کلیات

موضوع ورشکستگی بانک‌های دولتی با انگیزه ترغیب مردم به خارج کردن سرمایه‌های خود از سیستم بانکی کشور و روان شدن پول‌های سرگردان به بازار کالا‌های سرمایه‌ای به منظور ایجاد بحران در این بازار‌ها چند روزی است که شنیده می‌شود. این شایعات و خبر‌ها تا جایی پیش رفته است که حتی در برخی رسانه‌ها به جلسات محرمانه در دفتر ریاست جمهوری با مسئولان بانک‌ها و اعلام ورشکستگی  اشاره شد.

زمینه های بروز شایعه

زمینه پیگیری چنین  شایعه ای از سوی برخی رسانه ها، بخشنامه اخیر بانک مرکزی به بانک‌ها درباره عدم پرداخت وجه نقد به مشتریان بانک‌ها تا سقف ۱۵۰ میلیون ریال است اقدامی که به گفته مسئولان اقتصادی کشور صرفا در جهت مبارزه با پولشویی و در راستای تعهداتی است که کشورمان باید برای مبارزه هماهنگ و جهانی با پدیده پولشویی پیش از این‌ها به انجام می‌رساند. این شایعات ابتدا از شبکه صدای آمریکا مطرح شد.

فلسفه ممنوعیت جابه جایی بیش از ۱۵میلیون تومان

ابلاغ ممنوعیت جابه جایی بیش از ۱۵ میلیون تومان وجه نقد در روز که به منظور مقابله با پولشویی به اجرا گذاشته شده است، به عنوان یک مستند مورد اشاره شایعه سازان قرار گرفت. در این راستا بسیاری از کارشناسان ومسوولان بانکی نسبت به این شایعات واکنش نشان داده به طوری که یک مقام آگاه در وزارت امور اقتصادی و دارایی ضمن تکذیب شایعه " ورشکستگی " برخی بانک‌های دولتی گفت: " وضعیت بانک‌های کشور عادی است و این گونه شایعات و خبرپراکنی‌ها صرفا برای ایجاد بحران اقتصادی در کشور دنبال می‌شود ".

این مقام آگاه با اشاره به تعهدات ایران در سازمان بین المللی " اف‌ای یو " (که سازمانی بین المللی برای مبارزه با پولشویی است) گفت: این سازمان بین المللی همواره به ما فشار وارد می‌کرد که قانون مبارزه با پولشویی را در بانک‌ها اجرا یی کنیم و حالا که ما این کار را انجام داده ایم، عده‌ای با تحریک و جو سازی سعی دارند این اقدام را در جهت منافع خاص خود تعبیر و تفسیر کنند ". وی افزود: " تا جایی که من اطلاع دارم در بسیاری از کشور‌های اروپایی حتی سقف پرداخت نقدی در بانک‌ها (از سال‌ها قبل) کمتر از میزانی است که ما در ایران تعیین کرده ایم و در بسیاری از بانک‌های اروپایی این سقف معادل حدود ۱۰۰ میلیون ریال است.

"این مقام آگاه افزود: " بانک‌های ما در وضعیت عادی قرار دارند و القای برخی شایعات درباره ورشکستگی و بحران بانک‌ها و... صرفا برای ابهام آلود کردن فضا و ایجاد بحران اقتصادی برای کشور است ". با این حال و با وجود تاکید مقامات اقتصادی کشور چیزی که مشخص است این است که عادی بودن وضعیت بانک‌ها به معنای نبود مشکلات در بانک‌ها نیست، اما امری که مشخص است این است که برخی رسانه ها‌ی مخالف " آن ور آب " تلاش دارند تا با تحریک بینندگان و مخاطبان خود در شرایط آخر سال و با وجود افزایش تقاضای خرید مردم، با القای بحران ورشکستگی قریب الوقوع بانک‌های دولتی عده‌ای از مردم را نگران کرده و به مقابل بانک‌های کشور بکشانند تا بتوانند برای اثبات صحت ادعا‌های خود درباره ورشکستگی بانک‌ها همین صف‌های بانکی را دلیل ورشکستگی اعلام کنند، بدون توجه به این نکته بدیهی و طبیعی است که اگر هر بانکی در دنیا در یک زمان مشخص با پدیده هجوم سپرده گذاران برای برداشت سپرده هایشان مواجه شود طبیعتا نمی‌تواند از پس پاسخگویی فوری به همه مشتری‌ها بر آید و القا و ترویج شایعه ورشکستگی بانک‌های دولتی دقیقا در قالب همین سناریو اجرا و پیاده می‌شود.

