اختلاف شهرداري و دولت بر سر حمل و نقل عمومي تمام‌شدني نيست، اين را مي‌شود از خط و‌نشان كشيدن‌هاي مسوولان متروي تهران و شوراي عالي ترافيك بر سر وضعيت مترو كه اين روزها يك بار ديگر به اوج خود رسيده است، فهميد.
مسافران مترو هم اين روزها بيش از هر زمان ديگري سايه سنگين سياست‌زدگي را بر‌حمل‌و‌نقل عمومي احساس مي‌كنند. اختلاف‌نظرها بر سر پرداخت سهم دولت و شهرداري از حمل و نقل عمومي بويژه مترو حالا ديگر آن‌قدر رسانه‌اي شده است كه مسافران مترو چه بخواهند و چه نخواهند كاملا در جريان لحظه به لحظه آن قرار دارند و از همه بدتر اين كه پاي شهروندان نيز در اين اختلاف‌نظرها به ميان كشيده شده است.
مسوولان متروي تهران دولتي‌ها را تهديد مي‌كنند كه تا دولت سهم خود را از حمل و نقل عمومي نپردازد، مسافران مترو درون واگن‌ها مانند كنسرو به هم فشرده خواهند شد، قطارها در ايستگاه‌ها تاخير و توقف‌هاي طولاني خواهند داشت و قطارهاي جديد مترو از گمرك ترخيص نخواهد شد.مسوولان شوراي‌عالي ترافيك وزارت كشور نيز به نمايندگي از دولت با تاكيد بر اين كه دولت سهم متروي تهران از حمل و نقل عمومي را پرداخت كرده است، اين درخواست مسوولان شهرداري را توقعي غيرمنطقي و حتي زياده‌خواهي مي‌دانند و حاضر نيستند كاري بيش از آنچه كرده‌اند، انجام دهند.در چنين شرايطي آتش اين اختلاف‌نظرها دامان شهروندان متروسوار را گرفته به طوري كه اين روزها افزايش تاخيرها و توقف‌هاي طولاني قطارها در ايستگاه‌هاي مترو به اوج خود رسيده است.
داستان بليت 975 توماني
قضيه بليت‌هاي 975 توماني مترو براي سال آينده اين روزها به كلاف سردرگمي تبديل شده است.
داستان از آنجا آغاز شد كه مسوولان مترو عنوان كردند در صورتي كه دولت سهم خود از يارانه بليت مترو را نپردازد، سال آينده قيمت واقعي بليت مترو را از مسافران دريافت خواهند كرد.
اين اظهارنظر زماني جدي‌تر شد كه برخي اعضاي شوراي شهر تهران نيز با تاييد اين موضوع تاكيد كردند اگر دولت حمايت لازم در زمينه پرداخت يارانه بليت را از متروي تهران نداشته باشد مسوولان مترو نيز چاره‌اي نخواهند داشت جز اين كه اين كسري را به‌طور مستقيم از جيب مسافران مترو جبران كنند!
حمزه‌شكيب، رئيس كميسيون توسعه و عمران شوراي شهر تهران در اظهارنظري صريح با اشاره به موضوع هدفمندي يارانه‌ها و تاثير آن بر هزينه‌هاي حمل و نقل عمومي گفت: اگر قرار است قيمت‌ها به شكل واقعي خود برسد، دولت بايد مابه‌التفاوت افزايش قيمت را بپردازد، اگر اين امر رخ ندهد ناگزيريم آن را از مردم يا شهرداري بگيريم كه دريافت از شهرداري، دريافت وجه به صورت غيرمستقيم از مردم است.
اندكي بعد در جلسه روز 24 بهمن كه به بررسي لايحه تعيين قيمت بليت خطوط مترو در سال 90 اختصاص داشت اعضاي شوراي شهر تصميم گرفتند قيمت بليت مترو از آغاز ارديبهشت سال 1390 معادل قيمت تمام شده محاسبه شود و بر اين اساس نرخ بليت‌هاي تك‌سفره 975 تومان، دوسفره 1725 تومان، بليت‌هاي اعتباري مدت‌دار 180 روزه 81 هزار تومان و يكساله 123 هزار تومان تعيين شد.براساس اين مصوبه قيمت تمام شده براي بليت مترو بدون لحاظ استهلاك براي سال آينده، 5544 ريال برآورد شده بود.در ادامه اين مصوبه به اجراي قانون هدفمندسازي يارانه‌ها و لزوم پرداخت يارانه از سوي دولت به شهرداري اشاره و تاكيد شد اعتبار مصوب بودجه شركت بهره‌برداري راه‌آهن شهري تهران و حومه در سال 1390 به ميزان 2 هزار و 430 ميليارد ريال است كه سهم هر يك (دولت و شهرداري) معادل يك سوم از قيمت تمام‌شده بليت مترو به مبلغ 810 ميليارد ريال مي‌شود.اين موضوع آغاز دوباره نگراني 2 ميليون مسافري بود كه روزانه از خطوط مختلف متروي تهران براي انجام سفرهاي درون‌شهري استفاده مي‌كنند.
پافشاري شهرداري
اما اين پايان ماجرا نيست زيرا در حالي كه مسوولان استانداري و شوراي عالي ترافيك و وزير كشور افزايش تصاعدي قيمت بليت مترو را غيرمنطقي دانسته و تاكيد مي‌كنند كه دولت در مقابل اين افزايش قيمت خواهد ايستاد، در مقابل مسوولان شهري تهران همچنان بر موضع خود مبني بر دريافت كسر بودجه خود به‌طور مستقيم از جيب شهروندان مترو سوار پافشاري مي‌كنند.
