است :
جدول تیپ خودروهای مشمول سهمیه
ردیف
|
کاربری
|
میزان سهمیه بنزین ماهانه (نرخ اول)
|
1
|
سواری شخصی
|
بنزینی
|
60 لیتر
|
دوگانه سوز
|
30 لیتر
|
2
|
تاکسی
|
بنزینی
|
400 لیتر
|
دوگانه سوز
|
200 لیتر
|
3
|
موتورسیکلت
|
-
|
25 لیتر
|
4
|
وانت کم مصرف
|
بنزینی
|
200 لیتر
|
دوگانه سوز
|
60 لیتر
|
5
|
وانت پرمصرف
|
بنزینی
|
300 لیتر
|
دوگانه سوز
|
120 لیتر
|
6
|
آمبولانس
|
-
|
500 لیتر
|
۲) - قیمت بنزین معمولی سهمیه ای از قرار هر لیتر ۱۵۰۰ تومان خواهد بود .
- قیمت بنزین معمولی غیر سهمیه ای از قرار هر لیتر ۳۰۰۰ تومان خواهد بود .
- قیمت بنزین سوپر از قرار هر لیتر ۳۵۰۰ تومان خواهد بود .
۳) از ساعت صفر روز ۲۴ سهمیه کامل ماه آبان سال ۱۳۹۸ همه خودروها به کارت سوخت شخصی آن ها واریز شده و سهمیه خودروهای شخصی به مدت ۶ ماه قابل ذخیره است. استفاده از سهمیه سوخت صرفا با استفاده از کارت هوشمند سوخت شخصی میسر خواهد بود .
۴) کسانی که تاکنون به هر علت کارت سوخت شخصی خود را دریافت نکرده اند ، از ساعت اجرای طرح، سهمیه سوخت ایشان محفوظ است و از این بابت هیچ نگرانی نداشته باشند .
افرادی که کارت سوخت ندارند ، شامل کسانی که تاکنون درخواست المثنی نداده اند ، کسانی که درخواست داده و هنوز کارت سوخت خود را دریافت نکرده اند و همچنین کسانی که کارت سوخت برایشان صادر شده ولی در باجه معطله شرکت ملی پست است ، سهمیه همه آنها از همین امروز محفوظ و ذخیره خواهد شد.
۵) نرخ CNG بدون تغییر خواهد بود .
۶) برای مسافربرهای بر پایه اینترنت (اسنپ و تپ سی) مشروط برآن که نرخ های خود را از مقادیر مصوب، به تشخیص وزارت کشور تغییر ندهند، اعتبار معادل سهمیه مصوب تعلق خواهد گرفت. برای تامین سوخت خودروهای مسافر برخطی و بین شهری ، آژانس های مسافربری و آموزشگاه های رانندگی تمهیدات لازم اتخاذگردیده است که متعاقبا اعلام خواهد شد.
۷) به منظور رفاه حال دارندگان خودروها با اولویت وانت بارها مقررگردید وزارت نفت و سازمان برنامه و بودجه کشور ظرف مدت یک ماه ضوابط تشویقی برای توسعه مصرف CNG در خودروها را تنظیم و به تصویب شورای اقتصاد برسانند .
۸) همچنین به خودروهای همه دستگاه های اجرایی دولتی موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری ، سهمیه بنزین تعلق نمی گیرد و این خودروها باید با قیمت هر لیتر ۳۰۰۰ تومان نسبت به دریافت بنزین اقدام کنند .
۹) قیمت نفت گاز با کارت سوخت جایگاه دار بدون تغییرخواهد بود.
محمد باقر نوبخت معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه پس از انتشار اطلاعیه شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی با اشاره به آغاز مرحله جدید اجرای قانون هدفمندی یارانهها، اظهارداشت: سازمان برنامه و بودجه موظف شد عینا همه منابع حاصل از اصلاح قیمت جدید را به حساب سرپرستان خانوارها واریز کند.
وی افزود: دولت به خانوارها از یک نفر تا 5 نفر، به میزان 55 تا حداکثر 205 هزار تومان پرداخت خواهد کرد.
رئیس سازمان برنامه و بودجه تصریح کرد: این کمک معیشتی یک هفته تا 10 روز دیگر به حساب سرپرستان 18 میلیون خانوار واریز میشود.
