کشف مجدد 2 کشور در تهران،لابی استرالیایی‌ها در ایران، صرفه‌جویی در 60 سفر بین‌المللی، فعالیت‌های زیاد وزیر نفتی و ... از جمله حاشیه‌های اجلاس تهران به روایت معاون وزیر خارجه است.
به گزارش خبرنگار آنا، برگزاری باشکوه شانزدهمین اجلاس جنبش عدم تعهد در تهران و بازتاب‌های آن در رسانه‌های دنیا ما را بر آن داشت تا با سيد عباس عراقچي معاون آسيا و اقيانوسيه وزارت امور خارجه درباره حاشیه‌های این اجلاس به گفت‌وگو بنشینیم.او که با بسیاری از هیات‌های دیپلماتیک حاضر در اجلاس همراه بوده حاشیه‌های جالبی را از آنان دارد که در ذیل به آنها اشاره می‌شود:
** اجلاس تهران و افزایش غرور ملی
عراقچی در ابتدای این گفت‌وگو برگزاری موفقیت‌آمیز اجلاس عدم تعهد درتهران را فراتر از انتظارات و پیروزی بزرگی برای ایران و شکست سنگینی برای آمریکا می‌داند و می‌گوید: برگزاری جنبش عدم تعهد در تهران و شرکت سران و هیئت‌های عالی از 129 کشور از یک سو فرصتی برای شرکت کنندگان ایجاد کرد که از دایره تبلیغات منفی استکبار برعلیه ایران خارج شده و به قابلیت‌های ایران پی ببرند و از سوی دیگر ایران توانست قدرت خود را به رخ دشمنانی بکشد که نتوانستند ایران را منزوی کنند.
وی ابراز داشت: دستاوردهای حاصل از برگزاری موفقیت‌آمیز اجلاس جنبش عدم تعهد نشان داد این جنبش نه تنها پویائی خود را حفظ کرده بلکه توانائی آنرا دارد که به عنوان بزرگترین تشکل جهان تاثیرگذار در تحولات جهانی و روابط بین‌الملل باشد. در تحقق این روند ایران به اتفاق کشورهای بنیانگذار جنبش نقش محوری دارند.
معاون آسیا اقیانوسیه وزارت امور خارجه با اشاره به اینکه اجلاس تهران در کنار موفقیت‌های بین‌المللی برای کشورمان، در داخل نیز باعث افزایش غرور ملی و اعتماد بنفس مردم گردید، تصریح کرد: در برگزاری موفقیت‌آمیز این اجلاس، همکاری، همدلی و همراهی مردم و تمام وزارتخانه‌ها و ارگان‌ها از اهمیت ویژه برخوردار بود که در اینجا فرصت را غنیمت شمرده و از آحاد مردم و تمامی دست‌اندرکاران موفقیت‌آمیز این اجلاس تشکر و قدردانی می‌کنم.
** به دلیل استقبال گسترده، از هیات‌های می‌خواستیم زمان کمتری سخنرانی کنند
وی با اشاره به انجام 142 سخنرانی در اجلاس سران اظهار داشت: تعداد بالای درخواست‌ها برای انجام سخنرانی در اجلاس تهران موجب شد که از هیئت‌ها درخواست کنیم زمان کمتری سخنرانی کنند تا نوبت به همه برسد.
** تلاش چینی‌ها برای جلو افتادن سخنرانی‌شان
معاون آسيا و اقيانوسيه وزارت امور خارجه یادآور شد: نمایندگان بسیاری از کشورهای مختلف به بنده مراجعه می‌کردند تا زمان سخنرانی آنها را جلوتر بیندازیم که به عنوان مثال چین یکی از این هیئت‌ها بود.
"در اجلاس‌های بین‌المللی ابتدا روسای جمهور، نخست وزیران و سپس وزاری امور خارجه صحبت می‌کنند حتی اگر کشور مهمی در سطح وزیر امور خارجه در اجلاس حضور داشته باشد باید ترتیب را رعایت کنند درحالی که در اجلاس تهران برخی از کشورهای بزرگ فشارهایی را وارد می‌کردند که زودتر سخنرانی کنند".
عراقچی با بیان اینکه قالب هئیت‌هایی که با آنها صحبت کردیم از برگزاری اجلاس راضی بودند و تعداد محدودی از آنها با اشکالات پروتکلی و برخی سخت گیری‌ها مواجه شده بودند، تاکید کرد: اعمال سخت‌گیری‌های امنیتی در تمام اجلاس‌های بین‌المللی طبیعی است و در اجلاس تهران نیز با توجه به حساسیت برگزاری این اجلاس و تلاش برخی از کشورهای سلطه‌گر برای عدم موفقیت ایران این سخت‌گیری‌ها برای هیئت‌ها قابل درک بود اما این موضوع به طور طبیعی برای برخی از هیئت‌های حاضر در ایران مشکلاتی را ایجاد می‌کرد.
