در شرایطی که تلاشهای بینالمللی به منظور حل بحران در سوریه و پایان دادن به خشونتها در این کشور با موفقیت همراه نبوده و ناظران، مجموعهای از عوامل داخلی و جهانی را در این امر کارساز میدانند، تحولات روزهای اخیر، این موضوع را که آیا دو طرف اصولاً به دنبال راهکار واقعی هستند یا خیر، زیر سؤال میبرد.
به گزارش «تابناک»، گروه «شورای ملی سوریه» که هماکنون مهمترین گروه اپوزیسیون این کشور به شمار میرود، درخواست کوفی عنان، نماینده ویژه سازمان ملل برای مشارکت ایران در حل بحران سوریه را رد کرده است.
شبکه خبری «بلومبرگ» با انتشار این خبر نوشت: شورای ملی سوریه امروز اعلام کرده است: «ایرانیها نمیتوانند بخشی از راهکار باشند؛ مگر اینکه موضع خود را به گونهای جدی تغییر دهند».
این اعلامیه در حالی از سوی گروه نامبرده منتشر میشود که کوفی عنان چند روز پیش در مصاحبه با نشریه فرانسوی «لوموند» برای چندمین بار بر لزوم دخالت دادن ایران در حل بحران سوریه تأکید و تصریح کرد، بدون حضور ایران، دستیابی به راهکاری در این زمینه میسر نخواهد بود.
پیشتر نیز عنان در موقعیتهای گوناگون، یکی از دلایل اصلی به نتیجه نرسیدن تلاشها درباره سوریه را مشارکت نداشتن همه کشورهای منطقه ـ که دارای نفوذ بر طرفهای درگیر هستند ـ عنوان کرده بود.
اما اکنون نه تنها شورای ملی سوریه با حضور ایران در روند حل بحران مخالفت کرده، بلکه چند روز پیش نیز در جریان نشست گروههای گوناگون اپوزیسیون سوری در قاهره، این گروهها اعلام کردند طرح صلح تصویب شده در ژنو را به این دلیل که مشتمل بر امکان مشارکت اسد و نزدیکانش در تشکیل دولت جدید سوریه است، نخواهند پذیرفت.
نکته قابل توجه در این میان، آن که این اظهارنظرها و مخالفتها، دقیقاً هم راستا با موضعگیری کشورهای غربی درباره سوریه ابراز میشود. در حقیقت، پیش از اعلام این دو مورد، مخالفت از سوی گروههای مخالف سوری، این آمریکا و هم پیمانانش بودند که از سویی با مشارکت ایران در حل بحران و از سوی دیگر با ادامه نقشآفرینی اسد در حل بحران سوریه مخالفت کردند.
پیش از این نیز، هنگامی که طرح شش مادهای کوفی عنان به عنوان دستور کار برقراری صلح در سوریه مورد توجه قرار گرفت، موافقت نکردن گروههای مخالف با برقراری آتش بس، موجب شد، این طرح عملاً شکست بخورد و زمینه تشدید درگیریها از سوی هر دو طرف فراهم شود.
در مجموع، در شرایطی که از یک سو، طرحهای گروههای اپوزیسیون و کشورهای غربی، زمینه مورد پذیرش قرار گرفتن توسط دولت اسد را ندارند و از سوی دیگر، طرحهای تعدیل شدهتر و واقعبینانهتری که به ویژه از سوی عنان مطرح میشوند، نظر گروههای مخالف را تأمین نمیکند، نمیتوان دستکم در کوتاه مدت، چشمانداز روشنی برای حل بحران سوریه متصور بود.