کد خبر: ۸۷۳۸۲۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۰۸
کد خبر: ۸۷۳۵۴۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۰۷
کد خبر: ۸۷۳۲۳۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۰۶
کد خبر: ۸۷۲۶۰۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۰۴
کد خبر: ۸۷۲۱۷۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۰۲
کد خبر: ۸۷۱۷۷۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۰۱
مرور روزنامههای دوشنبه یکم بهمن ماه؛
مجلس در آزمون مردمی ماندن، صعود یوزها با دستهای مطمئن، انتقادات مستندساز روحانی از او در رسالت، روایت آرمین از مجادله اش با اکبر گنجی، برگزاری دهمین تظاهرات جلیقهزردها در میان آتش و دود و خون، دیوار ترامپ به دیوار خورد، CFT یک لایحه آواره، سهم هر ایرانی از یارانه ۱۱ میلیون تومان، اَبَربودجه شرکتهای دولتی در مسیر شفافیت، مجلس بالاخره خاک را ممنوعالخروج کرد، سایپا؛ برکناری مکرر گرانی مکرر، شایعه سازی علیه روحانی و انتقادهای حناچی از واگذاریهای سربار، از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
کد خبر: ۸۷۱۵۷۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۰۱
کد خبر: ۸۷۱۴۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
کد خبر: ۸۶۰۹۹۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۵
مرور روزنامههای دوشنبه دوازدهم آذرماه؛
پولشویی ۱۵۰ میلیون دلاری، راه دشوار رسانههای غیردولتی، ارز ۵۷۰۰ تومانی در بودجه ۹۸، عارف علیه فریدون، شکست بزرگ در جنگ مجازی، جایگاه ما در جنگ تجارت، رفتار دوگانه با شهرداری، دفاع آفتاب یزد از استیضاح ظریف، تدوین طرح ممنوعیت انتصاب اقوام، تب داغ کلیه فروشی در فضای مجازی، کلید خوردن فاز جدید اصلاح نظام بانکی، افشاگری تکان دهنده گاردین از بهره کشی جنسی در کمپ منافقین، مخالفت اصلاح طلبان و اصولگرایان مجلس با استیضاح ظریف و نگرانیها از توافق دو ابرقدرت اقتصادی برای ایران از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
کد خبر: ۸۵۶۷۹۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۱۲
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه تیترهایی همچون سقوط ۴۴۶۰ واحدی شاخص بورس، کاهش ۱۴۰۰ دلاری ارزش بیت کوین، پیش بینی از درخشش بهای طلا در هفته جاری، کاهش ۲۰۰ هزار تومانی سکه تمام در بازار تهران، واریز ۸۶۰ میلیارد تومان سود سهام عدالت، احتمال ۲ نرخی شدن بنزین پس از سهمیهبندی، چین به ۷ هزار و ۴۰۰ فروند هواپیما نیاز دارد، افزایش خودسرانه قیمت نان توسط برخی نانوایان و خروج ارز برای واردات ۴۵ تن قرقره و دوک به کشور را در بر دارد.
کد خبر: ۸۵۴۵۵۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۰۴
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه تیترهایی همچون قرمزپوشی بورس تهران در پایان آبان، سقوط سهام نیسان و رنو به دنبال دستگیری مدیر عامل، قیمت نفت خام سنگین ایران حدود ۴ دلار کاهش یافت، ترامپ از سعودی تشکر کرد/ از نفت ۵۴ دلاری لذت ببرید، اوپک با کاهش تولید نفت موافقت میکند، نرخ خرید تضمینی سال ۹۸ گندم بالاخره اعلام شد، بنزین سهمیه بندی نمیشود، پیشبینی تدوین بودجه ۹۸ برپایه نفت ۶۰ تا ۶۵ دلاری و انتقاد از تصویب قیمت ۹۸۰۰ تومانی برای مرغ را در بر دارد.
کد خبر: ۸۵۳۸۵۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۰۱
کد خبر: ۸۴۴۰۸۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۷/۲۷
تجربه نشان داده است، هر بار که دولت قصد دارد، قیمت حامل های انرژی را افزایش دهد، قاچاق سوخت را به موضوع اول کشور تبدیل می کند و با دادن آمار و ارقام بالا در رسانه ها و همچنین مقایسه قیمت انواع سوخت ها در ایران با سایر کشورها، در نهایت قیمت سوخت را دو یا چند برابر افزایش می دهد.
کد خبر: ۸۴۳۳۴۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۷/۲۴
کد خبر: ۸۴۳۰۱۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۷/۲۳
مرور روزنامههای چهارشنبه هجدهم مهرماه؛
تداوم تزلزل مدیریتی در چهار وزارتخانه، استعفای کلانتر ایرانستیز، احیای طـرح احمدینژاد، پسلرزههای زلزله کرمانشاه، پیشفروش بلیت قطارهای اربعین از ۲۱ مهرماه، سرایت فشار به شورای نگهبان، خاموشی صدای ورزش و مردم، رقابت دولتیها در عذرخواهی سیاسی، بروکسل در سایه تهران، مثلث دیپلماسی و منافع ملی ایران، ۲۰ میلیون کارت اعتباری و تاکسیهای اینترنتی در خان شهرداری، از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده اند.
کد خبر: ۸۴۱۳۶۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۷/۱۸
در شرایطی که به تعداد خوردوهای در خیابان روز به روز افزوده میشود شاید باید بستر مناسب را برای مدیریت مصرف بنزین فراهم کرد. بستری که گزینه هایی مانند استفاده از کارت سوخت،سهمیه بندی و دو نرخی شدن بنزین در آن قابل بررسی است.
کد خبر: ۸۱۳۳۲۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۲
مروری بر روزنامههای سه شنبه سوم بهمن؛
سؤالهای متفاوت؛ قولهای روحانی، توصیه سیف به عدم سرمایه گذاری در بازار ارز، خوزستان گمشده در غبار سیاسی کاری، ریشه فساد و اخلاق گرایی، خانهتکانی در جریان اصلاحات، صادرات رایگان نخبه و قاچاق در پناه معافیت از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز قرار گرفته است.
کد خبر: ۷۶۷۱۱۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۱/۰۳
کد خبر: ۷۶۰۸۵۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۱۲
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه موضوعاتی همچون رشد شاخص کل بورس به نیمه کانال ۸۱ هزار واحد، گران شدن سکه در بازار آزاد تهران، افزایش بهای نفت با کاهش موجودی نفت آمریکا، رشد سه رقمی دلار در بازار آزاد، نگاه جهانی طلا به نرخ بهره فدرال رزرو آمریکا، تورم تیرماه ۷.۶ درصد شد، نظر زنگنه در مورد سهمیه بندی بنزین ، زمان اجرایی شدن " تومان" مشخص شد، زعفران 800 هزار تومان ارزان شد و ذبح بره ماده های شیری را در بر دارد.
کد خبر: ۷۱۶۰۴۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۵/۰۵