در مورد روزه در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

 

کلیات

روزه خودداری از خوردن و آشامیدن و برخی کارهای خاص دیگر از اذان صبح تا اذان مغرب به انگیزه پیروی از فرمان خدا است. روزه جزو فروع دین، برترینِ عبادات و از ارکان پنج‌گانه اسلام بوده و در ادیان پیش از اسلام نیز به روش‌هایی وجود داشته است.

در منابع دینی برای روزه آثار اخلاقی و معنوی متعددی بیان شده است؛ از جمله:‌ کسب تقوا، سپر آتش دوزخ، کفاره گناهان، زکات بدن، عامل دوری از شیطان. همچنین گفته می‌شود روزه‌داری آثار جسمی و روانی همچون کاهش اضطراب و افسردگی، افزایش عزت نفس و پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی دارد.

روزه از نظر فقهی بر چهار قسم واجب، مستحب، مکروه و حرام بوده و روزۀ ماه رمضان از روزه‌های واجب به شمار می‌رود. خوردن و آشامیدن، آمیزش جنسی،‌ دروغ بستن بر خدا، پیامبر(ص) و امامان(ع)، رساندن غبار غلیظ به حلق، باقی ماندن بر جنابت، حیض و نفاس، خودارضایی،‌ فرو بردن تمام سر در آب و استفراغ کردن، مبطلات روزه هستند. کسی که روزه بر او واجب است، اگر آگاهانه یکی از مبطلات آن را انجام دهد، قضای روزه و کفاره بر عهده او است.

مفهوم‌شناسی

روزه واژه‌ای فارسی معادل واژگان «صوم» و «صیام» است.  صوم در اصطلاح فقهی عبارت است از خودداری از چیزهایی که روزه را باطل می‌کند، با داشتن قصد قربت. علامه حلی آن را به خودداری از چیزهای خاص از طلوع فجر صادق تا غروب تعریف کرده است. برخی فقها نیز صوم را به آماده ساختن نفس برای اجتناب از مبطلات روزه تعریف کرده‌اند.

واژه صوم در لغت به‌معنای ترک چیزی یا خودداری کردن از چیزی آمده است.

پیشینه روزه‌داری

بنابر آیه ۱۸۳ سوره بقره، روزه در ادیان پیش از اسلام وجود داشته است. در تورات و انجیل گزارش‌هایی از روزه گرفتن امت‌های پیشین ذکر شده است. به تصریح تورات، حضرت موسی(ع) پیش از دریافت الواح، چهل شبانه‌روز روزه گرفت و از خوردن و آشامیدن خودداری نمود. در قرآن از روزه گرفتن زکریا(ع) و مریم(س) و در روایات نیز از روزه در ادیان پیش از اسلام سخن به میان آمده است. همچنین گفته شده روزه در دیگر اقوام پیش از اسلام همچون مصریان، یونانیان، رومیان و هندیان قدیم نیز وجود داشته است.

بر اساس منابع اسلامی، دستور روزۀ ماه رمضان در دوم شعبان یا ۲۸ شعبان سال دوم هجری قمری، ۱۳ روز پس از تغییر قبله وضع شد. این دستور و برخی احکام مربوط به آن در قرآن آمده است. در ابتدای تشریع این حکم، روزه‌داران پس از افطار تنها تا پیش از خوابیدن مجاز به غذا خوردن بودند و رابطه جنسی در تمام ماه رمضان حرام بود، اما این دو حکم پس از مدتی نسخ شد.

جایگاه و آثار روزه‌داری

روزه، از بافضیلت‌ترین عبادات و از ستون‌های پنج‌گانه اسلام و گونه‌ای از جهاد شمرده شده و ترک آن عامل خروج از ایمان دانسته شده است. روزه آثار فراوانی دارد؛ برخی از آنها عبارتند از:

  1. کسب تقوا
  2. کفاره برخی گناهان
  3. عامل مساوات بین غنی و فقیر
  4. وسیله امتحان و تثبیت اخلاص
  5. زکات بدن
  6. یادآوری گرسنگی و تشنگی قیامت
  7. رهایی از درد گرسنگی و تشنگی قیامت
  8. سپری در برابر آتش آخرت
  9. عامل شادی در قیامت
  10. یاری‌دهنده در مشکلات دنیا و آخرت
  11. عامل استجابت دعا به‌ویژه هنگام افطار.
  12. عامل تندرستی بدن
  13. عامل تقویت حافظه
  14. سپری از آفات دنیا
  15. آرامبخش دل‌ها
  16. عامل دوری شیطان
  17. دربرگیرنده پاداش ویژه الهی
  18. عامل اشتیاق بهشت به روزه‌دار