** اذعان کشورهای حاضر در اجلاس تهران به موفقیت ایران در برگزاری این اجلاس
وی افزود: هیئت‌های شرکت کننده در اجلاس تهران پس از بازگشت به کشور خود در گزارش‌هایشان از اینکه ایران توانسته با وجود تبلیغات منفی و جنگ روانی کشورهای غربی در برگزاری اجلاس سربلند بیرون بیاید از این اجلاس تعریف می‌کردند.
** اجلاس تهران فرصتی مغتنم برای انجام دیدارهای دوجانبه برای ایران و سایر کشورها
معاون وزیر خارجه انجام دیدارهای دوجانبه با کشورهای شرکت کننده در اجلاس تهران را مورد اشاره قرار داد و گفت: در حاشیه برگزاری اجلاس فرصت بسیار مناسبی فراهم شد که مسائل دو جانبه را پیگیری کنیم.
** سفر نخست وزیر هند پس از 11 سال به ایران
عراقچی با اشاره به اینکه در جریان اجلاس تهران 3 کشور (هند، مغولستان و کره شمالی) سفر دوجانبه با تمام مراسم رسمی آن داشتند که تشریفات مربوط به سفرهای دو جانبه مانند استقبال رسمی، مذاکره و ضیافت رسمی برگزار شد، تصریح کرد: نخست وزیر هند 11 سال به ایران نیامده بود و ابراز علاقه کرد تا به جز موضوع اجلاس تدارکات سفر دو جانبه نیز در نظر گرفته شود که این کار انجام شد. رابطه ما با هند رو به رشد است و در این سفر ظرفیت‌های جدیدی نیز فعال شد.
وی ادامه داد: در اجلاس تهران بین ایران، هند و افغانستان جلسه‌ای برای افزایش همکاری‌های اقتصادی در منطقه با تکیه بر موضوع چابهار برگزار شد.
معاون آسیا اقیانوسیه وزارت خارجه یادآور شد: در سطح دو جانبه با هندی‌ها توافق کردیم تا بندر چابهار را توسعه دهیم چرا که این بندر راه ارتباطی هند با ایران، افغانستان و آسیای مرکزی است و از این لحاظ چابهار برای آنها اهمیت استراتژیک دارد.
عراقچی در همین زمینه خاطرنشان کرد: توافقی را انجام دادیم تا ظرف مدت 3 ماه گروه کاری ویژه‌ای تشکیل شده و ابعاد موضوع توسعه فنی چابهار و ایجاد جاده چابهار- زاهدان به سمت افغانستان را بررسی کنیم و قرار است این جاده در مراحل بعدی تا آسیای مرکزی هم گسترش یابد.
** کشف مجدد برخی کشورها در اجلاس تهران/آغاز ارتباط سیاسی با"فیجی"
وی در ادامه گفت‌وگو با آنا، با بیان اینکه بنگلادش از سایر کشورهایی بود که در حاشیه اجلاس توانستیم همکاری‌ها را به میزان زیادی گسترش دهیم و تفاهم نامه‌ای برای ایجاد مکانیزم مشورتی و کمک‌های توسعه‌ای با این کشور به امضا برسانیم، گفت: در حاشیه اجلاس سران عدم تعهد در ایران با کشور فیجی نیز اعلامیه شروع روابط سیاسی را امضا کردیم و تمام این موارد حاکی از قدرت و مشروعیت ایران است.
معاون آسیا اقیانوسیه وزارت امور خارجه تاکید کرد: برگزاری اجلاس سران جنبش عدم تعهد در ایران سبب شد تا ظرفیت‌های جدیدی را در روابط دو جانبه با سایر کشورها کشف کنیم به گونه‌ای که به تعبیر برخی دوستان، 2 کشور نپال و مغولستان را مجددا کشف کردیم.
عراقچی افزود: مغولستان کشوری منزوی بود که هم‌اکنون برای گام برداشتن در مسیر پیشرفت تلاش می‌کند و ابراز علاقه بسیار شدیدی برای برقراری روابط دو جانبه با ایران می‌کرد.
وی با اشاره به از بین رفتن تمام اسناد تاریخی کشور مغولستان در طول زمان، ابراز داشت که این کشور در تلاش برای تدوین و بازنویسی تاریخش است که در این رابطه نیز از ایران درخواست کمک کرده است. گنبد سلطانیه در زنجان یکی از آثار به جای مانده از دوران مغول‌ها در ایران است که رئیس جمهور این کشور از این بنا بازدید کرد.
