معاون دفتر توانمندسازي خانواده، زنان و كودكان سازمان بهزيستي با اشاره به اين كه لايحه حمايت از كودكان و نوجوانان بي‌سرپرست همچنان در شوراي نگهبان است، گفت: شوراي نگهبان برخي ايرادات كلي را به لايحه وارد مي‌داند كه تصويب جزئيات آن منوط به رفع ابهامات كلي است.
حميدرضا الوند در گفت‌وگو با ايسنا، با تشريح جزئيات شرايط سرپرستي موقت و دائم كودكان تحت پوشش سازمان بهزيستي كشور، اظهار كرد: در سازمان بهزيستي دو نوع سرپرستي تعريف شده است، نخست سرپرست دائم كه در مفهوم اجتماعي از آن به عنوان «فرزند خواندگي» ياد مي‌شود و ديگري سرپرست موقت كه به آن «خانواده امين» اطلاق مي‌شود.
وي در باره شرايط واگذاري كودكان به سازمان بهزيستي، عنوان كرد: برابر قانون فعلي حمايت از كودكان بي‌سرپرست مصوب سال 1353، كودكان واگذار شده به بهزيستي كه علي‌رغم تلاش‌هاي اين سازمان پدر، مادر يا جد پدري آنها طي سه سال، براي ديدار با كودك خود هيچ مراجعه‌اي نداشته باشند، از شرط عمومي واگذاري سرپرست برخوردارند.
اولويت واگذاري دائم كودكان در صورت احراز شرايط، با سرپرستان موقت است
الوند با بيان اينكه با واگذاري كودك به سرپرست موقت، براي مدت زمان معيني بر اساس راي صادره از مراجع قضايي با حفظ هويت خانوادگي به يك خانواده امين سپرده مي‌شود، افزود: هر زمان كه كودك، طي مدت سرپرستي موقت درون خانواده امين، شرايط فرزند خواندگي دائم را پيدا كند، اولويت اصلي واگذاري با خانواده امين است.
وي درباره شرايط كودكاني كه امكان واگذاري به سرپرست موقت را دارند، تصريح كرد: كودكي كه داراي پدر، مادر يا جد پدري يا همه آنهاست، اما اوليا و سرپرستان قانوني او بر اساس مواد تصريح شده در قوانين فعلي كشور، با بروز عواملي همچون زنداني شدن، اعتياد و يا بيماري شرايط نگهداري فرزند خود را براي مدت مشخصي از دست داده‌اند، مي‌تواند به سرپرست موقت واگذار شود.
معاون دفتر توانمندسازي خانواده، زنان و كودكان با تاكيد بر اين كه بهترين نهادي كه مي‌تواند در شكل دهي شخصيت اجتماعي افراد نقش ايفا مي‌كند، خانواده است، تصريح كرد: بر اين اساس، سياست بهزيستي اين است كه خانواده‌هاي جايگزين را غربالگري و تاييد صلاحيت كند.
زوج و زوجه بايد هر دو متقاضي سرپرستي دائم باشند
وي درباره شرايط خانواده‌اي كه مي‌تواند سرپرستي دائم كودكان تحت پوشش بهزيستي را بر عهده بگيرد، گفت: نخستين شرط اين است كه خانواده شامل زوج و زوجه هر دو متقاضي باشند و ديگر شرايطي همچون گذشتن حداقل پنج سال از ازدواج آنها و بچه دار نشدن آنها طي اين مدت، تاييد پزشك مبني بر بچه دار نشدن زوجين، داشتن حداقل 30 سال سن براي يكي از آنها، احراز صلاحيت‌هاي اخلاقي و سلامت جسمي و رواني، توانايي عملي نگهداري كودك، ايراني و مقيم ايران بودن زوجين و نيز، برخورداري از تمكن مالي لازم براي نگهداري كودك، به اين منظور پيش‌بيني شده است.
الوند درباره شرايط متقاضيان سرپرستي موقت، يادآور شد: همه شرايط بالا به استثناي شرط سني و فرزنددار نشدن، در مورد متقاضيان سرپرستي موقت صدق مي‌كند.
به گفته وي، زوجين متقاضي سرپرستي موقت مي‌توانند سرپرستي يك تا حداكثر سه كودك را با تاييد كارشناسان سازمان بهزيستي كشور بر عهده بگيرند.
معاون دفتر توانمندسازي خانواده، زنان و كودكان اظهار كرد: اقوام و بستگان كودك به شرط آنكه شرايط ذكر شده براي فرزندخواندگي را احراز كرده باشند، در اولويت سرپرستي او هستند.
بيشتر متقاضيان خواهان كودكان زير سه سال هستند
وي سقف سني براي كودكاني كه به فرزند خواندگي واگذار مي‌شوند را 12 سال عنوان كرد و افزود: هر چند در قانون سقف سني براي واگذاري كودكان به سرپرست موقت ذكر نشده است، اما بهزيستي به استناد همين قانون معمولا كودكان تا سقف 12 سال را به خانواده‌هاي امين مي‌سپارد.
الوند با تاكيد بر اين كه بيشتر متقاضيان سرپرستي، خواهان كودكان زير سه سال هستند، تاكيد كرد: بيش از 90 درصد آنها متقاضي كودكان زير يك سال هستند.
الوند همچين يادآور شد: تعداد متقاضيان دختر و پسر نيز تقريبا با هم برابر است.
معاون دفتر توانمندسازي خانواده، زنان و كودكان در ادامه گفت‌وگوي خود با ايسنا، با اشاره به اينكه كارشناسان كميته شبه خانواده بهزيستي در مراكز استان‌ها، نسبت به بررسي صلاحيت خانواده‌هاي متقاضي اقدام مي‌كنند، خاطرنشان كرد: اين كميته‌ها مصلحت كودكان و نوجوانان براي واگذاري را از ابعاد مختلف بررسي مي‌كنند و به عنوان مثال، سرپرستي يك دختر 15 ساله، در صورتي كه خانواده اقوام و بستگان متقاضي سرپرستي وي، داراي پسر بزرگسال باشند، به آنها واگذار نمي‌شود.
حكم موقت شش ماهه براي متقاضيان سرپرستي دائم
وي درباره مدت زمان واگذاري كودكان به سرپرستان دائم و موقت، اضافه كرد: اين مدت زمان بر اساس نظر كميته شبه خانواده و با راي مرجع قضايي تعيين مي‌شود.
به گفته الوند، براي كساني كه خواهان سرپرستي دائم كودك هستند، ابتدا حكم سرپرستي شش ماهه صادر مي‌شود تا آنها طي اين مدت به عنوان خانواده امين از كودك نگهداري كنند.
وي خاطر نشان كرد: كارشناسان بهزيستي طي اين مدت بر خانواده نظارت مي‌كنند و در صورت تاييد آنها، حكم فرزند خواندگي براي كودك صادر شده و او هويت خانواده جديد خود را مي‌پذيرد.
به گفته معاون دفتر توانمندسازي خانواده، زنان و كودكان امكان واگذاري دائمي كودك به سرپرست موقت تنها در صورتي ميسر مي‌شود كه او شرايط فرزند خواندگي را به لحاظ قانوني احراز كنند.