شهردار تهران روز گذشته در حاشيه مراسم افتتاح پروژه‌هاي شهري منطقه 17 و در جمع خبرنگاران بار ديگر تاكيد كرد: شهرداري مانند گذشته سهم خود را پرداخت مي‌كند و چنانچه دولت سهم خود را پرداخت نكند، مردم بايد اين هزينه‌ها را تقبل كنند چرا كه شهرداري در توانش نيست سهم دولت را هم بپردازد و درنتيجه چاره‌اي جز افزايش قيمت نداريم.
شهردار تهران در حالي بر اين موضوع پافشاري مي‌كند كه در برابر غيرقانوني خواندن اين اقدام از نظر مسوولان دولت، اظهارنظري نكرده است.
احتمال افزايش 28 درصدي
از سوي ديگر رئيس كميسيون توسعه و عمران شوراي شهر تهران نيز روز گذشته در اظهارنظري با تاكيد بر اين كه دولت بايد تعهدات خود در مورد بليت مترو را به صورت ماهانه پرداخت كند تصريح كرد: دولت تاكنون 16 ميليارد تومان از تعهد 60 ميليارد توماني يارانه بليت مترو را پرداخت كرده است و ما تلاش مي‌كنيم، بقيه اين پول نيز پرداخت شود.حمزه شكيب در گفت‌وگو با ايسنا با اشاره به اين كه قيمت بليت مترو در سال آينده 28 درصد افزايش يافته است، عنوان كرد: اين افزايش شامل افزايش مربوط به اجراي قانون هدفمندسازي يارانه‌ها و نيز تورم سال 90 مي‌شود و اين رقم به هيچ وجه خارج از انتظار نيست.وي تاكيد كرد: در واقع به جاي اين كه دولت در سال آينده پول مترو را پرداخت نكند و شهرداري مجبور به تراكم فروشي شود، از همين حالا شرايطي را براي تامين هزينه‌هاي مترو پيش‌بيني كرده‌ايم.
هر چند رئيس كميسيون عمران شوراي شهر تهران به‌طور مستقيم دولت را متهم به كوتاهي در پرداخت يارانه بليت مترو نمي‌كند، اما با يك حساب سرانگشتي مي‌توان دريافت كه پرداخت 16 ميليارد از كل 60 ميليارد تومان تعهد دولت رقم چندان قابل ملاحظه‌اي نيست و مسوولان دولت بايد در روند پرداخت اين بودجه، سرعت عمل بيشتري به خرج مي‌دادند.
قطارهاي متوقفي در گمرك
موضوع قطارهاي متوقفي متروي تهران در گمرك بندرعباس نيز ديگر موضوع اختلاف مسوولان دولت و شهرداري است. همان قطارهايي كه مي‌گويند ماه‌هاست به دليل عدم تخصيص اعتبار از سوي دولت به متروي تهران در گمرك خاك مي‌خورند.
مسوولان متروي تهران معتقدند يكي از دلايل تاخيرها و توقف‌هاي طولاني قطارها در ايستگاه‌هاي مترو كمبود واگن است. البته آنها تاكيد مي‌كنند تمام اقدامات لازم براي خريد قطارهاي جديد مترو و تزريق آنها به خطوط انجام شده است و حتي قطارهاي جديد تا گمرك نيز رسيده‌اند، اما بودجه‌اي براي ترخيص آنها وجود ندارد.اين موضوعي بود كه محمدباقر قاليباف شهردار تهران روز گذشته با پيش كشيدن آن گفت: دولت بايد اعتبارات را پرداخت مي‌كرد كه متاسفانه تاكنون تاخير داشته و درست نيست اين واگن‌ها شب عيد در گمرك بمانند.
در مقابل اين اظهارنظر دبير شوراي عالي ترافيك معتقد است مشكل ترخيص قطارهاي مترو كمبود بودجه نيست بلكه عدم هماهنگي و مديريت صحيح مترو است.شفيعي با تاكيد بر اين كه هماهنگي بين خريد تجهيزات و توسعه شبكه مترو وجود ندارد مي‌گويد: مسوولان مترو از يكسو تونل مي‌سازند و افتخار مي‌كنند مترو را توسعه داده‌اند و از سوي ديگر واگن‌هاي مورد نياز را تامين نمي‌كنند و همين بيانگر عدم هماهنگي اجرايي است.شفيعي اين را هم مي‌گويد كه دولت آماده است مديريت مترو را در دست بگيرد و هزينه‌هاي آن را خود پرداخت كند.پيشنهاد واگذاري مديريت مترو از شهرداري به دولت پيشنهادي است كه اوايل امسال نيز رئيس‌جمهور آن را مطرح كرده بود.
شهروندان را قرباني نكنيد
انگار قرار نيست داستان تكراري اختلاف‌نظر دولت و شهرداري بر سر موضوعات حمل و نقل عمومي به اين زودي‌ها تمام شود و معلوم نيست شبكه حمل و نقل عمومي شهرمان كه اين روزها بيش از هر زمان ديگري درگير سياست‌زدگي است چه زماني از اين معضل رهايي خواهد يافت اما در اين ميان، شهروندان تهراني باز هم نگرانند كه مبادا تنها قرباني اين كشمكش‌ها آنها باشند و مجبور شوند به راستي تاوان اختلاف مسوولان شهري و دولت بر سر بودجه‌هاي مترو را از جيب بپردازند.
2 ميليون مسافري كه روزانه خطوط مترو را براي سفرهاي شهري خود انتخاب مي‌كنند اميدوارند حاصل اين اختلاف‌نظرها و كشمكش‌ها ميان مسوولان شهري و دولت هر چه هست در نهايت تصميمي به ضرر شهرونداني كه حمل و نقل عمومي گزينه اصلي و شايد تنها گزينه انتخابي آنها براي سفرهاي شهري است، نباشد.