** سوریه در اجلاس تهران احساس سربلندی کرد
معاون آسیا اقیانوسیه وزارت امور خارجه به حضور موثر هیئت سوری در اجلاس سران جنبش عدم تعهد در ایران اشاره و خاطرنشان کرد: سوریه در اجلاس تهران در شرایطی که با اعمال فشار سعودی‌ها عضویت این کشور در سازمان همکاری‌های اسلامی لغو شده بود، احساس سربلندی کرده و توانست اقتدار خود را به نمایش بگذارد. در حقیقت این اجلاس برای دولت سوریه نوعی ارتقاء بود.
عراقچی در ادامه این گفت‌وگو با بیان اینکه بان کی مون برای سفر به ایران بسیار تحت فشار بود و مشخص بود که برای کم کردن این فشارها حرف‌هایی را مطرح خواهد کرد که به نفع غربی‌ها باشد، اظهار داشت: قبل از سفر بان کی مون به ایران برایشان بازگو کرده بودند که باید نگرانی‌های جامعه بین الملل در زمینه سوریه، حقوق بشر و انرژی هسته‌ای را در ایران مطرح کند.
** فعالیت‌های زیاد وزیر نفتی و صرفه‌جویی در 60 سفر بین المللی
وی با بیان اینکه وزیر نفت یکی از فعال ترین چهره‌های اجلاس عدم تعهد در ایران بود و با بسیاری از کشورها ملاقات داشت و توانست مسائل زیادی را حل و فصل کند، خاطرنشان کرد: از دیدارهای دو جانبه و ارتباط با کشورها بسیار راضی هستیم به گونه‌ای که یکی از مزایای اجلاس برای ما در حقیقت صرفه‌جویی در 60 سفر بین المللی بود.
معاون آسیا اقیانوسیه وزارت امور خارجه ادامه داد: در حاشیه اجلاس تهران توانستیم تنها در حوزه آسیا 7 یادداشت تفاهم را امضا کنیم که 3 یادداشت تفاهم با مغولستان، 2 تفاهم نامه با بنگلادش، یک تفاهم با فیجی و یک تفاهم نامه نیز با هند و افغانستان امضا کردیم.
** هدف استرالیایی‌ها از شرکت در این اجلاس
عراقچی گفت: بازار ملاقات میان نمایندگان کشورهای مخلتف در اجلاس عدم تعهد بسیار داغ بود به گونه‌ای که برخی از کشورها مانند استرالیا برای لابی کردن با سایر کشورها به ایران آمده بودند.
وی تاکید کرد: استرالیا به عنوان کشور مهمان تقاضای حضور در اجلاس ایران را کرده بود که ما هدف از سفر آنها را می‌دانستیم. که با آن موافقت کردیم در حقیقت هدف اصلی این کشور برای حضور در ایران لابی کردن با سایر کشورها برای عضویت در شورای امنیت بود.
معاون آسیا اقیانوسیه وزارت امور خارجه با تاکید براینکه اجلاس تهران به لحاظ محتوا و امضای اسناد بسیار منظم بود، اظهار داشت: این در حالی است که یکی از مشکلات شایع در اجلاس‌های بین‌المللی طولانی شدن جلسات تا ساعت‌ها بعد از نیمه شب و ایجاد تنش میان کشورهاست اما در اجلاس تهران شاهد این موارد نبودیم.
عراقچی یادآور شد: برگزاری منظم اجلاس تهران به خاطر این بود که اسناد اصلی اجلاس تهران از 4 ماه گذشته در نیویورک تهیه شده بود و در اجلاس شرم الشیخ که وزاری امور خارجه حضور داشتند اسناد تصویب نهایی شدند یعنی در نیویورک و شرم الشیخ تمام کارهای مربوط به اسناد را انجام داده بودیم.
** بیانیه اصولی و متوازن تهران موجب تعجب هیات‌ها شد
وی با اشاره به اینکه بیانیه تهران در ایران تدوین و ارائه شد، خاطرنشان کرد: بیانیه تهران بسیاری از هیئت‌ها را متعجب کرد به گونه‌ای که مطرح می کردند انتظار نداشتیم ایران چنین متن اصولی، سنگین و متوازنی را ارائه کند. در حقیقت بیانیه تهران محصول 120 کشور عضو عدم تعهد بود و نظرات کشورهای مختلف را برای تدوین آن در نظر گرفته بودیم.
معاون آسیا اقیانوسیه وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: در دوران مدیریت جنبش توسط ایران، سعی خواهیم کرد با بازتعریف این جنبش و افزایش کارایی آن، این تشکل سیاسی را به جایگاهی ارتفاء دهیم که در مدیریت جهانی مشارکت داشته باشد.
عراقچی در پایان خاطرنشان کرد: رهبری جنبش عدم تعهد توسط ایران، به نمایندگی 120 عضو این جنبش درسه سال آینده فرصتی را برای کشورمان ایجاد کرد که صدای رسای جهان مستقلی باشد که سعی دارد بسترساز جهانی عاری از سلاح‌های کشتار جمعی شده و با شعار صلح و عدالت جهانی، ادبیاتی نو بر جهان حاکم کند.