این در حالی است که مدیر امور مالی بانک ملی هم تاکید کرد: بر اساس صورت‌های مالی سال ۸۷، بانک ملی با حدود ۵۴۰ هزار میلیارد ریال دارایی، از نظر میزان دارایی‌ها اولین بانک ایران و جهان اسلام است. حجت اله قاسمی با تکذیب شایعات اخیر در خصوص ورشکستگی این بانک افزود: میزان دارایی‌های بانک ملی در پایان شش ماهه اول سال جاری به ۵۹۰ هزار میلیارد ریال رسیده است. به گفته وی حجم دارایی‌های بانک، رشد باثبات میزان دارایی‌ها با توجه به افزایش ۳۶ درصدی سپرده‌های بلندمدت طی نه ماهه اول امسال و با ثبات‌تر شدن منابع سپرده‌ای بیانگر ثبات روزافزون ساختار مالی بانک ملی و افزایش اعتماد مردم به این بانک است.

مدیر امور مالی بانک ملی با عنوان اینکه مجموع سپرده‌های این بانک در پایان آذر ماه سال ۱۳۸۸، نسبت به روز مشابه سال قبل، بیش از ۳۹ درصد رشد داشته است، گفت: رشد سپرده‌های باثبات بلندمدت در طی دوره مذکور بالغ بر ۷۳ درصد بوده است. وی افزود: بانک ملی در راستای اصلاح ساختار مالی و استحکام بیشتر بافت مالی ضمن ایفای نقش تعیین کننده خود در سازندگی میهن اسلامی و اعطای تسهیلات مالی مورد نیاز مشتریان، مجموع مصارف خود را طی دوره مذکور در حدود ۵.۱۵ درصد افزایش داده است. یک کارشناس بانکی هم با تاکید اینکه شایعات مطرح شده در مورد ورشکستگی بانک بی اساس است، گفت: احتمالا یک عده نگران تصمیم اخیر بانک مرکزی در رابطه مبارزه با پولشویی و ممنوعیت جابه جایی بیش از ۱۵ میلیون تومان پول نقد شده اند و به همین دلیل شایعات مذکور را مطرح کرده اند.

فرید ضیاالملکی در مورد شایعات به وجود آمده در کشور مبنی بر ورشکستگی بانک‌های دولتی، اظهار داشت: به هیچ وجه امکان ورشکستگی بانک‌های دولتی در ایران وجود ندارد. وی با بیان اینکه در هفته‌های اخیر هیچ اتفاق خاصی رخ نداده که موجب ورشکستگی بانک‌ها به خصوص بانک‌های دولتی شود، گفت: شایعات به وجود آمده احتمالا در رابطه با ممنوعیت پرداخت بیش از ۱۵ میلیون پول نقد از جانب بانک‌ها است.

وی افزود: ممنوعیت جابه جایی پول نقد در رابطه با مبارزه با پولشویی در کشور است و هیچ ارتباطی به ورشکسته شدن بانک‌ها ندارد. این کارشناس بانکی تصریح کرد: ممکن است در هر هزار نفر تنها یک نفر به ۱۵ میلیون تومان پول نقد احتیاج داشته باشد؛ چرا که مردم در صورت نیاز می‌توانند از چک رمزدار، با نام و یا از طریق خدمات الکترونیکی مبادلات خود را انجام دهند. به گفته ضیاالملکی، احتمالا یک عده نگران تصمیم اخیر بانک مرکزی در رابطه با ممنوعیت جابه جایی بیش از ۱۵ میلیون تومان پول نقد شده اند و به همین دلیل شایعات مذکور را مطرح کرده اند. یاد اور میشود قانون پولشویی در تمام دنیا مرسوم است و مطابق آن باید در رابطه با انتقال پول زیاد حساسیت وجود داشته باشد لذا همواره دارایی‌های بانک‌ها از بدهی‌ها بیشتر است و شایعات در این رابطه بی اساس است.