به‌گفته عبدالله جوادی آملی، مفسر قرآن و فیلسوف، در تفسیر تسنیم، روزه روحیه نظم، قناعت و صبر در برابر گناهان و مشکلات زندگی را نیز در فرد و جامعه تقویت می‌کند. بنابر آمارهای منتشر شده در رسانه‌ها، آمار تخلفات اجتماعی در ایران، در ماه رمضان کاهش پیدا می‌کند. همچنین بر اساس بررسی‌های پزشکی، روزه در تندرستی و سلامتی جسم و روان مفید است. تأثیر مثبت در سیستم ایمنی، کاهش اضطراب و افسردگی، سلامت روان، افزایش عزت نفس و پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی، از جمله آثار روزه در سلامت جسم و روان دانسته شده است.

 

در مورد روزه در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

مطالعات روی موش‌ها نشان می‌دهد که رژیم فستینگ می‌تواند سیستم ایمنی را تضعیف کند و بدن را کمتر قادر به مبارزه با عفونت کند که به طور بالقوه منجر به پیامدهای بدتر سلامتی در افراد بیمار می‌شود.
کد خبر: ۱۱۷۹۰۹۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۱۹

رژیم فستینگ برای چه کسانی مناسب نیست؟ روزه ‌داری از زمان بدو پیدایش بشر با ما همراه بوده. انسان شکارچی که به سوپرمارکت، یخچال یا غذای دائمی دسترسی نداشته، با تعیین بهترین زمان غذا خوردن، بقای خود را تضمین کرده است. در واقع منظم غذا خوردن، یک فرآیند بسیار طبیعی‌تر نسبت به خوردن چندین وعده نامنظم در طول یک روز است. در ادیان مختلف نیز روزه ‌داری به عنوان یکی از شکرانه‌های نعمت‌های خداوند معرفی شده و مردم کشورهای مختلف جهان با ادیان متفاوت مثل مسلمان، مسیحی، یهودی و حتی بودایی‌ها نیز برای بازسازی بدن خود و آرامش روحی به روزه داری متناوب می‌پردازند. سنگ بنای اصلی رژیم فستیگ، زمان دادن به بدن برای انجام متابولیسم بدن است. در زمان استراحت دادن به بدن و نخوردن غذا، دستگاه گوارش عملیات هضم را با آرامش بیشتری انجام می‌دهند و این موضوع باعث جذب بیشترین میزان مواد ارزشمند موجود در غذا می‌شود. پس ازجذب کامل غذا، ارگان‌های بدن انسان به مصرف قندهای مضر و در مرحله بعد چربی سوزی می‌پردازند. شاید شگفت زده شوید وقتی بدانید فرصت دادن به بدن برای تنفس، موجب سم‌زدایی و دفع مواد شیمیایی و نگهدارنده مواد غذایی نیز می‌گردد. آلاینده‌های آب، فلزات سنگین و مواد تثبیت کننده و نگهدارنده در انواع غذاها به ویژه کنسروها به سادگی دفع نمی‌شوند و کبد را با دشواری‌های زیادی مواجه می‌کنند.
کد خبر: ۱۲۵۵۴۶۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۰۴

عید غدیر به‌عنوان عیدالله الاکبر از ویژگی‌هایی برخوردار است که سفارش شده اعمال این روز را به جا آورده و دل مؤمنان را شاد کنیم. از طرف دیگر، علاوه بر «مهمونی ۱۰ کیلومتری»، جشن‌هایی در مساجد و حسینیه‌ها برگزار می‌شود.
کد خبر: ۱۲۴۴۳۹۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۴

دهه اول آن ماه ذی الحجه «ایام معلومات» است که در قرآن مجید ذکر شده و در نهایت برتری و مبارکی و رحمت است.
کد خبر: ۱۲۴۱۴۶۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۱۸

تصاویری از حال و هوای ماه مبارک رمضان در جهان اسلام را مشاهده می‌کنید.
کد خبر: ۱۲۳۰۳۰۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۶

کسی که عمدا و بدون عذر شرعی یکی از کارهای باطل‌کننده روزه ماه رمضان را انجام دهد، علاوه بر قضا کردن روزه خود، کفاره هم باید بدهد.
کد خبر: ۱۲۲۹۰۵۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۰۸

یکی از اشتباهات رایج افراد در ماه رمضان، حذف وعده سحری است. حذف این وعده نه تنها موجب لاغری نمی‌شود، بلکه منجر به اضافه وزن و چاقی می‌شود.
کد خبر: ۱۲۲۸۷۴۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۰۶

