دیروز یکی از نمایندگان مجلس، از تهیه طرحی برای مقابله با تحریمهای نفتی علیه کشور در مجلس خبر دادکه بخشی از آن، مربوط به استفاده از ظرفیت عالیترین مقام اجرایی کشور، یعنی رئیسجمهور برای فروش نفت است.
به گزارش «تابناک»، علی مروی در این زمینه اشاره کرده بود، در این طرح که هفت یا هشت ماده خواهد داشت، پیشنهاد شده به جای گذراندن روال همیشگی ـ که از طریق وزارت نفت اقدام به فروش این محصول میکردیم ـ از طریق ریاست جمهوری این کار را انجام دهیم.
به گفته وی، این طرح شامل موارد دیگری همچون بهرهگیری از ظرفیت شرکتهای بیمهای داخلی برای بیمه کردن نفتکشها و اجاره کشتیها و نفتکشها توسط کشور نیز میشود.
نکته مهم در این طرح شاید همان بحث واگذاری اختیارات وزارت نفت در فروش نفت به نهاد ریاست جمهوری است. اما نخستین پرسشی که در این میان مطرح میشود، این است که دلیل این کار چیست و آیا فروش نفت توسط رئیس جمهور به جای وزیر نفت، تفاوتی در دور زدن تحریمها ایجاد میکند؟ اصلاً ساز و کار تعیین شده برای این انتقال اختیارات چیست و چگونه این امر انجام خواهد پذیرفت؟
این خبر به اندازهای مبهم و پرسشبرانگیز است که یادآوری این نکته که رئیس جمهور یا نهاد ریاست جمهوری، قرار است از این به بعد، نفت نیز بفروشد، تا اندازهای شگفتآور است.
بیگمان، پیرامون این یک نکته در این طرح میتوان سخنها گفت و حدس و گمانها زد. آیا مجلس و نمایندگان مردم در این نهاد در پی ناتوانی وزارت نفت از مدیریت وضعیت اقدام به پیشنهاد چنین طرحی کردهاند؟ آیا قرار است در دل نهاد ریاست جمهوری، ارگانی مستقل برای این امر تشکیل شود که رئیس جمهور در رأس آن است؟ آیا اصلاً پیامدهای تحریمها به آن حد است که ناچار از راهکارهایی اینچنین برای خنثی کردن آنها باشیم؟ آیا اصلاً این طرح که هنوز به تصویب هم نرسیده، مشکلی از بحث تحریمها خواهد گشود؟
این پرسشها یک احتمال اساسی را درباره این خبر مطرح میسازد و آن اینکه شاید این طرح دارای نکاتی است که محرمانه بوده و مجلس اساسا اجازه بازتاب آن در سطح رسانهها را ندارد. اگر این گونه است، چه لزومی دارد که حتی کوچکترین اشارهای به این طرح و جزییات آن شود؟
از سویی اگر یک چنین طرحی با یک چنین ابعادی در مجلس پیشنهاد میشود و هیچ نکته محرمانهای نیز ندارد، چرا پیرامون ساز و کارهای آن توضیحی شفاف و مشخص داده نمیشود تا اینگونه حدس و گمانهای متفاوت مطرح نشود؟
حتی با فرض پذیرش نبود ابهام در این طرح پیشنهادی و حتی فرض تصویب نهایی آن، آیا نباید پرسید، چه تفاوتی میکند، وزیر نفت ـ که یکی از اعضای کابینه دولت است ـ متولی فروش نفت باشد یا شخص رئیس جمهور که خود رئیس هیأت دولت است؟ مگر با عوض کردن فروشنده نفت کشور، ماهیت تحریم تغییر میکند یا بازارهای جداگانه برای نفت ایران ایجاد میشود؟ یا آن که رئیس جمهور در این میان تواناییهایی دارد که شخص وزیر نفت، هر کس که باشد، ندارد؟! آیا این خبر مبهم اشارهای تلویحی به ناکارآمدی یا ناتوانایی وزارت نفت و تواناییهای اساسی ریاست جمهوری برای مدیریت وضعیت کنونی ندارد؟
ابهامات در این خبر به قدری زیاد است که افکار عمومی ترجیح میدهد، از کنار یک خبری به این اهمیت و در این شرایط حساس بگذرد و درگیر مسائل جزیی آن نشوند. تنها و تنها در این میان شایعات و حدس و گمانهایی باقی میماند که هیچ فرمولی قادر به یافتن پاسخ نهایی برای آنها نیست. گویا در اوضاع کنونی، مسئولان باید از مطرح کردن این گونه اخبار مبهم و چند پهلو خودداری کنند یا دستکم زحمت کوچکترین شفاف سازی را پیرامون آن به خود بدهند تا از تشنج و سردرگمی در این شرایط پرهیز شود.