ورشکستگی بانک آینده

اخبار ورشکستگی بانک آینده برای چندمین بار طی چند سال اخیر منتشر شد تا باز هم سپرده گذاران بانک آینده نسبت به دارایی هایشان نگران شوند. همین مساله باعث شد بسیاری ار سپرده گذاران با مراجعه به شعب از وضعیت بانک جویا شوند و برخی تصمیم به انتقال سپرده هایشان گرفته اند. این در حالی است که مقامات مسئول، اختلاس بانک آینده و ورشکستگی آن را تکذیب کرده اند.

این اخبار که از شبکه‌های اجتماعی منتشر شده اند اعلام کردند در بانک آینده، علی انصاری به عنوان سهام دار از این بانک اختلاس کرده و فراری شده و بانک آینده توان بازپرداخت مطالبات مردم را نخواهد داشت. این در حالی است که مسئولین بانک مرکزی هر دوی این اخبار را، یعنی هم خبر ورشکستگی بانک آینده و هم خبر اختلاس بانک آینده و فرار علی انصاری را تکذیب کردند.

به گفته یکی از مقامات بانک آینده، این اخبار با هدف به هم ریختن فضای جامعه و هجوم سپرده گذاران به بانک‌ها طراحی شده و هدف آن‌ها بر هم زدن آرامش اقتصادی است. هر بانکی با مراجعه و هجوم همه سپرده گذاران با مشکل مواجه خواهد شد و آن‌ها دنبال همین موضوع هستند.

خبر ورشکستگی بانک آینده کاملا دروغ است چراکه حساب‌های مالی این بانک به وضوح نشان می‌دهد “آینده” نه تنها ورشکسته نیست بلکه جزو معدود بانک‌هایی است که سود نسبتا قابل توجهی نصیب سهامداران خود کرده است. همچنین بانک آینده از جمله بانک‌هایی است که در راس لیست بانک‌های مجاز بانک مرکزی است. بانک مرکزی مجوز بانک آینده را صادر کرده و این بانک جزو صندوق ضمانت سپرده‌گذاران است. این صندوق سپرده سپرده‌گذاران را تضمین کرده است.

دامن زدن به شایعه توسط برخی چهره ها

به رغم اینکه مسئولان پولی و بانکی کشور وجود هر گونه بحران مالی در بانک های دارای مجوز رسمی از بانک مرکزی را بعید و شایعه می دانند، برخی چهره ها مثل عباس عبدی به این شایعه دامن زده اند. عباس عبدی اخیراً در همین رابطه به رسانه ها گفت: همین الان هیچ تضمینی وجود ندارد که بانک‌های رسمی موجود ورشکسته نشوند اما مردم به جای اینکه درباره وضعیت بانک‌ها تحقیق کنند، سپرده‌های خود را به بانکی می‌برند که سود بیشتری می‌دهد و به مسایل دیگر توجه نمی‌کنند. این فعال سیاسی اصلاح طلب افزود: اینکه بانک‌ها دارای مجوز فعالیت از بانک مرکزی هستند، بدین معنی نیست که همگی عملکرد یکسان دارند و بقای همه آنها از سوی بانک مرکزی تضمین شده است. 

• در مورد قیمت طلا بیشتر بخوانید
• در مورد بازار آزاد ارز بیشتر بخوانید 
• در مورد نرخ ارز بیشتر بخوانید
• در مورد تورم بیشتر بخوانید
• در مورد سامانه سهام عدالت چه می دانید؟
• علت قطع یارانه چیست؟
• وظایف بانک مرکزی چیست؟