نبض خبر
یک بلاگر افغانستانی، در هلند سراغ شماری از عابران مسلمان می‌روند که شماری از آنها زنان بی‌حجاب هستند و از قضا همگی روزه هستند! آنها در مواجهه به پیشنهاد دریافت 5000 یورو برای روزه خواری واکنشی غیرمنتظره نشان می‌دهند. این بخش را می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۲۲۸۳۷۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۰۴

در ماه مبارک رمضان، توصیه می‌شود که همانند سایر ماه‌ها، از پنج گروه غذایی اصلی برای حفظ سلامت بدن استفاده شود. رعایت اصول تغذیه صحیح در این ایام نیز همانند دوره‌های دیگر، به معنی تنوع و تعادل در برنامه غذایی است.
کد خبر: ۱۲۲۸۲۱۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۰۳

بازیکن مسلمان تیم ملی فوتبال زیر ۱۹ ساله فرانسه به خاطر اصرار به روزه گرفتن از اردوی تیم خط خورد.
کد خبر: ۱۲۲۸۰۸۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۰۲

دنبال کردن یک برنامه غذایی صحیح در ایام ماه مبارک رمضان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و با اصلاح عادات تغدیه‌ای می‌توان از مزایای سلامتی روزه گرفتن و همچنین از برکات معنوی این ماه بهره‌مند شد.
کد خبر: ۱۲۲۷۸۴۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۲۹

گزیده‌ خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزید‌ه‌ای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می‌کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیتر‌ها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبر‌های «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۱۲۲۷۷۹۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۲۹

معاون توسعه سلامت دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت: همانطور که ماه مبارک رمضان فرصتی برای تزکیه نفس و پاکسازی روح است از نظر جسمی نیز باید به درستی و به دور از افراط و تفریط اتفاق بیفتد.
کد خبر: ۱۲۲۷۴۷۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۲۷

شاید به‌دلیل بوی تند و تیز رنگ مو و وارد شدن غبار شیمیایی اکسیدان به حلق با خودتان فکر کنید روزه ‌تان باطل می‌شود.
کد خبر: ۱۲۲۷۰۴۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۲۴

بررسی ها و مطالعات پزشکی نشان داده است که روزه داری برای تمامی بیماران ضرر ندارد و هستند برخی از بیماران که روزه گرفتن برای سلامت آنها مفید است.
کد خبر: ۱۲۲۶۲۷۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۲۰

حضرت آیت الله العظمی مکارم به پرسشی درباره خوردن و آشامیدن برای مسافر در ماه رمضان پاسخ گفته است.
کد خبر: ۱۲۲۵۴۸۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۱۵

کد خبر: ۱۲۱۸۴۱۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۸

نبض خبر؛
داریوش مهرجویی به دیدن اصغر شاهوردی صدابردار سینمای ایران رفت و از او عیادت کرد. شاهوردی در سال‌های اخیر گرفتار ویلچر شده و از کار افتاده شده است. مهرجویی در جریان این بازدید یک خاطره ناگفته را بازگو کرد که او و شاهوردی و برخی دیگر از عوامل ساخت فیلم سینمایی «پری» در سال 1373 حین ساخت این فیلم روزه بودند. این ملاقات و خاطره گویی را در تابناک می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۹۳۰۸۹۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۳

بسته خبری آموزشی مدرسه آنلاین؛
در بسته زیر اخبار و محتوا‌های آموزشی پیرامون «اگر در ده ثانیه بتوانی با اضافه کردن چوب کبریت معادله را حل کنی یعنی ریاضیت ۲۰ است»، «طرز تهیه حلوای کاسه‌ی شیرازی خوش عطر و خوش طعم»، «برشی از تاریخ؛ من زندگی تو را می‌خواهم، ولی تو مرگ مرا طلب می‌کنی»، «زیباترین اشعار علوی؛ در کوفه روزه را سحر افطار می‌کنند»،   «مثل؛ آب‌ها که از آسیاب افتاد «آزمون هوش؛ تند و سریع بین این همه عدد یکدست، عدد متفاوت را پیدا کن!»، «پاسخ‌های شرم آور چند نوجوان به سوالات جنسی شمقدری»، «فیلمی از لو رفتن تقلب عجیب و دستی دانش آموز در کلاس»، «درد پهلو در زنان نشانه چیست؟» را با کلیک بر تیتر آن بخوانید.
کد خبر: ۱۱۷۱۳۴۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۲۹

قبل هر چیز باید توجه داشته باشید که در فقه به استفراغ کردن اصطلاح قی کردن استفاده می شود. و در هر کجا از متن از لفظ قی استفاده شده است همان استفراغ کردن است.
کد خبر: ۱۱۷۰۶۸۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۲۱

تبلیغات در تابناک صفحه خبر
اینترنت پیشگامان